MinPress: The Week in Review, 98-11-12

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ-Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ

[Β] ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ-Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ

[Β] ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Η Εκθεση αξιολόγησης της Κομισιόν για την Κύπρο και η αντίδραση της τουρκικής πλευράς

Την ίδια στιγμή η τουρκική πλευρά επαναλάμβανε τις απειλές της για οριστική διχοτόμηση της Κύπρου ενόψει της επίσημης έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Αναλυτικότερα την έκθεση αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, που δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη (ΑΠΕ, 4. 11.98), τονίζεται ότι η Κύπρος σημειώνει τη μεγαλύτερη πρόοδο προς την κατεύθυνση του ευρωπαϊκού κεκτημένου, σε σχέση με τις υπόλοιπες συνυποψήφιές της.

Επίσης, στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι Τουρκοκύπριοι απέρρριψαν την πρόσκληση της κυπριακής κυβέρνησης να συμμετάσχουν στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, ενώ γίνεται αναφορά στις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού "στη βάση της ομοσπονδίας και σύμφωνα με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών".

Παράλληλα, θίγεται το θέμα των S-300 με την επισήμανση ότι "η παράδοσή τους έχει αναβληθεί μέχρι την άνοιξη του 1999", ενώ έχουν εκφραστεί σοβαρές ανησυχίες από χώρες μέλη της Ε.Ε. "ότι πρόκειται για ένα ζήτημα που ενδεχομένως θα προκαλέσει ένταση".

"Αναμφισβήτητα θετικό" χαρακτήρισε το περί Κύπρου απόσπασμα της έκθεσης ο επικεφαλής της κυπριακής αντιπροσωπείας στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις Γιώργος Βασιλείου (ΑΠΕ, 5.11.98), ο οποίος πάντως παρατήρησε ότι "πρέπει να καταβληθεί ακόμα σημαντική προσπάθεια για την εναρμόνιση με το κοινοτικό κεκτημένο".

Την ικανοποίησή της για την έκθεση εξέφρασε και η κυπριακή κυβέρνηση δια του εκπροσώπου της Χρήστου Στυλιανίδη (ΡΙΚ, 5.11.98), ο οποίος τόνισε ότι πρόκειται για "ένα θετικό βήμα και μια επιτυχία προς το στόχο της ένταξης".

Οι S-300

Για τα περί αναβολής της παράδοσης των S-300, o κ. Βασιλείου δήλωσε ότι δεν αποτελεί δέσμευση της κυπριακής κυβέρνησης η σχετική αναφορά στην έκθεση της Κομισιόν (ΑΠΕ, 7.11.98). Επεσήμανε, ωστόσο ότι η Λευκωσία θα πρέπει να επικεντρώσει την προσοχή της στο σημείο της έκθεσης που εκφράζεται η επιθυμία των ευρωπαϊκών χωρών να αποτραπεί η εγκατάσταση των πυραύλων".

Αλλωστε και ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ είχε δηλώσει προηγουμένως (ΚΥΠΕ, 5. 11.98) ότι "πολλές ευρωπαϊκές χώρες συμβουλεύουν ή πιέζουν για το θέμα των S-300".

Πάντως, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της κυπριακής Βουλής Σπύρος Κυπριανού (ΑΠΕ, 8.11.98) ο Πρόεδρος Κληρίδης, τον διαβεβαίωσε ότι "δεν υπάρχει καμία απόφαση για αναβολή, ούτε και υπάρχει απόφαση για μεταφορά των πυραύλων στην Κρήτη, αντί στην Κύπρο".

Από την πλευρά του, ο υπουργός Αμυνας Γιαννάκης Ομήρου (ΚΥΠΕ, 6.11. 98) τόνισε:

"Σε γενικές γραμμές το θέμα των S-300 πρέπει να τοποθετείται στη βάση της διασφάλισης της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Οποιαδήποτε έκπτωση στην άσκηση των κυριαρχικών αυτών δικαιωμάτων, τραυματίζει ανεπανόρθωτα το κύρος και την κρατική υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Τέλος, ο εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης Δημήτρης Ρέππας (6.11. 98) υποστήριξε ότι "η εγκατάσταση ή μη των πυραύλων έχει συνδεθεί με ορισμένους όρους και από τη στιγμή που τίποτα δεν έχει αλλάξει ως προς τους όρους αυτούς, οι αποφάσεις της κυπριακής κυβέρνησης παραμένουν ώς έχουν".

Η Βρετανία

Στο μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης, σε δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον Βρετανό ομόλογό του Ρόμπιν Κουκ στο Λονδίνο ( ΑΠΕ, 5.11.98), υπογράμμισε ότι "με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τη λύση του Κυπριακού θα ενισχυθεί η ασφάλεια και η σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο".

Ο κ. Κασουλίδης, είπε επίσης ότι "υπήρξε επανάληψη της βρετανικής θέσης ότι η λύση του Κυπριακού δεν συνδέεται με την ενταξιακή πορεία της Κύπρου, παρόλο που επιθυμία όλων, περιλαμβανομένης και της Κύπρου, είναι να δούμε το Κυπριακό να λύεται πριν από την επόμενη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης".

Απειλούν η Αγκυρα και ο Ντενκτάς

Εντονη υπήρξε η αντίδραση της Αγκυρας στο περί Κύπρου απόσπασμα της έκθεσης της Κομισιόν. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ ( Πρακτορείο ΑΝΑΤΟΛΗ, 5.11.98) έκανε λόγο για "λανθασμένες εκτιμήσεις της Ε.Ε." ως προς το Κυπριακό, ενώ σε ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών (ΑΠΕ, 6.11.98) διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι "η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει υιοθετήσει για την Κύπρο την πολιτική που της επέβαλε η Ελλάδα εκβιαστικά". Και αυτό γιατί-αναφέρεται στην ανακοίνωση-"η Τουρκία δεν κατέλαβε την Κύπρο το 1974, αλλά επενέβη με την ιδιότητα της εγγυήτριας δύναμης".

Στη συνέχεια διευκρινίζεται ότι "η Τουρκία δεν είναι μόνο εγγυήτρια του τουρκοκυπριακού λαού, αλλά εγγυήτρια δύναμη σε όλη την Κύπρο, μαζί με την Ελλάδα και τη Βρετανία".

Τέλος, στην ανακοίνωση αναφέρεται, ότι "η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς με την Ευρωπαϊκή Ενωση αντιτίθεται στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά και στις προσπάθειες για εξεύρεση ειρηνικής λύσης", ενώ παράλληλα καλείται η Ευρωπαϊκή Ενωση "να παραιτηθεί από τη λανθασμένη πολιτική της στην Κύπρο".

Προηγουμένως, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς είχε δηλώσει ( (ΜΠΑΥΡΑΚ, 2.11.98) ότι "η Ευρωπαϊκή Ενωση ακολουθεί λάθος δρόμο, αφού δεν παραδέχεται ότι στην Κύπρο υπάρχει και μια άλλη κοινότητα, ισότιμη με αυτή των Ελληνοκυπρίων". Προειδοποίησε, εξάλλου ότι "αν η Ε.Ε. συνεχίζει τις εσφαλμένες πολιτικές της στο Κυπριακό θα παρεμβάλει εμπόδια στις διακοινοτικές συνομιλίες, ενώ το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών στο νησί θα μεγαλώσει και θα ενισχυθεί το τείχος που τις χωρίζει".

Παράλληλα, ο Ραούφ Ντενκτας απείλησε ότι στις 10 Νοεμβρίου, ημέρα της επίσημης έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, θα ανακοινώσει "τα αναγκαία μέτρα" που θα λάβει η τουρκοκυπριακή πλευρά, προκειμένου να αντιμετωπίσει την εξέλιξη αυτή, τονίζοντας ότι "η ΤΔΒΚ θα μείνει ανυποχώρητη, στρέφοντας περισσότερο την πλάτη της στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ενισχύοντας περαιτέρω τις γέφυρες με την Τουρκία".

