Review of the week, 98-02-26

Weekly Review of News from Greece Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Στο διμερή διάλογο επιμένει η Αγκυρα για την επίλυση των Ε/Τ διαφορών

Σε αποκλειστική συνέντευξή του στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ (16.2.98) ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών υποστήριξε ότι "η Τουρκία είναι έτοιμη να επιλύσει όλα τα προβλήματα του Αιγαίου δια της οδού των διαπραγματεύσεων" τονίζοντας: "Οταν προκύπτει κάποιο πρόβλημα μεταξύ γειτόνων δεν πηγαίνουν αμέσως στα δικαστήρια, αλλά πρώτα κάθονται και το συζητούν".

Απαντώντας, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Πάγκαλος υπογράμμισε ότι μπορεί να συναντηθεί πάντοτε με τον Τούρκο ομόλογό του, αποκλείοντας ωστόσο τη συζήτηση των διμερών θεμάτων και επαναλαμβάνοντας την πρότασή του για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Την επόμενη μέρα ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών κ. Μπατού σε συνέντευξή του στην ελληνική υπηρεσία του BBC τόνισε μεταξύ άλλων:

"Η ελληνική κυβέρνηση δεν ανακοίνωσε ποτέ επίσημα ότι είναι διατεθειμένη να φέρει όλα τα εκκρεμή ζητήματα που υπάρχουν μεταξύ μας στο Αιγαίο, ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, παρά μόνο για το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας, ενώ για το θέμα του Καρντάκ η Ελλάδα υποστηρίζει ότι πρέπει να τεθεί μονομερώς από την Τουρκία.

Η πρόσφατη πρόταση του ΥΠΕΞ κ. Τζεμ, δεν επιδιώκει την επίλυση όλων των ελληνοτουρκικών διαφορών μέσω διμερών διαπραγματεύσεων.

Εμείς προτείνουμε να καταρτιστεί ένας κατάλογος με όλα τα ζητήματα που μας χωρίζουν. Εκτός από την υφαλοκρηπίδα και το Καρντάκ, στον κατάλογο αυτό θα θέλαμε να συμπεριληφθούν και οι διαφορές μας σε σχέση με τον εναέριο χώρο, την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, καθώς και το ζήτημα του εύρους των χωρικών υδάτων. Ποτέ δεν αποκλείσαμε επίσης, την προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης για τα ζητήματα αυτά.

Δεν θεωρούμε ακόμη, ότι στην περιοχή ανάμεσα στα έξι και τα δέκα μίλια γίνονται παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, ούτε άλλωστε και το ΝΑΤΟ θεωρεί ότι οι πτήσεις των τουρκικών αεροσκαφών σ' αυτή την περιοχή αποτελούν παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου".

Στο μεταξύ ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών κ. Ουτκάν στη διάρκεια της ενημέρωσης των ξένων ανταποκριτών (16.2.98) αλλά και κατά την τακτική εβδομαδιαία ενημέρωση τύπου (18.2.98) ανακοίνωσε ότι η ελληνική πλευρά πρέπει να εξετάσει προσεκτικά την έκκληση για ειρήνη που κατέθεσε η Αγκυρα, προσθέτοντας, σύμφωνα με το πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ, ότι "για να μπορέσουν να γίνουν ορισμένα βήματα που αποφασίστηκαν στο πλαίσιο της συμφωνίας της Μαδρίτης, η Αγκυρα ελπίζει ότι θα λάβει θετική απάντηση από την Ελλάδα".

Ο κ. Ουτκάν δήλωσε επίσης ότι "η έκκληση ειρήνης της Τουρκίας περιέχει ορισμένες σημαντικές προτάσεις και ταυτόχρονα ορισμένες προειδοποιήσεις για την αποφυγή συμπεριφορών που θα μπορούσαν να κλονίσουν τις διμερείς σχέσεις".

Οπως μετέδωσε το πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ (18.2.98) ο κ. Ουτκάν εξήγησε ότι "βασικός σκοπός της πρότασης αυτής είναι η δημιουργία κλίματος διαλόγου. Και αυτό γιατί τα ανεπίλυτα προβλήματα στο Αιγαίο προκαλούν ένταση μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών και η Τουρκία θέλει ένα περιεκτικό σχέδιο συμφιλίωσης, που θα ετοιμαστεί από κοινού".

Ορος τα 6 μίλια

Πάντως η Αγκυρα έθεσε ως όρο για την επίλυση των προβλημάτων στο Αιγαίο τη διατήρηση του υφιστάμενου εύρους των χωρικών υδάτων. Αυτό προκύπτει από ανακοίνωση που εκδόθηκε από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών (17.2.98) και στην οποία τονίζεται:

"Μεταξύ των σημείων της πρόσφατης τουρκικής πρότασης περιλαμβάνεται και η μετατροπή της συμφωνίας της Μαδρίτης σε επίσημο έγγραφο. Η συμφωνία της Μαδρίτης προβάλλει ως υποχρέωση και για τις δύο χώρες το σεβασμό των ζωτικών συμφερόντων τους στο Αιγαίο καθώς και την αποφυγή μονομερών ενεργειών".

Στο πλαίσιο αυτό, η διατήρηση του υφιστάμενου εύρους των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο έχει πολύ μεγάλη σημασία από την άποψη της τήρησης της συμφωνίας της Μαδρίτης".

Σύμφωνα με το ραδιοσταθμό ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ (18.2.98) ο κ. Ουτκάν ισχυρίστηκε ότι "αν η Ελλάδα επιμείνει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στο Αιγαίο, τότε και η Τουρκία θα λάβει τα αναγκαία μέτρα".

Απάντηση σ' αυτή την πρόκληση έδωσε ο υπουργός Αμυνας κ. Τσοχατζόπουλος από την Αλεξάνδρεια (ΑΠΕ, 18.2.98), τονίζοντας ότι "η θέση της Τουρκίας δεν μπορεί ποτέ να μπει ως προϋπόθεση στο διάλογο, τη συζήτηση, στην προσπάθεια μείωσης της έντασης".

Ο κ. Τσοχατζόπουλος επανέλαβε ότι "κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, όπως προβλέπει η σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας" τόνισε, ωστόσο, ότι: "Προς το παρόν η Ελλάδα δεν προτίθεται να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων. Είναι θέμα χρόνου πότε η Ελλάδα θα αποφασίσει κάτι τέτοιο".

"Γκρίζες ζώνες" βλέπει ο Ντεμιρέλ

Ο Τούρκος Πρόεδρος κ. Ντεμιρέλ, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου κατά την ολοκλήρωση της διήμερης επίσκεψής του στο Παρίσι (ΑΠΕ, 20.2.98) αναφέρθηκε και στις ελληνοτουρκικές διαφορές στο Αιγαίο τονίζοντας: "Υπάρχουν ακόμα γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο, γιατί από τη στιγμή που μιλήσαμε γι' αυτές τίποτε δεν έγινε για να παύσουν να υπάρχουν".

Εξάλλου, ο κ. Ντεμιρέλ στην ερώτηση γιατί η Τουρκία δεν αποδέχεται την ελληνική πρόταση για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, απάντησε:

"Η Τουρκία δεν αρνείται να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο για τα προβλήματά της, θέλει όμως να τοποθετηθούν όλες οι διαφορές στο σύνολό του ενώπιον του δικαστηρίου αυτού".

Ο Τούρκος Πρόεδρος επεσήμανε ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν ένα από τα θέματα που συζήτησε με το Γάλλο πρόεδρο κ. Σιράκ και υποστήριξε ότι "η Γαλλία έδειξε ανήσυχη για την ένταση που υπάρχει ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία και μας συμβουλεύει να λύσουμε τις διαφορές μέσω ενός ανοιχτού και ειρηνικού διαλόγου".

Στον ισχυρισμό των Τούρκων πολιτικών για "γκρίζες ζώνες" ο αναπληρωτής υπουργών Εξωτερικών κ. Παπανδρέου σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα FRANKFURTER RUNDSCHAU (20.2.98) επεσήμανε ότι "για τέτοιες αξιώσεις δεν μπορεί να υπάρξουν διαπραγματεύσεις. Για τα θέματα αυτά θα πρέπει η Τουρκία να απευθυνθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης".

Πάντως ο κ. Παπανδρέου υποστήριξε ότι "αν λυνόταν το Κυπριακό θα υπήρχε καλύτερο κλίμα για τη διευθέτηση των άλλων διαφορών".

