Athens Macedonian News Agency: News in Greek, 16-09-16

Athens News Agency: News in Elot928 Greek Directory - Previous Article - Next Article

From: The Athens News Agency at <http://www.ana.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[01] Γ. Κυρίτσης: Η έρευνα στην εταιρεία της συζύγου του κ. Στουρνάρα, ήταν στο πλαίσιο ερευνών της Δικαιοσύνης σε πολλές εταιρείες

[02] Τη στήριξή της στο πρόσωπο του Ι. Στουρνάρα επανέλαβε η ΝΔ

[03] Αλ. Τσίπρας: Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο όραμα

[04] Κατάλογο με 1.207.047 «ύποπτα» για φοροδιαφυγή ΑΦΜ διερευνά το ΣΔΟΕ

[05] H αμερικανική κυβέρνηση σχεδιάζει αγωγή δισεκατομμυρίων κατά της Deutsche Bank

[06] Τελευταίο ραντεβού Τσακαλώτου - Σταθάκη με τους θεσμούς, ενόψει Euro Working Group

[07] Κινητοποίηση του ΠΑΜΕ στο Ζάππειο με στόχο το Συνέδριο για τα εργασιακά

[08] Τριήμερο κινητοποιήσεων για τα τρία χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα

[09] Μεγέθους 4,3 βαθμών ο σεισμός με επίκεντρο 17 χλμ από την Ιστιαία

[10] Νέα δημοσκόπηση: Συνασπισμός τριών κομμάτων το πιθανότερο αποτέλεσμα στις εκλογές του Βερολίνου

[11] Ολάντ για Σύνοδο της Μπρατισλάβα: Η ασφάλεια, η προετοιμασία για το μέλλον και η ελπίδα για τους νέους θα είναι στην ατζέντα

[12] Ποιος δικαιούται να μιλήσει για το παρελθόν; Γράφει ο ιστορικός Βαγγέλης Καραμανωλάκης

[13] Έκθεση για τη φιλία και την παράλληλη διαδρομή των Γ. Μόραλη και Χρ. Καπράλου

[14] Κυρ. Μητσοτάκης: Ελλιπής η αντίδραση της κυβέρνησης και της ΕΕ στο προσφυγικό

[15] Ν. Παππάς: Η εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος της προοπτικής για ανάπτυξη

[16] Σύνοδος της Μπρατισλάβα: Το μέλλον της Ευρώπης μετά το Brexit

[17] «Διωγμοί: Παλιές και νέες ιστορίες», μία δράση στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2016

[01] Γ. Κυρίτσης: Η έρευνα στην εταιρεία της συζύγου του κ. Στουρνάρα, ήταν στο πλαίσιο ερευνών της Δικαιοσύνης σε πολλές εταιρείες

Ο κ. Κυρίτσης, μιλώντας στην ΕΡΤ, τόνισε πως η Δικαιοσύνη κάνει μία έρευνα σε πολλές εταιρείες για το ΚΕΕΛΠΝΟ, ανάμεσα στις οποίες είναι και εκείνη της συζύγου του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας.

Σχολιάζοντας ανακοίνωση της ΝΔ, που εκδόθηκε το πρωί, ο κ. Κυρίτσης ανέφερε πως δεν ισχύει η εικόνα που επιχειρεί να δώσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι η κυβέρνηση επιτίθεται σε ανεξάρτητες Αρχές και θεσμούς.

Για τα σχετικά με τους μετανάστες επεισόδια στη Χίο, σημείωσε: «Έχω την εντύπωση, χωρίς να έχω ιδιαίτερη πληροφόρηση, ότι υπάρχει το στοιχείο της πολιτικής υποκίνησης, δίχως να παραγνωρίζω τα προβλήματα που υπάρχουν». Έκανε λόγο για «μικρές αντιδράσεις που υποκινούνται από ακροδεξιά ατζέντα», σημειώνοντας πως και οι παραβατικές συμπεριφορές από μετανάστες, που έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα πολύ περισσότερο διάστημα απ' όσο ανέμεναν, είναι περιορισμένης έκτασης.

Τόνισε τέλος ότι οι Έλληνες πολίτες αντιλαμβάνονται τα αντικειμενικά προβλήματα που δημιουργούνται από τον πόλεμο στη Συρία και σημείωσε ότι γενικά η ελληνική κοινωνία έχει αγκαλιάσει τους πρόσφυγες.