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με δημοσιεύματα των κυπριακών εφημερίδων ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ και ΣΗΜΕΡΙΝΗ (5.11.98) οι επιλογές αντίδρασης του Ραούφ Ντενκτάς είναι α) να αποχωρήσει από τη διαδικασία των συνομιλιών που άρχισε η Αν Χέρκους, β) να κλείσει το οδόφραγμα του LEDRA PALACE και γ) να προχωρήσει σε επιπρόσθετες κινήσεις ενοποίησης των κατεχομένων με την Τουρκία.

Αλλά και η ολιγόωρη επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο Τούρκος Πρωθυπουργός Μεσούτ Γιλμάζ στα κατεχόμενα, προκειμένου να αναγορευτεί σε επίτιμο διδάκτορα του "Πανεπιστημίου Ανατολικής Μεσογείου" συνοδεύτηκε από απειλές και εκβιασμούς.

Σύμφωνα με τον ραδιοσταθμό ΜΠΑΥΡΑΚ (3.11.98) ο κ. Γιλμάζ, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ραούφ Ντενκτάς, επανέλαβε ότι "για κάθε βήμα που κάνει η ελληνοκυπριακή πλευρά προς την ενοποίησή της με την Ευρώπη, θα υπάρχει ανάλογο βήμα για ενοποίηση της ΤΔΒΚ με την Τουρκία" και υπογράμμισε ότι "η ένταξη της ελληνοκυ- πριακής πλευράς στην Ε.Ε., πριν από τη λύση του Κυπριακού και πριν εξασφαλιστεί ισορροπία ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, ανάβει το πράσινο φως για την οριστική διαίρεση του νησιού".

Στη συνέχεια, τόσο ο Τούρκος Πρωθυπουργός όσο και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης πρόβαλαν και πάλι την αξίωση για αναγνώριση του ψευδοκράτους .

Ο κ. Γιλμάζ είπε προκλητικά ότι "η ΤΔΒΚ αποτελεί μια πραγματικότητα, την οποία πρέπει να αναγνωρίσει η ελληνοκυπριακή πλευρά και να δεχτεί συνομιλίες ανάμεσα σε δύο ισότιμα κράτη, στη βάση της πρότασης Ντενκτάς για συνομοσπονδία".

Προειδοποίησε, εξάλλου, την ελληνοκυπριακή και ελληνική πλευρά "να εγκαταλείψουν την επικίνδυνη συμπεριφορά τους, που αντί για ειρήνη και φιλία αναζητούν τρόπους για αύξηση της έντασης και επιμένουν στην εγκατάσταση των S-300, αλλά και στον εξοπλισμό των νησιών του Αιγαίου". Απείλησε εξάλλου ότι " σε αντίθετη περίπτωση θα υποστούν τις συνέπειες των πράξεών τους".

Ο κ. Γιλμάζ, τόνισε ακόμη ότι "η Τουρκία ποτέ δεν θα παραιτηθεί των στρατηγικών συμφερόντων και δικαιωμάτων της στο Αιγαίο και στην Κύπρο".

Τέλος, ο Τούρκος Πρωθυπουργός σε αποκλειστική συνέντευξή του στην εφημερίδα ΚΙΜΠΡΙΣ (3.11.98) υποστήριξε ότι "η διεθνής κοινότητα αντιλαμβάνεται ολοένα και περισσότερο στην ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού στη βάση της υφιστάμενης πραγματικότητας", ενώ ισχυρίστηκε ότι "η πρόταση Ντενκτάς για συνομοσπονδία εξετάζεται με σοβαρότητα από ορισμένες χώρες".

[02] Στον ΟΗΕ εναποθέτουν τις ελπίδες για λύση του Κυπριακού ΗΠΑ και Λευκωσία

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν, στη διάρκεια της ενημέρωσης Τύπου (ΑΠΕ, 5.11.98) δήλωσε ότι "είναι προς όφελος αμφότερων των πλευρών στην Κϋπρο η διαδικασία του "πήγαινε-έλα" για το Κυπριακό, γι' αυτό και θα πρέπει να υπάρξει πνεύμα συνεργασίας στις επαφές τους με την Αν Χέρκους προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος".

Ο κ. Ρούμπιν επανέλαβε επίσης ότι "οι ΗΠΑ υποστηρίζουν σθεναρά τις προσπάθειες της ειδικής αντιπροσώπου του Γ.Γ. του ΟΗΕ" και διαβεβαίωσε ότι "θα συνεχίσουν να εργάζονται πολύ στενά μαζί της".

Αλλά και ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης εναποθέτει στον ΟΗΕ τις ελπίδες του κυπριακού λαού για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στην Κύπρο. Σε μήνυμά του, με την ευκαιρία της 53ης επετείου από την ίδρυση του Οργανισμού (2.11.98), μεταξύ άλλων τονίζεται:

"Eμείς ο λαός της Κύπρου, που αντιμετωπίζουμε ακόμα την τραγωδία που έπεσε πάνω στη μικρή μας χώρα με την εισβολή και τη συνεχιζόμενη στρατιωτική κατοχή του 37% της επικράτειάς της από τουρκικά στρατεύματα, εναποθέτουμε την ελπίδα μας στον ΟΗΕ για την επίλυση του Κυπριακού. Συνεχίζουμε να επιζητούμε μια ειρηνική επανένωση του νησιού μας μέσω διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο των καλών υπηρεσιών, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ για την Κύπρο και τις δύο συμφωνίες υψηλού επιπέδου του 1977 και του 1979".

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[03] Νέα αμερικανική πρόταση για το πολιτικό μέλλον του Κοσσυφοπεδίου

Την ίδια ώρα, οι αυτονομιστές αντάρτες του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου, εκμεταλλευόμενοι την απόσυρση των σερβικών δυνάμεων ασφαλείας, πραγματοποιούν επιθέσεις μικρής κλίμακας εναντίον σερβικών στόχων με σκοπό την αποσταθεροποίηση της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Αμερικανός διαπραγματευτής Κρίστοφερ Χιλ συναντήθηκε τόσο με τον Πρόεδρο της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, όσο και με κορυφαίους αξιωματούχους της αλβανικής πλευράς, συμπεριλαμβανομένων και εκπροσώπων του Απελευθερωτικού Στρατού. Επίσης αξιωματούχος του Στέητ Ντιπάρτμεντ συναντήθηκε στη Γενεύη την Πέμπτη 5 Νοεμβρίου με τον Μπαρντίλ Μαχμούτι, εκπρόσωπο του Απελευθερωτικού Στρατού στην Ελβετία.

Ο κ. Χιλ επεσήμανε ότι υπάρχει σοβαρή βελτίωση όχι μόνο στη μείωση της βίας, αλλά και στις προοπτικές εξεύρεσης πολιτικής λύσης, τέτοιας που να εξασφαλίζει τα συμφέροντα και των δύο πλευρών.

Σύμφωνα με την εφημερίδα ΓΚΛΑΣ ΓΙΑΒΝΟΣΤΙ (4.11.98) αλλά και το πρακτορείο ΒΕΤΑ (5.11.98) η αμερικανική πλευρά προωθεί ένα νέο βελτιωμένο σχέδιο πολιτικής συμφωνίας για το Κοσσυφοπέδιο.