Ο ρόλος των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ

Από την πλευρά του ο ειδικός συντονιστής του Σταίητ Ντηπάρτμεντ για το Κυπριακό κ. Μίλερ, σε συνέντευξή του στο BBC (19.2.98) χαρακτήρισε πολύ σημαντική και ενδιαφέρουσα την πρόσφατη συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών κ. Πάγκαλου στη ΜΙΛΛΙΕΤ τονίζοντας ότι "είναι αξιοσημείωτο ότι ο κ. Πάγκαλος προτείνει την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο όχι μόνο για το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας αλλά και για άλλα προβλήματα".

Στη συνέχεια ο κ. Μίλερ αναφέρθηκε στο ρόλο της Ουάσιγκτον υπογραμμίζοντας: "Το καλύτερο που έχουν να κάνουν οι ΗΠΑ είναι να βοηθήσουν και τις δύο πλευρές, ενίοτε και πρασκηνιακά αν υπάρχει ανάγκη, με στόχο τη γεφύρωση των διαφορών. Πρώτα πρέπει να επιτύχουμε την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο και έπειτα να επιλύσουμε τα προβλήματα που συμβάλλουν στη δημιουργία κρίσης. Θα ήθελα να προτείνω και στις δύο πλευρές να μην αντιμετωπίζουν τις ελληνοτουρκικές διαφορές σαν ένα παιχνίδι που όταν η μία πλευρά κερδίζει η άλλη κατ' ανάγκη θα πρέπει να είναι χαμένη. Γιατί τότε θα είναι δύσκολο να βελτιωθούν οι σχέσεις".

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ (17.2.98) συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες οι πρέσβεις της Ελλάδας και της Τουρκίας κύριοι Σαβαϊδης και Οϋμέν με τον Γ.Γ. του ΝΑΤΟ κ. Σολάνα. Αντικείμενο της συνάντησης ήταν οι προτάσεις του Γ.Γ. της Συμμαχίας για την οικοδόμηση των μέτρων εμπιστοσύνης στο Αιγαίο.

Παρ' όλο που δεν έγιναν δηλώσεις για το περιεχόμενο των συζητήσεων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Ρέππας χαρακτήρισε θετικά ορισμένα σημεία των προτάσεων Σολάνα και τόνισε ότι "η Ελλάδα είναι ανοιχτή σε διάλογο και επιθυμεί να βρεθούν λύσεις στις ελληνοτουρκικές διαφορές, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου".

[02] Αρχισε η μετεκλογική κινητικότητα στο Κυπριακό

Κατά την εφημερίδα ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ (19.2.98) "ο Μάρτιος εξελίσσεται σε μήνα-κλειδί, αφού θα δραστηριοποιηθούν οι ξένοι μεσολαβητές με δύο στόχους: α) τη διαμόρφωση της καλύτερης δυνατής πρότασης για εμπλοκλή των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και β) την άρση των αντιρρήσεων της τουρκικής πλευράς στην επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών".

Τα συγχαρητήρια μηνύματα

Αμέσως μετά την επανεκλογή του κ. Κληρίδη στο προεδρικό αξίωμα ο ΟΗΕ, η Ε.Ε., οι ΗΠΑ αλλά και η Ρωσία έκαναν σαφή την πρόθεσή τους για άμεση επανέναρξη των διαδικασιών που θα οδηγήσουν στην επίλυση του Κυπριακού.

Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν στο συγχαρητήριο μήνυμά του (ΑΠΕ, 16.2. 98) τόνισε ότι είναι αποφασισμένος να συνεχίσει τις υπηρεσίες του για την εξεύρεση μιας συνολικής και διαρκούς ειρήνης στην Κύπρο. Υπογράμμισε, επίσης τη βούλησή του για την "αναθέρμανση της διαδικασίας των συνομιλιών, στο εγγύς μέλλον", σε συνεργασία με τον ειδικό του σύμβουλο για το Κυπριακό κ. Κόρντοβεζ.

Η αμερικανική κυβέρνηση, με ανακοίνωση του Σταίητ Ντηπάρτμεντ (16.2. 98), χαρακτήρισε άριστες τις σχέσεις της με Πρόεδρο Κληρίδη και εξέφρασε την ελπίδα ότι αυτή η στενή σχέση θα συνεχιστεί και στη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Προέδρου. "Σκοπεύουμε να συνεργαστούμε στενά μαζί του για να επιτύχουμε μια διαρκή και βιώσιμη λύση", προστίθεται στο μήνυμα.

Αλλά και ο ειδικός συντονιστής του Σταίητ Ντηπάρτμεντ για το Κυπριακό κ. Μίλερ, σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ (16.2.98) ανέφερε ότι προσβλέπει σε συνεργασία με τον Πρόεδρο Κληρίδη και τη νέα κυπριακή κυβέρνηση.

Εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης ο προεδρεύων του Συμβουλίου υπουργών Βρετανός ΥΠΕΞ κ. Κουκ, αφού εξέφρασε τα συγχαρητήριά του προς τον κ. Κληρίδη (ΑΠΕ, 16.2.98) τόνισε: "Τώρα πρέπει να αρχίσουμε δουλειά". Ο κ. Κουκ πρόσθεσε: "Η βρετανική προεδρία θα έχει σύντομα επαφές με τη νέα κυπριακή κυβέρνηση για να διαγράψει την προσέγγισή της στα σημαντικά γεγονότα που αναμένονται τις ερχόμενες εβδομάδες.

Επιθυμούμε να δούμε σύντομα την επανέναρξη της διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για εξεύρεση λύσης. Επιθυμούμε, επίσης, να αρχίσουμε την ενταξιακή πορεία με το καλύτερο δυνατό τρόπο στις 31 Μαρτίου".

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Σαντέρ, στο συγχαρητήριο τηλεγράφημά του (ΑΠΕ 16.2.98) υπογράμμισε μεταξύ άλλων: "Προσμένω στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Κυπρου κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας σας και ελπίζω ότι οι προσπάθειες που θα καταβληθούν για την εξεύρεση μιας ειρηνικής και μόνιμης λύσης στο Κυπριακό θα αποδώσουν θετικά αποτελέσματα στο εγγύτερο δυνατό μέλλον".

Στο μεταξύ, ο Ρώσος Πρόεδρος κ. Γέλτσιν, σε συγχαρητήριο τηλεγράφημά του, που επέδωσε ο πρέσβης της Ρωσίας στη Λευκωσία στον Πρόεδρο Κληρίδη (ΑΠΕ, 19.2.98) επεσήμανε τη συμπόρευση Ρωσίας- Κύπρου στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού.

Οι επιδιώξεις των ξένων μεσολαβητών

Την κατεύθυνση των ενεργειών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο Κυπριακό αποκάλυψε με απόλυτη σαφήνεια δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού DER SPIEGEL (16.2.98), στο οποίο αναφέρεται:

"Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών κ. Κίνκελ αποκλείει την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. όσο οι δύο κοινότητες δεν καταλήγουν σε μια συμφωνία. Ο κ. Κίνκελ γνωρίζει πολύ καλά ότι αν η Ε.Ε. τοποθετηθεί υπέρ των Ελληνοκυπρίων, εξωθεί τα πράγματα προς την οριστική ρήξη, ακόμα και προς μια πιθανή οριστική αντιπαράθεση".

Η άποψη ότι μια διχοτομημένη Κύπρος δεν μπορεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση φαίνεται να βρίσκει ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές στους κόλπους της κοινότητας. Αυτό άλλωστε αποδεικνύει και η συνάντηση του Βρετανού διαμεσολαβητή για το Κυπριακό με την ιδιότητα του προσωπικού απεσταλμένου του Πρωθυπουργού Μπλερ -με τον Τούρκο Πρωθυπουργό κ. Γιλμάζ στην Αγκυρα (20.2.98) αλλά και η επίσκεψή του την ερχόμενη εβδομάδα στην Κύπρο. Οπως δήλωσε ο Υπατος Αρμοστής της Βρετανίας κ. Μάτεν, αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη (ΚΥΠΕ 19.2.98) "ο κ. Χάνεϋ κομίζει και ιδέες για τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις".

Αλλά και ο Επίτροπος κ. Βαν Ντεν Μπρουκ αναμένεται να επισκεφθεί τη Λευκωσία στις 5 Μαρτίου σε μια προσπάθεια, σύμφωνα με τη ΧΟΥΡΡΙΕΤ ( 19.2.98), να πείσει τους Τουρκοκυπρίους να λάβουν μέρος στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Πάντως για τον Ευρωπαίο Επίτροπο -όπως δήλωσε μετά τη συνάντησή του με τον αρχηγό της Ν.Δ. Κ. Καραμανλή στις Βρυξέλλες (19.2.98) -η πρόσκλησή του προς την τουρκοκυπριακή πλευρά να συμμετάσχει στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις παραμένει ανοικτή και μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων.

