MinPress: The Week in Review, 98-12-22

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Ε] ΤΟ ΝΑΤΟ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ

[01] Κληρίδης: Υπό όρους η μη εγκατάσταση των S-300 στην Κύπρο

Ο Πρόεδρος Κληρίδης κατέστησε σαφές ότι θα πρέπει να περισωθεί η αξιοπιστία του, να μην πληγεί η ανεξαρτησία και η κυριαρχία της κυπριακής κυβέρνησης και να υπάρξουν εγγυήσεις και δεσμεύσεις που θα ικανοποιούν το αίσθημα ασφάλειας του κυπριακού λαού προκειμένου να συγκατατεθεί στη μεταφορά των πυραύλων στην Κρήτη.

Ηδη η Λευκωσία ζήτησε ολιγοήμερη αναβολή στη φόρτωση των πυραύλων S- 300 και το αίτημα αυτό έγινε αποδεκτό από τη Μόσχα. (ΑΠΕ, 16/12/98).

Πάντως, η τουρκική πλευρά έχει απορρίψει πρόταση της εκπροσώπου των Η.Ε. στην Κύπρο κας Χέρκους για σύμφωνο μη χρήσης βίας, με αντάλλαγμα την εγκατάσταση των πυραύλων στην Κρήτη (BBC, 15.12.98).

Το θέμα των πυραύλων S-300 καθώς και το Κυπριακό γενικότερα συζήτησαν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ και Τόμας Μίλερ τόσο με τους ΥΠΕΞ κ. Πάγκαλο και ΥΦΥΠΕΞ κ. Κρανιδιώτη, όσο και με τον ΥΕΘΑ κ. Τσοχατζόπουλο.

"Οι δύο πλευρές επαναδιατύπωσαν τις θέσεις τους μέσα από ένα ουσιαστικό διάλογο" όπως είπε ο κ. Τσοχατζόπουλος.

Πάντως η ελληνική πλευρά εμμένει στις θέσεις της περιμένοντας τις αποφάσεις της Κυπριακής ηγεσίας.

Στο μεταξύ, καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν ότι το θέμα των πυραύλων δεν πρέπει να θεωρείται λήξαν αντιθέτως, όπως χαρακτηριστικά είπαν "αυτή η ιστορία έχει ακόμη πολλούς κύκλους να δώσει". Οσο για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης τόνισαν ότι "δεν έχει σημειωθεί καμμία παρέκκλιση από τα συμφωνηθέντα στις συναντήσεις Κληρίδη-Σημίτη". (Φιλελεύθερος, 15.12.98).

Ο υπουργός Αμυνας της Κύπρου κ. Γ. Ομήρου αναφερόμενος στις προτάσεις απαγκίστρωσης των Αμερικανών και του ΟΗΕ είπε τα εξής:

"Οι θέσεις μας παραμένουν σταθερές και αναλλοίωτες. Εμείς δεν είμαστε υπέρ της έντασης, ούτε υπέρ της συνεχούς αύξησης των εξοπλισμών. Εμείς είμαστε έτοιμοι για μια ειρηνική λύση του Κυπριακού προβλήματος και υπέρ της μείωσης της έντασης. Θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι. Δεν είναι οι ένοπλες δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας που δημιουργούν την ένταση. Οι ένοπλες δυνάμεις μας παρατάσσονται για να αντιμετωπίσουν την ορατή και συνεχή τουρκική απειλή.

Εχουμε κάνει προτάσεις για τα θέματα που αφορούν στην απαγκίστρωση, έχουμε κάνει προτάσεις για την τοποθέτηση χιαστί των φυλακίων, έχουμε κάνει πρόταση για την απογέμιση όπλων και για τους κώδικες συμπεριφοράς, έχουμε κάνει πρόταση για την άρση ναρκοπεδίων, νοουμένου ότι θα ισχύσει η αρχή της αμοιβαιότητας. Ομως θέλουμε να δώσουμε το μήνυμα ότι εμείς δεν είμαστε διατεθειμένοι να εγκαταλείψουμε κατοικημένες περιοχές και υποστατικά εργασίας, να δημιουργήσουμε αίσθημα ανασφάλειας στον κυπριακό ελληνισμό. Εμείς είμαστε εδώ για να υπερασπίσουμε το αίσθημα ασφάλειας του λαού, να εμπεδώσουμε αίσθημα ασφάλειας στον Κυπριακό λαό.

Συνεπώς, με όλο το σεβασμό προς τα Η.Ε. των οποίων εκτιμούμε το ρόλο και την αποστολή, αν οι προτάσεις είναι για μια απαγκίστρωση η οποία ουσιαστικά θα αφήνει εκτεθειμένο τον κυπριακό λαό δεν θα συμφωνήσουμε.

Εχουμε τις προτάσεις, τις επαναδιατυπώνουμε και ελπίζουμε ότι αυτή τη φορά θα γίνουν αποδεκτές". (ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΥΠΟΥ 17.12.98)

Η επιστολή του Γ.Γ. του ΟΗΕ στο Σ.Α.

Από την πλευρά του, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Κόφι Ανάν δηλώνει ότι αισθάνεται αισιόδοξος μετά τις τελευταίες συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού. Σε επιστολή του ο κ. Ανάν δήλωσε ότι οι συνομιλίες που πραγματοποίησε στην Κύπρο η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ κα Αν Χέρκους προσέφερε πολλά στην ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή.(ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ (17.12.98)

Ο κ. Ανάν ζήτησε επίσης από τις δύο πλευρές να αποφύγουν ενέργειες που ενδέχεται να κλιμακώσουν την ένταση στο νησί, συμπεριλαμβανομένης και της επαύξησης των στρατιωτικών τους δυνάμεων.

Ο κ. Ανάν αρχίζει την έκθεσή του με αναφορά στις χωριστές συναντήσεις που είχε διαδοχικά στις 25 και 30 Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη με τους Γλαύκο Κληρίδη και Ραούφ Ντενκτάς, καθώς και στην πρότασή του για την έναρξη μιας διαδικασίας συνομιλιών της αντιπροσώπου του στο νησί, Αν Χέρκους, με τις δύο πλευρές, με στόχο τη μείωση της έντασης και προώθησης της πορείας προς μια δίκαιη και μόνιμη λύση. Αμφότεροι οι ηγέτες, υπογραμμίζει, εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τη διαδικασία αυτή.

Εκφράζει ιδιαίτερη ικανοποίηση που τόσο ο κ. Κληρίδης όσο και ο κ. Ντενκτάς συνεργάστηκαν εποικοδομητικά με την αντιπρόσωπό του, καθώς και για το γεγονός ότι αμφότεροι σεβάστηκαν τον εμπιστευτικό χαρακτήρα των συνομιλιών αυτών.

Χαρακτηρίζει, επίσης, θετικό το γεγονός ότι αμφότερες οι πλευρές διαβεβαίωσαν πως θα αποφύγουν τη δημιουργία κλίματος έντασης, θα εργαστούν για την εδραίωση της ειρήνης στην Κύπρο και την περιοχή, καθώς και για την επίτευξη συνολικής λύσης στο Κυπριακό πρόβλημα με ειρηνικά μέσα.

Διευκρινίζεται ειδικότερα ότι "τα στοιχεία" που συζητούνται στις συνομιλίες αυτές, αφορούν, μεταξύ άλλων, τη δέσμευση των δύο πλευρών για μη χρησιμοποίηση κανενός είδους βίας ή και απειλής βίας, την πρόληψη περαιτέρω αύξησης των στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμών, καθώς και την αρχή αμοιβαίων ουσιαστικών μειώσεών τους. Ακόμη την επιβεβαίωση αποδοχής του πακέτου των μέτρων που πρότεινε η ΟΥΝΦΙΚΥΠ για τη μείωση της έντασης κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός.

Ο κ. Ανάν καλεί τα δύο μέρη να προωθήσουν ένα κλίμα συμφιλίωσης και πραγματικής αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να αποφυγουν ιδιαίτερα κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να αυξήσει την ένταση, συμπεριλαμβανομένης της περαιτέρω αύξησης των στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμών. Μόνο έτσι, καταλήγει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ θα αποφευχθεί "η υπονόμευση" της πιθανής προόδου, που υπόσχεται η συνεχιζόμενη διαδικασία. (ΑΠΕ, 15. 12.98).