Στο σχέδιο αυτό μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι το Κοσσυφοπέδιο παραμένει εντός των συνόρων της Σερβίας. Τα ομοσπονδιακά όργανα θα είναι υπεύθυνα για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και τη διατήρηση ενιαίας αγοράς εντός της Γιουγκοσλαβίας, για τη νομισματική πολιτική, την άμυνα, την εξωτερική πολιτική για τα τελωνεία, καθώς και για άλλες αρμοδιότητες που θα αναφέρονται στη συμφωνία.

Τα όργανα του Κοσσυφοπεδίου θα είναι το Κοινοβούλιο, ο Πρόεδρος, η κυβέρνηση και τα διοικητικά όργανα με έναν επικεφαλής (Obdusman).

To Koσσυφοπέδιο θα εκπροσωπείται από 10 βουλευτές στο συμβούλιο των Πολιτών της ομοσπονδιακής Βουλής και με 20 βουλευτές στη Βουλή της Σερβίας.

Ο κάθε δήμος θα έχει τη δική του τοπική αστυνομία, η σύσταση της οποίας θα είναι ανάλογα με τον πληθυσμό του κάθε δήμου. Θα υπάρχει επίσης στο Κοσσυφοπέδιο και αποστολή διεθνούς πολιτικής αστυνομίας η οποία θα παρακολουθεί και θα κατευθύνει την εφαρμογή της συμφωνίας.

Το Υπουργείο Εσωτερικών του Κοσσυφοπεδίου θα καθοδηγείται από Αλβανό, ενώ ο αναπληρωτής του θα είναι Σέρβος.

Εκκληση για διάλογο

Ο Πρόεδρος της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς επισκέφθηκε την Πέμπτη 5 Νοεμβρίου την Πρίστινα, όπου είχε συνομιλίες για την πολιτική, την οικονομική και κοινωνική κατάσταση, καθώς και για την κατάσταση ασφαλείας στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Σέρβος Πρόεδρος υπογράμμισε ότι στις συνομιλίες με τη διεθνή κοινότητα δρομολογείται με πολιτικά μέσα μια πολιτική συμφωνία που θα εξασφαλίσει την ισότητα σε όλους τους πολίτες και τις εθνικές κοινότητες του Κοσσυφοπεδίου. Παράλληλα, απηύθυνε έκκληση σε όλους όσους ζουν στη σερβική αυτή επαρχία να συνεχίσουν αμέσως το διάλογο για την επίλυση των προβλημάτων.

Ο κ. Μιλουτίνοβιτς τόνισε ακόμη ότι η τρομοκρατία των Αλβανών ηττήθηκε , πρόσθεσε ότι οι σποραδικές προσπάθειες των υπολειμμάτων των τρομοκρατικών ομάδων δεν θα σταματήσουν την πολιτική διαδικασία και ζήτησε από τα αλβανικά κόμματα και τη διεθνή κοινότητα να καταδικάσουν τις επιθέσεις των αλβανικών τρομοκρατικών ομάδων εναντίον σερβικών στόχων.

Κυβέρνηση θα σχηματίσει ο Ρουγκόβα

Ο ηγέτης των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα δήλωσε την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου ότι συνεχίζει τις προσπάθειές του για να σχηματίσει μια κυβέρνηση, που να εκπροσωπεί όλες τις δυνάμεις των Κοσοβάρων.

Ο Ρουγκόβα δεν κατονόμαστε τον Απελευθερωτικό Στρατό, δήλωσε ωστόσο ότι είναι "έτοιμος να συναντηθεί ανά πάσα στιγμή" με τον Αντέμ Ντεμάτσι, τον πολιτικό εκπρόσωπο του UCK.

"Επιθυμούμε το σχηματισμό μιας κυβέρνησης που θα περιλάβει όλες τις δυνάμεις, αλλά ορισμένα κόμματα αντιτίθενται ως τώρα σ' αυτό. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση και ελπίζουμε να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε αυτή την κυβέρνηση", δήλωσε ο Ρουγκόβα στην Πρίστινα.

Ο Ρουγκόβα επανέλαβε την πεποίθησή του ότι "η καλύτερη λύση για το Κοσσυφοπέδιο και ολόκληρη την περιοχή θα ήταν ένα Κοσσυφοπέδιο ανεξάρτητο που να προσφέρει όλες τις εγγυήσεις στους Σέρβους", οι οποίοι αποτελούν μειονότητα στην επαρχία. (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 6.11. 98).

Δεν επιτρέπουν τις έρευνες

Την οργή της Δύσης προκάλεσε η απόφαση των γιουγκοσλαβικών αρχών να εμποδίσουν την προγραμματισμένη επίσκεψη στο Κοσσυφοπέδιο της γενικής εισαγγελέως του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου του ΟΗΕ για τα εγκλήματα πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία Λουίζ Αρμπουρ.

Οπως ανακοινώθηκε στις 5.11.98 από εκπρόσωπο του Δικαστηρίου, η κα Αρμπούρ είχε προγραμματίσει να ταξιδέψει στο Βελιγράδι και από εκεί στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά η Γιουγκοσλαβία δεν χορήγησε τις απαραίτητες άδειες εισόδου.

Σύμφωνα με τον ίδιο εκπρόσωπο, η Γιουγκοσλαβία συνεχίζει να αρνείται ότι το δικαστήριο αυτό έχει αρμοδιότητα στο Κοσσυφοπέδιο, παρά τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που βεβαιώνουν κάτι τέτοιο.

Η Γενική Εισαγγελέας επρόκειτο να ερευνήσει για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Κοσσυφοπέδιο.

Προϋποθέσεις θέτει η Ρωσία

Και τα 54 μέλη του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) θα πρέπει να συμφωνήσουν εάν η προτεινόμενη από το ΝΑΤΟ δύναμη για την ασφαλή έξοδο των παρατηρητών του ΟΑΣΕ ( extraction force) πρόκειται να βοηθήσει τους παρατηρητές αυτούς που θα αναπτυχθούν στο Κοσσυφοπέδιο για να επιτηρούν την εφαρμογή της συμφωνίας, κατέστησε σαφές η Ρωσία.

Σχετική ανακοίνωση του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών αναφέρεται στην έγκριση από τους πρεσβευτές των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ ενός σχεδίου που προβλέπει την ανάπτυξη 1.500 ανδρών στην ΠΓΔΜ, έτοιμους να επέμβουν ταχέως εάν κάποιοι από τους 2.000 άνδρες του ΟΑΣΕ, που θα βρίσκονται στο Κοσσυφοπέδιο, αντιμετωπίσουν προβλήματα.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Ραχμάνιν δήλωσε ότι η χώρα του δεν αντιτίθεται στην ανάπτυξη των επιπλέον 1.500 ανδρών, αν και θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρξει γι' αυτό και η έγκριση τόσο της ΠΓΔΜ όσο και της Γιουγκοσλαβίας (ΑΠΕ- Ρόιτερ, 5.11.98).

Στο μεταξύ, ο προεδρεύων του ΟΑΣΕ, Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Μπρόνισλαβ Γκέρεμεκ ανακοίνωσε ότι ο Αμερικανός διπλωμάτης Ουίλιαμ Ουόκερ διορίστηκε επικεφαλής της Αποστολής Επαλήθευσης της συμφωνίας για το Κοσσυφοπέδιο.

Ο Αμερικανός διπλωμάτης δήλωσε ότι η αποστολή θα είναι "δύσκολη και δαπανηρή", ενώ στις προτεραιότητες του ΟΑΣΕ στο Κοσσυφοπέδιο περιλαμβάνεται και η διενέργεια εκλογών μέσα στους επόμενους εννιά μήνες.

Πρόταση Σέσελι για αντι-ΝΑΤΟ

Ο αντιπρόεδρος της γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης, Βάιτσλαβ Σέσελι, τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας μιας ένωσης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, ως αντίβαρο στο ΝΑΤΟ και τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως μετέδωσε το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ιντερφάξ.