Σύμφωνα με το ΒΒC (19.2.98) η ιδέα που προωθείται έχει τίτλο "φόρμουλα-πλαίσια για το ζήτημα της κυριαρχίας" και φιλοδοξεί να συγκεράσει από τη μια την τουρκοκυπριακή θέση για αναγνώριση κρατικής οντότητας και από την άλλη τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία δεν δέχεται υποβάθμιση της οντότητάς της. Πρόκειται -όπως σημειώνει η ΣΗΜΕΡΙΝΗ (20.2.98) - για μια παλαιότερη βρετανική άποψη για "ομπρέλλα κυριαρχίας". Με αυτή τη φόρμουλα θα θεωρείται δεδομένο και αδιαμφισβήτητο ότι υπάρχει η κυριαρχία της χώρας, από εκεί και πέρα όμως, θα αποφεύγονται "λεπτομέρειες και ορισμοί" για να μην προκληθούν εκατέρωθεν αντιδράσεις.

Από την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών γίνονται προετοιμασίες για την επικείμενη επίσκεψη του κ. Κόρντοβεζ στη Λευκωσία. Για το λόγο αυτό ο αναπληρωτής ειδικός αντιπρόσωπος του Γ.Γ. του ΟΗΕ στην Κύπρο κ. Φέϋσελ αναχώρησε την Τετάρτη για τη Νέα Υόρκη, όπου θα έχει σειρά επαφών για το Κυπριακό.

Ο κ. Φεϋσέλ μετά τη συνάντηση που είχε τη Δευτέρα με τον Πρόεδρο Κληρίδη είχε δηλώσει (ΑΠΕ, 16.2.98) "αφού ολοκληρώθηκε η εκλογική διαδικασία, θα πρέπει τώρα να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού".

Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο Αμερικανός πρέσβης της Λευκωσίας κ. Μπριλ, ο οποίος δύο μέρες αργότερα συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Κληρίδη και συζήτησε μαζί του τις διαγραφόμενες κινήσεις στο Κυπριακό.

Σύμφωνα με το ΡΙΚ (18.2.98) ο κ. Μπριλ, λίγο μετά τη συνάντηση δήλωσε ότι μετέφερε εγκάρδιο συγχαρητήριο μήνυμα του προέδρου Κλίντον προς τον κ. Κληρίδη, ενώ επιβεβαίωσε ότι πολύ σύντομα θα επισκεφθεί την Κύπρο ο κ. Μίλερ. Ο κ. Μπριλ ανέφερε επίσης ότι στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου οι ΗΠΑ συνέχισαν τις προσπάθειές τους προετοιμάζοντας το έδαφος για τις μετεκλογικές πρωτοβουλίες τονίζοντας ότι "οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να εκμεταλλευτούν όλες τις ευκαιρίες που προσφέρει το 1998 για την επίλυση του Κυπριακού".

Επεσήμανε επίσης ότι την ίδια περίοδο η αμερικανική διπλωματία προσπάθησε να ανατρέψει την απόφαση της τουρκικής πλευράς για τερματισμό των διακοινοτικών επαφών, ενώ σε ερώτηση σχετικά με την ενδεχόμενη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις υπογράμμισε: "Αποψή μας είναι ότι αυτή η διαδικασία πρέπει να αρχίσει με ένα ενοποιημένο τρόπο ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση".

Την πρόθεση της Ουάσιγκτον να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για την επίλυση του Κυπριακού στο πλαίσιο μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας υπογράμμισε και ο συντονιστής του Σταίητ Ντηπάρτμεντ για το Κυπριακό κ. Μίλερ, στη διάρκεια συνέντευξής του στο BBC (19.2.98). "Εχουμε πολλές ιδέες για το πρόβλημα" τόνισε ο κ. Μίλερ και πρόσθεσε: "Θέλουμε να γνωρίζουμε τί σκέφτονται τα άμεσα ενδιαφερόμενα μέρη, σε μια συνεχή διαδικασία ανταλλαγής απόψεων".

Στην ερώτηση για το ενδεχόμενο να αναγνωριστεί η τουρκοκυπριακή πλευρά ως ανεξάρτητη πολιτική οντότητα, ο κ. Μίλερ σημείωσε: "Το θέμα αυτό πρέπει να το συζητήσουμε με τους Τουρκοκύπριους. Εχουν εκφράσει ορισμένες ανησυχίες, έχουν ορισμένα νόμιμα συμφέροντα και όπως έχουμε δείξει στο παρελθόν λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη μας τους φόβους και τα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής πλευράς".

Αλλά και ο Αμερικανός πρέσβης στην Αγκυρα κ. Πάρις, σε ομιλία του στην τουρκική πρωτεύουσα (19.2.98) υποστήριξε ότι "οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι η επίλυση του Κυπριακού μπορεί να επιτευχθεί κατά τέτοιο τρόπο που να ικανοποιεί τις ιστορικά υπάρχουσες ανησυχίες της Τουρκίας και του τουρκικού πληθυσμού της Κύπρου".

Στο μεταξύ, όπως μετέδωσε το ΚΥΠΕ (19.2.98), ο Ρώσος πρέσβης στη Λευκωσία κ. Μουράτοφ δήλωσε ότι "στο πλαίσιο της κινητοποίησης που παρατηρείται και η Ρωσία έχει κάτι συγκεκριμένο να προτείνει σύντομα -εντός του Μαρτίου- θα επισκεφθεί την Κύπρο ο ειδικός συντονιστής για το Κυπριακό στο ρωσικό ΥΠΕξ κ. Τζιζόφ".

Επιμονή Ντενκτάς και Αγκυρας
στην αναγνώριση του ψευδοκράτους

Στην προβολή της απαίτησης να αναγνωριστεί διεθνώς το ψευδοκράτος επέμειναν και αυτή την εβδομάδα τόσο η τουρκοκυπριακή ηγεσία όσο και η Αγκυρα.

Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης μετά την επανεκλογή του κ. Κληρίδη, σε γραπτή δήλωση του (ΑΠΕ, 16.2.98) υπογράμμισε ότι "τώρα είναι καιρός να ανοίξει ο δρόμος για απευθείας συνομιλίες μεταξύ των δύο λαών που αυτοκυβερνώνται χωριστά μετά την εθελούσια καταστροφή του συνεταιρικού κράτους, το 1963".

Σύμφωνα με το τουρκοκυπριακό πρακτορείο ειδήσεων ΤΑΚ (16.2.98) ο κ. Ντενκτάς συνεχάρη τον Γλαύκο Κληρίδη για την επανεκλογή του, αλλά τόνισε ότι δεν μπορεί να συναντηθεί μαζί του εάν δεν αναγνωρισθεί η "ΤΔΒΚ".

"Εδώ και 34 χρόνια δεν υπάρχει στην Κύπρο νόμιμη κυβέρνηση που να αντιπροσωπεύει την τουρκική και την ελληνική κοινότητα. Ο κ. Κληρίδης δεν είναι ο Πρόεδρος της Κύπρου, είναι ο Πρόεδρος των Ελληνοκυπρίων. Δεν εκπροσωπεί όλους τους Κυπρίους", τόνισε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης.

Για να ξανασυναντηθεί με τον κ. Κληρίδη, υποστήριξε ο κ. Ντενκτάς σε συνέντευξή του στη ΓΕΝΙ ΓΙΟΥΖΓΙΛ (19.2.98) "πρέπει να υπάρχει κοινό έδαφος" και πρόσθεσε ότι "εφόσον δεν ισχύει η Δέσμη Ιδεών Γκάλι, δεν υπάρχει το έδαφος αυτό". Ο κ. Ντενκτάς ισχυρίστηκε ότι ήταν σφάλμα του "να αποδεχθεί τις διακοινοτικές συνομιλίες και τη φόρμουλα της ομοσπονδιακής λύσης" και τόνισε ότι "στο εξής οι συνομιλίες θα διεξάγονται ως διακρατικές και όχι ως δικοινοτικές και αυτό διεμήνυσα τόσο στον κ. Χόλμπρουκ όσο και στον κ. Κόρντοβεζ".

Εξάλλου, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, σύμφωνα με δημοσίευμα της τουρκοκυπριακής εφημερίδας ΓΕΝΙ ΝΤΕΜΟΚΡΑΤ (17.2.98) απέκλεισε το ενδεχόμενο να συναντηθεί με εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίοι θα επισκεφθούν την Κύπρο. "Δεν μπορούν να έλθουν σε εμάς για να μας οδηγήσουν στην Ε.Ε. Θα συναντηθώ μαζί τους μόνο αν έχουν να συζητήσουν θέματα που αφορούν τις κυβερνήσεις τους ή αν θέλουν να τους ενημερώσω για το Κυπριακό".