[02] Τη στήριξή της στο πρόσωπο του Ι. Στουρνάρα επανέλαβε η ΝΔ

Σε ανακοίνωσή του το Γραφείου Τύπου του κόμματος επισημαίνει πως «την ώρα που η Κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να δώσει στον ελληνικό λαό και στους βουλευτές τα ?πόθεν έσχες? των τεσσάρων νέων καναλαρχών και αποκαλύπτονται ιστορίες για γέλια και για κλάματα με ?βοσκοτόπια? στην Ιθάκη, η παρέα του Μαξίμου επιτίθεται με σφοδρότητα στον Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Γιάννη Στουρνάρα». Στη ΝΔ κάνουν λόγο για κύκλους της κυβέρνησης που «προχώρησαν σε απαράδεκτες διαρροές και άσκηση εξωθεσμικής πίεσης εναντίον του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδας, προσβάλλοντας βάναυσα την ανεξαρτησία του θεσμού» και προειδοποιούν πως «ο αυταρχισμός τους δεν αγγίζει κανέναν και βρίσκει απέναντι όλους τους δημοκρατικούς πολίτες».

Το Γραφείο Τύπου της ΝΔ καλεί τον κεντρικό τραπεζίτη της χώρας που έχει την ευθύνη για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία του τραπεζικού μας συστήματος, να συνεχίσει να επιτελεί το έργο του με συνέπεια και υπευθυνότητα, όπως ο ρόλος του επιβάλλει και να ολοκληρώσει τους πολύ σοβαρούς ελέγχους που βρίσκονται σε εξέλιξη και αφορούν την Τράπεζα Αττικής.

«Δηλώνουμε ότι τον περιβάλλουμε με την εμπιστοσύνη μας» τονίζουν χαρακτηριστικά στη ΝΔ εκφράζοντας την ελπίδα πως οι εισαγγελικές αρχές «θα δείξουν τον ίδιο ζήλο που έδειξαν στην περίπτωση της συζύγου του κ. Στουρνάρα και να διερευνήσουν επιτέλους και τις καταγγελίες του κ. Καμμένου περί πιέσεων με μαύρα λεφτά για να πάρει ο κουμπάρος του νεοκαναλαράρχης κ. Καλογρίτσας την πολυπόθητη τηλεοπτική άδεια».

[03] Αλ. Τσίπρας: Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο όραμα

Οι «27» θα συζητήσουν γιατο μέλλον της Ευρώπης μετά το Brexit.

Η πρώτη συνεδρία εργασιών αναμένεται να ολοκληρωθεί περί τις 13:30. Θα ακολουθήσει η οικογενειακή φωτογραφία και ανεπίσημο γεύμα. Εν συνεχεία, οι ηγέτες θα επισκεφθούν την Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης της Μπρατισλάβακαι στις 17:00 θα ξεκινήσει η δεύτερη συνεδρία εργασιών που θα διαρκέσει δύο ώρες.

Η Σύνοδος θα ολοκληρωθεί με συνέντευξη Τύπου.

Διαβάστε επίσης: Ασφάλεια, προσφυγικό και οικονομία στο επίκεντρο της Συνόδου της Μπρατισλάβα

[04] Κατάλογο με 1.207.047 «ύποπτα» για φοροδιαφυγή ΑΦΜ διερευνά το ΣΔΟΕ

Ο συγκεκριμένος κατάλογος με τα 1.207.047 ΑΦΜ περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

- το αρχείο καταθετών από όλα τα ημεδαπά πιστωτικά ιδρύματα με ύψος συναλλαγών ή εμβασμάτων στο εξωτερικό, τουλάχιστον σε μια χρήση, άνω των 300.000 ή 100.000 ? για χρονικό διάστημα από 2000 έως 2012.