"Η ιδέα μιας Ενωσης Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας- Ρωσίας-Λευκορωσίας έγινε δεκτή θετικά από το γιουγκοσλαβικό Κοινοβούλιο και από τον πληθυσμό της Σερβίας και ολόκληρης της Γιουγκοσλαβίας", δήλωσε ο Σέσελι, που ήταν προσκεκλημένος ως παρατηρητής σε μια συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής συνέλευσης της Ενωσης Ρωσίας-Λευκορωσίας, στην πόλη Γιάροσλαβ, 250 χιλιόμετρα βορειο-ανατολικά της Μόσχας. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι στη νέα Κοινότητα μπορούν να ενταχθούν αργότερα η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Σλοβακία.

Νωρίτερα ο Σέσελι είχε προτείνει τη δημιουργία "μιας στρατιωτικής συμμαχίας, ανταγωνιστικής του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, για να καταργηθεί το μονοπώλιο της μοναδικής αμερικανικής υπερδύναμης, η οποία εγκαθιδρύει μια νέα παγκόσμια τάξη, βασισμένη στη βία, το ψέμα, τη συκοφαντία και το έγκλημα" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 5.11.98).

[04] Ζυμώσεις για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης στα Σκόπια

Μετά το δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών νικητής αναδείχθηκε ο κεντροδεξιός συνασπισμός του VMRO με τη Δημοκρατική Εναλλαγή, αλλά σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών του Κοινοβουλίου.

Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε ο Πρόεδρος της κεντρικής εκλογικής επιτροπής Λιλιάνο Ρίστοβα-Ινγκιλίζοβα, ο κεντροδεξιός συνασπισμός απέσπασε τις 58 από τις 120 έδρες του Κοινοβουλίου.

Η Σοσιαλδημοκρατική Ενωση του Πρωθυπουργού Μπράνκο Τσερβενκόφσκι περιορίστηκε στις 28 έδρες από 61 που διέθετε στην απερχόμενη Βουλή.

Ο συνασπισμός των αλβανικών κομμάτων PDP και DPA αναδείχθηκε σε τρίτη δύναμη με 24 έδρες, το Φιλελεύθερο-Δημοκρατικό Κόμμα εξασφάλισε 4 έδρες, το Σοσιαλιστικό Κόμμα 2 έδρες και η Συμμαχία των Ρομ πήρε μία έδρα.

Σε τρεις εκλογικές περιφέρειες το τοπίο παραμένει θολό, καθώς υπάρχουν ενστάσεις, τις οποίες η εκλογική επιτροπή δεν έχει επιλύσει ακόμα. Σε δύο απ' αυτές τις περιφέρειες θα διεξαχθούν και πάλι εκλογές στις 15 Νοεμβρίου.

Πολιτικοί παρατηρητές στα Σκόπια εκτιμούν ότι οι νικητές των εκλογών Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι και Βασίλ Τοπουρκόφσκι θα αναζητήσουν τη στήριξη των Αλβανών για να σχηματίσουν κυβέρνηση.

Ηδη ο μέλλων Πρωθυπουργός της χώρας Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι έκανε ένα πρώτο άνοιγμα προς την αλβανική κοινότητα.

Σε συνέντευξή του στο περιοδικό "Μ-Εξπρές" (5.11.98) ο κ. Γκεοργκιέφσκι τόνισε πως θεωρεί τις ποινές φυλάκισης στις οποίες καταδικάστηκαν οι αλβανικής εθνικότητας δήμαρχος του Γκόστιβαρ, Ρούσι Οσμάνι και του Τετόβου, Αλεϊντίν Ντεμίρι, ως "πολιτικές" και πρόσθεσε ότι θα κάνει ότι μπορεί για να μειώσει τις ποινές τους και να συμβάλει στην αποφυλάκισή τους.

Στην ίδια συνέντευξη ο ηγέτης του VMRO-DPMNE τόνισε ότι η νέα κυβέρνηση θεωρεί πως η διευθέτηση των εθνικών επιδιώξεων των Αλβανών εξτρεμιστών δεν μπορεί να γίνει με τη φυλάκισή τους και αντίθετα στο ότι η μείωση των ποινών τους ή η πιθανή απελευθέρωσή τους θα συμβάλει στη χαλάρωση των σχέσεων ανάμεσα στις διάφορες εθνότητες.

Ενθάρρυνση από την Ολμπράιτ

Υπέρ της συμμετοχής των Αλβανών στη νέα κυβέρνηση τάχθηκε και η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Μάντλιν Ολμπράιτ, η οποία απέστειλε στον ηγέτη του VMRP συγχαρητήριο τηλεγράφημα για την εκλογική επιτυχία του κόμματός του.

Στο τηλεγράφημα της Αμερικανίδας υπουργού τονίζεται η επιθυμία στενής συνεργασίας για την περαιτέρω ένταξη της ΠΓΔΜ στην ευρωατλαντική κοινότητα και ενθαρρύνεται η εγκαθίδρυση εποικοδομητικής σχέσης με την αντιπολίτευση, καθώς και τη συμμετοχή εκπροσώπων της αλβανικής μειονότητας στη νέα κυβέρνηση (ΑΠΕ, 5.11. 98).

Επιβεβαιώνουν οι Αλβανοί

Την έναρξη συνομιλιών ανάμεσα στον κεντροδεξιό συνασπισμό και το αλβανικό κόμμα DPA του Αρμπέν Τζαφέρι, για το σχηματισμό κυβέρνησης επιβεβαίωσε στις 6 Νοεμβρίου ο εκπρόσωπος του αλβανικού κόμματος Ερνάντ Φεϊζουλάχου.

"Οι ηγέτες του κεντροδεξιού συνασπισμού Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι και Βασίλ Τουπουρκόφσκι δημιούργησαν θετικό κλίμα κατά την προεκλογική εκστρατεία και δεν υποκίνησαν εθνικιστικά μίση", πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του αλβανικού κόμματος. Οι συνομιλίες θα αρχίσουν στις αρχές της επόμενης εβδομάδας μεταξύ του Γκεοργκιέφσκι και του Τζαφέρι, μετά την ανάθεση της εντολής στον πρώτο από τον Πρόεδρο Κίρο Γκλιγκόροφ.

Δεν έγινε γνωστό αν στις συνομιλίες θα λάβει μέρος και το άλλο αλβανικό κόμμα, το PDP.

"Πιστεύουμε ότι η ύφεση των εθνικιστικών εντάσεων είναι το κλειδί για την οικονομική ανάπτυξη και τη σταθερότητα της χώρας", είπε ο Φεϊζουλάχου (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 6.11.98).

Διάθεση συνεργασίας

Την εκτίμηση ότι η νέα κυβέρνηση της πΓΔΜ θα επιδείξει διάθεση συνεργασίας με τη χώρα μας εξέφρασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Ρέππας.

Παράλληλα, εξέφρασε την ικανοποίηση της κυβέρνησης για τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών στη γειτονική μας χώρα, αλλά και την ελπίδα ότι είναι προς το συμφέρον της ΠΓΔΜ να εξελιχθούν ομαλά οι διμερείς σχέσεις.

Βουλγαρικές προσδοκίες

Ο Βούλγαρος Πρόεδρος Πέταρ Στογιάνοφ δήλωσε ότι περιμένει "ένα λογικό διάλογο" με την ΠΓΔΜ μετά τη νίκη του κεντροδεξιού συνασπισμού στις εκλογές.

"Δεν μπορούμε να τους ζητήσουμε τίποτα περισσότερο από ένα λογικό διάλογο χωρίς τις ιδεολογικές προκαταλήψεις της κομμουνιστικής εποχής", δήλωσε ο Στογιάνοφ στο βουλγαρικό ραδιοσταθμό.