Πάντως όπως δήλωσε ο Κύπριος ΥΠΕΞ κ. Γ. Κασουλίδης, "στις επόμενες μέρες και οπωσδήποτε πριν από τα Χριστούγεννα, θα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες στο Σ.Α. των Η.Ε. για το Κυπριακό, οπότε και θα διαφανεί κατά πόσο θα υπάρξει κάποια εξέλιξη που να δικαιολογεί νέα απόφαση του Ε.Σ. για τους S-300. (ΑΛΗΘΕΙΑ, 17.12.98)

Δηλώσεις για τους S-300 έκανε και ο πρέσβης της Ρωσίας στην Κύπρο κ. Γκ. Μουράτωφ, ο οποίος, τόνισε μεταξύ άλλων ότι:

"Πιστεύω ότι έφθασε πια ο χρόνος για να γυρίσουμε τη σελίδα της λεγόμενης πυραυλολογίας, που επιβλήθηκε τεχνητά από αντιπάλους του συμβολαίου που έχουμε.

Και γυρίζοντας αυτή τη σελίδα, πρέπει να ανοίξουμε μια καινούργια σελίδα, στην οποία θα διαβάσουμε ή θα μιλήσουμε για άλλα θέματα, για θέματα ουσίας του Κυπριακού προβλήματος, για θέματα πρώτα από όλα αποστρατικοποίησης, για θέματα μείωσης των εξοπλισμών. Μέσα σ' αυτό το πακέτο πρέπει να μπει και το θέμα των S-300".

Ενημέρωση πολιτικών αρχηγών από Κληρίδη
για τους S-300

Για τις εξελίξεις στο θέμα των πυραύλων ενημέρωσε τους πολιτικούς αρχηγούς ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Κληρίδης.

Μετά τη συνάντηση με τον πρόεδρο Κληρίδη, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ κ. Αναστασιάδης απέφυγε να προβεί σε οποιαδήποτε δήλωση. Ωστόσο, απαντώντας σε ερωτήσεις μετά από συνάντηση που είχε με την ηγεσία του ΚΕΒΕ, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι βρισκόμαστε σε αναμονή ψηφισμάτων από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Σε περίπτωση, πρόσθεσε, που τα ψηφίσματα ικανοποιούν το αίσθημα ασφαλείας, υπάρχει το ενδεχόμενο η πολιτική ηγεσία να συνέλθει και να συμβουλεύσει τον Πρόεδρο ανάλογα. Σε περίπτωση, όμως που τα ψηφίσματα δεν θα είναι ικανοποιητικά, είπε, οι θέσεις μας θα παραμείνουν αμετάβλητες.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο κ. Αναστασιάδης άφησε να εννοηθεί ότι αναμένεται κάποια κίνηση πέραν των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο Πρόεδρος του Κόμματος Ευρωδημοκρατικής Ανανέωσης, Αλέξης Γαλανός, διαβεβαίωσε ότι η θέση του Προέδρου Κληρίδη στο θέμα των πυραύλων παραμένει σταθερή.

Μιλώντας, ύστερα από συνάντηση, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο κ. Γαλανός είπε ότι αν υπάρξει αλλαγή στη θέση αυτή, ο Πρόεδρος θα εξηγήσει στην πολιτική ηγεσία τους λόγους.

Ο κ. Γαλανός ανέφερε, εξάλλου, ότι δεν είναι ρεαλιστικό να αναμένεται πρωτοβουλία των Αμερικανών, γιατί αυτό που τους ενδιαφέρει, όπως είπε, είναι η ασφάλεια και η σταθερότητα στην περιοχή και όχι η λύση του προβλήματος.

Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Βάσος Λυσσαρίδης, δήλωε ότι δεν υπάρχει καμία πρόοδος από τις επαφές Χέρκους, διότι ασχολήθηκε μόνο με τον στρατιωτικό τομέα και όχι με την ουσία του Κυπριακού.

Ανέφερε ακόμη ότι δεν προβλέπει καμία διαφοροποίηση στην αμερικανική στάση, και πρόσθεσε ότι δεν βλέπει λόγο για ν' αλλάξει η δική μας στάση στο θέμα των S-300. Επίσης, είπε ότι δεν τον ικανοποιεί καθόλου η επιστολή Ανάν προς το Συμβούλιο Ασφαλείας. Πάλι, είπε, προσφωνούν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Κληρίδη, και το περιεχόμενό της δεν αντανακλά το κλίμα και την πραγματικότητα.

Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ είπε ακόμη ότι δεν τον ικανοποιούν οι χθεσινές δηλώσεις Κασουλίδη για την επιστολή Ανάν.

Ο κ. Λυσσαρίδης είπε ότι η πολιτική ηγεσία θα κληθεί να συζητήσει το περιεχόμενο των ψηφισμάτων που αναμένονται από το Συμβούλιο Ασφαλείας, όταν το περιεχόμενό τους γίνει γνωστό.

Πήραμε, κατέληξε, άπειρες υποσχέσεις μέχρι στιγμής, αλλά δεν μας ικανοποιούν πλέον οι υποσχέσεις και τα ευχολόγια και πρέπει να βρούμε πρακτικές ασφαλιστικές δικλείδες.

Για ιδιαίτερα σκληρές διαβουλεύσεις των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και για ξεκάθαρες πιέσεις και εκβιασμούς στο θέμα των πυραύλων μίλησε ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Σπύρος Κυπριανού, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη.

Ο κ. Κυπριανού είπε ότι αποκόμισε αυτή την εντύπωση από την ενημέρωση της οποίας έτυχε για τις διαβουλεύσεις που διεξάγονται αναφορικά με το δεύτερο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Απέφυγε να πει ποιοί και ποιές πιέσεις ασκούν, αναφέροντας, όμως ότι αφορούν την ευρωπαϊκή πορεία της Κύπρου. Χαρακτήρισε ως μη σοβαρό κείμενο την έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και τον επέκρινε για την αναφορά του σε πρόοδο στις επαφές Χέρκους, αλλά και για υποχωρήσεις στις αξιώσεις του Ντενκτάς.

Ο κ. Κυπριανού εξέφρασε ικανοποίηση γιατί ο Πρόεδρος Κληρίδης παραμένει σταθερός στις βασικές του θέσεις.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Δημήτρης Χριστόφιας, ανέφερε ότι η συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίς δεν ήταν διαφωτιστική, από την άποψη ότι ούτε ο Πρόεδρος Κληρίδης είχε πολλά να πει, αφού αναμένεται η διαμόρφωση κειμένου από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Ερωτηθείς για την ύπαρξη πιέσεων, όπως ανέφερε ο κ. Κυπριανού, ο κ. Χριστόφιας απάντησε ότι δεν έχει συζητήσει με τον Πρόεδρο Κληρίδη κάτι τέτοιο. Τα πράγματα είπε, είναι σοβαρά, βρισκόμαστε πολύ κοντά στη λήψη τελικών αποφάσεων.

Ερωτηθείς, ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ ανέφερε ότι η δική μας πλευρά έχει απαιτήσεις, δεν ξέρουμε όμως τί απαιτήσεις έχουν οι Τούρκοι. Σημείωσε, επίσης, ότι η κατάσταση στο Ιράκ μετατοπίζει έστω και προσωρινά την προσοχή στη Μέση Ανατολή.

Σ' ερώτηση αν ο Πρόεδρος Κληρίδης παραμένει σταθερός στις θέσεις του, ο κ. Χριστόφιας είπε ότι δεν έχει εκφράσει ούτε δυσφορία, ούτε ικανοποίηση και τόνισε ότι δεν είναι ώρα για τέτοια πράγματα.

Δίνουμε, συνέχισε, τη δυνατότητα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να κάνει τους χειρισμούς του, χωρίς να τον δυσκολεύουμε και θα τον κρίνουμε όταν έλθει η ώρα. (ΑΠΕ, 17.12.98).

