Review of the week, 98-03-05

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Κινδυνολογεί η Αγκυρα με αφορμή τις ελληνικές θέσεις

-Η Τουρκία ως προς τα διμερή προβλήματά της με την Ελλάδα πρέπει να αναγνωρίσει την υποχρεωτική δικαιοδία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.

-Η Ελλάδα επαναλαμβάνει την πρότασή της για βήμα προς βήμα επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των δύο χωρών.

-Η Ελλάδα είναι έτοιμη να ξεκινήσει απευθείας διαπραγματεύσεις με την Τουρκία για την παραπομπή του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

-Η Ελλάδα είναι έτοιμη για μια συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών με προκαθορισμένο πλαίσιο.

Την επόμενη μέρα ο εκπρόσωπος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Ουτκάν δήλωσε (ΑΠΕ 25.2.98) ότι "η Ελλάδα απέρριψε συνολικά τις προτάσεις που κάναμε στις 12 Φεβρουαρίου" και κατηγόρησε την Αθήνα ότι "έδειξε για μια ακόμα φορά σ' όλον τον κόσμο τη διάθεσή της να διατηρεί την ένταση στο Αιγαίο και να αφήνει άλυτα τα προβλήματά της με την Τουρκία". Καταλήγοντας, ο κ. Ουτκάν ισχυρίστηκε ότι "η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που αρνείται το διάλογο".

Μακροσκελής ανακοίνωση, που εκδόθηκε λίγο αργότερα την ίδια μέρα από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών κλιμάκωνε τον τόνο της τουρκικής αντίδρασης, αλλά απέφευγε συστηματικά να ασχοληθεί με τις απόψεις που περιέχονταν στην ελληνική ρηματική διακοίνωση.

Στην ανακοίνωση γίνεται αναφορά στο άρθρο 33 του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών για την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 25ης Αυγούστου 1976 (κρίση του "Χόρα") με την οποία προτείνεται στις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Ελλάδας "να αρχίσουν απευθείας συνομιλίες για την επίλυση των διαφορών".

Η ανακοίνωση επικαλείται επίσης την προτροπή του εγγράφου AGENDA 2000 της Ευρωπαϊκής Ενωσης που αφορά την επίλυση των συνοριακών διαφορών με διμερείς συνομιλίες. "Στην περίπτωση που αποτύχουν θα πρέπει οι δύο χώρες να αποφασίσουν να οδηγήσουν τις διαφορές τους στο Διεθνές Δικαστήριο".

Στην ανακοίνωση, αφού τονίζεται ότι η προσφυγή στη Χάγη είναι μια μόνο μέθοδος ανάμεσα σε άλλες, κατηγορείται η Ελλάδα για πολιτική υπεκφυγών, "επειδή γνωρίζει ότι έχει άδικο". Ομως είναι γνωστό, συνεχίζεται στο κείμενο, ότι "στο Αιγαίο υπάρχουν πολυάριθμα προβλήματα, αρχίζοντας από τον εξοπλισμό των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου ως το εύρος των 10 μιλίων του εναέριου χώρου. Ετσι ο ισχυρισμός της Ελλάδας ότι στο Αιγαίο υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα, στερείται σοβαρότητας".

"Η ελληνική κυβέρνηση, για λόγους εξωτερικής πολιτικής επιλέγει τη συνέχιση της έντασης στο Αιγαίο. Είναι μια επιλογή για την οποία θα πληρώσει η ίδια", αναφέρεται στην τουρκική ανακοίνωση και προστίθεται ότι "με αυτήν πολιτική η Ελλάδα ανέλαβε προκαταβολικά και μόνη της ενώπιον της ιστορίας, την ευθύνη για οποιοδήποτε ανεπιθύμητο ατύχημα στο Αιγαίο, καθώς και για την επικίνδυνη κατάσταση που θα μπορούσε να επακολουθήσει".

Στο μεταξύ, ο Τούρκος ναύαρχος Ντ. Κουτλούκ μιλώντας στο ετήσιο συνέδριο Τουρκοαμερικανών συλλόγων στην Ουάσιγκτον (BBC, 26.2. 98) κατηγόρησε την Ελλάδα ότι συνεργάζεται με κάθε χώρα που είναι εχθρός ή αντίπαλος της Τουρκίας καθώς και με "τρομοκράτες" -όπως τους αποκάλεσε- του ΡΚΚ. Ο κ. Κουτλούκ ζήτησε από το ακροατήριό του -ανάμεσά τους και στελέχη του Πενταγώνου και του Σταίητ Ντηπάρτμεντ- να συμπεριλάβουν την Ελλάδα στον κατόλογο των χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία. Ισχυρίστηκε, τέλος, ότι ο Πρωθυπουργός κ. Σημίτης απέρριψε όλες τις τουρκικές προτάσεις για καθιέρωση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Οι Η.Π.Α.

Στο ίδιο συνέδριο, σύμφωνα πάντα με το BBC (26.2.98) ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών κ. Γκρόσμαν υποστήριξε ότι η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο Αιγαίο είναι "πολύ επικίνδυνη" και δήλωσε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία πρέπει να καταλήξουν σε κοινά αποδεκτά επιχειρησιακά μέτρα στο Αιγαίο καθώς και ότι "οι ΗΠΑ πρέπει επιτέλους να κάνουν κάτι".

Ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι οι προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής για την Τουρκία είναι η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η επίλυση του Κυπριακού και η επίτευξη προόδου στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο κ. Γκρόσμαν δεν απέκλεισε επίσκεψη της υπουργού Εξωτερικών κ. Ολμπράιτ στην Αθήνα και την Αγκυρα εντός του έτους και ανακοίνωσε ότι μέχρι το τέλος του 1998 θα επισκεφθεί ξανά την Ουάσιγκτον ο Τούρκος Πρωθυπουργός κ. Γιλμάζ.

Πάντως, ο κ. Γκρόσμαν χαρακτήρισε "καλές προτάσεις, που δημιουργούν ενθαρρυντικό κλίμα" τόσο την πρόταση Τζεμ, όσο και την απάντηση της Αθήνας.

Την ίδια άποψη είχε εκφράσει την προηγούμενη μέρα, σύμφωνα με το ΑΠΕ (25.2.98) και ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ κ. Φόλεϋ τονίζοντας ότι "οι προτάσεις της Αθήνας και της Αγκυρας αποτελούν ευπρόσδεκτες προσπάθειες για την εξεύρεση της καλύτερης μεθόδου επίλυσης των μεταξύ τους διαφορών".

"Οι ΗΠΑ -τόνισε ο κ. Φόλεϋ- αντιλαμβάνονται ότι οι δύο πλευρές έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε διευθέτηση της διμερούς έντασης. Αν και αναγνωρίζουμε ότι και στις δύο πλευρές υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σε ό,τι αφορά την καλύτερη μέθοδο για την επίτευξη προόδου, το γεγονός ότι εξετάζουν τώρα την εξεύρεση του καλύτερου τρόπου για να προχωρήσουν είναι από μόνο του μια θετική ένδειξη. Είμαστε αποφασισμένοι να υποστηρίξουμε τους συμμάχους μας, την Ελλάδα και την Τουρκία, στην προσπάθειά τους να πετύχουν ασφάλεια και συνεργασία στην περιοχή".

[02] Λευκωσία και Ε.Ε. σε αναζήτηση τρόπων εμπλοκής των Τουρκοκυπρίων στις εντα- ξιακές διαπραγματεύσεις

Η επιστολή Μπλερ προς Κληρίδη

Η δημοσίευση στον ελληνικό Τύπο (24.2.98) της από 18.2.98 επιστολής του Βρετανού Πρωθυπουργού κ. Μπλερ προς τον Πρόεδρο Κληρίδη απεκαλύφθη ότι ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας καθιστά σαφές στην κυπριακή κυβέρνηση ότι η χώρα του ως προεδρεύουσα της Ευρωπαϊκής Ενωσης τάσσεται κατά της εγκατάστασης των S-300, και αυτό γιατί κατά τη γνώμη όχι μόνο του ίδιου αλλά και άλλων ευρωπαϊκών κρατών καθώς και των ΗΠΑ "υπάρχει σοβαρή αμφιβολία ότι η εγκατάσταση των πυραύλων θα ενισχύσει την ασφάλεια του νησιού". Αντίθετα, σημειώνει ο κ. Μπλερ "πιστεύουμε ότι θα αυξηθεί η ένταση στην περιοχή σε βάρος των πιθανοτήτων μιας ειρηνικής επίλυσης του Κυπριακού".