- τη λίστα από Έλληνες φορολογούμενους στην Ελλάδα, που διατηρούν τραπεζικούς λογαριασμούς στο Λουξεμβούργο

- τη λίστα που αφορά 2.062 φυσικά και νομικά πρόσωπα που διατηρούν ή διατηρούσαν λογαριασμούς στην Τράπεζα HSBC στη Γενεύη

- τη λίστα που αφορά διοικητές και υποδιοικητές που υπηρέτησαν στο Ε.Σ.Υ. κ.α.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στον απολογισμό δράσης του ΣΔΟΕ, το έτος 2013 ολοκληρώθηκε ο έλεγχος σε 3 πρόσωπα της λίστας Λαγκάρντ, καθώς και σε 1 πρόσωπο συσχετιζόμενο, το 2014 ολοκληρώθηκε ο έλεγχος σε 49 πρόσωπα της λίστας και σε 4 συσχετιζόμενα και το 2015 ολοκληρώθηκε ο έλεγχος σε 116 πρόσωπα της λίστας και 3 πρόσωπα συσχετιζόμενα. Έτσι, κατά τα έτη 2014-2015 οι έλεγχοι που ολοκληρώθηκαν ήταν 2,2 φορές περισσότεροι συγκριτικά με το 2014. Ως αποτέλεσμα των ελέγχων αυτών, το έτος 2014 βεβαιώθηκαν από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων 26.620.923,80 ευρώ ενώ το έτος 2015 178.313.978,08 ευρώ.

Συνολικά, το 2015 το ΣΔΟΕ πραγματοποίησε 24.273 ελέγχους και εντόπισε 10.469 παραβάτες ( ποσοστό παραβατικότητας 43%). Το ίδιο έτος άνοιξαν για έλεγχο 27.041 νέες υποθέσεις οι οποίες προστέθηκαν στο σύνολο των 170.135 υποθέσεων που ερευνά η υπηρεσία.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πλήθος των καταγγελιών που δέχθηκε το ΣΔΟΕ για υποθέσεις φοροδιαφυγής. Έτσι σύμφωνα με τα στοιχεία, υποβλήθηκαν 12.716 καταγγελίες από τις οποίες οι 3.681 μέσω ταχυδρομείου, οι 2.827 μέσω e-mail, οι 5.810 τηλεφωνικά ενώ 398 υποβλήθηκαν με φυσική παρουσία

[05] H αμερικανική κυβέρνηση σχεδιάζει αγωγή δισεκατομμυρίων κατά της Deutsche Bank

Εν τω μεταξύ η τιμή της μετοχής της Deutsche-Bank υποχώρησε καταρχάς κατά 7% περίπου στις ΗΠΑ.

Στην γερμανική τράπεζα καταλογίζεται ότι συνέβαλε στην κρίση του 2008 με το να πουλήσει ενυπόθηκα δάνεια, μειωμένης εξασφάλισης.

Η αμερικανική κυβέρνηση προτίθεται να ενάγει την Deutsche Bank για το ποσόν των 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κατά την Wall Street Journal (WSJ). Το ποσόν αυτό το επιβεβαίωσε μάλιστα και η ίδια η γερμανική τράπεζα, όπως γράφει η Suddeutsche Zeitung.

Η απαίτηση τέτοιων μεγάλων ποσών είναι μέρος της στρατηγικής το αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης στην φάση των διαπραγματεύσεων πριν εγείρει σχετική αγωγή: "Oι διαπραγματεύσεις είναι μόνο στην αρχή" αναφέρεται όμως σε έγγραφο της γερμανικής τράπεζας. Οι αναφερόμενοι σε αυτό γνώστες του θέματος αναμένουν ότι η γερμανική τράπεζα θα αντιταχθεί σθεναρά κατά τη απαίτησης αυτής. Δεν είναι όμως ακόμα σαφές σε τι ποσό θα φτάσει τελικά ο συμβιβασμός.

[06] Τελευταίο ραντεβού Τσακαλώτου - Σταθάκη με τους θεσμούς, ενόψει Euro Working Group

Θα έχει προηγηθεί (9.00) η συνάντηση των εκπροσώπων των πιστωτών με τον υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη, για θέματα του υπουργείου του.

Σημειώνεται ότι τα κλιμάκια θα αναχωρήσουν σήμερα από την Αθήνα και, σύμφωνα με πληροφορίες, κομβική ημερομηνία είναι η 29η Σεπτεμβρίου, οπότε θα συνεδριάσει το Euro Working Group για να δώσει το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ.