[02] Αρνητική η στάση της Τουρκίας και της Τουρκοκυπριακής πλευράς στις προσπάθειες του κ. Χόλμπρουκ και των Ηνωμένων Εθνών

Ο Ντ. Ερόγλου που πρόκειται να αναλάβει το σχηματισμό της νέας τουρκοκυπριακής διοίκησης στην κατεχόμενη Β. Κύπρο, δήλωσε στο πρακτορείο REUTERS πως θα αντιταχθεί στις προσπάθειες που καταβάλουν τα Η.Ε., με στόχο την επανένωση του νησιού.

Πρόσθεσε ότι δεν βλέπει να υπάρχει πρόβλημα στην Κύπρο. Είπε χαρακτηριστικά, "υπάρχει η κυβέρνηση του Βορρά και η κυβέρνηση του Νότου, το πρόβλημα έχει λυθεί" (DEUTSCHE WELLE, 15.12.98).

Παράλληλα, η Αγκυρα υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν προτάσεις Χόλμπρουκ για το Κυπριακό. "Ούτε σε εμάς, ούτε στην ΤΔΒΚ έχει δοθεί πακέτο προτάσεων", δήλωσε αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών στο Πρακτορείο Ειδήσεων Ανατολή, απαντώντας σε σχετικά δημοσιεύματα του τουρκικού τύπου. "Η αμερικανική πλευρά δεν νομίζω ότι θα παρουσιάσει οποιοδήποτε πακέτο προτάσεων σε αυτή τη φάση" είπε ο αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου. Και συνέχισε λέγοντας ότι "και αν υπάρξουν προτάσεις θα σταλούν δια του εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών". Ο τουρκικός τύπος σήμερα αναφέρεται σε σχέδιο 7 άρθρων για την Κύπρο που υποβάλλεται από κοινού από τις ΗΠΑ και το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Τα κύρια σημεία του σχεδίου φέρονται να είναι η διεύρυνση κατά 1 χλμ της πράσινης γραμμής, το πάγωμα των αμυντικών προγραμμάτων, η μείωση των στρατιωτικών εξοπλισμών, η αναστολή των στρατιωτικών ασκήσεων, η αντικατάσταση των στρατιωτών των δύο πλευρών με κυανόκρανους, η διευκόλυνση της μετακίνησης μεταξύ των δύο μερών, και η επανέναρξη των διακοινοτικών διαπραγματεύσεων (ΑΠΕ, 15.12.98).

[03] Η Ιρλανδία και η Βρετανία υποστηρίζουν την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε.

Ο κ. Ομάλεη εξέφρασε επίσης την πλήρη υποστήριξη της χώρας του προς την ενταξιακή πορεία της Κύπρου. Είμαστε, είπε ο κ. Ομάλεη, μικρή χώρα και ευνοούμε την ένταξη και άλλων μικρών χωρών στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Υπάρχουν, πρόσθεσε, ορισμένα προβλήματα, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να σταθούν εμπόδιο στην ενταξιακή πορεία της Κύπρου. Ο Ιρλανδός επίσημος είπε ακόμη ότι υπάρχουν κάποιοι παραλληλισμοί μεταξύ του Ιρλανδικού και του Κυπριακού προβλήματος, με μόνη σημαντική διαφορά την καλή θέληση που επέδειξαν και οι Ιρλανδοί και η βρετανική πλευρά για λύση του προβλήματος.

Στο Κυπριακό, επεσήμανε η τουρκική κυβέρνηση δεν επιδεικνύει καλή θέληση. Επεσήμανε επίσης ότι στην επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας στη Βόρειο Ιρλανδία συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό, ο Πρόεδρος Κλίντον και η Ευρωπαϊκή Ενωση. (ΑΠΕ, 15.12.98)

Υπερ της συνέχισης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κύπρου τάχθηκε και ο Βρετανός Πρωθυπουργός Τόνυ Μπλερ. Ο κ. Μπλερ είπε ακόμη ότι η λύση του προβλήματος της Κύπρου θα βοηθούσε ώστε να γίνει ταχύτερη και καλύτερη η πρόοδος της διαδικασίας (Βρετανική Βουλή, 14.12.98).

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[04] Επίσκεψη Χόλμπρουκ στο Βελιγράδι για την εκτόνωση της έντασης που αναζωπυρώθηκε και πάλι στο Κοσσυφοπέδιο

Τη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου οι μεθοριακοί φρουροί της Γιουγκοσλαβίας απέτρεψαν, στο ύψος των φυλακίων Γκόροζουπ και Λίκεν, την παράνομη διέλευση μεγάλης ομάδας ενόπλων Αλβανών αυτονομιστών από την Αλβανία στο Κοσσυφοπέδιο και στις συμπλοκές που ακολούθησαν τουλάχιστον 31 Αλβανοί σκοτώθηκαν και αρκετοί τραυματίσθηκαν.

Την ίδια μέρα, τις απογευματινές ώρες, στην πόλη Πετς του δυτικού Κοσσυφοπεδίου, άγνωστος μασκοφόρος εισέβαλε σε καφετέρια και σκότωσε έξι νεαρούς Σέρβους.

Το Βελιγράδι έκανε εντονότατη διαμαρτυρία στην Αλβανία για το πολύνεκρο μεθοριακό επεισόδιο. Ο Αλβανός επιτετραμένος Φλόριαν Νόβα κλήθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας, όπου του ανακοινώθηκε ότι τα Τίρανα φέρουν όλη την ευθύνη για την "εισβολή πολυάριθμων ομάδων τρομοκρατών από το αλβανικό έδαφος"... "Η Αλβανία", καταλήγει η ανακοίνωση, "είναι βάση τρομοκρατών, βάση εκπαίδευσής τους".

Τη δολοφονία των έξι νεαρών Σέρβων καταδίκασε και ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέιμς Φόλεϊ λέγοντας στις 15 Δεκεμβρίου ότι οι βάρβαρες αυτές πράξεις στο μόνο που μπορεί να οδηγήσουν είναι στην κλιμάκωση των εχθροπραξιών.

Αναφερόμενος στο μεθοριακό επεισόδιο, ο κ. Φόλεϊ είπε ότι οι διεθνείς παρατηρητές του ΟΑΣΕ διεξάγουν έρευνες και πρόσθεσε: "Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα που έχει ο Ομοσπονδιακός Στρατός της Γιουγκοσλαβίας να ελέγχει τα σύνορα της χώρας, αλλά έχουμε τονίσει επανηλειμένα στις αρχές του Βελιγραδίου ότι οι δυνάμεις ασφαλείας πρέπει να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση στην άσκηση των καθηκόντων τους".

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα καταδίκασε τα βίαια επεισόδια, ενώ και ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος να ξεσπάσει γενικευμένος πόλεμος στο Κοσσυφοπέδιο τον επόμενο χρόνο.

Εσπευσμένα στο Βελιγράδι ο Χόλμπρουκ

Σε μια προσπάθεια να αποτραπεί η κλιμάκωση της έντασης ο Αμερικανός απεσταλμένος Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επισκέφθηκε στις 15 Δεκεμβρίου την Πρίστινα για συνομιλίες με την αλβανική πλευρά και ακολούθως το Βελιγράδι, όπου συναντήθηκε επί πέντε ώρες με τον Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλίσεβιτς.

Σε συνέντευξη Τύπου στην Πρίστινα ο κ. Χόλμπρουκ υπογράμμισε ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να επιδεινωθεί η κατάσταση και να επηρεάσει την πολιτική διαδικασία και προειδοποίησε τις αντιτιθέμενες πλευρές να μην παίζουν με τη φωτιά. Παράλληλα, επεσήμανε ότι η διεθνής κοινότητα είναι αποφασισμένη να συνεχίσει τις ειρηνευτικές προσπάθειες.

Ο Αμερικανός απεσταλμένος μετά τις συνομιλίες που είχε στο Βελιγράδι με τον Γιουγκοσλάβο πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς δήλωσε ότι η διαμεσολαβητική προσπάθεια του πρέσβη Κρίστοφερ Χιλ θα συνεχισθεί για να ξεπερασθούν οι μεγάλες διαφορές που υπάρχουν στις θέσεις της σερβικής και της αλβανικής πλευράς για την αποδοχή του σχεδίου για την πολιτική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Ο Χόλμπρουκ καταδίκασε τα τελευταία ένοπλα επεισόδια στο Κοσσυφοπέδιο και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη δολοφονία των έξι νεαρών Σέρβων σε καφετέρια της πόλης Πετς από μασκοφόρους Αλβανούς, υπογραμμίζοντας ότι τέτοιες ενέργειες δυναμιτίζουν την ειρηνευτική διαδικασία και απειλούν τη σταθερότητα στην περιοχή.