Στη συνέχεια, ο Βρετανός Πρωθυπουργός αναφέρεται στο άλλο "επείγον" -όπως το χαρακτηρίζει- θέμα της συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στην κυπριακή διαπραγματευτική αντιπροσωπεία. Παρόλο που ο κ. Μπλερ παραδέχεται ότι το θέμα αυτό δεν εξαρτάται μόνο από τον κ. Κληρίδη και τους Ελληνοκυπρίους γενικότερα, στην επιστολή του τονίζει: "Είμαι πεπεισμένος ότι κάνοντας μια καλή και ειλικρινή προσφορά θα λαμβάνετε υπόψη τη νόμιμη επιθυμία των Τουρκοκυπρίων να τους μεταχειρίζονται ως πολιτικά ίσους". "Μοναδικός στόχος της κοινής αντιπροσωπείας -καταλήγει ο κ. Μπλερ- εξακολουθεί να παραμένει η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., αν δεν είναι δυνατή η ένταξη μιας δικοινοτικής, διζωνικής και ομόσπονδης Κύπρου".

Στην επιστολή Μπλερ αντέδρασε η ελληνική κυβέρνηση δια στόματος του κυβερνητικού εκπροσώπου κ. Ρέππα (25.2.98), ο οποίος δήλωσε ότι η Ελλάδα αντιτίθεται στην πρόταση για "ισότιμη συμμετοχή" των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης κ. Χριστοφίδης (ΑΠΕ 24.2.98) δήλωσε ότι "οι προτάσεις της Λευκωσίας για τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων θα είναι απόλυτα λογικές και συνετές, αλλά αν υπάρχουν άλλα σχέδια και ιδέες, η κυπριακή κυβέρνηση είναι έτοιμη να τα συζητήσει".

Ο κ. Χριστοφίδης υπενθύμισε ότι η Κύπρος έχει καλέσει κατ' επανάληψη τους εκπροσώπους της τουρκοκυπριακής κοινότητας να συμμετάσχουν στις διαπραγματεύσεις, υπό την προϋπόθεση ότι:

*Αυτή η συμμετοχή θα διασφαλιστεί στο πλαίσιο της επίσημης αντιπροσωπείας της κυπριακής κυβέρνησης.

*Οι Τουρκοκύπριοι θα τοποθετηθούν προηγουμένως υπέρ της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση και θα δεσμευτούν ότι θα εργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση μέσα στην αντιπροσωπεία.

*Η συμμετοχή τους δεν θα επισύρει την αναγνώριση της τουρκοκυπριακής οντότητας.

Επαφές Χάνεϋ στη Λευκωσία

Με δυο στόχους επισκέφθηκε την Κύπρο ο Βρετανός ειδικός απεσταλμένος και αντιπρόσωπος της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το Κυπριακό Σερ Ντέιβιντ Χάνεϋ.

Σε δηλώσεις του στο αεροδρόμιο της Λάρνακας (ΚΥΠΕ 26.2.98) ο κ. Χάνεϋ καθόρισε ως πρώτο στόχο "τη συνέχιση των προσπαθειών για λύση του Κυπριακού" ενώ δεύτερος στόχος ανέφερε ότι είναι "η επίτευξη μιας συμφωνημένης προσέγγισης στο θέμα της συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις".

Ο κ. Χάνεϋ, αν και χαρακτήρισε το θέμα αυτό περίπλοκο, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη (ΑΠΕ 27.2.98) εξέφρασε την ελπίδα ότι, τελικά θα εξευρεθεί φόρμουλα, η οποία θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες όλων των πλευρών.

Οπως δήλωσε ο Ελληνας υφυπουργός Εξωτερικών κ. Κρανιδιώτης μετά τη συνάντησή του με τον Βρετανό αξιωματούχο (ΑΠΕ 27.2.98) "η προσπάθεια είναι να επιτευχθεί κοινή προσέγγιση απ' όλους, γιατί η ενταξιακή πορεία της Κύπρου είναι προς όφελος όλων των Κυπρίων, Ελλήνων και Τούρκων".

Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Κρανιδιώτη, ο κ. Χάνεϋ τον διαβεβαίωσε ότι η συμμετοχή της τουρκοκυπριακής πλευράς στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις δεν αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξή τους. Ο Ελληνας υφυπουργός διευκρίνισε ότι επί του θέματος υπάρχει ακόμα προβληματισμός καθώς και ότι το όλο θέμα θα επαναξεταστεί και στην Κύπρο και στην Αθήνα και σε κάποια στιγμή θα υπάρξει τεκμηριωμένη πρόταση. "Οι αρχές είναι συμφωνημένες και θα τηρηθούν. Σε καμιά περίπτωση δεν θα γίνει αναγνώριση του ψευδοκράτους", τόνισε ο κ. Κρανιδιώτης.

Μετά την ολοκλήρωση των επαφών του στις ελεύθερες περιοχές, ο κ. Χάνεϋ μετέβη στα κατεχόμενα για συναντήσεις με τους αρχηγούς των δύο αριστερών τουρκοκυπριακών κομμάτων κύριους Ταλάτ και Ακιντζί. Συνάντηση με τον κ. Ντενκτάς δεν υπήρξε, αφού ο τελευταίος είχε επανειλημμένα αρνηθεί κάθε επαφή μαζί του. Οπως διευκρίνισε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης σε δηλώσεις του στο Πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ (25.2. 98) δεν έχει τίποτα προσωπικό με τον κ. Χάνεϋ, είναι όμως μια ένδειξη διαμαρτυρίας επειδή θεωρεί "άδικη" την απόφαση της Βρετανίας να ζητεί θεώρηση των "διαβατηρίων" των Τουρκοκυπρίων.

Ο κ. Ντενκτάς πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται να συζητήσει με κανέναν Ευρωπαίο αξιωματούχο το θέμα της ένταξης στην Ε.Ε., ενώ άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα συναντηθεί ούτε και με το Βρετανό υπουργό Εξωτερικών κ. Κουκ.

"Η τουρκοκυπριακή πλευρά" επεσήμανε ο κ. Ντενκτάς μετά τη συνάντησή του με τον Υπατο Αρμοστή κ. Μάντεν (ΜΠΑΥΡΑΚ 26.2.98) "είχε προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο ενός αδιεξόδου στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, αν η Ε.Ε. προχωρήσει αγνοώντας τους Τουρκοκυπρίους και θεωρώντας τους Ελληνοκύπριους ως τον μόνο εκπρόσωπο της Κύπρου".

Πάντως, ο κ. Χάνεϋ λίγο πριν την αναχώρησή του από την Κύπρο ανέφερε, σύμφωνα με το BBC (28.2.98), ότι εργάζεται για τη σύσταση μιας κοινής διαπραγματευτικής ομάδας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για την ένταξη της νήσου στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Τόνισε, ωστόσο ότι "εάν αυτό δεν γίνει κατορθωτό, οι διαπραγματεύσεις ένταξης θα αρχίσουν ούτως ή άλλως την 31η Μαρτίου, σύμφωνα με την αρχική απόφαση".

Ο Βρετανός αξιωματούχος επανέλαβε ότι ευρωπαϊκή επιθυμία είναι η ένταξη στην Ε.Ε. μιας διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας και εξέφρασε την άποψη ότι η διαδικασία της ένταξης και η διαδικασία της επίλυσης του Κυπριακού, θα αναπτυχθούν εκ παραλλήλου και σε κάποια χρονική στιγμή θα συμπέσουν.

Ο κ. Χάνεϋ είπε, τέλος ότι είναι πιθανόν να επιστρέψει στην Κύπρο την ερχόμενη εβδομάδα, μαζί με τον Επίτροπο κ. Βαν Ντερ Μπρουκ.

Επίσκεψη Κρανιδιώτη

Με σκοπό το συντονισμό των ενεργειών Ελλάδας-Κύπρου ενόψει της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ενωση και ειδικότερα στο θέμα της συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαδικασίες, πραγματοποίησε εξαήμερη επίσκεψη στην Κύπρο ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Κρανιδιώτης.

"Η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε." είπε ο κ. Κρανιδιώτης κατά την άφιξή του στο νησί (ΑΠΕ 24.2.98) "θα αποβεί επωφελής για ολόκληρο τον κυπριακό λαό. Η προοπτική ένταξης και λύσης θα ενισχύει τη σταθερότητα, την ειρήνη και τη συνεργασία στην Κύπρο, θα βελτιώσει τις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας αλλά και θα βοηθήσει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας".

Εξάλλου, ο υφυπουργός Εξωτερικών στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ΥΠΕΞ κ. Κασουλίδη (ΑΠΕ 25.2.98) τόνισε ότι: "επιθυμία της κυπριακής κυβέρνησης, την οποία συμμερίζεται και υποστηρίζει η Ελλάδα, είναι να συμμετάσχουν οι Τουρκοκύπριοι στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και να αποβεί η ένταξη της Κύπρου προς όφελος και των δύο κοινοτήτων υπό τον όρο η συμμετοχή αυτή να μην αμφισβητεί σε καμμία περίπτωση τη νομιμότητα της κυπριακής κυβέρνησης και να μη συνιστά έμμεση αναγνώριση τετελεσμένων.

Η πρόταση της Λευκωσίας θα οριστικοποιηθεί αφού μελετηθούν σοβαρά και σε βάθος, από νομικής πλευράς, όλες οι πτυχές του ζητήματος".