Ανάμεσα στις δύο χώρες υπάρχει μία ιστορική διαφωνία που αφορά τη γλώσσα και που εμποδίζει μέχρι σήμερα την υπογραφή 23 διμερών συμφωνιών (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 3.11.98).

[05] Νέα αναταραχή σχεδιάζει ο Μπερίσα για να αποτύχει το δημοψήφισμα για το νέο σύνταγμα της Αλβανίας

Σύμφωνα με την κυβερνητική εφημερίδα των Τιράνων "Ζέρι ι Πόπουλιτ" ( 3.11.98) που επικαλείται πηγές της αλβανικής μυστικής υπηρεσίας SHIK, 100 οπαδοί του Μπερίσα εκπαιδεύονται σε περιοχές γύρω από την πόλη Σκόδρα της βόρειας Αλβανίας, που αποτελεί το προπύργιο του Δημοκρατικού Κόμματος.

Σκοπός των κύκλων αυτών, πάντα σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι να προκληθεί και πάλι χάος και κλίμα τρομοκρατίας στη βόρεια Αλβανία, ώστε να αποτύχει η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος της 22ας Νοεμβρίου για το νέο σύνταγμα της χώρας.

Οι μυστικές υπηρεσίες, αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα, έχουν συλλέξει πληροφορίες σχετικά με την εκπαίδευση ενόπλων τρομοκρατικών ομάδων, σχετικά με τις περιοχές όπου δρουν, καθώς και σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησής τους και τους στόχους των επιθέσεων που σκοπεύουν να εξαπολύσουν.

Ο Μπερίσα έχει διαψεύσει παρόμοιες πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, υποστηρίζοντας ότι εντάσσονται στο πλαίσιο κυβερνητικού σχεδίου επίθεσης κατά του "αντικομμουνιστικού πληθυσμού στη βόρειο Αλβανία" (ΑΠΕ-Γερμ. Πρακτ., 3.11.98).

Αποχή ζητά ο Μπερίσα

Το Εθνικό Συμβούλιο του Δημοκρατικού Κόμματος του Σαλί Μπερίσα κάλεσε τους Αλβανούς να απόσχουν από το δημοψήφισμα, καταγγέλοντας το σχέδιο του συντάγματος ως αντιδημοκρατικού και δηλώνοντας ότι δεν θα το αναγνωρίσουν.

Η εφημερίδα "Rilindja Demokratike" (4.11.98), χαρακτηρίζει το σχέδιο του συντάγματος ως "πλαστό διαβατήριο του Σοσιαλιστικού Κόμματος", ενώ η επίσης προσκείμενη στο Δημοκρατικό Κόμμα εφημερίδα "Albania", αναφέρει ότι το 40% των Αλβανών ψηφοφόρων δεν έχουν συμπεριληφθεί στους εκλογικούς καταλόγους.

Η εφημερίδα "Republika" (5.11.98) υποστηρίζει ότι εκπρόσωποι του κυβερνώνντoς Σοσιαλιστικού Κόμματος πραγματοποιούν μυστικές επαφές με εκπροσώπους του Δημοκρατικού Κόμματος πίσω από τις πλάτες του Μπερίσα και ότι επώνυμα στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος θα υπερψηφίσουν το Σύνταγμα.

Πάντως, ο ΟΑΣΕ έκανε δεκτό το αίτημα της αλβανικής κυβέρνησης και ανακοίνωσε ότι θα στείλει παρατηρητές στην Αλβανία για το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου.

Επίσης παρατηρητές θα στείλει και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Θυμίζουμε ότι στη Διεθνή Διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στα Τίρανα επισημάνθηκε η ανάγκη να απαιτήσει η χώρα το ταχύτερο δυνατό νέο Σύνταγμα και απηύθυνε έκκληση προς τον Μπερίσα να σταματήσει το μποϋκοτάζ του κοινοβουλίου και να συμμετάσχει στο δημοψήφισμα.

Μορφωτική συνεργασία Ελλάδας-Αλβανίας

Μια ιστορική συμφωνία, που αφορά τη συνεργασία της Ελλάδας και της Αλβανίας στους τομείς της παιδείας και του πολιτισμού, υπέγραψε στα Τίρανα την Πέμπτη 5 Νοεμβρίου ο υπουργός Παιδείας Γεράσιμος Αρσένης με τον Αλβανό ομόλογό του κ. Ρούκα.

Σε συνέντευξη Τύπου αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας, ο κ. Γ. Αρσένης σημείωσε ότι πρόκειται για μια ιστορική στιγμή και πως η συγκεκριμένη μορφωτική συμφωνία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη συνεργασία των δύο χωρών.

"Πρόκειται για μια γενικότερη συνεργασία στον τομέα της μέσης εκπαίδευσης η οποία καθορίζεται από μια συμφωνία πλαίσιο. Η συνεργασία αυτή επεκτείνεται και σε άλλους τομείς, όπως την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την αναβάθμιση της συνεργασίας στους τομείς τεχνικής εκπαίδευσης και κατάρτισης καθώς επίσης και στην αναβάθμιση της ελληνικής γλώσσας στα πανεπιστήμια Τιράνων και Αργυροκάστρου".

Ο Ελληνας υπουργός ανέφερε επίσης ότι στη συμφωνία περιέχεται άρθρο με το οποίο δίνεται η δυνατότητα για τη διδασκαλία της Αλβανικής γλώσσας σε Αλβανόπουλα τα οποία έχουν ακολουθήσει τους γονείς τους που εργάζονται στην Ελλαδα, ενώ για το ίδιο θέμα ο Αλβανός υπουργός Ετέμ Ρούκα, εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι μέχρι την ερχόμενη άνοιξη οι ομάδες εμπειρογνωμόνων που ασχολούνται με το θέμα αυτό θα έχουν καταλήξει σε μια συγκεκριμένη φόρμουλα υλοποίησής του (ΑΠΕ, 5. 11.98).

Ο Αλβανός υπουργός χαρακτήρισε βαρυσήμαντη τη συμφωνία και υπογράμμισε ότι ένα σημείο της αφορά στη μέριμνα των αλβανικών αρχών ως προς την εκπλήρωση των συνθηκών εκπαίδευσης, στη μητρική γλώσσα, της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία.

Στην υπογραφείσα μορφωτική συμφωνία περιλαμβάνονται άρθρα για πολιτιστική συνεργασία, που αφορούν συνεργασία μεταξύ Αρχείων και Μουσείων, αλλά και συνεργασία με τα Μ.Μ.Ε., συνεργασία στο χώρο του αθλητισμού και της Νεολαίας.

Κατά τη διάρκεια της διήμερης παραμονής του στα Τίρανα, ο κ. Αρσένης συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Μεϊντάνι, τον Πρωθυπουργό κ. Μάϊκο, με εκπροσώπους πανεπιστημιακών και εκπαιδευτικών της μειονότητας, καθώς και με πρυτάνεις αλβανικών πανεπιστημίων.

Επίσης ο κ. Αρσένης συναντήθηκε και με τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, ενώ παραβρέθηκε και στα εγκαίνια του Αρσάκειου Ελληνοαλβανικού Κολλεγίου, που άρχισε να λειτουργεί στα Τίρανα.

Προσπάθειες για πάταξη του εγκλήματος

Η αλβανική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να εντείνει τις προσπάθειές της για να πατάξει το οργανωμένο έγκλημα και να αποκαταστήσει πλήρως την έννομη τάξη και την ομαλότητα στην πολιτική ζωή της χώρας.

Οπως ανακοίνωσε το αλβανικό Υπουργείο Εσωτερικών τους δύο τελευταίους μήνες σκοτώθηκαν 110 άνθρωποι στην Αλβανία, στη διάρκεια βίαιων επιθέσεων στους δρόμους ή μέσα στα σπίτια τους.