Στο μεταξύ ο Τούρκος Πρόεδρος Ντεμιρέλ, από το Παρίσι (ΑΠΕ, 20. 2.98) χαρακτήρισε "σοβαρό λάθος" την απόφαση του Λουξεμβούργου για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο. Και αυτό γιατί, εξήγησε ο κ. Ντεμιρέλ, "υπάρχει μια σειρά προβλημάτων στην Ε. Ε. και επομένως δεν βλέπουμε το λόγο που θα πρέπει να προστεθεί ακόμα ένα. Το πρόβλημα της Κύπρου είναι μια βραδυφλεγής βόμβα, που δεν μπόρεσε να λυθεί εδώ και 23 χρόνια και δεν καταλαβαίνουμε γιατί θα πρέπει να εισαχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση".

Κατά την άποψη του κ. Ντεμιρέλ "η απόφαση του Λουξεμβούργου γκρεμίζει στην ουσία όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει ως τώρα για να δοθεί μια πολιτική λύση στο Κυπριακό".

Ο κ. Ντεμιρέλ έθεσε στη συνέχεια θέμα κρατικής οντότητας στο βόρειο τμήμα της νήσου, τονίζοντας "οι Τουρκοκύπριοι δεν αποτελούν ούτε μειονότητα, ούτε κοινότητα, αποτελούν ένα κράτος. Επομένως, από εδώ και πέρα η Κύπρος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως δύο κράτη. Οσο δεν θα υπάρχει πολιτική ισότητα ανάμεσα στα δύο αυτά κράτη, όταν τοένα από τα δύο καλείται για διαπραγμάτευση, το άλλο δεν θα συμμετέχει. Αλλωστε και να ήθελε, βάσει ποιάς ιδιότητας θα μπορούσε να συμμετάσχει; Επομένως από εδώ και στο εξής όταν γίνεται αναφορά στην Κύπρο θα πρέπει να την αντιμετωπίζουμε ως δύο διαφορετικά κράτη, με σχέσεις που θα πρέπει να αναπτύξουμε με τα δύο αυτά διαφορετικά κράτη".

Εξάλλου ο πρέσβης της Τουρκίας στη Βιέννη κ. Ακμπέλ, σε συνέντευξή του στο Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΡΑ, 17.2.98) θεωρεί την επικείμενη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ως "πρώτο βήμα για την οριστική διχοτόμηση" της Κύπρου.

Ο Τούρκος διπλωμάτης κατήγγειλε στη συνέντευξή του ότι η απόφαση της Ε.Ε. θέτει σε κίνδυνο την ισορροπία στην περιοχή και προειδοποίησε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει λύση όσο επιτρέπεται στο "ελληνικό τμήμα της Κύπρου" να εκπροσωπεί ολόκληρη την Κύπρο.

Τέλος, ο Τούρκος ΥΠΕΞ κ. Τζεμ από την Κίνα, όπου εβρίσκετο δήλωσε σύμφωνα με τη ΜΙΛΛΙΕΤ (20.2.98): "Στο πλαίσιο της σημερινής αντίληψης του ΟΗΕ, η ομοσπονδιακή λύση είναι ένα όραμα που δεν συμβιβάζεται με τον ρεαλισμό. Δεν είναι δυνατόν να σημειωθεί κάποια εξέλιξη όσο η τουρκοκυπριακή πλευρά θεωρείται κοινότητα και η ελληνοκυπριακή κράτος. Να αναγνωρίσουσν την ΤΔΒΚ και να προχωρήσουν στην ομοσπονδιακή λύση".

[03] Aποδοτικό το ταξίδι Ντεμιρέλ στη Γαλλία

Η συμφωνία που υπεγράφη από τον κ. Ντεμιρέλ σε συνάντηση που είχε με τον Πρωθυπουργό της Γαλλίας κ. Ζοσπέν έχει πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό χαρακτήρα και θα τεθεί σε ισχύ το 2.000, όπως αναφέρει η ΧΟΥΡΡΙΕΤ (21.2.98).

Η πολιτική συνεργασία προβλέπει συνάντηση των δύο χωρών μια φορά τον χρόνο. Θα δοθεί ιδιαίτερη σημασία στον χώρο της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής, του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας.

Ιδιαίτερη μνεία έγινε και στη συνεργασία στο χώρο των επενδύσεων.

Η οικονομική συνεργασία θα αφορά το εμπόριο. Θα ενισχυθούν οι κοινές ενέργειες των δύο χωρών προς τρίτες χώρες. Θα ετοιμασθούν μεγάλα σχέδια για τον τομέα ενέργειας και θα συσταθεί "Ομάδα Εργασίας" μεταξύ των δύο χωρών για τον τομέα αυτόν. Θα γίνουν κοινές ενέργειες για την έρευνα και λειτουργία των ενεργειακών πηγών της Κασπίας και για τη μεταφορά δια μέσου της Τουρκίας.

Στον πολιτιστικό χώρο θα γίνουν τα απαιτούμενα βήματα για την εξέλιξη της γαλλικής γλώσσας στην Τουρκίας και την εκμάθηση της τουρκικής στη Γαλλία. Οι δύο χώρες θα προσπαθήσουν, να αποκτήσουν κύρος το Πανεπιστημίου Γαλατάσαραϊ και τα σχολεία που έχουν εκπαίδευση στη γαλλική, σε διεθνές επίπεδο. Οι δύο χώρες θα προχωρήσουν σε συνεργασία στον πολιτιστικό και τεχνικό τομέα.

Ο Γάλλος Πρωθυπουργός Π. Ζοσπέν εξέφρασε ενώπιον του κ. Ντεμιρέλ την ελπίδα της Γαλλίας να δει την Τουρκία να "προοδεύει" διατυπώνοντας την πεποίθηση του ότι η Τουρκία είναι "ευρωπαϊκή". ( ΑΠΕ, 20.2.98).

Ο κ. Ντεμιρέλ είναι ο πρώτος Πρόεδρος της Τουρκίας που επισκέφθηκε επίσημα τη Γαλλία μετά από 30 χρόνια (ΧΟΥΡΡΙΕΤ, 19.2.98).

Κατά την πρώτη ημέρα της επίσκεψής του ο κ. Ντεμιρέλ έγινε δεκτός από τον Γάλλο ομόλογό του κ. Ζακ Σιράκ. Η συζήτηση μεταξύ των δύο ανδρών ήταν αφιερωμένη σε ευρωπαϊκά θέματα. Ο κ. Σιράκ είπε, σύμφωνα με την εκπρόσωπο των Ηλυσίων κ. Κολουα, ότι υποδέχθηκε τον κ. Ντεμιρέλ όπως υποδέχεται κανείς έναν φίλο της οικογένειάς του, ως τον εκπρόσωπο ενός λαού για τον οποίο η Γαλλία τρέφει εκτίμηση, σεβασμό και φιλία (Γραφείο Τύπου Παρισίων, 19.2.98).

Ο κ. Σιράκ κάλεσε την Τουρκία να πάρει μέρος στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη που θα συγκληθεί στο Λονδίνο στις 12 Μαρτίου. (ΑΠΕ, 20.2. 98).

Ο Τούρκος Πρόεδρος σε συνέντευξή του προς την εφημερίδα "LE FIGARO" αναφέρει ότι είναι λάθος εκ μέρους της Ε.Ε., η απόφαση να παρεμποδισθεί η ένταξη της Τουρκίας στην Ενωση (ΑΠΕ, 20.2.98).

Ανθρώπινα δικαιώματα

Ο κ. Ντεμιρέλ στη συνέντευξή του παραδέχθηκε ότι γίνονται παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα του αλλά εξήγησε ότι δεν πρόκειται για "συστηματική πολιτική".

Μια μέρα πριν την επίσκεψή του κ. Ντεμιρέλ στη Γαλλία, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας ΙΝDEPENDENT (18.2.98), εννέα διευθυντές βρετανικών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τίτλο "Εμπόριο όπλων της Ευρωπαϊκής Ενωσης" απαιτούν την εξάρτηση πωλήσεων πολεμικού υλικού με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα που τα αγοράζει. Στην επιστολή τους αναφέρουν ότι συχνά κράτη - μέλη της Ε.Ε. πωλούν όπλα σε δικτατορικά καθεστώτα και ασταθείς περιοχές. Παράδειγμα, αναφέρουν, είναι η Γερμανία και η Γαλλία που προσπαθούν να πωλήσουν επιθετικά ελικόπτερα στην Τουρκία.