Απαντώντας σε επίμονες ερωτήσεις δημοσιογράφων τόσο ο κ. Κρανιδιώτης, όσο και ο κ. Κασουλίδης, δεν θέλησαν να δώσουν καμιά λεπτομέρεια γύρω από την πρόταση που θα διαμορφώσει η κυπριακή κυβέρνηση για τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στις διαπραγματεύσεις, υπογραμμίζοντας συνεχώς ότι δεν είναι σκόπιμο να δημοσιοποιηθούν οι λεπτομέρεις πριν ολοκληρωθύν οι διαβουλεύσεις, πριν πραγματοποιηθεί η σύσκεψη με την ελληνική κυβέρνηση στις 10 Μαρτίου, αλλά και πριν να πραγματοποιηθεί η κρίσιμη συνάντηση του Προέδρου Κληρίδη με το Βρετανό Πρωθυπουργό και προεδρεύοντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης Τόνι Μπλερ στο περιθώριο των εργασιών της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης που συγκαλείται στις 12 Μαρτίου στο Λονδίνο.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών ωστόσο, κατέστησε σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι για την ελληνική κυβέρνηση η ενταξιακή πορεία της Κύπρου αποτελεί μέρος του ευρύτερου ζητήματος που αφορά την πορεία διεύρυνσης της Ε.Ε. και ότι ως εκ τούτου η ενταξιακή διαδικασία της Κύπρου συνδέεται με την ενταξιακή διαδικασία όλων των άλλων χωρών.

Μήνυμα Κληρίδη

Αμέσως μετά την ορκωμοσία του (28.2.98) ο Πρόεδρος Κληρίδης παρουσιάζοντας ενώπιον της Βουλής των Κυπρίων το πρόγραμμα της δεύτερης πενταετούς θητείας του, σκιαγράφησε τέσσερις βασικούς άξονες:

1. Κάθε δυνατή προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού. 2. Συνέχιση της πορείας προς την Ε.Ε.. 3. Ενίσχυση του ενιαίου αμυντικού δόγματος Ελλάδας και Κύπρου. 4. Στενή συνεργασία με την Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον ραδιοσταθμό DEUTSCHE WELLE (28.2.98) αίσθηση προκάλεσαν οι ιδιαίτερες αναφορές του κ. Κληρίδη προς τους Τουρκοκύπριους και τον Ραούφ Ντενκτάς, τονίζοντας ότι "Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι έχουμε ένα κοινό μέλλον σε μια κοινή γη. Η λύση του Κυπριακού δεν είναι τόσο δύσκολη υπόθεση, αρκεί να υπάρχει καλή θέληση από κάθε πλευρά".

Απευθυνόμενος στον Τουρκοκύπριο ηγέτη ο κ. Κληρίδης είπε: "Συμπατριώτη Ντενκτάς έλα να συνεργαστούμε για το καλό της κοινής μας πατρίδας και να δώσουμε έτσι το καλύτερο δώρο στις επόμενες γενιές στο κατώφλι του 21ου αιώνα".

Αρνητική η στάση της τουρκικής πλευράς

Η τουρκική πλευρά, ωστόσο, παραμένει αρνητική απέναντι σε κάθε προσπάθεια προσέγγισης.

Ο Ραούφ Ντενκτάς εμμένει στην άρνηση του να προσέλθει σε συνομιλίες άν δεν αναγνωριστεί ως εκπρόσωπος κράτος. Η θέση του, όπως δήλωσε ( ΑΠΕ, 1.3.98) είναι ότι δεν υπάρχει τίποτε για να συζητηθεί και το μόνο που απομένει είναι να παρακαθήσουν οι δύο πλευρές και να συζητήσουν τρόπους εφαρμογής της ισότητας.

Από την πλευρά του, σύμφωνα με τον ραδιοσταθμό ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ( 28.2.98), ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης κ. Ετζεβίτ ( μιλώντας σε Τουρκοκύπριους δημοσιογράφους δήλωσε ότι "για την Τουρκία δεν τίθεται θέμα απομάκρυνσης των στρατιωτικών μονάδων από τη Βόρεια Κύπρο. Θεωρούμε την ασφάλεια της ΤΔΒΚ ζωτικής σημασίας και είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τη χώρα αυτή κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες".

[03] Χάνουν έδαφος οι Ισλαμιστές- Πόντοι για την Τουρκία από Ευρώπη

Το Κόμμα ετέθη εκτός νόμου και ο Ερμπακάν εξοστρακίστηκε από την πολιτική. Τώρα το διάδοχο κόμμα της Αρετής αντιμετωπίζει και αυτό απειλές να απαγορευτεί. (ΑΠΕ-Ρώυτερ, 26.2.98).

Προφανώς η αιτία για αυτό το ενδεχόμενο αποτελεί η απόφαση μεγάλου αριθμού βουλευμάτων του Κόμματος της Ευημερίας να προσχωρήσουν στο Κόμμα της Αρετής, σύμφωνα με άλλο τηλεγράφημα του ΑΠΕ.

Το σκεπτικό της απόφασης να τεθεί εκτός νόμου του Κόμμα της Ευημερίας στηρίχτηκε στην πεποίθηση που διαμορφώθηκε στην Τουρκία ότι ο Ερμπακάν είχε κηρύξει ιερό πόλεμο με σκοπό να ανατρέψει την υπάρχουσα καθεστικοία τάξη και να ιδρύσει ένα ισλαμικό θεοκρατικό κράτος, αναφέρει η γερμανική εφημερίδα DIE WELT (23.2.98).

Το τουρκικό Κοινοβούλιο άρχισε ήδη τη διαδικασία δίωξης του Ερμπακάν με την κατηγορία της διασάλευσης της δημόσιας τάξης ( Ρόιτερ, 23.2.98).

Στο μεταξύ στις 23 του μηνός πραγματοποιήθηκε η Σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. με κορυφαίο θέμα τη χάραξη στρατηγικής που θα επιτρέψει τη συμμετοχή της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη για ένταξη στην Κοινότητα άλλων χωρών (RRC, 23.2.98).

Σε αποκλειστική του συνέντευξη προς την τουρκική εφημερίδα ΣΑΜΠΑΧ ( 23.2.98) ο Βρετανός Πρωθυπουργός κ. Μπλαίρ δήλωσε ότι τον λύπησε πολύ το γεγονός ότι στην Τουρκία δημιουργήθηκε η εντύπωση πως παραγκωνίστηκε από την Ε.Ε..

Το ότι η Τουρκία συζητήθηκε στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη έχει την έννοια ότι συμπεριλήφθηκε στο χρονοδιάγραμμα διεύρυνσης.

Εκπρόσωπος του Foreign Office δήλωσε σε άλλη τουρκική εφημερίδα, τη YENI YUZYIL (25.2.98) ότι η Βρετανία δεν επιθυμεί την απομάκρυνση της Τουρκίας από την Ε.Ε..

Ο Γάλλος ΥΠΕΞ κ. Βεντρίν, κατά τη διάρκεια γεύματος εργασίας που δόθηκε με πρωτοβουλία του "Mαison De L'Europe", δήλωσε ότι οι Τούρκοι θα προωθήσουν τα θέματα τους καλύτερα μέσα στη Διάσκεψη και όχι έξω απ' αυτήν (Γραφείο Τύπου Παρισίου, 26.2.98).

Μετά το Παρίσι, ο Τούρκος Πρόεδρος κ. Ντεμιρέλ επισκέπτεται τώρα επίσημα τη Μαδρίτη με στόχο τη βελτίωση της ήδη υπάρχουσας καλής συνεργασίας μεταξύ Ισπανίας και Τουρκίας (LA VANGUARDIA, 1.3.98).

Aπό την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο Πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της αμερικανικής γερουσίας επέκρινε τον Λευκό Οίκο για "αδιαφορία και εγκατάλειψη" έναντι της Τουρκίας και ζήτησε να χαραχθεί νέα πολιτική με στόχο τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας.

Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής δήλωσε ενώπιον του αμερικανο- τουρκικού Συμβουλίου ότι ανησυχεί πως η πολιτική της κυβέρνησης Κλίντον θα προκαλέσει στην Τουρκία αμφιβολίες για την αξιοπιστία των Ηνωμένων Πολιτειών ως συμμάχου και θα ενισχύσει τις προσπάθειες των φανατικών Ισλαμιστών να απομακρύνουν την Τουρκία από τη Δύση.

"Θα εξακολουθήσω να ασκώ πιέσεις στην κυβέρνηση για να διορθώσει τη στάση αδιαφορίας και εγκατάλειψης και να ενισχύσει την θεμελιώδη σχέση ασφάλειας" μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας, δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής.

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[04] Εντονη ανησυχία προκαλεί η έκρηξη βίας στο Κοσσυφοπέδιο

Οι σερβικές αρχες θεωρούν υπαίτιους των επεισοδίων του Σαββατοκύριακου τα μέλη και τα στελέχη της παράνομης οργάνωσης "Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου".