"Παρά τις προσπάθειες της αστυνομίας, η κατάσταση εξακολουθεί να είναι πολύ ευαίσθητη" δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (5.11) ο υπουργός Εσωτερικών Πέτρο Κότσι, ο οποίος πρόσθεσε ότι πολλές χιλιάδες όπλα βρίσκονται ακόμα στα χέρια Αλβανών πολιτών από την εξέγερση του 1997.

Στο μεταξύ, η ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε να στείλει στην Αλβανία 500 στρατιωτικούς και αστυνομικούς για την αντιμετώπιση της αλβανικής μαφίας, η οποία λυμαίνεται τα παράλια της Αυλώνας και πέρα από τη μεταφορά των λαθρομεταναστών επιδίδεται και σε άλλες κερδοφόρες δραστηριότητες, όπως είναι το εμπόριο λευκής σαρκός, η διακίνηση ναρκωτικών, όπλων και άλλων παράνομων και πολύτιμων ουσιών.

Οι ιταλικές δυνάμεις που θα σταλούν στην Αλβανία ανήκουν σε όλα τα σώματα των ενόπλων δυνάμεων, από το Ναυτικό μέχρι την Οικονομική Αστυνομία.

Η συμφωνία για την αποστολή αυτή αναμένεται να επικυρωθεί κατά τη συνάντηση που θα έχουν τις προσεχείς ημέρες στην Απουλία ο Ιταλός Πρωθυπουργός Μάσιμο Ντ' Αλέμα με τον Αλβανό ομόλογό του κ. Μάικο.

Στη συμφωνία που θα υπογράψουν οι δύο Πρωθυπουργοί προβλέπεται μια διεύρυνση των ιταλικών ελέγχων στις νότιες ακτές της Αλβανίας και με την παρουσία των ιταλικών δυνάμεων.

Η συμφωνία πρόκειται να συμπεριλάβει την εγκατάσταση μιας ιταλικής βάσης στην αλβανική νήσο Σαζένο, η οποία είναι στρατηγικής σημασίας αφού βρίσκεται στα ανοιχτά του κόλπου της Αυλώνας.

Τούρκοι επισκευάζουν ναυτική βάση

Τούρκοι και Αλβανοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες ξεκίνησαν εργασίες για την ανοικοδόμηση της μεγαλύτερης ναυτικής βάσης της Αλβανίας, η οποία καταστράφηκε πέρυσι στη διάρκεια των βίαιων εξεγέρσεων στο νότιο τμήμα της χώρας, μετέδωσε ο κρατικός ραδιοσταθμός των Τιράνων.

Η ανοικοδόμηση της βάσης στο Πασά Λιμάνι, που βρίσκεται περίπου 20 χιλιόμετρα νότια της Αυλώνας, στη νότια Αλβανία, θα χρηματοδοτηθεί από τουρκική βοήθεια πέντε εκατομμυρίων δολλαρίων (ΑΠΕ, 4.11.98).

Στην τελετή των εγκαινίων έναρξης των εργασιών για την ανοικοδόμηση της ναυτικής βάσης παραβρέθηκαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Μεϊντάνι, ο Πρωθυπουργός κ. Μάικο και ο υπουργός Αμυνας κ. Χαϊνταράγκα, ενώ από τουρκικής πλευράς παραβρέθηκαν ο Τούρκος πρέσβης στα Τίρανα και εκπρόσωπος του Γενικού Επιτελίου του τουρκικού στρατού.

[06] Ενισχύεται η συνεργασία Τουρκίας-Βουλγαρίας

Χαρακτηριστικό για το κλίμα που επικράτησε ήταν το δημοσίευμα της εφημερίδα "ΣΕΓΚΑ" (5.11.98), η οποία στο ρεπορτάζ της με τον τίτλο "Ο Κόστοφ φίλησε τον Γιλμάζ, χαιρέτησε τη φρουρά "Merhaba Asker", αναφέρει-μεταξύ των άλλων-και τα εξής:

Με θερμό εναγκαλισμό μεταξύ του Τούρκου Πρωθυπουργού Γιλμάζ και του Ιβάν Κόστοφ, άρχισε η επίσημη επίσκεψη του Κόστοφ στην Αγκυρα, Κωνσταντινούπολη και Προύσσα.

Ο Κόστοφ χαιρέτισε τη φρουρά του Γιλμάζ στα τουρκικά και η φρουρά του ανταπέδωσε χαιρετισμό στα βουλγαρικά.

Ο Κόστοφ υπέγραψε τη Συμφωνία για την πληρωμή των συντάξεων στους Βούλγαρους-Τούρκους μετανάστες, ενώ δήλωσε ότι "πρέπει να γιατρέψουμε τις πληγές που προκαλέσαμε μόνοι μας στη βουλγαρική κοινωνία, τμήμα της οποίας είναι η τουρκική κοινότητα στη Βουλγαρία".

Κατά κατά τη συνάντηση με τον Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, ο Κόστοφ εξέτασε τα προβλήματα των Βουλγάρων-Τούρκων. "Αυτοί είναι πιστοί σας υπήκοοι", δήλωσε ο Ντεμιρέλ.

Η τουρκική Τράπεζα Ζιραάτ Μπανκ θα αρχίσει τις πληρωμές των βουλγαρικών συντάξεων, τις οποίες δικαιούνται σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο περίπου 700.000 άτομα, ενώ σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία ο αριθμός των Βούλγαρων-Τούρκων ανέρχεται σε 200.000 έως 650.000. Σε αντάλλαγμα η τουρκική τράπεζα θα έχει το δικαίωμα να ιδρύει υποκαταστήματα στη Βουλγαρία.

Ο Κόστοφ προσκάλεσε τουρκικές τράπεζες, επενδυτές και επιχειρηματίες να συμμετάσχουν στην ιδιωτικοποίηση, κυρίως στις μεικτές περιοχές, όπου η κατάσταση είναι άσχημη.

Ο Ντεμιρέλ ζήτησε επίσπευση της κατασκευής του διαδρόμου Νο8, ο οποίος συνδέει την Ασία με την Ευρώπη και πρότεινε να γίνει η Σόφια κέντρο συντονισμού του σχεδίου. Ο Κόστοφ ζήτησε την υποστήριξη της Αγκυρας ώστε να γίνει η Φιλιππούπολη κέντρο της Πολυεθνικής Ειρηνευτικής Δύναμης της Ν.Α. Ευρώπης.

Το Radio Bulgaria, σε σχετική εκπομπή του (5.11.98), ανέφερε ότι οι δύο πρωθυπουργοί, κ.κ. Κόστοφ και Γιλμάζ, ήλθαν σε συνεννόηση για τις λεπτομέρειες αναφορικά με τη σύναψη συμφωνίας πλαισίου οικονομικής συνεργασιας, που αναμένεται να υπογραφεί στην Κωνσταντινούπολη.

Στην ίδια εκπομπή αναφέρθηκε επίσης ότι ο κ. Κόστοφ, κατά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης Χικμέτ Τσετίν εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της Βουλγαρίας προς την Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας για την επικύρωση των δύο νόμων.

Αναφορικά με την επικύρωση της συμφωνίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ της Τσεχίας, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, η τουρκική Βουλή πιέζει την κυβέρνηση της χώρας να αναπτύξει δραστηριότητα ούτως ώστε η επόμενη προσκεκλημένη για ένταξη χώρα να είναι η Βουλγαρία.