Στο πλαίσιο της επίσκεψης του στο Παρίσι, ο κ. Ντεμιρέλ, μίλησε την πρώτη μέρα στο Γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων και κολακεύοντας τη Γαλλία είπε ότι "η αντίληψη της Γαλλίας περί αδελφότητας, κοσμικότητας και δημοκρατίας έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στην Τουρκία και ότι οι μεγάλοι άνδρες της Τουρκίας επηρεάσθηκαν από τη Γαλλική Επανάσταση" (Γραφείο Τύπου 19/2/98).

Σε ανακοίνωση τους η αρμενική, η κυπριακή και η ελληνική κοινότητα της Γαλλίας κατά την επίσκεψη του κ. Ντεμιρέλ καταδικάζουν την υποστήριξη της Γαλλικής κυβέρνησης προς την υποψηφιότητα ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. και θεωρούν ότι η πολιτική της Γαλλίας προς την Τουρκία είναι αδικαιολόγητη και αντίθετη με τις θεμελιώδεις αρχές της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας των λαών.

Η ανακοίνωση καλεί τη γαλλική κυβέρνηση, όπως και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να απαιτήσει από την Τουρκία την εφαρμογή ορισμένων προϋποθέσεων όπως: Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, η απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο και ο σεβασμός των συνόρων με τις γειτονικές χώρες. (Γραφείο Τύπου Παρισίου, 20.2.98).

Η κ. Ντανιέλ Μιτεράν, ως πρόεδρος του οργανισμού "Φρανς Λιμπερτέ", με αφορμή την επίσημη επίσκεψη του κ. Ντεμιρέλ στη Γαλλία απηύθυνε προς το Κοινοβούλιο επιστολή καταγγελίας για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία (ΑΠΕ 19.2.98).

"Σας γράφω- λέει η κ. Μιτεράν- για να σας δώσω κάποιες πληροφορίες για την κατάσταση των κατοίκων αυτής της χώρας, των καταπίεση ανάξια κάθε δημοκρατικού πολιτεύματος, εάν παρεπιπτόντως δεν έχετε ακόμη αντιληφθεί την παντοδύναμη στρατιωτική δικτατορία που εμπνέει αυτή την κυβέρνηση". Η κ. Μιτεράν καλεί τους βουλευτές να μην παραβλέψουν τις δεσμεύσεις τους απέναντι στην παγκοσμιότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να μην αποδεχθούν "την εγκατάλειψη ενός λαού χάρη κάποιων στρατιωτικών αγορών οι οποίες και μετατρέπουν τους προμηθευτές σε συνενόχους".

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[04] Ο Αλβανός υπουργός Εσωτερικών καταγγέλει τις μυστικές υπηρε- σίες του Βελιγραδίου ότι υποκινούν τη βία

Η εφημερίδα "ΚΟΧΑ ΓΙΟΝΕ" (18.2.98) με αφορμή τις πρόσφατες τρομοκρατικές ενέργειες, στο κύριο άρθρο της με τίτλο "Η τρομοκρατία προκαλεί το κράτος", γράφει μεταξύ άλλων: "Οι άνθρωποι δεν θέλουν να ακούνε πια σλόγκαν για "συνύπαρξη" και "συγκυβέρνηση", αλλά ζητούν συγκεκριμένα μέτρα που θα τους προστατεύσουν από τις βόμβες και τα καλάσνικοφ. Σε περίπτωση που το κράτος θα συνεχίσει να πιστεύει ότι το κάθε τι μπορεί να γίνει με όμορφα λόγια και θα διστάζει να χτυπήσει το έγκλημα, γρήγορα θα είμαστε μάρτυρες της αναπόφευκτης κατάρρευσής του. Σε αντίθετη περίπτωση, ίσως θα πρέπει να ελπίζουμε".

Η Γενική Εισαγγελία των Τιράνων ζήτησε στις 18.2.98 την άρση της ασυλίας του βουλευτή του Δημοκρατικού Κόμματος Αζέμ Χαϊντάρι για το επεισόδιο που προκλήθηκε στην πόλη Λέζα μεταξύ οπλοφόρων της συνοδείας του και ανδρών των Ειδικών Δυνάμεων της Αστυνομίας.

Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εσωτερικών της Αλβανίας Νεριτάν Τσέτα, μιλώντας στις 17 Φεβρουαρίου στη Βουλή, κατηγόρησε τις Μυστικές Υπηρεσίες της Γιουγκοσλαβίας ότι υποκινούν αποσταθεροποιητικές και τρομοκρατικές ενέργειες στη Βόρεια Αλβανία και ειδικά στη Σκόδρα.

Ο Αλβανός υπουργός άφησε να εννοηθεί ότι στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος συνεργάζονται με τις γιουγκοσλαβικές μυστικές υπηρεσίες, ενώ κατηγόρησε το κόμμα του Μπερίσα ότι προσπαθεί να δημιουργήσει παράλληλες κρατικές δομές.

Σύμφωνα με την εφημερίδα "ΚΟΧΑ ΓΙΟΝΕ" (19.2.98) τις πληροφορίες αυτές έδωσαν στον Αλβανό υπουργό Εσωτερικών οι μυστικές υπηρεσίες του ΝΑΤΟ και της Ιταλίας, οι οποίες βάσει συμφωνίας ενημερώνουν την Αλβανία για ενδεχόμενους κινδύνους από γειτονικές χώρες.

Κατά το ίδιο πάντα δημοσίευμα, πρόσφατα εγκαταστάθηκε στην Αλβανία ομάδα των μυστικών υπηρεσιών του ΝΑΤΟ, βάσει συμφωνίας των δύο πλευρών.

Ελληνική πρόσκληση στον Αλβανό πρόεδρο

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Στεφανόπουλος απηύθυνε στις 16 Φεβρουαρίου πρόσκληση προς τον Αλβανό ομόλογό του Ρετζέπ Μεϊντάνι για επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα στις 9 Μαρτίου.

Οπως μετέδωσε η αλβανική τηλεόραση, στην πρόσκληση, την οποία επέδωσε ο Ελληνας πρεσβευτής στα Τίρανα κ. Πρεβεδουράκης, επισημαίνεται ότι η επίσκεψη θα συμβάλει σημαντικά στη σύσφιξη των σχέσεων φιλίας και συνεργασίας που ήδη υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών και λαών μας.

Η εφημερίδα GAZETA SHQIPTARE (17.2.98), σχολιάζοντας την πρόσκληση, γράφει ότι αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την αλβανική πολιτική και επισημαίνει: "Η πρόσφατη επίσκεψη Μεϊντάνι στην Τουρκία, ερμηνεύτηκε από μερικούς κύκλους ως "μη μελετημένη" που θα μπορούσε να προκαλέσει το φθόνο της Ελλάδας. Η πρόσκληση του Ελληνα Προέδρου και το σχετικό μήνυμα, δείχνουν ακριβώς το αντίθετο", καταλήγει η εφημερίδα.

Στα Σκόπια ο Νάνο

Διήμερη ανεπίσημη επίσκεψη στα Σκόπια πραγματοποίησε στις 20 και 21 Φεβρουαρίου ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας Φάτος Νάνο. Ο Αλβανός Πρωθυπουργός συναντήθηκε στην Οχρίδα με τον Σκοπιανό ομόλογό του Μπράνκο Τσερβένκοφσκι, με τον οποίο αντάλλαξε απόψεις για τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και για την κατάσταση στα Βαλκάνια.

Ο πολιτικός σύμβουλος του κ. Νάνο, Βαντιμίρ Πρέλα, σε δηλώσεις του επεσήμανε ότι η επίσκεψη αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών για την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ των βαλκανικών χωρών.

[05] Κυβέρνηση συνεργασίας με τον Βουκ Ντράσκοβιτς σχηματίζει το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας

Στις βουλευτικές εκλογές της 21ης Σεπτεμβρίου, ο Σανασπισμός της Αριστεράς (Σοσιαλιστικό Κόμμα, Γιουγκοσλαβική Αριστερά και Νέα Δημοκρατία) εξασφάλισε 110 έδρες, το Ριζοσπαστικό Κόμμα του Βόιτσλαβ Σέσελι 82 έδρες, το Σερβικό Κίνημα Ανανέωσης του Βουκ Ντράσκοβιτς 45 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 13 έδρες κατανεμήθηκαν στα μικρότερα κόμματα.

Στη συνάντηση που είχε στις 16.2.98 ο Σέρβος Πρόεδρος με τους εκπροσώπους των κομμάτων επιτεύχθηκε συμφωνία για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι του Σοσιαλιστικού Κόμματος, της Γιουγκοσλαβικής Αριστεράς, της Νέας Δημοκρατίας και του Σερβικού Κινήματος Ανανέωσης του Βουκ Ντράσκοβιτς.

Μετά τη συνάντηση ο κ. Ντράσκοβιτς δήλωσε ότι το πρόγραμμα των πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων που πρότεινε ο Πρόεδρος της Σερβίας είναι αποδεκτό για το κόμμα του.