Ο Πρόεδρος της Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς τάχθηκε για μια ακόμα φορά κατά της διεθνοποίησης του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου. Σε μήνυμά του προς τον Πρόεδρο της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, ο Μιλόσεβιτς τονίζει ότι "το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου δεν πρόκειται να επιλυθεί με επιτυχία, παρά μόνον εκ των έσω".

"Η τρομοκρατία, που στοχεύει στη διεθνοποίηση των προβλημάτων αυτών, μας ζημιώνει" τονίζει στο μήνυμά του ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος, ενώ απευθυνόμενος προς του Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου τους καλεί "να μην χύνουν το αίμα τους υπέρ των πολιτικών προφητών και των ξένων συμβούλων".

Στα Τίρανα, η αλβανική κυβέρνηση καταδίκασε τα επεισόδια και κάλεσε τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να μην πέσουν στην παγίδα των σερβικών εξτρεμιστικών δυνάμεων.

Στα Σκόπια, ο Πρόεδρος της Βουλής Τίτο Πέτκοφσκι ζήτησε ταχεία διεθνή επέμβαση στο Κοσσυφοπέδιο για να αποτραπεί η αποσταθεροποίηση ολόκληρης της περιοχής.

Απ' την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ενωση καταδίκασε τις αιματηρές συγκρούσεις, κάλεσε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και προανήγγειλε την αποστολή αξιωματούχου του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών, εντός της εβδομάδας, στο Βελιγράδι και την Πρίστινα, σε μια προσπάθεια να συμβάλει στις προσπάθειες εκτόνωσης της έντασης στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ δήλωσε ότι η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να αφήσει την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο να επιδεινωθεί και επεσήμανε ότι η κυβέρνηση του Βελιγραδίου πρέπει να εγγυηθεί μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης και περισσότερα πολιτικά δικαιώματα σ' αυτήν τη γιουγκοσλαβική επαρχία. Ο Γερμανός υπουργός, αφού καταδίκασε τη χρήση βίας απ' όποια πλευρά και αν προέρχεται, υπογράμμισε ότι οι εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο απειλούν ολόκληρη την περιοχή.

Οι ΗΠΑ εξέφρασαν την ανησυχία τους για τα τελευταία αιματηρά γεγονότα και τόνισαν ότι η συνέχιση των επεισοδίων θα περιπλέξει ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την έναρξη διαλόγου μεταξύ Βελιγραδίου και Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

Τέλος, η εφημερίδα Τάϊμς της Νέας Υόρκης (2/3/98) επισημαίνει τον κίνδυνο επέκτασης της βίας στην ΠΓΔΜ, τη Γιουγκοσλαβία, την Αλβανία, τη Βουλγαρία, την Ελλάδα και την Τουρκία και τάσσεται υπέρ της ανάπτυξης μιας δύναμης του ΝΑΤΟ και του ΟΑΣΕ στο έδαφος της ΠΓΔΜ, προκειμένου να προληφθεί η επέκταση της βίας.

Εκκληση για ελληνική παρέμβαση

Ο Αλβανός πρωθυπουργός Φάτος Νάνο σε τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη του ζήτησε να μεσολαβήσει το συντομότερο δυνατό, αξιοποιώντας τις καλές σχέσεις που διαθέτει η χώρα μας με τη Γιουγκοσλαβία, ώστε να εκτονωθεί η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Θόδωρος Πάγκαλος, ο οποίος την Παρασκευή θα μεταβεί στο Βελιγράδι, έχει προτείνει τη διοργάνωση Διαβαλκανικής Διάσκεψης, με τη συμμετοχή όλων των πλευρών ( συμπεριλαμβανομένων και των Σκοπίων) για την επίλυση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο.

Η πρόταση αυτή του κ. Πάγκαλου είναι συμπληρωματική σχετικής πρωτοβουλίας της υπουργού Εξωτερικών της Βουλγαρίας Νάντεζντα Μιχαίλοβα, η οποία όμως απευθυνόταν μόνο στην Ελλάδα, την Τουρκία και τη Ρουμανία.

Σε ανακοίνωση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών τονίζεται ότι η χώρα μας αναλαμβάνει τη δέσμευση να προωθήσει όλες τις πρωτοβουλίες για την άμεση έναρξη διαλόγου ανάμεσα στους εκπροσώπους του τοπικού πληθυσμού και της κυβέρνησης της Γιουγκοσλαβίας για την ειρηνική επίλυση της κρίσης. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η λύση αυτή θα πρέπει να διασφαλίζει αφενός την κυριαρχία και την ενότητα της Γιουγκοσλαβίας και αφετέρου τα δικαιώματα των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

[05] Στο κενό έπεσαν οι προσπάθειες Μπερίσα για αποσταθεροποίηση της κατάστασης στην Αλβανία- Στο πλευρό του Φάτος Νάνο η Διεθνής Κοινότητα

Οπως είναι γνωστό, η μεγαλύτερη πόλη της βόρειας Αλβανίας, η Σκόδρα, προπύργιο του Δημοκρατικού Κόμματος του Σαλί Μπερίσα, την περασμένη Κυριακή και για 24 ώρες έπεσε στα χέρια 100 περίπου ατόμων, υποδίκων για βαριά εγκλήματα, λαθρεμπόρων και τοπικών στελεχών του Δημοκρατικού Κόμματος.

Οι στασιαστές πυρπόλησαν το αστυνομικό τμήμα, το Δικαστικό Μέγαρο, την Εισαγγελία, τράπεζες και τη βιβλιοθήκη της πόλης, επεδίωξαν να ανατινάξουν και μια γέφυρα που αποτελεί σημαντικό συγκοινωνιακό κόμβο, κοντά στην πόλη, ενώ απελευθέρωσαν περίπου εξήντα κρατουμένους από το αστυνομικό τμήμα.

Οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας επανακατέλαβαν την πόλη ύστερα από 24 ώρες, ενώ ο υπουργός Εσωτερικών διέψευσε κατηγορηματικά τους ανθελληνικούς ισχυρισμούς του ράδιο Κόντακτ του Δημοκρατικού Κόμματος ότι στην ανακατάληψη συμμετείχαν και οι άνδρες της ελληνικής στρατιωτικής δύναμης που βρίσκεται στην Αλβανία.

Η προσπάθεια Μπερίσα για τη μεγάλη ρεβάνς έπεσε στο κενό, κυρίως λόγω της απουσίας της λαϊκής συμμετοχής, κάτι που επεσήμανε και ο Αλβανός Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο, ο οποίος σε δηλώσεις του στην κρατική τηλεόραση επεσήμανε ότι εμπνευστής και υποκινητής των τρομοκρατών της Σκόδρας είναι ο κύκλος του Μπερίσα.

Καταδικάζει η Διεθνής Κοινότητα

Η κακοστημένη, όμως, προσπάθεια επανάληψης της περυσινής εξέγερσης είχε ακόμη σαν αποτέλεσμα την πλήρη απομόνωση του Μπερίσα από τη διεθνή κοινότητα, η οποία εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή της στις προσπάθειες του Αλβανού Πρωθυπουργού.

Ο Ιταλός Πρωθυπουργός Ρομάνο Πρόντι, σύμφωνα με την ZERI I POPULLIT (24.2.98) σε τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Φάτος Νάνο ανέφερε ότι "ο Μπερίσα πρέπει επιτέλους να απαλλαχθεί από την στρατηγική της έντασης και το μποϊκοτάρισμα των θεσμών. Πρέπει ακόμη να τηρήσει τις υποσχέσεις του προς τη διεθνή κοινότητα".

Ο ΟΑΣΕ σε δήλωσή του αναφέρει ότι "κανένα λογικό κίνητρο δεν δικαιολογεί τη βία και την έλλειψη νόμου στη Σκόδρα", ενώ παράλληλα ζητά απ' τα πολιτικά κόμματα της χώρας να καταδικάσουν τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες και απ' τη Διεθνή Κοινότητα μεγαλύτερη υποστήριξη προς την Αλβανία.

Τα επεισόδια της Σκόδρας καταδίκασε και η Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία με δήλωση του Βρετανού υφυπουργού Εξωτερικών Τόνι Λόιντ ζήτησε από όλες τις πολιτικές δυνάμεις στην Αλβανία να ασκήσουν την επιρροή τους για να αποφευχθούν οι πράξεις βίας.

Στη δήλωσή του ο Βρετανός υφυπουργός τονίζει πως "είναι ανεπίτρεπτο ότι ο Σαλί Μπερίσα υπαναχώρησε από τις διαβεβαιώσεις που έδωσε στην κοινοβουλευτική τρόϊκα της Ε.Ε. ότι θα επιστρέψει σύντομα στη Βουλή".

"Το γεγονός ότι εκείνος και το κόμμα του αποφάσισαν να μην πράξουν έτσι, έρχεται σε αντίθεση με το στόχο της δημιουργίας σταθερών, πλουραλιστικών δημοκρατικών θεσμών στην Αλβανία", επισημαίνει στη δήλωσή του ο κ. Λόιντ (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 24.2.98).

