ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ 1996 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

Στα πλαίσια της αναβάθμισης των σχέσεων μεταξύ της ΠΓΔΜ και της Αλβανίας ανακοινώθηκε στις 3 Ιανουαρίου ότι θα ανοίξει τμήμα "σλαβομακεδονικής" γλώσσας και φιλολογίας στο πανεπιστήμιο των Τιράνων και αντίστοιχο τμήμα αλβανικής στο πανεπιστήμιο των Σκοπίων.

Ο πρωθυπουργός Μπράνκο Τσερβένκοφσκι δήλωσε στις 5 Ιανουαρίου ότι δεν αποκλείεται ανασχηματισμός της κυβέρνησης, ακόμη και αλλαγές στον κυβερνητικό συνασπισμό, σκιαγραφώντας την αποχώρηση των Φιλελευθέρων από τη Σοσιαλδημοκρατική Συμμαχία.

Στις 7 Ιανουαρίου ο πρόεδρος της χώρας Κίρο Γκλιγκόρωφ εμφανίστηκε δημοσίως για πρώτη φορά μετά την απόπειρα δολοφονίας στις 2 Οκτωβρίου του 1995 και ανέλαβε τα καθήκοντά του δέκα ημέρες αργότερα.

Στις 11 Ιανουαρίου η ΠΓΔΜ σύναψε επίσημα πλέον διπλωματικές σχέσεις με την Ευρωπαική Ενωση.

Ενας ακόμη γύρος συνομιλιών Ελλάδας-ΠΓΔΜ διεξήχθη στις 15 του μηνός στη Νέα Υόρκη κεκλεισμένων των θυρών αλλά σε φιλικό κλίμα. Πρόοδος στο θέμα της οριστικής ονομασίας της ΠΓΔΜ δεν υπήρξε.

Την ίδια ημέρα κυβερνητικά στελέχη συναντήθηκαν στα Σκόπια με απεσταλμένους της Παγκόσμιας Τράπεζας και συζήτησαν τη λήψη δανείου 40 εκατομμυρίων δολλαρίων με στόχο την πραγματοποίηση θεσμικών αλλαγών στην οικονομία.

Στις 18 Ιανουαρίου ο Γκλιγκόρωφ δέχθηκε τον Βρετανό διπλωμάτη Τομ Ρίτσαρντσον, ο οποίος του μετέφερε μήνυμα του Τζων Μέητζορ ότι θα υποστηρίξει την ένταξη της ΠΓΔΜ στην Ευρωπαική Ενωση.

Τέσσερις ημέρες αργότερα τα μέλη της Διεθνούς Επιτροπής για τα Βαλκάνια Στέφαν Τρέμπστ και Αλί Ντάνα επισκέφθηκαν το Γκόστιβαρ και συνομίλησαν με εκπροσώπους των δύο κοινοτήτων για να διευθετήσουν τις μεταξύ τους αντιδικίες.

Την ίδια ημέρα ξεκίνησαν συνομιλίες στα Σκόπια ΠΓΔΜ-Γιουγκοσλαβίας με στόχο την ομαλοποίηση των σχέσεων και την αμοιβαία αναγνώριση των δυο χωρών. Ανεπίσημες πηγές αναφέρουν ότι ο Μιλόσεβιτς πρόκειται να επισκεφθεί τα Σκόπια. Η Ευρωπαική Ενωση αρχίζει να ασκεί πίεση στη Γιουγκοσλαβία να προβεί σε διπλωματική αναγνώριση των Σκοπίων.

Στις 25 Ιανουαρίου το Συνταγματικό Δικαστήριο με απόφασή του απέρριψε οριστικά την αίτηση του κόμματος VMRO-DPMNE για ακύρωση της ενδιάμεσης συμφωνίας με την Ελλάδα.

Την επομένη, η Επιτροπή του Eλσίνκι της ΠΓΔΜ δίνει στη δημοσιότητα την ετήσια έκθεσή της στην οποία αναφέρει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι σεβαστά στη χώρα και οι μόνες παραβιάσεις γίνονται από αστυνομικούς.

Την ίδια ημέρα η ΠΓΔΜ έγινε δεκτή στο πρόγραμμα της Ευρωπαικής Ενωσης, PHARE.

Στα τέλη του μήνα όλα έδειχναν ότι επίκειται η αμοιβαία αναγνώριση ΠΓΔΜ-Γιουγκοσλαβίας. Ομως η αναγνώριση αναβλήθηκε λόγω των έντονων διαβημάτων της Αθήνας προς το Βελιγράδι. Το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ έθεσε ως όρο για την διπλωματική αναγνώριση της Γιουγκοσλαβίας, να αναγνωρίσει πρώτα εκείνη την ΠΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα. Ομως μετά από τις έντονες ελληνικές αντιδράσεις ο τελευταίος όρος αποσύρθηκε.