Σε ανακοίνωση από το γραφείο του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς αναφέρεται ότι ο Γιουγκοσλάβος πρόεδρος ενημέρωσε τον Αμερικανό απεσταλμένο για τη συνέχιση των επιθέσεων των ενόπλων Αλβανών εναντίον του στρατού, της αστυνομίας και των πολιτών και υπογράμμισε ότι η δολοφονία των έξι νεαρών στην πόλη Πετς προκάλεσε την έντονη αντίδραση και την πικρία ολόκληρης της γιουγκοσλαβικής κοινής γνώμης.

Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς επέκρινε τις ΗΠΑ διότι εμπόδισαν την έκδοση ψηφίσματος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με το οποίο θα καταδικαζόταν η τρομοκρατία στο Κοσσυφοπέδιο και υπογράμμισε ότι η πολιτική λύση στο Κοσσυφοπέδιο θα πρέπει να βασίζεται στην ισότητα όλων των πολιτών και των εθνικών κοινοτήτων, η οποία εξασφαλίζεται με το σχέδιο αυτονομίας που συνέταξε η σερβική κυβέρνηση (ΑΠΕ, 16. 12.98).

Το βραβείο "Ζαχάρωφ" στο Ρουγκόβα

Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε ειδική τελετή που έγινε στο Στρασβούργο στις 16 Δεκεμβρίου, απένειμε στον ηγέτη των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα το βραβείο "Ζαχάρωφ" για το 1998.

Ο κ. Ρουγκόβα, στην προσφώνησή του προς την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αφού ευχαρίστησε για την απονομή του Βραβείου, δήλωσε "ότι μόνο το ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο αποτελεί παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή και αυτό είναι προς το συμφέρον και της Αλβανίας και της "Μακεδονίας" και της Σερβίας", συμπληρώνοντας ότι "το Αμερικανικό Κογκρέσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ήταν τα πρώτα Σώματα που στήριξαν το Κοσσυφοπέδιο. Σήμερα κινούμεθα με μια διεθνή συμφωνία, η οποία στη συνέχεια θα πρέπει να προχωρήσει προς την κατεύθυνση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου και δίνουμε μάχες για το σκοπό αυτό σε όλα τα επίπεδα", υπογράμμισε ο ηγέτης των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου ( Γραφεί Τύπου Στρασβούργου, 16.12.98).

[05] ΓΚΛΙΓΚΟΡΟΦ: Η διαφορά για το όνομα θα πρέπει να επιλυθεί μέσω του ΟΗΕ

Ο Πρόεδρος Γκλιγκόροφ δήλωσε ότι οι διαφορές γύρω από το όνομα θα πρέπει να επιλυθούν μέσω του ΟΗΕ και να μην μεταφερθούν ως πρόβλημα σε άλλους διεθνείς οργανισμούς και ειδικότερα όχι στο ΝΑΤΟ.

Πρόσθεσε μάλιστα ότι η ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ θα έχει μόνο θετικό αντίκτυπο στη συνολική ασφάλεια της περιοχής.

Αναφορικά με το θέμα του ονόματος επισήμανε επίσης ότι η χώρα του "απέκρουσε όλες τις απόπειρες για αλλαγή του συνταγματικού της ονόματος, με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρές ζημιές από τις πιέσεις και τους οικονομικούς αποκλεισμούς που χρησιμοποιήθηκαν σε βάρος της".

Τόνισε, ωστόσο ότι η κατάσταση άλλαξε ριζικά μετά την υπογραφή της ενδιάμεσης συμφωνίας της Νέας Υόρκης, η οποία έχει παρουσιάσει πολύ θετικά αποτελέσματα. Αναφερόμενος ωστόσο στη διένεξη για το όνομα τόνισε ότι συνεχίζονται οι συνομιλίες της Νέας Υόρκης, όπου ο εκπρόσωπος της ΠΓΔΜ Βάνια Τόσεφσκι "προασπίζει συνεχώς τη χρήση του συνταγματικού ονόματος της χώρας", αν και συμπλήρωσε ότι "με τον καιρό όλο και περισσότερες χώρες μας αποκαλούν πλέον με το όνομα αυτό" (ΑΠΕ, 18.12.98).

Πάντως, οι ελληνοσκοπιανές σχέσεις αναμένεται να προχωρήσουν σημαντικά με την επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει στα Σκόπια την Τρίτη 22 Δεκεμβρίου ο υπουργός Εξωτερικών Θόδωρος Πάγκαλος. Στη διάρκειά της ο κ. Πάγκαλος θα έχει συνομιλίες με τον Πρωθυπουργό της χώρας Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι και τον ομόλογό του Αλεξάντερ Ντιμιτρόφ, ενώ αναμένεται να γίνει δεκτός και απ' τον Πρόεδρο Γκλιγκόροφ.

Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε απ' το Υπουργείο Εξωτερικών της ΠΓΔΜ για την επίσκεψη Πάγκαλου αναφέρεται ότι η επίσκεψη αποτελεί "συνέχεια του πολιτικού διαλόγου και έκφραση της αμοιβαίας επιθυμίας για βελτίωση των διμερών σχέσεων και την εντατικοποίηση της συνεργασίας των δύο χωρών" (ΑΠΕ, 18.12.98).

Προειδοποιεί ο Τζαφέρι

"Η ΠΓΔΜ ενδέχεται να αντιμετωπίσει παρόμοια κρίση με αυτή στο γειτονικό Κοσσυφοπέδιο, αν δε λάβει σύντομα μέτρα για να ικανοποιήσει το αίτημα των Αλβανών να υπάρξει πρόοδος σε θέματα δικαιωμάτων".

Τη δραματική αυτή προειδοποίηση απηύθυνε στις 17.12.98 ο Αρμπέν Τζαφέρι, πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος των Αλβανών, που μετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό του VMRO και της Δημοκρατικής Εναλλαγής.

"Ζητούμε να υπάρξει πρόοδος στα δικαιώματα και τους τομείς της εκπαίδευσης, της γλώσσας και της απασχόλησης", τόνισε ο Τζαφέρι και εξέφρασε την ελπίδα πως το Κοινοβούλιο θα ψηφίσει σύντομα νόμο για αμνηστία, ώστε να αφεθούν ελεύθεροι τέσσερις πολιτικοί κρατούμενοι, συμπεριλαμβανομένων των Δημάρχων των πόλεων Τέτοβο και Γκόστιβαρ που φυλακίστηκαν επειδή ύψωσαν αλβανικές σημαίες.

[06] Ανεβαίνει και πάλι το πολιτικό θερμόμετρο στην Αλβανία

Ο Γενικός Εισαγγελέας των Τιράνων κάλεσε την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου τον πρώην Πρόεδρο της χώρας Σαλί Μπερίσα να παρουσιαστεί στην Εισαγγελία στις 18 Δεκεμβρίου για να απολογηθεί, κατηγορούμενος για τα γεγονότα τις 14 Σεπτεμβρίου, που είχαν οδηγήσει τη χώρα στο χάος και την αναρχία.

Ο Μπερίσα κατηγορείται για διοργάνωση ένοπλης εξέγερσης κατά του συνταγματικού καθεστώτος, ενεργό συμμετοχή σε αυτή και παράνομη οπλοφορία.

Ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος κ. Μπερίσα σε δηλώσεις του κατέστησε σαφές ότι δεν σκοπεύει να παρουσιαστεί ενώπιον του εισαγγελέα επειδή θεωρεί ότι "οι κατηγορίες είναι πολιτικές και έχουν συνταχθεί στα γραφεία του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος".

"Ο σεβασμός για το νόμο και τους θεσμούς, τόνισε ο Μπερίσα, με υποχρεώνει να καταθέσω μέσω των δικηγόρων μου γραπτή δήλωση στην Γενική Εισαγγελία, η οποία εξηγεί τους λόγους για τους οποίους δεν θα απολογηθώ στον εισαγγελέα" (Γραφείο Τύπου Τιράνων, 18.12.98).

Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης έχει αγνοήσει προηγούμενες κλήσεις να παρουσιαστεί σαν μάρτυρας, αλλά ο αλβανικός νόμος επιβάλει την παρουσία κάποιου όταν κλητεύεται ως κατηγορούμενος. Αν κριθεί ένοχος, θα αντιμετωπίσει την ποινή του θανάτου ή της ισόβιας κάθειρξης (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 18.12.98).

Ο αντιπρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος Γκεντς Πόλο δήλωσε ότι τέτοιες ενέργειες από πλευράς της κυβέρνησης εγκυμονούν κινδύνους για νέες ταραχές, προσθέτοντας ότι η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει από κάθε έλεγχο.

Συνεχίζεται η απεργία πείνας

Νέα τροπή πήρε η απεργία πείνας που πραγματοποιούν απ' την περασμένη βδομάδα αρκετοί φοιτητές του Πανεπιστημίου των Τιράνων. Η προσπάθεια της αστυνομίας να εκκενώσει το χώρο, περιέπλεξε ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Λίγη ώρα μετά την αστυνομική επιχείρηση, οι απεργοί επανήλθαν στον ίδιο χώρο, ενώ εξασφάλισαν και φανερά πλέον τη συμπαράσταση του Δημοκρατικού Κόμματος.

Εκατοντάδες οπαδοί του Δ.Κ., με επικεφαλής τον ίδιο τον Μπερίσα, οργάνωσαν συγκέντρωση συμπαράστασης. Αυτή τη φορά τα συνθήματα των φοιτητών, πέρα απ'την επίλυση εκπαιδευτικών προβλημάτων, στράφηκαν κατά της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, ζητώντας την παραίτηση του κ. Μάικο.

Ο Πρωθυπουργός της χώρας αιτιολογόντας την αστυνομική επιχείρηση τόνισε ότι υπήρχαν πληροφορίες πως σε βάρος των φοιτητών θα εκδηλώνονταν τρομοκρατική επίθεση. Ο Μάικο κατηγόρησε έμμεσα το Μπερίσα ως υποκινητή της όλης ιστορίας και δήλωσε ότι σε καμμία περίπτωση η κυβέρνηση δεν θα υποκύψει σε πιέσεις, από οπουδήποτε και αν προέρχονται.

Νέες εκλογές ζητά το Δημοκρατικό Κόμμα

Το Εθνικό Συμβούλιο του Δημοκρατικού Κόμματος, το οποίο συνεδρίασε στις 17 Δεκεμβρίου, αποφάσισε να μην αναγνωρίσει τις εκλογές της 29ης Ιουνίου 1997 και να ζητήσει τη διενέργεια νέων εκλογών.

Σύμφωνα με την εφημερίδα "Ριλίντια Ντεμοκρατίκε" (18.12.98) το Εθνικό Συμβούλιο θεωρεί παράνομους τους θεσμούς που αναδείχθηκαν από τις εκλογές της 29ης Ιουνίου και που "ασκούν βία για την πολιτική εξουδετέρωση της αντιπολίτευσης".

Επίσης, το Εθνικό Συμβούλιο του Δ.Κ. ανακοίνωσε ότι υποστηρίζει πλήρως τα αιτήματα των απεργών φοιτητών και καταδικάζει τη βία που άσκησε η αστυνομία σε βάρος τους.

Σχολιάζοντας τις αποφάσεις αυτές, η εφημερίδα Gazeta Shqiptαre (18. 12) επεσήμανε ότι αυτές επιδεινώνουν την κατάσταση, η οποία μοιάζει με εκείνη που επικρατούσε παραμονές της 14ης Σεπτεμβρίου.

Ο Πρωθυπουργός Π. Μάικο, συνεχίζει το ίδιο άρθρο, έχει δύο επιλογές: ή να σκληρύνει τη στάση του ή να αποδεχθεί νέες εκλογές.

Εκρήξεις σε σπίτια στελεχών της Ομόνοιας

Δύο εκρήξεις σημειώθηκαν, σχεδόν ταυτόχρονα, τα μεσάνυχτα της 17 Δεκεμβρίου, η πρώτη στο σπίτι του Προέδρου της "Ομόνοιας", Γιώργου Λαμποβιτιάδη και η δεύτερη στο σπίτι του γενικού γραμματέα της ίδιας οργάνωσης, Βαγγέλη Παπαχρήστου, στους Αγίους Σαράντα, δύο, μόλις, ημέρες πριν την 4η γενική συνδιάσκεψη της οργάνωσης.

Οι τοπικές αρχές ανακοίνωσαν ότι οι εκρήξεις προκάλεσαν σοβαρές υλικές ζημιές, χωρίς να δώσουν περισσότερες λεπτομέρειες (ΑΠΕ, 17. 12.98).

[07] Διεθνής Διάσκεψη για το Βοσνιακό

Στην τρίτη διάσκεψη του "Συμβουλίου Εφαρμογής της Ειρήνης" από τότε που σταμάτησε ο πόλεμος, πήραν μέρος υπουργοί και υφυπουργοί Εξωτερικών από 40 χώρες, καθώς και αντιπρόσωποι τουλάχιστον δέκα διεθνών οργανισμών, ενώ τη χώρα μας εκπροσώπησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου.

Στην παρέμβασή του ο Ελληνας υπουργός επεσήμανε ότι η εφαρμογή της συμφωνίας του Ντέιτον δεν θα ωφελήσει μόνο τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, αλλά ολόκληρη την περιοχή.

Ειδικότερα ο κ. Παπανδρέου είπε μεταξύ άλλων:

"Εχουν γίνει κάποια σημαντικά βήματα τον τελευταίο καιρό και ειδικότερα αυτό των εκλογών που θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε σταθμό στη διαδικασία. Αλλά πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά για την ανάπτυξη της οικονομίας, την εκπαίδευση των νέων, την ανοχή μεταξύ των εθνοτήτων. Και είναι επίσης πολύ σημαντικό για ολόκληρη την περιοχή, καθώς η Βοσνία-Ερζεγοβίνη είναι το σημείο που ζουν τρεις διαφορετικές εθνότητες, η αρμονική συμβίωση των οποίων είναι ζήτημα που αφορά ολόκληρα τα Βαλκάνια". (ΑΠΕ, 15.12.98).

Στο τελικό ανακοινωθέν που εγκρίθηκε, οι αντιπρόσωποι των χωρών που συμμετείχαν στη Διάσκεψη απηύθυναν έκκληση προς τους ηγέτες της Βοσνίας για ανάληψη επείγουσας δράσης με στόχο την επίτευξη διαρκούς ειρήνης.

Οι αντιπρόσωποι απηύθυναν έκκληση στους ηγέτες της Βοσνίας να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που έχουν λάβει με βάση τη συμφωνία του 1995, επιτρέποντας την επιστροφή των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στα σπίτια τους και συμβάλλοντας στη σύλληψη των εγκληματιών πολέμου.

Οι αντιπρόσωποι προειδοποίησαν εξάλλου ότι οι προσπάθειες ανοικοδόμησης της χώρας είναι πιθανό να καταρρεύσουν, εάν η βοσνιακή κυβέρνηση δεν εφαρμόσει ριζικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις για να περιορισθεί η εξάρτηση της χώρας από τη διεθνή οικονομική βοήθεια και επίσης προειδοποίησαν για τη σταδιακή μείωση της παρουσίας της στρατιωτικής δύναμης του ΝΑΤΟ.

"Μία διαρκής ειρήνη στη Βοσνία και την Ερζεγοβίνη αρχίζει να αποκτά ρίζες. Ομως υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει", τονίζεται στο τελικό ανακοινωθέν (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γερμ. Πρακτ., 16.12.98).

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[08] Ξαφνική... "Αλεπού της ερήμου" στον Κόλπο με απρόβλεπτες μέχρι στιγμής διαστάσεις για τον Κλίντον

Παρ' όλα αυτά, η διεθνής κοινότητα μάλλον δεν περίμενε το χτύπημα, όπως δείχνουν και οι αντιδράσεις πολλών χωρών, όπως τουλάχιστον αυτές μεταδίδονται από τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, ενώ δεν ήταν λίγες εκείνες οι πλευρές που συνέδεσαν το πλήγμα με την προσωπική περιπέτεια του Αμερικανού Προέδρου, λόγω του "σκανδάλου Λιουίνσκι".