Πρόωρες εκλογές θέλει ο Μπερίσα

Πάντως, παρά τη διεθνή κατακραυγή ο Μπερίσα κάλεσε τους οπαδούς του να συνεχίσουν τις διαδηλώσεις κατά τη κυβέρνησης σε ολόκληρη τη χώρα, με στόχο την παραίτηση του Φάτος Νάνο, τη συγκρότηση μιας νέας τεχνοκρατικής κυβέρνησης και τη διενέργεια πρόωρων εκλογών.

Στο μεταξύ, η αλβανική Βουλή με ψήφους 96 υπέρ, 6 κατά και 1 άκυρο αποφάσισε στις 25 Φεβρουαρίου να άρει τη βουλευτική ασυλία του βουλευτή του Δημοκρατικού Κόμματος Αζέμ Χαϊντάρι, ύστερα από σχετικό αίτημα της Γενικής Εισαγγελίας.

Ο Χαϊντάρι, ο οποίος κατηγορείται για εμπλοκή σε πρόσφατες συγκρούσεις της αστυνομίας με ένοπλες συμμορίες, χαρακτήρισε την απόφαση της Βουλής πολιτική και τόνισε ότι "θα οργώσει ολόκληρη την Αλβανία και θα αγωνιστεί για τη διάλυση της σημερινής Βουλής".

Το Βελιγράδι απορρίπτει τις κατηγορίες

Με αφορμή τα επεισόδια στη Σκόδρα, ο υπουργός Εσωτερικών Νεριτάν Τσέκα επανέλαβε τις κατηγορίες του ότι υπάρχουν ενδείξεις για ανάμειξη των σερβικών μυστικών υπηρεσιών, με στόχο την αποσταθεροποίηση της χώρας.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε τη διαφοροποίηση του υπουργού Εξωτερικών Πασκάλ Μίλο, ο οποίος επεσήμανε ότι οι απόψεις αυτές δεν εκφράζουν τις θέσεις της κυβέρνησης, αλλά αποτελούν θέση του υπουργού Εσωτερικών.

Στο μεταξύ, το επίσημο Βελιγράδι απέρριψε αυτές τις κατηγορίες "ως αναληθείς, κακόβουλες και αποσκοπούσες στον αποπροσανατολισμό της προσοχής από τις πραγματικές αιτίες των εσωτερικών προβλημάτων στην Αλβανία".

Σε ανακοίνωση του γιουγκοσλαβικού Υπουργείου Εξωτερικών, την οποία μετέδωσε το Πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ (26.2.98) τονίζεται πως "η Γιουγκοσλαβία παραμένει σταθερή στην αντίληψή της να εξομαλύνει και να αναπτύξει τις γιουγκοσλαβο-αλβανικές σχέσεις στη βάση των καλών γειτονικών σχέσεων, των αμοιβαίων συμφερόντων και της μη ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις και αναμένει επίσης από την Αλβανία να επιβεβαιώσει στην πράξη την ετοιμότητά της για μια τέτοια εξέλιξη των σχέσεων, η οποία είναι προς το συμφέρον των δύο χωρών, της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή".

Επίσκεψη Αντιπροσωπείας της ΔΕΕ

Αντιπροσωπεία της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ) με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα της οργάνωσης Χοσέ Κουτιλέϊρο επισκέφθηκε στις 26 και 27 Φεβρουαρίου την Αλβανία.

Η αντιπροσωπεία είχε επαφές με τον Πρόεδρο Ρετζέπ Μεϊντάνι, τον Πρωθυπουργό Φάτος Νάνο, υπουργούς της κυβέρνησης και αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων και ενημερώθηκε για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, καθώς και για την πορεία ανασυγκρότησης της αλβανικής αστυνομίας.

Ο κ. Κουτιλέϊρο αναφέρθηκε στην ανάγκη επιστροφής του Δημοκρατικού Κόμματος στη Βουλή, ώστε να εκτονωθεί η κατάσταση και το κλίμα ανησυχίας που επικρατεί στη χώρα.

Ελληνο-αλβανική συνεργασία

Η Αλβανία και η Ελλάδα θα διευρύνουν τη συνεργασία στους τομείς του τουρισμού και του εμπορίου. Στο πλαίσιο αυτό η αλβανική πλευρά κάλεσε τους Ελληνες επιχειρηματίες να συμμετάσχουν σε δημοπρασίες και διαγωνισμούς που θα προκηρυχθούν στην προσπάθεια περαιτέρω ιδιωτικοποιήσης της αλβανικής οικονομίας, ενώ η ελληνική πλευρά επανέλαβε την υπόσχεση για οικονομική στήριξη των μικρομεσαίων αλβανικών επιχειρήσεων.

Αυτά συμφωνήθηκαν στη διάρκεια των επαφών που είχε στην Αλβανία στις 23 Φεβρουαρίου, η ελληνική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας Αλ. Μπαλτά, ο οποίος συναντήθηκε με τους υπουργούς Οικονομικών Αρμπεν Μάλαϊ, Εμπορίου και Τουρισμού Σακίρ Βουκάϊ και Οικονομικής Συνεργασίας κα Μέξι, ενώ έγινε δεκτός και απ' τον Αλβανό Πρόεδρο Μεϊντάνι.

Ο Αλβανός Πρόεδρος εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την ελληνική υποστήριξη και τόνισε ότι "η βοήθεια της Ελλάδας και άλλων φίλων χωρών πρέπει να είναι άμεση και συγκεκριμένη, προκειμένου να βοηθήσει τους Αλβανούς να κερδίσουν και πάλι την εμπιστοσύνη για το μέλλον τους εδώ στην Αλβανία".

[06] Οι ΗΠΑ, παράλληλα με τις πιέσεις, επιβραβεύουν την πολιτική του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς

Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου στην πρώην Γιουγκοσλαβία Ρόμπερτ Γκέλμπαρτ, αμέσως μετά τη συνάντηση που είχε με τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στις 23 Φεβρουαρίου, ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ότι η Ουάσιγκτον αποφάσισε να προχωρήσει σε τέσσερα θετικά βήματα προς το Βελιγράδι.

Συγκεκριμένα, τόνισε ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να καλέσουν την Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας να ενταχθεί στην πρωτοβουλία SECI. Ακόμη, θα δοθεί η δυνατότητα στο Βελιγράδι να ανοίξει Προξενείο στις ΗΠΑ, θα αναβαθμιστεί σε επίπεδο πρέσβεως η διπλωματική αντιπροσωπεία της Ο. Δ. Γιουγκοσλαβίας στα Ηνωμένα Εθνη και θα επιτραπεί στις γιουγκοσλαβικές αερογραμμές JAT να πραγματοποιούν πτήσεις τσάρτερ στις ΗΠΑ.

Ο Αμερικανός απεσταλμένος εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη θετική επίδραση της γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης στο σχηματισμό μιας δημοκρατικής κυβέρνησης στη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας, που εναρμονίζεται με τη Συμφωνία του Ντέιτον και μέσα σε πέντε εβδομάδες έκανε περισσότερα από ότι έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση μέσα σε τρία χρόνια.

Ο Γκέλμπαρτ επεσήμανε ότι εάν το Βελιγράδι κάνει και άλλα θετικά βήματα θα πρέπει να ελπίζει και σε νέες υποχωρήσεις έως ότου γίνει ισότιμο μέλος της διεθνούς Κοινότητας, ενώ διευκ ρίνισε ότι η ένταξη της Γιουγκοσλαβίας στην πρωτοβουλία SECI είναι η πρώτη ευκαιρία που δίνεται σε αυτή τη χώρα να ενταχθεί σε έναν διεθνή οργανισμό.

Αναφορικά με τις οικονομικές κυρώσεις απ' τον ΟΗΕ, το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι αυτές θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι να σημειωθεί πραγματική πρόοδος ως προς την επίλυση των δικαίων αιτημάτων της Κοινότητας των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

Στο Βελιγράδι ο Πάγκαλος

Ο υπουργός Εξωτερικών Θόδωρος Πάγκαλος θα επισκεφθεί επίσημα το Βελιγράδι την Παρασκευή 6 Μαρτίου, μετά από πρόσκληση του Γιουγκοσλάβου ομολόγου του Ζιβάντιν Γιοβάνοβιτς.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας, στις συνομιλίες των δύο υπουργών θα συζητηθούν θέματα που αφορούν την περαιτέρω ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας, καθώς και διεθνή θέματα κοινού ενδιαφέροντος.

Στη Βοσνία ο Βρετανός ΥΠΕΞ

Τη Μπάνια Λούκα και το Σαράγεβο θα επισκεφθεί στις 3 και 4 Μαρτίου ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας θα έχει συνομιλίες με μέλη της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, με στόχο την ταχύτερη εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον.