[07] Κινητοποίηση του ΠΑΜΕ στο Ζάππειο με στόχο το Συνέδριο για τα εργασιακά

Ο Γιάννης Τασιούλας, μέλος του ΠΑΜΕ και πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικοδόμων Ελλάδος, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η κίνηση αυτή γίνεται «για να καταγγείλουμε όλους αυτούς που συμμετέχουν στο συνέδριο αυτό, οι οποίοι είναι συνυπεύθυνοι για το τσάκισμα των εργασιακών δικαιωμάτων και των εργασιακών σχέσεων. Θέλουμε να καλέσουμε τον λαό να μην περιμένει βέλτιστες πρακτικές, μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς όλο αυτό είναι προσχηματικό που επί της ουσίας θα οδηγήσει σε επίσπευση των αντιλαϊκών μέτρων».

Ο κ.Τασιούλας κάλεσε τον λαό σε αγωνιστική δράση και ετοιμότητα ενώ όπως τόνισε «θα παραμείνουμε σήμερα εδώ για όσο χρειαστεί».

Το ΠΑΜΕ πραγματοποιεί κατάληψη του χώρου εισόδου του Ζαππείου με πανό και συνθήματα, με κύριο αποδέκτη τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο.

[08] Τριήμερο κινητοποιήσεων για τα τρία χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα

Αντιφασιστικές οργανώσεις, δήμοι, σωματεία εργαζομένων, φορείς και άλλες κοινωνικές ομάδες, συμμετέχουν στο τριήμερο κινητοποιήσεων 17-18-19 Σεπτεμβρίου, με αφορμή τη συμπλήρωση τριών χρόνων από τη δολοφονία του Π. Φύσσα.

Ειδικότερα, πραγματοποιείται συγκέντρωση και πορεία, στις 18:00 το Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου, στην οδό Παύλου Φύσσα, πρώην Τσαλδάρη στο Κερατσίνι, ενώ αντίστοιχες συγκεντρώσεις θα πραγματοποιηθούν και σε άλλους δήμους της Αττικής και της Περιφέρειας.

Ειδικά στο Κερατσίνι, ο δήμος έχει προγραμματίσει τριήμερες εκδηλώσεις. Σήμερα το βράδυ (21:00) θα προβληθεί η ταινία «Το μίσος» ( CINE ΜΕΛΙΝΑ, Σωκράτους 65 Δραπετσώνα), αύριο Σάββατο στις 20:00 θεατρική παράσταση «Το αγόρι με τη βαλίτσα» από το 3ο ΓΕΛ Κερατσινίου (CINE ΜΑΡΘΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ, Βύρωνος & Χηλής, Χαραυγή) ενώ την Κυριακή στις 19:00 θα πραγματοποιηθεί ραπ συναυλία «Rap Monster Fest», στο Καστράκι -Δραπετσώνα (πλησίον ΗΣΑΠ).

Υπενθυμίζεται ότι ο δήμος Κερατσινίου - Δραπετσώνας είχε ζητήσει από τον ΟΛΠ να του παραχωρήσει χώρο για να πραγματοποιηθεί η συναυλία στη μνήμη του Παύλου Φύσσα, κάτι που δεν έγινε αποδεκτό για λόγους ασφαλείας - σύμφωνα με τον ΟΛΠ-, αφού ο συγκεκριμένος χώρος εξυπηρετεί ένα σημαντικό μέρος της επιβατικής κίνησης της ακτοπλοΐας.

Με αφορμή τη συμπλήρωση τριών χρόνων από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ο αντιπεριφερειάρχης Πειραιά Γιώργος Γαβρίλης δήλωσε, μεταξύ άλλων:

«Η καταδίκη των νεοναζιστών ως ιδεολογία και πρακτική είναι αυτονόητη. Δυστυχώς, όμως, 3 χρόνια μετά οι ηθικοί και φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας παραμένουν ατιμώρητοι και κυκλοφορούν ελεύθεροι καθώς η δικαστική διαδικασία βραδυπορεί δίνοντας την αίσθηση της ατιμωρησίας.

Σε μια περίοδο, που τα αποτελέσματα των μνημονιακών πολιτικών υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή και την ιστορική μνήμη, που χιλιάδες πρόσφυγες έχουν εγκλωβιστεί στη χώρα μας ως αποτέλεσμα της πολιτικής της «Ευρώπης Φρουρίου», με την προσφυγική κρίσηνα θέτει σε δοκιμασία την αλληλεγγύη, επιτρέποντας στο ρατσισμό και στη ξενοφοβία να διαχέονται μέσα στη κοινωνία, οι εκδηλώσεις μνήμης για τον Παύλο Φύσσα πρέπει να αποτελέσουν τη συλλογική απάντηση της κοινωνίας που δεν ξεχνά και δεν φοβάται το φασισμό, που παλεύει και αγωνίζεται για ένα καλύτερο αύριο.»