Στις 19 Φεβρουαρίου ο Πρόεδρος της Σερβίας Μίλαν Μιλουντίνοβιτς ανέθεσε στον απερχόμενο πρωθυπουργό Μίρκο Μαριάνοβιτς την εντολή για το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης.

Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από το προεδρικό γραφείο και μεταδόθηκε από το γιουγκοσλαβικό πρακτορείο ειδήσεων ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ (19.2.98) αναφέρεται μεταξύ των άλλων πως "Ο Μίρκο Μαριάνοβιτς, ο οποίος μέχρι τώρα ηγήθηκε με επιτυχία της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, παρέχει τα εχέγγυα ότι θα φέρει εις πέρας το πρόγραμμα κοινωνικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων που υποστηρίχθηκε από όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα της Σερβίας στη διάρκεια των πρόσφατων διαβουλεύσεων".

Το Ριζοσπαστικό Κόμμα των Βόϊτσλαβ Σέσελι ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει την αντιπολίτευση στον Μαριάνοβιτς και στην κυβέρνηση που θα σχηματίσει. Οσον αφορά το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο Μιλουντίνοβιτς για την υπεράσπιση των εθνικών και κρατικών συμφερόντων ο ακροδεξιός ηγέτης το χαρακτήρισε ως ανόητο.

Πάντως, η διαφαινόμενη συνεργασία των Σοσιαλιστών με τον Ντράσκοβιτς θα προσδώσει μια νέα διάσταση στην πολιτική ζωή της Σερβίας.

Θυμίζουμε ότι ο Ντράσκοβιτς, μετά τη διάλυση του συνασπισμού της αντιπολίτευσης Ζάγιεντο, συμμάχησε με τους Σοσιαλιστές για την αποπομπή του Δημάρχου του Βελιγραδίου Ζόραν Τζίντζιτς, ενώ τον τελευταίο καιρό παρατηρείται και συνεργασία μεταξύ Σοσιαλιστών και του Ντράσκοβιτς στην ομοσπονδιακή βουλή.

Ελληνικό Προξενείο στο Μαυροβούνιο

Δόθηκε τελικά στις 13 Φεβρουαρίου η συγκατάθεση της κυβέρνησης της ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας για το άνοιγμα ελληνικού προξενείου στην Ποντγκόριτσα, πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Μαυροβουνίου.

Το Προξενείο αναμένεται να λειτουργήσει πολύ σύντομα ενώ θα ασχολείται με προξενικές και ναυτιλιακές υποθέσεις.

Σύμφωνα με την εφημερίδα του Μαυροβουνίου ΒΙΕΣΤΙ (14.2.98) το Ελληνικό Προξενείο θα είναι η δεύτερη διπλωματική αντιπροσωπεία αυτού του επιπέδου στο Μαυροβούνιο, αφού πριν από ενάμισυ χρόνο λειτούργησε ιταλικό γενικό προξενείο στο Μπαρ.

Σύμφωνα με πηγές της εφημερίδας στο ομοσπονδιακό υπουργείο Εξωτερικών, ολοκληρώθηκαν όλες οι διατυπώσεις για το άνοιγμα προξενείου της Ρωσίας στο Μαυροβούνιο και αναμένονται οι περαιτέρω ενέργειες των εκπροσώπων του ρωσικού ΥΠΕΞ.

Απαράδεκτη η γαλλο-γερμανική επίσκεψη

Σύμφωνα με το γιουγκοσλαβικό πρακτορείο ΒΕΤΑ V.I.P. (16.2.98), η γιουγκοσλαβική κυβέρνηση θεωρεί ότι είναι απαράδεκτη μια κοινή επίσκεψη στο Βελιγράδι των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας και της Γερμανίας Ιμπέρ Βεντρίν και Κλάους Κίνκελ.

Στις αρχές Φεβρουαρίου ο Κίνκελ είχε ανακοινώσει ότι θα επισκεπτόταν το Βελιγράδι μαζί με το Γάλλο ομόλογό του "προκειμένου να επαναπροβάλουν την πρωτοβουλία τους για επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου". Στα τέλη του 1997 οι Κίνκελ και Βεντρίν είχαν προτείνει όπως στο Κοσσυφοπέδιο δοθεί ειδικό στάτους.

Ο Ντράγκομιρ Βουτσίτσεβιτς, διευθυντής πολιτικών υποθέσεων του γιουγκοσλαβικού ΥΠΕΞ δήλωσε ότι η πρόταση των Κίνκελ και Βεντρίν για διευθέτηση του θέματος του Κοσσυφοπεδίου "δεν είναι η αρμόζουσα λόγω των απαράδεκτων όρων της".

"Ο Κίνκελ και ο Βεντρίν είναι βεβαίως ευπρόσδεκτοι στη Γιουγκοσλαβία μεμονωμένα ανά πάσα στιγμή, όμως η από κοινού επίσκεψή τους στη βάση της προταθείσης πλατφόρμας δεν είναι αποδεκτή για μας", είπε ο Βουτσίτσεβιτς.

Γερμανική υποστήριξη στους Σερβοβόσνιους

Την ετοιμότητα της χώρας του για προσφυγή οικονομικής και τεχνικής βοήθειας στη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας εξέφρασε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ, ο οποίος συναντήθηκε με τη Σερβοβόσνια Πρόεδρο Μπιλιάνα Πλάβσιτς στη Μπάνια Λούκα, όπου βρέθηκε στις 16 Φεβρουαρίου για λίγες ώρες.

"Η κύρια προϋπόθεση για τη χορήγηση διεθνούς βοήθειας προς τη Σερβική Δημοκρατία είναι να σεβαστεί απολύτως τις αποφάσεις της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέϊτον και στο θέμα αυτό παρατηρούμε μια θετική στροφή", τόνισε ο Κίνκελ, ο οποίος ανακοίνωσε ότι η γερμανική κυβέρνηση θα χορηγήσει 12 εκατ. μάρκα στη Σερβική Δημοκρατία ως άμεση βοήθεια.

Ο Κίνκελ κάλεσε εκ νέου τον πρώην ηγέτη των Σερβοβοσνίων Ράντοβαν Κάρατζιτς να παραδοθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, διαβεβαιώνοντας ότι η δίκη του θα είναι "απολύτως τίμια" (ΑΠΕ, 16. 2. 98).

[06] Με τον ηγέτη των αλβανόφωνων του Κοσσυφοπεδίου θα συναντηθεί ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς

Σύμφωνα με την ανεξάρτητη εφημερίδα του Βελιγραδίου ΜΠΛΙΤΣ (18.2. 98) ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς απηύθυνε πρόσκληση προς τον ηγέτη των αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα για συνομιλίες στα τέλη Φεβρουαρίου για τα προβλήματα της περιοχής.

Ο Μιλόσεβιτς και ο Ρουγκόβα θα συναντηθούν κατά πάσα πιθανότητα στο Βελιγράδι και θα προσπαθήσουν να βρουν μια συμβιβαστική λύση για το Κοσσυφοπέδιο, αναφέρει η εφημερίδα επικαλούμενη πηγές προσκείμενες στην ηγεσία του σερβικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Σύμφωνα με την ΜΠΛΙΤΣ, αυτή η πρωτοβουλία του Μιλόσεβιτς εντάσσεται στις προσπάθειες των γιουγκοσλαβικών αρχών να αρθούν και οι τελευταίες κυρώσεις 2 που ισχύουν εναντίον της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας.

Ο αλβανικός Τύπος σχολίασε θετικά την επικείμενη συνάντηση Μιλόσεβιτς-Ρουγκόβα, ενώ το Αλβανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ανέφερε στις 19 Φεβρουαρίου ότι οι Ρουγκόβα και Μιλόσεβιτς θα συνοδεύονται από ομάδα εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι και θα εξετάσουν την εφαρμογή της εκπαιδευτικής συμφωνίας που είχε επιτευχθεί από τις δύο πλευρές το Σεπτέμβριο του 1996.

Ο Πρόεδρος του αλβανικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Σαμπρί Γκόντο, αναφερόμενος στη συνάντηση Μιλόσεβιτς-Ρουγκόβα, τόνισε ότι "χρειάζεται διεθνής εγγύηση, αφού και στο παρελθόν ο Μιλόσεβιτς είχε προβεί σε συμφωνίες, τις οποίες αργότερα δεν κατάφερε να υλοποιήσει" (ΑΠΕ, 19.2.98).