[07] Νέο πολιτικό κόμμα ιδρύεται στα Σκόπια από τον Βασίλ Τοπουρκόφσκι

Ο εκπρόσωπος της ΠΓΔΜ στο τελευταίο Προεδρείο της Ενωσης Γιουγκοσλάβων Κομμουνιστών Βασίλ Τοπουρκόφσκι, σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό κανάλι "Τέρα" των Μπιτολίων (25.2.98) ανακοίνωσε την απόφασή του να δημιουργήσει πολιτικό κόμμα, το οποίο θα καλύπτει τον κεντρώο χώρο και θα λάβει μέρος στις βουλευτικές εκλογές του φθινοπώρου.

Η επωνυμία του κόμματος θα είναι "Δημοκρατική Αλτερνατίβα" ( Δημοκρατική Εναλλαγή) και η ιδρυτική συνέλευση θα πραγματοποιηθεί στα Σκόπια, στις 21 Μαρτίου.

Σύμφωνα με τον σκοπιανό Τύπο, ο πυρήνας του νέου κόμματος θα είναι μη πολιτικοποιημένοι διανοούμενοι, καθώς και πολιτικοί που είναι δυσαρεστημένοι με τα κόμματα, κυρίως το Φιλελεύθερο-Δημοκρατικό και την Σοσιαλδημοκρατική Ενωση. Ο ίδιος ο Τοπουρκόφσκι δήλωσε ότι το νέο κόμμα θα επιδιώξει τον συνασπισμό με άλλα πολιτικά κόμματα με βάση τις προγραμματικές αρχές και με στόχο την έξοδο της χώρας απ' τη σημερινή οικονομική κατάσταση.

Ο 44χρονος πολιτικός, ο οποίος υπήρξε φοιτητής του Ανδρέα Παπανδρέου στη διάρκεια των σπουδών του στον Καναδά, υποστηρίζει ότι η ΠΓΔΜ χρειάζεται ένα ζωτικό πολιτικό κέντρο με νέες μεγάλες ιδέες που θα μετασχηματίσει και θα προσαρμόσει τα όργανα του πολιτικού συστήματος, σύμφωνα με τις ανάγκες του 21ου αιώνα.

Παράλληλα, ο Τοπουρκόφσκι εκτιμά ότι σήμερα δεν λειτουργεί άρτια το πολιτικό σύστημα, γεγονός που καθιστά αναπόφευκτες τις πολιτικές κρίσεις και πιστεύει ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστούν ορισμένοι τομείς, όπως οι σχέσεις Προέδρου-κυβέρνησης (ΑΠΕ, 26.2.98).

Ο Βασίλ Τοπουρκόφσκι, καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και Πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής της ΠΓΔΜ, διετέλεσε σύμβουλος του Γκλιγκόροφ απ' τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας μέχρι το 1993, ενώ από τότε μέχρι το 1995 έζησε στις ΗΠΑ, όπου ανέπτυξε πλούσιες επαφές και γνωριμίες και στη συνέχεια επέστρεψε στα Σκόπια, στα ακαδημαϊκά του καθήκοντα.

Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι βασικός στόχος του Τοπουρκόφσκι είναι οι προσεχείς προεδρικές εκλογές, κάτι που έχει προκαλέσει αρκετή αναστάτωση στα υφιστάμενα πολιτικά κομματικά κέντρα.

Σ' όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ο Τοπουρκόφσκι βρίσκεται στη δεύτερη θέση των προτιμήσεων, πίσω απ' τον Πρόεδρο Γκλιγκόροφ.

Συνομιλίες για το όνομα

Συναντήσεις για την ονομασία της ΠΓΔΜ είχαν στις 23 και 25 Φεβρουαρίου στη Νέα Υόρκη οι εκπρόσωποι της Ελλάδας και των Σκοπίων πρέσβεις κ.κ. Ζαχαράκης και Τοσέφσκι, υπό την αιγίδα του εκπροσώπου του Γ.Γ. του ΟΗΕ Σάιρους Βανς.

Οι δύο πλευρές αντάλλαξαν απόψεις και συμφώνησαν να συναντηθούν και πάλι σε ημερομηνία που θα καθοριστεί απ' τον κ. Βανς.

Επίσκεψη στην Αυστρία

Επίσημη επίσκεψη στην Αυστρία πραγματοποίησε την 1η Μαρτίου ο Πρόεδρος του Σκοπιανού Κοινοβουλίου Τίτο Πετκόφσκι.

Ο Σκοπιανός αξιωματούχος συναντήθηκε και με τον Αυστριακό Καγκελλάριο Βίκτωρ Κλίμα.

Στο επίκεντρο των συνομιλιών ήταν οι διμερείς σχέσεις, οι οποίες ακολουθούν ανοδική πορεία, καθώς και οι σχέσεις της ΠΓΔΜ με την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Αναζητούν λύση οι ΗΠΑ

Ο υπουργός Αμυνας των Σκοπίων Μπλάγκογιε Χαντζίνσκι, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα των Σκοπίων ΝΤΝΕΒΝΙΚ (25.2.98) δήλωσε ότι μετά τη λήξη της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ UNPREDEP, τον Αύγουστο του 1988, θα πρέπει να υπάρξει μια παρόμοια στρατιωτική αποστολή, η οποία, εκτός απ' τη συμβολή στη σταθερότητα στην περιοχή, θα βοηθούσε την ΠΓΔΜ να γίνει ευκολότερα μέλος του ΝΑΤΟ.

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός Πρέσβης στα Σκόπια Κρίστοφερ Χιλ, σε δηλώσεις του στην κρατική τηλεόραση τόνισε ότι η Ουάσιγκτον εργάζεται έντονα για την αναζήτηση λύσης για τη σταθερότητα της ΠΓΔΜ μετά την αποχώρηση της UNPREDEP.

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ εκτιμούν ότι η περιοχή αυτή θα πρέπει να παραμείνει σταθερή, είπε ο Αμερικανός πρέσβης, ο οποίος επεσήμανε ότι η ΠΓΔΜ έχει ακόμη προβλήματα με τους γείτονες, συμπεριλαμβανομένης και της Αλβανίας.

Ο κ. Χιλ διευκρίνισε ότι είναι αδιανόητο, στα πρόθυρα του 21ου αιώνα, να γίνεται λόγος για προβλήματα που δημιουργήθηκαν τον 19ο αιώνα.

[08] Η Παραεγνατία αντικείμενο των συνομιλιών Πρόντι-Κοστόφ στη Σόφια

Οπως μετέδωσε το BBC (25.2.98), η χρηματοδότηση του έργου από την Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. Η Ιταλία όμως είναι διατεθειμένη να υπογράψει σύντομα τα σχετικά πρωτόκολα με τη βουλγαρική κυβέρνηση.

Ο ίδιος ο Ιταλός Πρωθυπουργός, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον Βούλγαρο ομόλογό του, μετά το πέρας της επίσημης επίσκεψής του στη Βουλγαρία-ήταν η πρώτη επίσημη επίσκεψη Ιταλού Πρωθυπουργού στη Βουλγαρία- είπε ότι η Ρώμη είναι έτοιμη να συνεισφέρει οικονομικά στην κατασκευή του "διαδρόμου 8", ώστε το μεγαλόπνοο αυτό σχέδιο να πάρει το δρόμο της υλοποίησης.

Ο κ. Πρόντι απαντώντας σε σχετική ερώτηση Βουλγάρας δημοσιογράφου, χαρακτήρισε το σχέδιο "κλασική περίπτωση για τη χρηματοδότηση του οποίου πρέπει να ενεργοποιηθούν οι αρμόδιοι τραπεζικοί θεσμοί της Ευρώπης", αφού η αποκατάσταση της οδικής σύνδεσης Ανατολής-Δύσης ενδιαφέρει όχι μόνο τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως η Ιταλία, αλλά και κράτη, όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία.

"Ενδιαφέρον προς την κατεύθυνση αυτή έχει εκδηλώσει και άλλη χώρα της Ε.Ε., η Ελλάδα", επισήμανε ο κ. Πρόντι. Οπότε, υπάρχουν προϋποθέσεις το σχέδιο να υλοποιηθεί, κατά τον Πρωθυπουργό της Ιταλίας, ο οποίος τόνισε την ανάγκη οι χώρες της περιοχής να εργάζονται για τη δημιουργία ενός "πυρήνα κοινών συμφερόντων" για την αναβάθμιση της υποδομής με σκοπό να προσελκύσουν επενδύσεις από το ευρωπαϊκό βορρά (ΑΠΕ, 24.2.98).

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[09] Η συμφωνία στο Ιράκ "πιλότος" για ειρηνική επίλυση και του Παλαιστινιακού;

Ηδη ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα LE MONDE (26.2.98), ενθαρρυμένος προφανώς από τη διπλωματική λύση που δόθηκε στην ιρακινή κρίση, απευθύνει έκκληση για μια άμεση και τολμηρή πρωτοβουλία στη Μέση Ανατολή.