Εξάλλου η τουρκική εφημερίδα "Τζουμχουριέτ" αναφέρθηκε (5.11.98), στη συμφωνία που υπέγραψαν οι Πρωθυπουργοί των δύο χωρών για την οριοθέτηση των συνόρων Μουτλούντερε-Rezve. Στο ίδιο θέμα έδωσε το βάρος της και η Sabah (5.11.98), προσθέτοντας στο σχετικό δημοσίευμά της ότι με τη συμφωνία για την οριοθέτηση των συνόρων, πέρασε στην ιστορία ένα πρόβλημα 50 ετών.

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[07] Βομβιστική επίθεση τίναξε στον αέρα την ήδη εύθραυστη συμφωνία Ισραήλ-Παλαιστινίων

Αυτή τη στιγμή κατά την οποία, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός κ. Νετανιάχου είχε φέρει, μετά από αρκετές αναβολές, το κείμενο της συμφωνίας στο Υπουργικό Συμβούλιο της χώρας του, για την επικύρωσή του. Ηδη, για την ακρίβεια, είχε αρχίσει να συζητείται η συμφωνία στο Συμβούλιο όταν μια επίθεση Παλαιστινίων "καμικάζι" της οργάνωσης Τζιχάντ, με αυτοκίνητο φορτωμένο με εκρηκτικά, σε κεντρική αγορά της Ιερουσαλήμ, είχε ως συνέπεια το θάνατο δύο ατόμων και τον τραυματισμό 21 άλλων.

Αμέσως μετά το τραγικό αυτό συμβάν, το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο διέκοψε τη σύσκεψη για την επικύρωση της συμφωνίας και έβαλε δύο όρους-όπως γράφει και η εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" (7.11.98)-στην Παλαιστινιακή Αρχή, για να την εγκρίνει: να κηρύξει ολομέτωπο αγώνα για την καταστολή της τρομοκρατίας και να καταργήσει τα άρθρα του εθνικού Χάρτη της Παλαιστίνης που προβλέπουν την καταστροφή του Ισραήλ.

Από την πλευρά της η Παλαιστινιακή Αρχή καταδίκασε απερίφραστα την επίθεση αυτοκτονίας και κάλεσε το Ισραήλ να μην εκμεταλλευθεί την κατάσταση, μπλοκάροντας εκ νέου την ειρηνευτική συμφωνία.

Παράλληλα, η Παλαιστινιακή Αρχή, δια του εκπροσώπου του Γιάσερ Αραφάτ, Αμπου Ρουντέϊνα, κάλεσε την αμερικανική κυβέρνηση να παρέμβει αμέσως ώστε να βοηθήσει στην εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας.

Η έκκληση αυτή δεν άφησε αδιάφορη την Ουάσιγκτον. Ο ίδιος ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον προέτρεψε τους Ισραηλινούς και Παλαιστινίους να επιμείνουν στην ολοκλήρωση της ειρηνευτικής διαδικασίας, παρά τη βομβιστική επίθεση. "Είναι ο καλύτερος τρόπος", είπε ο κ. Κλίντον, "για την ασφάλεια των Ισραηλινών και για την ικανοποίηση των επιδιώξεων των Παλαιστινίων, και τελικά αποτελεί τη μόνη απάντηση στη σημερινή πράξη εγκληματικής τρομοκρατίας" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Ρόϊτερ).

Το Στέιτ Ντηπάρτμεντ εξάλλου, χαρακτήρισε σε ανακοίνωσή του (6.11. 98), σαν "μικρής διάρκειας παύση στην ειρηνευτική διαδικασία ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους" τη βομβιστική επίθεση στην αγορά της Ιερουσαλήμ, ενώ η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράϊτ, σε τηλεφωνική της επικοινωνία με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, εξέφρασε την κατανόησή της για την απόφαση του υπουργικού Συμβουλίου να σταματήσει τη συζήτηση για την επικύρωση της ειρηνευτικής συμφωνίας.

"Καταλαβαίνουμε", είπε η κ. Ολμπράϊτ, "την ανάγκη, στο κλίμα που επικρατεί, να ανασταλεί η εξέταση της συμφωνίας", εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ότι θα ξαναρχίσει σύντομα η συζήτηση.

Αντίθετα, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν, αφού καταδίκασε την επίθεση των φανατικών μουσουλμάνων της Τζιχάντ, προέτρεψε ταυτόχρονα τους Ισραηλινούς να εφαρμόσουν τη συμφωνία με τους Παλαιστινίους, αντί να ζητούν περισσότερο χρόνο (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Ρόιτερ, 6.11.98).

Την επίθεση καταδίκασε από το Λονδίνο και ο υφυπουργός Εξωτερικών Ντέρεκ Φάτσετ, επισημαίνοντας ότι:

"Τρομοκρατικές επιθέσεις σαν κι αυτή, οργανώνονται από τους εξτρεμιστές με στόχο την υπονόμευση της ειρήνης. Είναι πολύ σημαντικό να μην τους επιτρέψουμε να πετύχουν τους σκοπούς τους. Προτρέπουμε και τις δύο πλευρές να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους της συμφωνίας που υπογράφηκε στο Ουάι Ρίβερ και να προχωρήσουν στην εφαρμογή τους" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Ρόιτερ, 6.11.98).

Επίσης, όπως ανακοινώθηκε από το Γραφείο του Ιταλού Πρωθυπουργού Μάσιμο Ντ' Αλέμα (7.11.98), ο κ. Ντ' Αλέμα αποδοκίμασε τη βομβιστική επίθεση και ζήτησε από τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ να συνεχίσει να πολεμά την τρομοκρατία. Ο Ιταλός Πρωθυπουργός έστειλε από μια επιστολή στους κ.κ. Αραφάτ και Νετανιάχου.

Αλλά και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, καταδίκασε η βομβιστική επίθεση και τόνισε ότι δεν πρέπει να επιτραπεί σε αυτούς που ασπάζονται την τρομοκρατία και τη βία να σταθούν στο δρόμο της επίτευξης της ειρήνης.

[08] Η επίσκεψη Βάισμαν στην Κύπρο

Οπως μετέδωσε η DEUTSCHE WELLE σε ανταπόκρισή της από τη Λευκωσία, ( 2.10.98), ο Ισραηλινός Πρόεδρος, από την πρώτη στιγμή που πάτησε το πόδι του στο κυπριακό έδαφος, στο αεροδρόμιο της Λάρνακας, στην αντιφώνησή του στην προσφώνηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Γλαύκου Κληρίδη, τόνισε την επιθυμία της χώρας του για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο γειτονικών κρατών.

Στο επίκεντρο των συνομιλιών των δύο ηγετών, βρέθηκε από την πρώτη στιγμή η συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας του Ισραήλ με την Τουρκία. Οπως αναφέρει η εφημερίδα "Φιλελεύθερος" (3.11.98), "η συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας Ισραήλ-Τουρκίας βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στο επίκεντρο των συνομιλιών του Προέδρου Εζερ Βάισμαν στη Λευκωσία, παρά τη σαφή προσπάθεια που κατέβαλε το Τελ Αβίβ να υποβαθμίσει το αμφιλεγόμενο αυτό στοιχείο στις διμερείς του σχέσεις με την Κύπρο. Ωστόσο και από τις δύο πλευρές ήταν σαφές το μήνυμα της επιθυμίας να μην αφεθεί το θέμα αυτό να επηρεάσει αρνητικά την περαιτέρω βελτίωση και ενίσχυση των διμερών σχέσεων που άρχισε το 1993".