Στο μεταξύ, στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου αναφέρθηκε και η WASHINGTON POST (16.2.98) η οποία σε άρθρο της προτείνει να αρχίσουν σύντομα διαπραγματεύσεις μεταξύ του Βελιγραδίου και των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ που θα αποσκοπούν στον τερματισμό της καταπίεσης των Αλβανών, στην αυτονομία τους και στη μη αλλαγή των συνόρων.

Τέλος, ο ηγέτης των αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα, σύμφωνα με το ΒΕΤΑ (16.2.98) κάλεσε τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου να ψηφίσουν στις "παράλληλες κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές", που έχουν προγραμματισθεί να διεξαχθούν στο Κοσσυφοπέδιο στις 22 Μαρτίου, προσθέτοντας ότι οι εκλογές θα δώσουν τη δυνατότητα στο Βελιγράδι και στους αλβανόφωνους να αρχίσουν διάλογο.

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[07] Συμφωνία Ανάν-Χουσεϊν αναζωπυρώνει τις ελπίδες για ειρήνη στον Κόλπο

Το γεγονός αυτό θα δικαιολογούσε να μιλήσουμε για απομάκρυνση της απειλής του πολέμου, εάν δεν υπήρχαν οι δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων, σύμφωνα με τις οποίες οι όποιες συμφωνίες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ με το ιρακινό καθεστώς δεν δεσμεύουν τις ΗΠΑ. Οι τελευταίες, σύμφωνα με τις ίδιες δηλώσεις, διατηρούν ακέραιο το δικαίωμά τους να ασκήσουν στρατιωτική βία κατά του Ιράκ, εφόσον θεωρήσουν ότι η συμφωνία δεν ανταποκρίνεται στους όρους που έχουν θέσει.

Ας δούμε όμως πώς εξελίχθηκε η κατάσταση στο κρίσιμο, όπως αποδείχτηκε, επταήμερο 16 μέχρι 22 Φεβρουαρίου.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, κατέληξε-όπως μετέδωσε το BBC από τη Βαγδάτη (23.2.98)- σε συμφωνία για τους ελέγχους των οπλικών συστημάτων του Ιράκ. Η συμφωνία με το ιρακινό καθεστώς επρόκειτο να υπογραφεί όταν γράφονταν οι αράδες τούτες του παρόντος Δελτίου, δηλαδή τη Δευτέρα, 23.2.98, το πρωί, και είναι αποτέλεσμα έντονων διαβουλεύσεων στη Βαγδάτη τις τελευταίες 4 ημέρες.

Τη συμφωνία ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ κ. Φρεντ Εκχαρντ, ο οποίος τη χαρακτήρισε μια πολύ καλή συμφωνία για το Ιράκ και τον κόσμο.

Είχαν προηγηθεί διάφοροι γύροι συνομιλιών του κ. Ανάν με την ιρακινή ηγεσία. Στον πρώτο γύρο, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο της ιρακινής ηγεσίας Ταρέκ Αζίζ, και μια ώρα αργότερα προσήλθαν, σύμφωνα με πηγή των Ηνωμένων Εθνών, και άλλοι αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές. Κάθε πλευρά εκπροσωπήθηκε από εννιά αξιωματούχους. Ο κ. Ανάν συναντήθηκε χωριστά με ξένους διπλωμάτες (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 21. 2.98).

Ακολούθησαν άλλοι δύο γύροι συνομιλιών με τον Ταρέκ Αζίζ, και μετά την ολοκλήρωση του τρίτου γύρου των συνομιλιών ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν εμπιστεύθηκε σε μέλη της αποστολής που τον συνοδεύουν στη Βαγδάτη, ότι οι συζητήσεις "προοδεύουν" και ότι ένα κείμενο συμφωνίας "προχωράει προς ολοκλήρωση, αν και υπάρχουν ακόμη παρενθέσεις", δηλαδή σημεία προς αποσαφήνιση (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 22.2.98).

Αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράκ, Μοχάμεντ Σαϊντ αλ Σαχάφ, ο οποίος πήρε μέρος στη συνάντηση, δήλωσε από την πλευρά του ότι οι συνομιλίες "βαίνουν καλώς".

Ακολούθησε συνάντηση του κ. Ανάν με τον Ιρακινό Πρόεδρο Σαντάμ Χουσείν. Μετά το πέρας της συνάντησης, ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, κ. Φρεντ Εκχαρντ, δήλωσε ότι η συνάντηση υπήρξε θετική. Επιβεβαιώθηκε έτσι - όπως μετέδωσε το Radio Bulgaria (23.2. 98)- προηγούμενη ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία το "μήλο της έριδος" ήταν το ιρακινό αίτημα για προσωρινούς περιορισμούς των επιθεωρήσεων των προεδρικών μεγάρων.

Η συνάντηση του κ. Ανάν με τον Ιρακινό Πρόεδρο διήρκεσε 3 ώρες και πραγματοποιήθηκε σε σημείο που κρατήθηκε μυστικό και οδηγήθηκε σ' αυτό ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ συνοδεία κρατικών αυτοκινήτων.

"Επιφυλάξεις" των Αμερικανών

Η συμφωνία η οποία επιτεύχθηκε και η οποία αναμενόταν να συζητηθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο και θα πάρει τις τελικές αποφάσεις, προκάλεσε ανακούφιση στη διεθνή κοινή γνώμη.

Εν τούτοις, από τη μεριά των ΗΠΑ υπήρξε μια επιφυλακτική στάση, η οποία εκφράστηκε και με τις δηλώσεις του υπουργού Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν και του συμβούλου εθνικής ασφάλειας του Προέδρου Κλίντον Σάντι Μπέργκερ.

Οπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά Πρακτορεία Αθηναϊκό, Ρόιτερ και Γαλλικό (22.2.98), ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν αντέδρασε με εξαιρετική επιφύλαξη στις πρώτες ενθαρρυντικές ειδήσεις από τη Βαγδάτη για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και της κυβέρνησης του Ιράκ.

Χαρακτηριστικά, ο κ. Κόεν δήλωσε προς το NBC:

"H oυσία του προβλήματος είναι κατά πόσον το Συμβούλιο Ασφαλείας θα επιμείνει στην πλήρη συμμόρφωση του Ιράκ στις αποφάσεις του".

Ο κ. Κόεν αναγνώρισε επίσης ότι το κύρος του Σαντάμ μεταξύ των Αράβων έχει αυξηθεί, αφού επιβίωσε από τη στρατιωτική επίθεση εναντίον του, αλλά πρόσθεσε: "Αν τον αγνοήσουμε και μείνουμε αδιάφοροι και του επιτρέψουμε να συνεχίσει να περιφρονεί τις αποφάσεις, θα γίνει σίγουρα ισχυρότερος στα μάτια των Αράβων γειτόνων του και μεγαλύτερη απειλή για την περιοχή".

Αλλά και ο κ. Σάντι Μπέργκερ, ο σύμβουλος ασφαλείας του Προέδρου Κλίντον, δήλωσε ότι "πρέπει να εξετάσουμε τις λεπτομέρειες πριν εκφέρουμε κρίση". Ο κ. Μπέργκερ έσπευσε να προσθέσει ότι οι Αμερικανοί θα είναι πολύ ικανοποιημένοι με τη σύναψη μιας συμφωνίας που θα ανταποκρινόταν στις αποφάσεις του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό του Ιράκ.

Στο πλευρό των Αμερικανών παραμένουν οι Βρετανοί, οι οποίοι άλλωστε ήταν οι μοναδικοί που συμπαρατάχθηκαν με τις ΗΠΑ απόλυτα, από το πρώτο λεπτό της κρίσης.

Ενδεικτική είναι η δήλωση του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών κ. Ρόμπιν Κουκ, με αφορμή τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ Ιράκ και ΟΗΕ.

Ο κ. Κουκ δήλωσε ότι οι κυρώσεις κατά του Ιράκ δεν μπορούν να καταργηθούν, με μόνη την υπογραφή της συμφωνίας εκ μέρους του Σαντάμ. Για την άρση των κυρώσεων μπορεί να γίνει λόγος μόλις ο Σαντάμ εκπληρώσει τις ρήτρες της συμφωνίας, διευκρίνισε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος πρόσθεσε επίσης ότι η συμφωνία πρέπει να εγγυάται το σταμάτημα του ιρακινού προγράμματος κατασκευής όπλων (Radio Bulgaria, 23.2.98).

Eίχε προηγηθεί τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον και του Βρετανού Πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, στη διάρκεια της οποίας οι δύο άνδρες συμφώνησαν ότι "δεν μπορεί να γίνουν παραχωρήσεις σε θέματα βασικών αρχών απέναντι στο Ιράκ για τις επιθεωρήσεις από τον ΟΗΕ του οπλοστασίου του" (ΑΠΕ, Ρόιτερ, Γαλ. Πρακτ., 22.2.98).