"Πιστεύω ότι οι Αμερικανοί πρέπει γρήγορα να αναλάβουν μία ισχυρή πρωτοβουλία για να αναθερμάνουν την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή. Πιστεύω ακόμα ότι οι Αμερικανοί, οι οποίοι από καιρό ήταν διστακτικοί όσον αφορά στη συμμετοχή των Ευρωπαίων στην ειρηνευτική διαδικασία, σήμερα είναι πιο ανοικτοί στην ιδέα αυτή", τονίζει ο κ. Σιράκ.

Αλλά και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν, εκτίμησε ότι οι αποφάσεις "που έχουν ψηφιστεί εδώ και πολύ καιρό" από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ "και δεν έχουν εφαρμοστεί", θα πρέπει να εφαρμοστούν κυρίως στη Μέση Ανατολή.

"Η θέση της Γαλλίας είναι ότι όλα θα πρέπει να γίνουν στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπως και στο παρελθόν, ώστε να καταστεί δυνατόν να υπάρξει μια αρχή της εφαρμογής των αποφάσεων αυτών. Αυτό είναι ακριβώς η περίπτωση της Μέσης Ανατολής, αλλά και άλλες περιπτώσεις. Δεν θεωρούμε ότι μπορεί να γίνει διαφορετικά ακόμα και αν επιχειρήσουμε να εφαρμόσουμε σε μια κρίση αποφάσεις που έχουν εφαρμοστεί για να απεμπλακούμε από κάποια άλλη κρίση. Κάθε περίπτωση είναι ιδιαίτερη. Οι πρωταγωνιστές δεν είναι ποτέ οι ίδιοι, οι λύσεις που επιλέγονται δεν είναι ποτέ παρόμοιες" πρόσθεσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών μιλώντας στη Γερουσία (26.2.98).

Παράλληλα, και ο Πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Γιάσερ Αραφάτ κάλεσε τη διεθνή κοινότητα και τις Ηνωμένες Πολιτείες να ασκήσουν πιέσεις στο Ισραήλ ώστε η χώρα αυτή να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, κάνοντας παραλληλισμό μεταξύ του εβραϊκού κράτους και του Ιράκ.

"Αυτό που συνέβη τώρα με το Ιράκ είναι η επιβεβαίωση του ότι όλος ο κόσμος τάσσεται υπέρ της λεπτομερούς και άμεσης εφαρμογής των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών", δήλωσε ο κ. Αραφάτ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες (24.2.98).

Ο Παλαιστίνιος ηγέτης είχε συνομιλίες στο Κάιρο και με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ, σχετικά με τις προοπτικές αναβίωσης της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή, μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Βαγδάτη μεταξύ Ηνωμένων Εθνών και Ιράκ.

Οι δύο πολιτικοί ηγέτες συναντήθηκαν αρχικά κεκλεισμένων των θυρών και ακολούθησε συνάντηση μιας ώρας με τη συμμετοχή του πολιτικού συμβούλου του Προέδρου, του Πρωθυπουργού και της παλαιστινιακής αντιπροσωπείας (ΑΠΕ, Ρόιτερ, Γερμ. Πρακτ. 25.2.98).

Στο μεταξύ, ο κ. Αραφάτ απέρριψε πρόταση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπένιαμιν Νετανιάχου για μια διάσκεψη κορυφής, με σκοπό να εξευρεθεί τρόπος επανάληψης των αποτελματωμένων ειρηνευτικών συνομιλιών.

Ο κ. Νετανιάχου είχε προτείνει να διεξαχθούν εντατικές διαπραγματεύσεις με τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Γιάσερ Αραφάτ, παρουσία και των Αμερικανών, για να υπάρξει μια οριστική κατάληξη για τα παλαιστινιακά εδάφη.

Από την πλευρά του όμως, ο κ. Αραφάτ υπογράμμισε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι "το σημαντικότερο πράγμα είναι η αναδίπλωση των ισραηλινών δυνάμεων και η εφαρμογή των υπαρχουσών συμφωνιών. Εάν γίνει αυτό θα είμαι αμέσως έτοιμος να συναντηθώ με τον Νετανιάχου ώστε να βρεθεί τρόπος να προωθηθεί η ειρηνευτική διαδικασία" (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 24.2.98).

Εξάλλου, ενθαρρυντικό χαρακτηρίζεται το γεγονός ότι το Ισραήλ και η Παλαιστινιακή Αρχή υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της επιστήμης, υπό την αιγίδα της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Η συμφωνία "θα επιτρέψει στους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς να συνεισφέρουν για την οικοδόμηση μιας μελλοντικής ειρήνης, συνεργαζόμενοι υπό την αιγίδα της ΟΥΝΕΣΚΟ", δήλωσε ο εκπρόσωπος της Οργάνωσης σε τελετή που έγινε στη Ραμάλα της Δυτικής Οχθης. (ΑΠΕ- Γαλλ. Πρακτ., 26.2.98).

[10] Απομακρύνονται τα σύννεφα του πολέμου πάνω από το Ιράκ-Επιφυλακτικές οι ΗΠΑ

Η διάχυτη αισιοδοξία φαίνεται πάντως να επισκιάζεται κάπως, εξαιτίας της επιφυλακτικής στάσης που κράτησαν από την αρχή οι ΗΠΑ, οι οποίες -δεν είναι υπερβολή να το υποστηρίξουμε- δεν είδαν στην πραγματικότητα με καλό μάτι τη συμφωνία.

Ειδικότερα, όπως μετέδωσε η "Φωνή της Τουρκίας" (23.2.98), η αμερικανική κυβέρνηση αντιμετώπισε με επιφυλακτικότητα τη συμφωνία αυτή, που χαρακτηρίζεται εκπληκτική απ' όλες τις πλευρές. Η αμερικανική κυβέρνηση, παρόλα αυτά, συνεχίζει τη σκληρή στάση της κατά του Ιράκ. Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν, σε δήλωσή του υπογράμμισε ότι "δεν μπορούμε να πούμε ότι έχει εξουδετερωθεί τελείως η κρίση του Κόλπου, προτού να δούμε ότι ο Σαντάμ προσαρμόζεται στις αποφάσεις του ΟΗΕ. Ο Σαντάμ πάντοτε δίνει υποσχέσεις, όμως δεν τις τηρεί".

Αλλά και η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ, δήλωσε ότι αντιμετωπίζει με αμφιβολία την ανακοίνωση του Ιράκ, ότι θα προσαρμοσθεί στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Οι επιφυλάξεις αυτές έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις αισιόδοξες δηλώσεις του ίδιου του Κόφι Ανάν, ο οποίος αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας δήλωσε προς τους δημοσιογράφους - όπως μετέδωσε το BBC από τη Βαγδάτη στις 23.2.98- ότι η συμφωνία αυτή μπορεί να συμβάλει στην επίλυση της κρίσης.

Στην ίδια συνέντευξη ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ πρόσθεσε ότι οι όροι της συμφωνίας πρέπει να γίνουν αποδεκτοί και ότι έχει παραμεριστεί ένα βασικό εμπόδιο για την εφαρμογή των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο ίδιος τόνισε ότι θα πρέπει να χαλαρώσει η κρίση στο Ιράκ και να αρθεί η άμεση απειλή για αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές.

Εξάλλου, σε ομιλία του στη Βαγδάτη, ο κ. Ανάν είπε πως η συνθήκη ευθυγραμμίζεται με όλες τις αποφάσεις του ΟΗΕ σχετικά με τα ιρακινά όπλα μαζικής καταστροφής.

Ο κ. Ανάν δεν έδωσε λεπτομέρειες, αλλά είπε πως η συμφωνία δεν θέτει χρονικούς περιορισμούς στις επιθεωρήσεις όπλων του ΟΗΕ στο Ιράκ, κάτι που θα ήθελε η Βαγδάτη (ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, 23.2.98).

Από την πλευρά του Ιράκ υπήρξε μια θριαμβολογία, όχι αδικαιολόγητη θα λέγαμε, για την επίτευξη της συμφωνίας. Ο αντιπρόεδρος της ιρακινής κυβέρνησης Τάρεκ Αζίζ, δήλωσε ότι η συμφωνία αποτελεί νίκη της διπλωματίας. Βασική προτεραιότητα τώρα είναι η άρση των κυρώσεων εις βάρος του Ιράκ, πρόσθεσε ο κ. Αζίζ (BBC, 23.2.98).

Ενδεικτικό των προθέσεων των ΗΠΑ πάντως, ήταν και το περιεχόμενο του διαγγέλματος που απηύθυνε ο Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον προς τον αμερικανικό λαό (23.2.98). Ο Μπιλ Κλίντον αφού καλωσόρισε την αποστολή του Γ.Γ. του ΟΗΕ, ευχαρίστησε τους Αμερικανούς στρατιώτες και τους συμμάχους τους για τη συμβολή τους, και δήλωσε ότι αποδέχεται με επιφυλάξεις τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, τονίζοντας ότι αυτό που έχει σημασία είναι η τήρησή της από τον Πρόεδρο Σαντάμ.