Από την πλευρά του ο κ. Βάισμαν δεν δίστασε να δηλώσει ότι αρέσει πολύ στη χώρα του η συνεργασία της με την Τουρκία, έσπευσε όμως να διασαφηνίσει ότι η συμφωνία αυτή δεν στρέφεται κατά τρίτων χωρών. Οπως δε, συγκεκριμένα γράφει ο Κύπριος δημοσιογράφος Α. Χατζηκυριάκου στο "Φιλελεύθερο" (3.11.98), ο κ. Βάισμαν ανέφερε σαν παράδειγμα το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, το Ισραήλ διαμήνυσε στη Δαμασκό ότι δεν θα εμπλακεί στη διένεξη αυτή. Παρόμοιες διαβεβαιώσεις, είπε ο Ισραηλινός Πρόεδρος έχει δώσει το Τελ Αβίβ και στη Λευκωσια και στο Κάιρο.

Εξάλλου, κατά τη συνάντηση που είχε ο κ. Βάισμαν με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής κ. Σπύρο Κυπριανού, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου εάν υπάρχει περιθώριο συνεργασίας Κύπρου-Ισραήλ στον τομέα της άμυνας ο Πρόεδρος του Ισραήλ απάντησε:

"Τα προβλήματα είναι πολύ διαφορετικά. Με όλο το σεβασμό, δεν νομίζω ότι η Κύπρος μπορεί να μας βοηθήσει στο τομέα της Αμυνας. Το πρόβλημα που έχετε με την Τουρκία-συνέχισε-είναι πρόβλημα, αλλά δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με το πρόβλημα που έχουμε εμείς με τη Συρία, το Ιράκ, το Ιράν ή το Παλαιστινιακό".

Εν τούτοις, ο Ισραηλινός Πρόεδρος φαίνεται ότι δεν μπόρεσε να πείσει τους Κυπρίους και να τους ησυχάσει γύρω από την τουρκοισραηλινή συμφωνία. Χαρακτηριστικοί είναι οι τίτλοι των σχετικών δημοσιευμάτων κυπριακών εφημερίδων.

Ο "Φιλελεύθερος" (4.11.98) έγραψε: "Απέτυχε να μας πείσει ο Βάισμαν -παρά τις διαβεβαιώσεις του Ισραηλινού Προέδρου η Λευκωσία εξακολουθεί να ανησυχεί από τη συνεργασία Ισραήλ-Τουρκίας", ενώ η "Αλήθεια" και "Η Σημερινή" (4.11.98), προβάλλουν τη δήλωση του ίδιου του Ισραηλινού Προέδρου, ότι δεν πιστεύει πως έπεισε την ελληνοκυπριακή ηγεσία για τη στρατιωτική συμφωνία Ισραήλ-Τουρκίας.

Η "Χαραυγή" της ίδιας ημέρας, κάνει λόγο και για "υπεκφυγές για άλλα θέματα και υποτιμητικές αναφορές στην Κύπρο".

Από την πλευρά της Αγκυρας οι αντιδράσεις στην επίσκεψη ήταν συγκρατημένες. Αξιοσημείωτη όμως είναι η επισήμανση της τουρκικής αγγλόφωνης εφημερίδας "DAILY NEWS" (4.11.98), ότι η επίσκεψη έγινε παρά τις εκκλήσεις της Αγκυρας, και ότι ο Πρόεδρος Ντεμιρέλ είχε ζητήσει από τον Ισραηλινό Πρόεδρο να ματαιώσει την επίσκεψή του.

[09] Σύννεφα και πάλι πάνω από τον Περσικό Κόλπο- -Το Ιράκ εμμένει στη θέση του

Η Βαγδάτη εμμένει στην άρνησή της, παρά τις απειλές των ΗΠΑ και άλλων χωρών της Δύσης, ακόμα και για στρατιωτικό πλήγμα.

Χαρακτηριστική είναι η προειδοποίηση που απηύθυνε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ρόμπιν Κουκ, προς το Ιράκ, ότι η Δύση διαθέτει ήδη τη νομική βάση για να εξαπολύσει αεροπορικές επιδρομές εναντίον της χώρας αυτής (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 5.11.98).

Πάντως, η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με την οποία καταδικάζει το Ιράκ για τη διακοπή κάθε συνεργασίας με τους επιθωρητές του ΟΗΕ, δεν δίνει το πράσινο φως για αεροπορικές επιδρομές. Ο κ. Κουκ όμως, μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC (5.11. 98), επέμεινε ότι "δεν χρειαζόμαστε οποιαδήποτε έγκριση. Είμαστε πεπεισμένοι ότι αν οδηγηθούμε σ' αυτή την εξέλιξη, υπάρχει η κατάλληλη νομική βάση για να προχωρήσουμε. Ολες οι επιλογές παραμένουν ανοικτές".

Αλλά και οι υπουργοί Αμυνας της Ευρωπαϊκής Ενωσης απηύθυναν προειδοποίηση προς το ιράκ ότι "θα υποστεί σοβαρότερες συνέπειες" εάν δεν σεβαστεί τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Την προειδοποίηση των υπουργών Αμυνας των 15 μετέφερε στους δημοσιογράφους, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (4.11.98) ο Βρετανός υπουργός Αμυνας Τζορτζ Ρόμπερτσον, ο οποίος τόνισε ότι "υπάρχει κίνδυνος σοβαρής κρίσης".

Από την πλευρά της Βαγδάτης πάντως, όπως μετέδωσε το ιρακινό πρακτορείο ειδήσεων ΙΝΑ, (4.11.98), η ιρακινή κυβέρνηση απέρριψε τις προειδοποιήσεις, εκτιμώντας ότι μαρτυρούν "την απογοήτευση της αμερικανικής και της βρετανικής κυβέρνησης".

Χαρακτηριστική της εμμονής του Ιράκ στην απόφασή του να διακόψει τη συνεργασία του με τους επιθεωρητές του ΟΗΕ, είναι και η δήλωση του Ιρακινού αντιπροέδρου Τάχα Γιασίν Ραμαντάν, ο οποίος επισκεπτόμενος τη Διεθνή Εκθεση της Βαγδάτης είπε ότι το Ιράκ αρνείται να συνεργασθεί με τον ΟΗΕ, εκτός και αν υπάρξει μια ξεκάθαρη θέση για την άρση του εμπάργκο που του έχει επιβληθεί από το 1990.

"Απαράδεκτη" έκριναν τη συμπεριφορά του Ιράκ ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ και ο Βρετανός Πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής τους συνομιλίας. Οπως δήλωσε μάλιστα η εκπρόσωπος της γαλλικής Προεδρίας Κατρίν Κολονά, ο κ. Σιράκ τόνισε πως η Βαγδάτη πρέπει οπωσδήποτε να επαναλάβει τη συνεργασία με τα Ηνωμένα Εθνη ( ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Ρόιτερ, 4.11.98).

Αλλά και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβάνοφ, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο ORT (3.11.98), δήλωσε ότι "πρέπει να αναθεωρηθεί η απόφαση του Ιράκ να διακόψει τη συνεργασία με τους επιθεωρητές των Ηνωμένων Εθνών" και η Βαγδάτη "πρέπει να επαναλάβει τη συνεργασία με τον ΟΗΕ".

Από την πλευρά τους εξάλλου οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Γερμανίας, Μαντλίν Ολμπράιτ και Γιόσκα Φίσερ, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου δήλωσαν ότι επικεντρώνουν την προσοχή τους στη διπλωματία, για να πείσουν το Ιράκ να συνεργαστεί με τους επιθεωρητές του ΟΗΕ (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 3.11.98).

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν πραγματοποιεί περιοδεία στις χώρες του Περσικού Κόλπου και της Μέσης Ανατολής, σε μια προσπάθεια να αποσπάσει τη στήριξη των κυβερνήσεών τους στις προσπάθειες των ΗΠΑ να εξαναγκάσουν το Ιράκ να υποκύψει στις αξιώσεις των Ηνωμένων Εθνών για τον έλεγχο του οπλοστασίου του.

Το Ιράκ εμμένει στη θέση του "

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article