Ο δήμαρχος Κερατσινίου - Δραπετσώνας, Χρήστος Βρεττάκος, από την πλευρά του τόνισε ότι ο Παύλος Φύσσας έπεσε θύμα εγκληματικής ενέργειας επειδή «πίστευε στα ιδανικά της ελευθερίας, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας και αντιμαχόταν το φασισμό μέσα από τα τραγούδια του».

«Είναι υπόθεση όλων μας» τόνισε ο κ. Βρεττάκος, «η υπεράσπιση της κοινωνίας της ελευθερίας και της δημοκρατικής αντίληψης των πολιτών ,χωρίς διακρίσεις , ανεξάρτητααπό φύλο, χρώμα , θρησκεία ή πολιτικές αντιλήψεις».

Τέλος, έχουν προγραμματιστεί, για τη Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου, συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, κατά την επανέναρξη της δίκης της Χρυσής Αυγής στο εφετείο Αθήνας στηΛ. Αλεξάνδρας.

[09] Μεγέθους 4,3 βαθμών ο σεισμός με επίκεντρο 17 χλμ από την Ιστιαία

[10] Νέα δημοσκόπηση: Συνασπισμός τριών κομμάτων το πιθανότερο αποτέλεσμα στις εκλογές του Βερολίνου

Σύμφωνα με την δημοσκόπηση, Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και Σοσιαλδημοκράτες (SPD) χάνουν από μία μονάδα σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) φαίνεται να φθάνει σε διψήφιο ποσοστό, με τους Φιλελεύθερους (FDP) να ετοιμάζονται να επιστρέψουν στην τοπική Βουλή.

Η SPD εξακολουθεί να προηγείται με 23%, ακολουθεί η CDU με 18%, οι Πράσινοι παραμένουν σταθεροί στο 15%, η Αριστερά (Die Linke) κερδίζει μισή μονάδα και φθάνει στο 14,5%, η AfD βρίσκεται σταθερά στο 14%, ενώ η FDP, με 1,5 μονάδα επιπλέον από την προηγούμενη εβδομάδα, φθάνει στο 6,5%. Εκτός Βουλής φαίνεται ότι θα παραμείνουν αυτή τη φορά οι Πειρατές. Μέχρι τώρα το Βερολίνο κυβερνά συνασπισμός CDU και SPD.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει ακόμη το εύρημα της δημοσκόπησης που δείχνει ότι το 59% των ψηφοφόρων έχει αποφασίσει για το κόμμα που θα προτιμήσει μεθαύριο, ενώ το 41% παραμένει αναποφάσιστο.

[11] Ολάντ για Σύνοδο της Μπρατισλάβα: Η ασφάλεια, η προετοιμασία για το μέλλον και η ελπίδα για τους νέους θα είναι στην ατζέντα

[12] Ποιος δικαιούται να μιλήσει για το παρελθόν; Γράφει ο ιστορικός Βαγγέλης Καραμανωλάκης

του Βαγγέλη Καραμανωλάκη*

Το 2005, τοΙνστιτούτοΣύγχρονης Τέχνης ΚW στο Βερολίνο, οργάνωσε την έκθεση «Αντικρίζοντας τον τρόμο: μια έκθεση για τη RAF». Η έκθεση περιλάμβανε παλαιότερα έργα καλλιτεχνών για τη συγκεκριμένη οργάνωση, ενώ συνοδευόταν από τεκμήρια, αρχείο εφημερίδων, φωτογραφίεςτης εποχής, τηλεοπτικά αποσπάσματα, και γενικά, υλικό με πληροφορίες για το πώς η τρομοκρατική ομάδα είχε αντιμετωπιστεί από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και τις Αρχές.

Η έκθεση ξεσήκωσε σάλο προτού ακόμη ξεκινήσει. Από την πρώτη της αναγγελία, συγγενείς των θυμάτων και πολιτικοί, επεσήμαναν ότι μια τέτοια έκθεση ωραιοποιούσε τη δράση της ομάδας. Η συντονισμένη αντίδραση των συγγενών οδήγησε στην απόφαση του γερμανικού κράτους να μη χρηματοδοτήσει τη συγκεκριμένη δράση του Ινστιτούτου, το οποίοκαι αντέδρασε διοργανώνοντας ειδική δημοπρασία με έργα καταξιωμένων, διεθνών καλλιτεχνών, που υποστήριξαν τη διοργάνωση της έκθεσης. Τελικά η έκθεση πραγματοποιήθηκε, προκαλώντας όμως έντονες κριτικές για αισθητικοποίηση της ιστορίας και μη ορθή απόδοση των ιστορικών γεγονότων.