Αλγεινή εντύπωση προκάλεσε επίσης στη διεθνή κοινότητα το γεγονός ότι παρακάμφθηκε στην υπόθεση αυτή ο ΟΗΕ. Δεν ενημερώθηκε για την επίθεση ο Γενικός Γραμματέας ούτε υπήρξε έγκριση από το διεθνή οργανισμό, όπως επιβάλλεται σε τέτοιες περιπτώσεις.

Οπως αποδεικνύεται δε, σύμφωνα με την ειδησεογραφία, ούτε οι υπουργοί Αμυνας του ΝΑΤΟ είχαν ενημερωθεί για την έναρξη των βομβαρδισμών στο Ιράκ. Αυτό έγινε το βράδυ, στη διάρκεια του δείπνου των υπουργών κατά τη διάσκεψή τους στις Βρυξέλλες, από τον Βρετανό υπουργό Αμυνας και αφού οι βομβαρδισμοί ήδη είχαν αρχίσει.

Στο πλαίσιο αυτό, η διεθνής κοινή γνώμη δέχθηκε με ανακούφιση τη διακοπή των βομβαρδισμών που διατάχθηκε από τον πρόεδρο Κλίντον, 70 ώρες μετά την έναρξή τους και αφού στο διάστημα αυτό είχαν ριφθεί εκατοντάδες πύραυλοι κατά ιρακινών "στόχων", είχαν προκληθεί μεγάλες υλικές ζημιές και είχαν χάσει τη ζωή τους δεκάδες αθώοι πολίτες.

Λίγες ώρες πριν δοθεί η επίσημη διαταγή από τον Πρόεδρο Κλίντον για τον τερματισμό των βομβαρδισμών, το αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοίνωνε ότι οι αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράκ πέτυχαν τους στόχους τους και η απόφαση για τον τερματισμό της επιχείρησης "Αλεπού της Ερήμου" θα ληφθεί από τον Πρόεδρο Κλίντον ( ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Ρόιτερ, 20.12.98).

Δέκα λεπτά μετά την ανακοίνωση του τερματισμού των επιδρομών από τον Μπιλ Κλίντον, και ο Βρετανός Πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ δήλωσε προς τους δημοσιογράφους, από την επίσημη πρωθυπουργική κατοικία στην Ντάουνιγκ Στριτ, ότι η χώρα του έθεσε τέρμα στις αεροπορικές επιθέσεις και ότι οι επιδρομές πέτυχαν τους στρατιωτικούς τους στόχους (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλλ. Πρακτ. 20.12.98).

Την αμέσως προηγούμενη μέρα, ο Αμερικανός Πρόεδρος σε μήνυμά του προς τον αραβικό κόσμο, με την ευκαιρία της έναρξης του ιερού μήνα του Ραμαζανιού, υποστήριξε ότι οι αμερικανικές επιδρομές εναντίον του Ιράκ είναι προς το συμφέρον ολόκληρης της Μέσης Ανατολής. Ο κ. Κλίντον στο μήνυμά του (19.12.98) είπε επί λέξει: "Πιστεύουμε ότι η πράξη αυτή είναι προς το συμφέρον του ιρακινού λαού και όλων των λαών της Μέσης Ανατολής".

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Ουίλιαμ Κοέν, είχε δηλώσει ότι το Ραμαζάνι δεν πρόκειται να επηρεάσει τις αμερικανικές αεροπορικές επιχειρήσεις εναντίον του Ιράκ (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-19.12.98).

Περίπου στην ίδια γραμμή είχε κινηθεί και ο Αμερικανός αντιπρόεδρο Αλ Γκορ, ο οποίος δήλωσε ότι αντιμετωπίζει με ευαισθησία τον ιερό μήνα του Ραμαζανιού των μουσουλμάνων, αλλά άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο συνέχισης των επιθέσεων εναντίον του Ιράκ.

Χαρακτηριστικά, ο Αλ Γκορ δήλωσε σε δημοσιογράφο του BBC (18.12. 98): "Πάντα είμαστε ευαίσθητοι έναντι των ιερών ημερών του Ραμαζανιού. Ουδέποτε αναλάβαμε πρωτοβουλία για στρατιωτική ενέργεια κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ωστόσο, δεν θα οριστικοποιήσουμε πότε θα ολοκληρωθεί αυτή η στρατιωτική δράση. Θα ολοκληρωθεί όταν θα έχουν επιτευχθεί οι στόχοι μας".

Οι αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράκ συνδέθηκαν από την πρώτη στιγμή, με την προσωπική υπόθεση του Προέδρου Μπιλ Κλίντον, ο οποίος ήδη-ως γνωστόν-έχει παραπεμφθεί σε δίκη στη Γερουσία, με το ερώτημα της καθαίρεσης από το αξίωμά του, λόγω του "σκανδάλου" Μόνικα Λιουίνσκι.

Χαρακτηριστικά είναι στην προκειμένη περίπτωση τα δημοσιεύματα του Τύπου διεθνώς.

Τα ειδησεογραφικά κανάλια Euronews και LCI, σε εκτενείς μεταδόσεις τους για τις αεροπορικές επιθέσεις κατά του Ιράκ (16.12.98), είπαν- μεταξύ άλλων- ότι "ο Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον διακατέχεται από το κόμπλεξ της δίωξής του, σχετικά με την υπόθεση των σχέσεών του με την πρώην ασκουμένη στο προεδρικό μέγαρο κ. Μόνικα Λιουίνσκι και τη διαδικασία καθαίρεσής του, με "θύμα" τον πρόεδρο κ. Σαντάμ Χουσεϊν", προσθέτοντας ότι "τα πλήγματα κατά του Ιράκ έγιναν τώρα, τόσο για την επίτευξη αναβολής της κρίσιμης ψηφοφορίας καθαίρεσης του κ. Μπιλ Κλίντον, όσο και δύο μέρες πριν την έναρξη του Ραμαζανιού για να μη σοκαριστούν οι αραβικοί και οι μουσουλμανικοί λαοί από ενδεχόμενη δράση κατά τη διάρκεια της νηστείας".

Χαρακτηριστικοί ήταν και οι τίτλοι της "Λιμπερασιόν"- μίλησε για την "πιο φονική πεολειχία στην ιστορία"-και της ιρλανδικής "Εξάμινερ" που έκανε λόγο για "καταιγισμό φαλλικών πυραύλων" (18.12.98).

Αλλά ακόμη και η συντηρητική βρετανική εφημερίδα "Ντέιλι Μέιλ" διερωτάται (18.8.98), "Ο "σλικ Γουίλι" (όπως τον αποκαλούν για την ικανότητά του να γλιστράει σαν χέλι) βάζει σε κίνδυνο ζωές Βρετανών για να σώσει το κεφάλι του;"

Η λαϊκή "Sun" πάλι, διερωτάται ποιος από τους δύο προέδρους, ο Σαντάμ Χουσεϊν ή ο Μπιλ Κλίντον, θα ανατραπεί πρώτος. Η εφημερίδα γράφει στο δημοσίευμά της, (19.12.98), το οποίο συνοδευόταν από τις φωτογραφίες των δύο ανδρών, ότι "οι θανάσιμοι εχθροί, ο Μπιλ Κλίντον και ο Σαντάμ Χουσεϊν είχαν κάτι κοινό χθες το βράδυ-ήταν και οι δύο καταδικασμένοι".

Με την άποψη αυτή ταυτιζόταν και η εφημερίδα "Guardian", που τιτλοφορούσε το σχετικό δημοσίευμά της με τον τίτλο "Δύο Πρόεδροι σε κίνδυνο αλλά ποιος θα ανατραπεί πρώτος;" (19.12.98).

Δεν υστέρησε όμως ούτε ο αμερικανικός Τύπος στο θέμα της σύνδεσης των επιθέσεων κατά του Ιράκ με την προσωπική υπόθεση του Προέδρου Κλίντον.

Στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα "The New York Times", με το χαρακτηριστικό τίτλο "War and Impeachment" (Πόλεμος και Παραπομπή) επισημαίνει ότι η επίθεση κατά του Ιράκ αν τη δει κανείς ανεξάρτητα από την παραπομπή του Αμερικανού Προέδρου είναι μία απόφαση "απόλυτα δικαιολογημένη". Είναι βέβαια σχεδόν αναπόφευκτο να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο Κλίντον συγχέει τα όρια ανάμεσα στην αμερικανική εξωτερική πολιτική και τα εσωτερικά προβλήματα των Ηνωμένων Πολιτειών, αναφέρεται, αλλά υπογραμμίζεται ότι η κατηγορία αυτή είναι "άδικη" διότι απλώς η αντιπαράθεση με το Ιράκ συνέπεσε να φτάσει σε μια αποφασιστική στιγμή την παραμονή της συζήτησης από το Βουλή του θέματος της παραπομπής του Αμερικανού Προέδρου.

Ο ρόλος του Μπάτλερ

Την αφορμή για την επίθεση κατά του Ιράκ-την οποία άλλωστε επεδίωκαν, όπως αποδεικνύεται, Αμερικανοί και Βρετανοί- έδωσε η έκθεση του επικεφαλής της ομάδας επιθεωρητών του ΟΗΕ για τα οπλικά συστήματα του Ιράκ (UNSCOM), Ρίτσαρντ Μπάτλερ. Ο κ. Μπάτλερ εμφάνισε στην έκθεσή του το Ιράκ να δημιουργεί και πάλι προβλήματα στο έργο των επιθεωρητών. Η έκθεση του επικεφαλής της UNSCOM κρίθηκε από πολλούς "ασαφής" και στρεβλωτική της πραγματικότητας.

Συγκεκριμένα, όπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό, Γαλλικό και Ρόιτερ (18.12.98), ο εκπρόσωπος του γαλλικού Υπουργείου Εξωτερικών χαρακτήρισε την έκθεση Μπάτλερ ασαφή και είπε ότι εγείρει ερωτηματικά, ενώ παράλληλα εξέφρασε τη δυσαρέσκεια της χώρας του επειδή το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν συζήτησε την έκθεση Μπάτλερ πριν να γίνουν αεροπορικές επιδρομές.

Η πιο αναλυτική και λεπτομερής αναφορά στην έκθεση Μπάτλερ, με σαφή προσπάθεια να προσεγγισθεί το θέμα όσο το δυνατόν πιο αποκαλυπτικά γίνεται από το διευθυντή της εφημερίδας "ΛΙΜΠΕΡΑΣΙΟΝ", Σερζ Ζυλύ, ο οποίος σε άρθρο του (18.12.98), γράφει τα εξής:

"Τ' όνομά του είναι Ρίτσαρντ Μπάτλερ. Η εθνικότητά του, Αυστραλός. Το αξίωμά του, επικεφαλής της αποστολής του ΟΗΕ στη Βαγδάτη. Και το έγκλημά του, η διαστρέβλωση της έκθεσης των επιθεωρητών για τις οπλικές εγκαταστάσεις του Σαντάμ Χουσεϊν. Διαστρέβλωση, που είχε βέβαια "καλούς σκοπούς".

Οπως γράφει επίσης ο Σερζ Ζυλύ, με βάση τις ίδιες πληροφορίες θα ήταν δυνατό -θα έπρεπε - να συνταχθεί ένα κείμενο που θα μιλούσε για την επιτυχία των επιθεωρήσεων του ΟΗΕ και τη (σχετική) συνεργασία των Ιρακινών. Ομως όχι. Ο Μπάτλερ συνέταξε την έκθεσή του για να προκαλέσει σκόπιμα μια κρίση, δίνοντας το πρόσχημα στον Κλίντον να εξαπολύσει τις επιθέσεις του.

Αυτό τουλάχιστον πιστεύουν πολλοί διπλωμάτες που γνωρίζουν το φάκελο του αφοπλισμού του Ιράκ και προσεγγίστηκαν τις τελευταίες 48 ώρες από τη γαλλική εφημερίδα.

Ο Μπάτλερ αποφάσισε να κρατήσει στην έκθεσή του μόνο τα -λιγοστά- επεισόδια στα οποία συγκρούστηκαν οι επιθεωρητές με τους Ιρακινούς και να παραλείψει κάθε αναφορά στις τουλάχιστον 300 επιθεωρήσεις που πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία. Αντίθετα με τις προηγούμενες εκθέσεις, η τελευταία δεν κάνει καμιά "παραχώρηση" στους Ιρακινούς.

"Σύμφωνα με ανθρώπους που τον συνάντησαν τις τελευταίες μέρες, ο πρόεδρος της ειδικής επιτροπής έχει φτάσει στο ίδιο συμπέρασμα με τους Αμερικανούς: Βαθιά πεποίθησή του είναι ότι, με δεδομένη τη συμπεριφορά των Ιρακινών, η επιτροπή δεν θα μπορέσει ποτέ να ολοκληρώσει το έργο της στο Ιράκ", δηλώνει ένας από τους συνομιλητές του Μπάτλερ.

Την ίδια άποψη φαίνεται να έχει και ο σύμβουλος του Κλίντον επί θεμάτων ασφαλείας, ο Σάντι Μπέργκερ. "Η UNSCOM είναι, με βάση την άποψη του ίδιου της του προέδρου, μια αναποτελεσματική οργάνωση. Το να την διατηρείς στη Βαγδάτη δεν έχει κανένα νόημα". Πράγματι. Η επτασέλιδη επιστολή με την οποία ο Μπάτλερ συνόδευε την έκθεσή του θα μπορούσε άνετα να ερμηνευτεί ως πιστοποιητικό θανάτου της επιτροπής της οποίας ο ίδιος προεδρεύει.

Η στάση αυτή του Μπάτλερ εντάσσεται στη γνωστή εχθρότητά του προς το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν και τον τρόπο με τον οποίο ο τελευταίος χειρίζεται το μηχανισμό του ΟΗΕ.

Πολλοί στον ΟΗΕ, συνεχίζει η "Λιμπερασιόν", διερωτώνται σε ποιό βαθμό συμμετείχαν στη σύνταξη της έκθεσης οι Αμερικανοί, τους οποίους ο Μπάτλερ συνάντησε επανειλημμένα. Τα γεγονότα που περιγράφονται σ' αυτήν δεν εξέπληξαν κανέναν. Οι διπλωμάτες των χωρών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας τα γνώριζαν από πριν, χάρη στα εβδομαδιαία "μπρίφινγκ" της Unscom. Αυτό που αιφνιδίασε ήταν τα κατηγορηματικά συμπεράσματα. Ακόμη και οι Βρετανοί εξεπλάγησαν από τους σκληρούς τόνους αυτών των συμπερασμάτων.

Την περασμένη Τρίτη το απόγευμα, πριν ακόμη η έκθεση υποβληθεί στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο Μπάτλερ είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Αμερικανό αντιπρόσωπο του ΟΗΕ. Μετά τη συνομιλία αυτή, στη διάρκεια της οποίας εθίγη χωρίς αμφιβολία το θέμα των αεροπορικών επιδρομών κατά της Βαγδάτης, ο Μπάτλερ αποφάσισε να αποσύρει από το Ιράκ το προσωπικό της επιτροπής του. Με τον τρόπο αυτό, έθεσε για άλλη μια φορά τον Κόφι Ανάν και το Συμβούλιο Ασφαλείας προ τετελεσμένων γεγονότων.

Για την ουσία της έκθεσης και των γεγονότων που περιγράφονται σ' αυτήν, ο Μπάτλερ οχυρώθηκε πίσω από τις θέσεις των συνεργατών του. Σύμφωνα όμως με τη "Λιμπερασιόν", οι βομβαρδισμοί άρχισαν ενώ πολλά μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας συνέχιζαν να έχουν δισταγμούς για τα συμπεράσματα που θα έπρεπε να εξαχθούν από τη στάση του Ιράκ τον τελευταίο μήνα.