Βέβαια, οι αντιδράσεις των δύο συμμάχων ήταν αναμενόμενες, αν ληφθεί υπόψη ότι έχουν συγκεντρώσει στην περιοχή μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις των τελευταίων ετών, και καλλιεργούσαν συστηματικά και δι' όλων των μέσων την ιδέα της στρατιωτικής επέμβασης, δημιουργώντας και το κατάλληλο ψυχολογικό κλίμα.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος είχε ήδη δώσει την έγκρισή του για ένα σχέδιο μαζικών αεροπορικών επιθέσεων εναντίον του Ιράκ με την κωδική ονομασία "Καταιγίδα της Ερήμου", όπως ανέφεραν ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον. Το σχέδιο προβλέπει μεγάλης κλίμακας στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον ιρακινών στόχων ( ΑΠΕ-Ρόιτερ, 22.2.98).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η απόφαση των Αμερικανών δεν μεταβλήθηκε ούτε κατ' ελάχιστο, ακόμη και μετά την ανακοίνωση των επιθεωρητών της τεχνικής ομάδας του ΟΗΕ που χαρτογράφησε τα 8 ιρακινά προεδρικά μέγαρα και η οποία διαπίστωσε ότι η έκτασή τους είναι σημαντικά μικρότερη απ' ότι πίστευαν οι ίδιοι οι επιθεωρητές (ΑΠΕ-Γαλ.Πρακτ., 21.2.98).

Στο μεταξύ, ο σύμβουλος σε θέματα εθνικής ασφάλειας Σάντι Μπέργκερ, διέψευσε κατηγορηματικά τις πληροφορίες οι οποίες δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα "NEW YORK TIMES" (21.2.98), σύμφωνα με τις οποίες εάν τελικώς ληφθεί απόφαση για στρατιωτική δράση εναντίον του Ιράκ, οι ΗΠΑ εξετάζουν το ενδεχόμενο να βομβαρδίζουν τη χώρα αυτή επί 4 μέρες, σε 24ωρη βάση. Η εφημερίδα επικαλούνταν ανώτατους Αμερικανούς αξιωματούχους.

Ο κ. Μπέργκερ διέψευσε τις παραπάνω πληροφορίες, λέγοντας χαρακτηριστικά στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι "αυτός που έδωσε την πληροφορία αυτή δεν γνωρίζει για τι μιλά" (22.2.98).

Χαρακτηριστικό των αμερικανικών προθέσεων είναι το γεγονός, ότι οι ΗΠΑ αποφάσισαν να επιστρατεύσουν "πολλές εκατοντάδες εφέδρων" στρατεύσιμων - όπως δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο NBC (22.2.98) ο υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν- ώστε να διασφαλιστεί η μεταφορά στρατιωτικών δυνάμεων και στρατιωτικού υλικού προς τη Μέση Ανατολή, στο πλαίσιο της κρίσης Ιράκ-ΟΗΕ.

Εξάλλου, στο πλαίσιο της ψυχολογικής προετοιμασίας, ο Μπιλ Κλίντον είχε προσπαθήσει σε τηλεοπτικό μήνυμά του προς τα αραβικά κράτη, να διαχωρίσει τον Σαντάμ Χουσείν από τον ιρακινό λαό. Ο κ. Κλίντον τόνισε ότι ο Πρόεδρος του Ιράκ θα πρέπει να καταδικαστεί στην περίπτωση που η παρούσα κρίση κλιμακωθεί και φτάσει σε μια στρατιωτική αναμέτρηση (20.2.98).

Αντιδράσεις και σκεπτικισμός

Εντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει σ' ολόκληρο τον κόσμο η στάση των ΗΠΑ και οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας ήταν πολλές και ποικίλες, ακόμη και μέσα στην ίδια την Αμερική.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Αμερικανός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Εθνη Μπιλ Ρίτσαρντσον, αναγκάστηκε να διακόψει την ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, καθώς δεκάδες διαδηλωτές τον παρεμπόδισαν, διαμαρτυρόμενοι για τη στάση που τηρούν οι ΗΠΑ απέναντι στο Ιράκ (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλ. Πρακτ., 20.2.98).

Στην Κοπεγχάγη, εκατοντάδες κάτοικοι της δανικής πρωτεύουσας, αραβικής καταγωγής- ανάμεσά τους και πολλοί Ιρακινοί- πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας κατά των ΗΠΑ και της πολιτικής τους απέναντι στο Ιράκ, μπροστά στην αμερικανική πρεσβεία της Κοπεγχάγης, ενώ και στη Βηρυτό εκατοντάδες πολιτών, περιλαμβανομένων και Ιρακινών, μετείχαν σε μεγάλη αντιαμερικανική συγκέντρωση στο κέντρο της πόλης. (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Γερμ. Πρακτ., 20.2.98).

Εξάλλου, 50 Ισπανοί και Νοτιοαμερικανοί διανοούμενοι υπογράφουν ένα "Μανιφέστο ενάντια στον πόλεμο", εκφράζοντας την αντίθεσή τους σε κάθε στρατιωτική εμπλοκή ενάντια στο Ιράκ, όπως μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (20.2.98).

Πέραν όμως των αντιδράσεων και των διαμαρτυριών, ιδιαίτερα σκεπτικός για μια στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ εμφανίζεται ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ, αλλά και η υπουργός Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ, η τελευταία όσον αφορά ειδικότερα σε ενδεχόμενη ανατροπή του Σαντάμ Χουσείν.

Συγκεκριμένα, ο κ. Κάρτερ προέτρεψε τον Λευκό Οίκο να επανεξετάσει την απειλή του να βομβαρδίσει το Ιράκ, ισχυριζόμενος ότι μια τέτοια ενέργεια θα μειώσει την εικόνα των ΗΠΑ στη Διεθνή Κοινότητα και θα κάνει τον Σαντάμ Χουσείν ήρωα στα μάτια του κόσμου (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 19. 2.98).

Αλλά και η κ. Ολμπράιτ, σε άρθρο της το οποίο δημοσιεύεται στο "NEWSWEEK" (22.2.98), υποστηρίζει ότι η ανατροπή του Σαντάμ Χουσείν θα παρουσίαζε πολλούς κινδύνους, απαιτεί δε μια πολύ πιο σημαντική στρατιωτική επιχείρηση και αντιπροσωπεύει πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για τη ζωή των Αμερικανών στρατιωτών.

Χαρακτηριστική ήταν και η αντίδραση των Γάλλων.

Μια αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ θα ήταν "τεράστια ανοησία", δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας Ζαν-Πιερ Σεβενμάν.

"Αν οι Αμερικανοί κάνουν αυτή την τεράστια ανοησία, τουλάχιστον αυτή τη φορά θα την κάνουν χωρίς εμάς", δήλωσε ο Σεβενμάν στη γαλλική τηλεόραση (22.2.98).

Κατά τον Γάλλο υπουργό Εσωτερικών, μια τέτοια επέμβαση θα πυροδοτούσε τον φανατισμό και ο ίδιος "οφείλει να ενδιαφέρεται για τη ψυχολογία που επικρατεί στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο".

Ο Σεβενμάν, ο οποίος είχε παραιτηθεί από υπουργός Αμυνας το 1991, ενώ ήταν υπό εξέλιξη ο Πόλεμος του Κόλπου, για να υποδηλώσει τη διαφωνία του με τη στρατιωτική συμμετοχή της Γαλλίας, δήλωσε την περασμένη Τετάρτη ότι εξαιτίας του εμπάργκο το Ιράκ έχει θρηνήσει "ένα εκατομμύριο νεκρούς, κυρίως παιδιά".

Αίσθηση όμως προκάλεσε στη διεθνή κοινή γνώμη μια διαφορετική προσέγγιση που κάνουν στην αμερικανική στάση, έναντι του Ιράκ, Ρώσοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, μέσα από δημοσίευμα εφημερίδας της χώρας τους.

"Η Ουάσιγκτον απεργάζεται ενεργά τον διαμελισμό του Ιράκ". Την άποψη αυτή προβάλλει με εντυπωσιακό πρωτοσέλιδό της η ρωσική εφημερίδα "Commercant Daily" (20.2.98) που επικαλείται μάλιστα ανώνυμους υψηλά ιστάμενους εμπειρογνώμονες της ρωσικής κυβέρνησης, που είναι εξοικειωμένοι με τις εκτιμήσεις των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών.

Είναι η πρώτη φορά που μια παρόμοια ανάγνωση των αμερικανικών προθέσεων στον Κόλπο προβάλλεται από τον ρωσικό Τύπο, έστω και από ανώνυμους κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Weekly Review of News from Greece Directory - Previous Article - Next Article