Αν ξαναγυρίζω σε αυτήν τη σχετικά πρόσφατη ιστορία, είναι επειδή αγγίζει ένα ζήτημα που όλο και συχνότεραέρχεται στο προσκήνιο. Ποιος δικαιούται να μιλήσει για το παρελθόν, ποιος είναι ο έγκυρος λόγος γι' αυτά που έχουν συμβεί; Ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης σε μια τέτοια συζήτηση; Το ερώτημα είναι σύνθετο και παλιό. Η τέχνηστη μακρά διαδρομή της,συνομίλησε πάντα με το παρελθόν και τα ίχνη του, δημιουργώντας τις δικές της αφηγήσεις, προκαλώντας συχνά αντιδράσεις και σχόλια. Αν κάτιδιαφοροποιείαυτή τη συζήτηση τα τελευταία χρόνια, είναι η χρήση και ο αναστοχασμός, όχι μόνο γύρω από το παρελθόν αλλά και γύρω από τα εργαλεία και τις πηγές της ιστορίας. Όλο και πιο πολλοί καλλιτέχνες δημιουργούν πειραματιζόμενοι με τα αρχεία και τα τεκμήρια-κάποτε στην πρωτότυπη μορφή τους, κάποτε «πειραγμένα», μεταμορφωμένα. Θεατρικά έργα, περφόρμανς και εκθέσεις σε αρχειακούς χώρους, εικαστικές παρεμβάσεις σε αρχεία, αποτυπώσεις και αναγνώσεις μεμονωμένων αρχειακών τεκμηρίων συνθέτουν ένα νέο κόσμο.

Δεν είναι άλλωστε μόνο η τέχνη που στρέφεται στις μέρες μας προς την έννοια του αρχείου. Αρκεί κάποιος να δει την ειδησεογραφία των τελευταίων μηνών για να συνειδητοποιήσει πόσο συχνά το αρχείο εμφανίζεται στον δημόσιο διάλογο: τα αρχεία με τους φακέλους των πολιτικών φρονημάτων, όσα σώθηκαν από τις πυρκαγιές του 1989, η εξαγγελία του ΚΚΕ για το επιλεκτικό άνοιγμα των απόρρητων κομματικών αρχείων, το άνοιγμα του «φακέλου της Κύπρου», η συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την καταστροφή αρχείων με προσωπικά δεδομένα στο διαδίκτυο. Η έννοια του αρχείου «φετιχοποιείται» - φτάνει μόνο να διατρέξουμε τους χιλιάδες κόμβους στο διαδίκτυο, γεμάτους«απόρρητα», αρχειακά τεκμήρια. Εκατομμύρια τεκμήρια, έγγραφα από τη CIA και την πάλαι ποτέ KGB, έγγραφα απρόσιτα για δεκαετίες μπορούμε με λίγα χτυπήματα να τα φέρουμε μπροστά στα μάτια μας, έτοιμα να ικανοποιήσουν τις περιέργειες και τα ερωτήματά μας, να τα στείλουμε και σε άλλους νατασχολιάσουν. Το παρελθόν και τα τεκμήρια του, άλλοτε ως αποκάλυψη άλλοτε ως αντικείμενο νοσταλγίας και διδαχής, αμφισβήτησης και λατρείας, χώρος ιδεών, λειμών θεσπέσιος συναισθημάτων.

Και οι επαγγελματίες ιστορικοί; Τις δυο-τρεις τελευταίες δεκαετίες η έννοια του αρχείου εμφανίστηκε και πάλι ορμητικά στις ιστορικές σπουδές, μετά από μια περίοδο αποδόμησής του μέσα από τις μεταμοντερνιστικές προσεγγίσεις των δεκαετιών του '70 και '80. Επανήλθε ως αντικείμενο προβληματισμού σχετικάμε τους τρόπους προσέγγισής του και διασταύρωσης των πληροφοριών που περιείχε, ως έναδημιούργημα, πλέον και αυτό, των ιστορικών συνθηκών. Η προσέγγιση εκείνη που θεωρούσε ως δεδομένη de facto την αξιοπιστία του αρχειακού τεκμηρίου έχει περάσει ανεπιστρεπτί και μοιάζει σήμερα παρωχημένη.