Υπογράμμισε ότι όπως κατέστησε σαφές ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, ο έλεγχος αφορά σε όλη τη χώρα, περιλαμβανομένων και εκείνων των χώρων που προηγουμένως είχαν παραμείνει κλειστοί.

Δεν παρέλειψε εν τούτοις να προειδοποιήσει ο Πρόεδρος Κλίντον, ότι εάν το Ιράκ αποτύχει αυτή τη φορά, θα υποστεί τις συνέπειες. Ο κ. Κλίντον τόνισε ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις θα παραμείνουν στον Περσικό ωσότου το Ιράκ συμμορφωθεί προς τις απαιτήσεις της διεθνούς κοινότητας.

Εξίσου σκεπτικοί και επιφυλακτικοί για τη συμφωνία εμφανίσθηκαν και ορισμένοι Αμερικανοί βουλευτές, οι οποίοι εκφράζουν επιφυλάξεις λέγοντας ότι ποτέ στο παρελθόν ο Σαντάμ Χουσείν δεν κράτησε το λόγο του. Ο ηγέτης μάλιστα της πλειοψηφίας στη Γερουσία Τρεντ Λοντ είπε πως ο Πρόεδρος Κλίντον βρίσκεται τώρα σε δύσκολη θέση, αφού ενδέχεται να αναγκασθεί να αποδεχθεί μια κακή συμφωνία (ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, 23.2.98).

Επιφυλακτική στάση τήρησε και μερίδα του Τύπου των ΗΠΑ, όπως η ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ΠΟΣΤ η οποία, σε κύριο άρθρο της (26.2.98), εκφράζει σκεπτικισμό για την επιτευχθείσα συμφωνία μεταξύ της ηγεσίας του Ιράκ και του Γ.Γ. του ΟΗΕ, γιατί δεν προσφέρει σοβαρές εγγυήσεις για την εξάλειψη των βιοχημικών όπλων, και επιρρίπτει ευθύνες για την εξέλιξη αυτή στην κυβέρνηση Κλίντον και όχι στον κ. Ανάν.

Αντίθετα, η BALTIMORE SUN σε κύριο άρθρο της (26.2.98) εξαίρει την επιτευχθείσα συμφωνία στο Ιράκ, που συνέβαλαν τόσο οι ΗΠΑ όσο και ο ΟΗΕ, τονίζοντας ότι η επιτυχία αυτή θα πρέπει να καταστήσει σαφές στις ΗΠΑ ότι θα πρέπει να εξοφλήσουν το 1 δισ. δολάρια χρέος τους προς τον ΟΗΕ.

Η εφημερίδα τονίζει ότι ο απομονωτισμός ίσως να ήταν ελκυστικός πριν 60 χρόνια, ήταν όμως λανθασμένος και παροτρύνει το Κογκρέσο να σταματήσει τα ανόητα παιχνίδια του και να εξοφλήσει το χρέος του στο διεθνή διαγωνισμό που είναι απαραίτητος για τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ.

Εκτός των ΗΠΑ όμως, επιφυλακτική εμφανίστηκε και η Βρετανία, ο υπουργός Εξωτερικών της οποίας Ρόμπιν Κουκ χαρακτήρισε τη συμφωνία ενθαρρυντική, αλλά πρόσθεσε πως θα πρέπει να εξετασθεί προσεκτικά.

Στο μεταξύ, ο Κόφι Ανάν, απευθυνόμενος στο προσωπικό του ΟΗΕ ζήτησε να μην επηρεάζεται από τις επικρίσεις για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Βαγδάτη, λέγοντας ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας και όχι οι επικριτές, θα είναι εκείνο που θα έχει τον τελευταίο λόγο ( 26.2.98).

Προειδοποιήσεις προς τον Σαντάμ

Προειδοποίηση απηύθυνε ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ιμπέρ Βεντρίν προς τον Ιρακινό Πρόεδρο Σαντάμ Χουσείν, ότι θα χάσει πλέον κάθε υποστήριξη αν προκαλέσει νέα κρίση στις σχέσεις του με τα Ηνωμένα Εθνη, με αφορμή τους ελέγχους του οπλοστασίου του.

"Θα ήταν κυριολεκτικά καταστροφικό αν ο Σαντάμ Χουσεϊν πίστευε ότι τώρα έχει ξεμπλέξει μ' αυτή την ιστορία και μπορεί να πυροδοτήσει νέα κρίση", αναφέρει ο Βεντρίν, σε συνέντευξή του στην παρισινή ΛΙΜΠΕΡΑΣΙΟΝ (27.2.98).

Ο Γενικός Γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου, Εσμάτ Αμπντέλ Μεγκίντ, δήλωσε πως είναι "πιθανή η συμμετοχή του Ιράκ σε μια προσεχή αραβική σύνοδο", κάλεσε όμως τη Βαγδάτη να πραγματοποιήσει βήματα για την εξυγίανση της ατμόσφαιρας στον αραβικό κόσμο (ΑΛ ΧΑΓΙΑΤ, 1. 3.98).

Στο μεταξύ, και ενώ ο αντιπρόεδρος της ιρακινής κυβέρνησης Τάρεκ Αζίζ μιλώντας προς το ιδιωτικό γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο "LCI" διαβεβαίωσε τον Γάλλο Πρόεδρο Ζακ Σιράκ ότι το Ιράκ θα τηρήσει τις δεσμεύσεις του με ικανοποιητικό τρόπο και με σοβαρότητα (27.2.98), η Βρετανία μαζί με την Ιαπωνία έσπευσαν να παρουσιάσουν στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ένα νέο σχέδιο ψηφίσματος, το οποίο απειλεί το Ιράκ με πολύ σοβαρές συνέπειες, εάν παραβιάσει τη συμφωνία για τις επιθεωρήσεις του οπλοστασίου του.

Το σχέδιο ψηφίσματος έχει μικρές τροποποιήσεις σχετικά με προηγούμενες, που προειδοποιούσε με τις "πιο σοβαρές συνέπειες" το Ιράκ, διατηρεί όμως όρους που θα μπορούσαν να ερμηνευτούν σαν πράσινο φως για τυχόν αμερικανικές επιδρομές (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 28. 2.98).

Το Ιράκ από τη μεριά του,χαρακτήρισε περιττή μια απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που θα εμπεριείχε μια τέτοια προειδοποίηση και κατηγόρησε τις ΗΠΑ για προσπάθεια υπονόμευσης της εθνικής του κυριαρχίας.

"Κατά την εκτίμησή μας μια απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που να στηρίζει τη συμφωνία είναι απολύτως μη αναγκαία", δήλωσε ο υπουργός Πετρελαίων του Ιράκ, Αμίρ Μοχάμαντ Ρασίντ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (28.2.98).

Δυο μέρες νωρίτερα (26.2.98), ο Πρόεδρος της ρωσικής Κάτω Βουλής (Δούμα) Γκενάντι Σελέζνιεφ, δήλωνε στη Δαμασκό ότι οι ΗΠΑ πρέπει να αποσύρουν τις στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν αναπτύξει στην περιοχή του Κόλπου, διότι "δεν έχουν πλέον κανένα λόγο παραμονής στην περιοχή. Η παραμονή τους θα μπορούσε να παρεμποδίσει την ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή αυτή και επομένως θα έπρεπε οι ΗΠΑ να τις αποσύρουν" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.).

Αλλά και ο Ρώσος ειδικός απεσταλμένος στη Βαγδάτη, Βίκτορ Ποσουβαλιούκ, δήλωσε προς τους δημοσιογράφους (1.3.98) ότι έχει τη διαβεβαίωση του αντιπροέδρου της ιρακινής κυβέρνησης, Τάρεκ Αζίζ, ότι η Βαγδάτη θα σεβαστεί πλήρως τη συμφωνία με τον ΟΗΕ, σχετικά με τον ιρακινό αφοπλισμό.

Εν τούτοις οι διαβεβαιώσεις και οι δεσμεύσεις αυτές δε φαίνεται να πείθουν τους Αμερικανούς. Γερουσιαστές των ΗΠΑ, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο NBC (1.3.98), κάλεσαν τον Μπιλ Κλίντον να αντιστρέψει τη μέχρι σήμερα πολιτική του έναντι του Σαντάμ Χουσεϊν και να τον εξαναγκάσει να αποχωρήσει από την εξουσία, γεγονός που είναι και πάγιος αμερικανικός στόχος.

Επίσης, ο ρεπουμπλικανός Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νιουτ Γκίνγκριτς, ζήτησε από την αμερικανική κυβέρνηση να ασκήσει βέτο εναντίον οποιασδήποτε απόφασης του ΟΗΕ που δεν θα περιλαμβάνει τη ρήτρα της αυτόματης επίθεσης κατά του Ιράκ, στην περίπτωση που η Βαγδάτη δεν συμμορφωθεί με τις επιθεωρήσεις του οπλοστασίου της (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 1.3.98).

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article