Είναι, όμως, η ανάγνωση των ιστορικών η κυρίαρχη; Μου ξανάρθε στο μυαλό το ερώτημα με αφορμή τη διοργάνωση της έκθεσης documenta 14, στην πόλη μας. Μιας ιδιαίτερασημαντικής διεθνούς έκθεσης που έχει διαγράψει τη δική της πορεία, θέτοντας στους πρωταρχικούς της στόχους τον διάλογο με την ατομική και συλλογική εμπειρία. Τους τελευταίους μήνες, ξένοι εικαστικοί καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση, επισκέφτηκαν τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ),αναζητώντας στις συλλογές τους τεκμήρια που θα τους βοηθούσαν να αντιληφθούν την πρόσφατη ελληνική ιστορία: παράνομες εφημερίδες της Κατοχής, αντιδικτατορικές αφίσες, φωτογραφίες από τον εμφύλιο, χαρακτικά. Συνομιλώντας μαζί τους διαπίστωνες σταθερά το ίδιο ενδιαφέρον για την κατανόηση των όσων έχουν συμβεί, την ανάγκη παραλληλισμού με τη δική τους, προσωπική και συλλογική ιστορία, με την παρατήρηση αυτού που μπορούσε να είναι οικείο και ξένο παράλληλα.

Προσπαθούσα να ξαναδώ τα έγγραφα, τις φωτογραφίες, τις αφίσες, μέσα από τα δικά τους μάτια, όχι σαν στοιχείο αποκάλυψης της αλήθειας, αλλά ως υλικά τεκμήρια ενός χαμένου παρελθόντος. Ένα παρελθόν θρυμματισμένο, όπως οι πληροφορίες που μας έρχονται από τις μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο. Ένα παρελθόν μισοκρυμμένο, κατεστραμμένο από τον ίδιο το χρόνο, όπως αποτυπώνεται στις χαρακιές στο υπόστρωμα των τεκμηρίων, στα μισοκαμμένα έγγραφα, στα μισοσβησμένα γραπτά, σε αυτό το αρχείο-σώμα που διατηρεί τα ίχνη των παλαιών δοκιμασιών του την ώρα που παράλληλα μεγαλώνει και αλλάζει.Κι είναι, νομίζω, αυτή η υλικότητα των τεκμηρίων και η αποτύπωση των σημειώσεων του χρόνου πάνω τους που προκαλούσε το ενδιαφέρον των καλλιτεχνών. Η τέχνη άλλωστε, πάντοτε διατήρησε το δικαίωμα να μιλά για το ανεπιθύμητο παρελθόν με τους δικούς της, τολμηρούς τρόπους, να αγγίζει τις πληγές, να ακουμπάει την τραυματισμένη μνήμη.Και από την άλλη, να στέκεται ειρωνικά απέναντι στις βεβαιωμένες κληρονομιές του παρελθόντος, να προκαλεί, αναδεικνύοντας την αμφισημία του παρελθόντος.

Η τέχνη δοκιμάζει τους δικούς της δημιουργικούς τρόπους, μα και η ιστορία δεν είναι πια αυτό που ήταν. Και οι δυο εντέλει μετέχουν από τους δικούς τους δρόμους, στην κατανόηση αυτού που έχει συμβεί, στην επεξεργασία των καταλοίπων του παρελθόντος.Με άλλες λογικές καιμεθόδους που μπορούν να συνομιλούν, αλλά όχι να ταυτίζονται, μπορούν να γονιμοποιούν η μια τη άλλη αλλά όχι να εξισώνονται.Με ένα τελικό αποτέλεσμα διαφορετικό για την καθεμιά, ανοιχτό όμως και για τις δυο στην κριτική και στον διάλογο. Και με την ίδια ανάγκη να στέκονται «ασεβείς», για να θυμηθούμε τον Φίλιππο Ηλιού, να αμφισβητούν και να κρίνουν, διεκδικώντας η καθεμιά με τους δικούς της όρους και προϋποθέσεις, έναν κόσμο ελευθερίας.