Αντίθετα με ό,τι υποστηρίζει ο Ρίτσαρντ Μπάτλερ, τα επεισόδια που απαριθμούνται στην έκθεσή του μπορούν να ερμηνευθούν ποικιλοτρόπως. Ο Μπάτλερ κατηγορεί τους Ιρακινούς ότι δεν επέτρεψαν την επιθεώρηση μιας εγκατάστασης, παρόλο που η Βαγδάτη συμφώνησε τελικά σε κάτι τέτοιο", δηλώνει μια πηγή του ΟΗΕ. "Ο πρόεδρος της επιτροπής ισχυρίζεται επίσης ότι ο Σαντάμ Χουσεϊν απαγόρευσε την πρόσβαση των επιθεωρητών στην έδρα του κόμματος Μπάαθ. Η αλήθεια είναι ότι, σύμφωνα με τις διαδικασίες που ακολουθούνταν, οι Ιρακινοί δέχθηκαν να επισκεφθούν το κτιριο 4 επιθεωρητές, έναντι 12 που ήθελε ο Μπάτλερ. Πρόκειται μάλλον για διαφωνία, παρά για κρίση".

Σε γενικές γραμμές, παρατηρεί ένας διπλωμάτης, "το συμπέρασμα της έκθεσης είναι το εξής: η απόδειξη ότι οι Ιρακινοί έχουν κάτι να κρύψουν είναι ότι η Unscom δεν βρήκε τίποτε. Με τέτοια επιχειρήματα, όμως, είναι δύσκολο να συζητήσεις".

Επιλέγοντας να αγνοήσει αυτά τα αμφιλεγόμενα συμπεράσματα, ο Κόφι Ανάν έκανε στην εισήγησή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας έναν ισορροπημένο απολογισμό των τελευταίων εβδομάδων. Χωρίς να παραλείψει να καταγγείλει δημοσίως τη "διπλωματία των μικροφώνων" που ακολουθεί η Βαγδάτη, ανέλαβε την ευθύνη να κρατήσει ανοιχτές τις πόρτες του διαλόγου επικαλούμενος και τη θετική έκθεση της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας.

Αντίθετα με ό,τι είχε γίνει τον περασμένο Νοέμβριο, όταν η Βαγδάτη αξιοποίησε τα ανοίγματα του Κόφι Ανάν για να επιτύχει την αναβολή των βομβαρδισμών υποσχόμενη συνεργασία άνευ όρων, αυτή τη φορά οι Ιρακινοί αγνόησαν το χέρι που τους έτεινε ο Γενικός Γραμματέας. Η απόφαση των βομβαρδισμών είχε ήδη ληφθεί σε άλλο επίπεδο. Και το ήξεραν.

Οτι η απόφαση είχε ήδη ληφθεί, και σ' αυτό δικαιώνονται οι Ιρακινοί, συμπεραίνεται από το δημοσίευμα των "NEW YORK TIMES" (18. 12.98), σύμφωνα με το οποίο ο Μπιλ Κλίντον γνώριζε την έκθεση του Ρίτσαρντ Μπάτλερ δύο μέρες πριν υποβληθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και είχε δώσει εντολή για ετοιμότητα του αμερικανικού στρατού, ενώ βρισκόταν ακόμη στο Ισραήλ.

Κατά το ίδιο δημοσίευμα, ο Αμερικανός Πρόεδρος πήρε μεν την τελική απόφαση την Τρίτη το βράδυ, μετά την επίσημη επίδοση της έκθεσης από τον επικεφαλής της UNSCOM, από την Κυριακή όμως, ο Μπάτλερ είχε επιδόσει τα βασικά συμπεράσματα σε Αμερικανούς αξιωματούχους και τους είχε ενημερώσει για την ημερομηνία κατά την οποία θα κατέθετε την έκθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Δεν είναι περίεργο λοιπόν που οι Ιρακινοί θεωρούν τον Ρίτσαρντ Μπάτλερ ανεπιθύμητο για τη χώρα τους, και όπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ιρακινής κυβέρνησης Τάρεκ Αζίζ (18.12.98), το Ιράκ δεν θα επιτρέψει ποτέ στον επικεφαλής της ειδικής επιτροπής του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό του Ιράκ Ρίτσαρντ Μπάτλερ, να επιστρέψει στη Βαγδάτη.

Ο Ιρακινός αξιωματούχος είπε ακόμη ότι το Ιράκ "δεν θα ανεχτεί τόσο τις κυρώσεις του ΟΗΕ, όσο και την UNSCOM. Οι κυρώσεις πρέπει να αρθούν. Οταν γίνει αυτό, θα μπορέσουμε να δεχτούμε τη δουλειά του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας με σωστό και τίμιο τρόπο".

Το ίδιο κατηγορηματικός ήταν και ο Ιρακινός αντιπρόεδρος Ταχά Γιασίν Ραμαντάν, ο οποίος δήλωσε (19.12.98): "Η αποστολή των επιθεωρητών οπλικών συστημάτων των Ηνωμένων Εθνών στο Ιράκ, τελείωσε".

Αντιδράσεις

Την έξωθεν καλή μαρτυρία για την απόφασή του να χτυπήσει το Ιράκ, αυτή τη φορά-και σε αντιδιαστολή με την "καταιγίδα της Ερήμου" πριν μερικά χρόνια-δεν την εξασφάλισε ο Πρόεδρος Κλίντον, ούτε βέβαια οι σύμμαχοί του εν όπλοις Βρετανοί. Σχεδόν το σύνολο των κρατών εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για την επίθεση, άλλοι εντονότερα και άλλοι πιο ήπια.

Ενας από τους λίγους αρχηγούς-κρατών που υποστήριξαν την επίθεση κατά του Ιράκ, ήταν ο Αυστραλός Πρωθυπουργός, Τζον Χάουαρντ.

Οπως μετέδωσε το ΑΠΕ (18.12.98) από τη Μελβούρνη, ο κ. Χάουρντ δήλωσε: "Αν και μας λυπεί η στρατιωτική παρέμβαση, εν τούτοις ήταν αναπόφευκτη, μετά την έκθεση του Ρίτσαρντ Μπάτλερ", και πρόσθεσε ότι η ευθύνη για την κρίση βαραίνει αποκλειστικά τον Σαντάμ Χουσεϊν που αρνείται να συνεργασθεί με την ομάδα των επιθεωρητών του ΟΗΕ.

Ιδιαίτερα έντονη ήταν η αντίδραση της Ρωσίας, η οποία έφτασε μέχρι του σημείου να ανακαλέσει για διαβουλεύσεις στη Μόσχα τους πρέσβεις της στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, και να εκφράσει τις αμφιβολίες της για τις σχέσεις της Μόσχας με το ΝΑΤΟ.

Ειδικότερα, όπως μετέδωσε η ρωσική τηλεόραση (18.12.98): "Οι πρέσβεις της Ρωσίας στις ΗΠΑ και τη Βρετανία κ. κ. Βοροντσόφ και Φόκιν, κλήθηκαν στη Μόσχα για διαβουλεύσεις. Οπως ανακοινώθηκε από την Υπηρεσία Τύπου του Προέδρου, κατά τη διάρκεια της ημέρας ο Πρόεδρος Κλίντον θα μιλήσει τηλεφωνικώς με τον Πρόεδρο της Ρωσίας, Μπορίς Γιέλτσιν".

Την προηγούμενη μέρα (17.12.98), η ρωσική Βουλή με συντριπτική πλειοψηφία, σπάνια στα χρονικά της, 354 βουλευτών υπέρ έναντι ενός κατά, χαρακτήρισε "διεθνή τρομοκρατία" και βάρβαρες πράξεις που παραβιάζουν τον καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών τις επιθέσεις κατά του Ιράκ.

Παράλληλα, με μια άλλη απόφασή της που υπερψηφίσθηκε από 237 βουλευτές και καταψηφίσθηκε μόνο από έναν, η Δούμα ζήτησε από τον Πρόεδρο Μπορίς Γιέλτσιν να άρει μονομερώς τις κυρώσεις κατά του Ιράκ.

Η Μόσχα δεν δίστασε να φτάσει μέχρι και της έμμεσης απειλής για επανεξέταση των σχέσεών της με το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, όταν ο Ρώσος υπουργός Αμυνας, Ιγκόρ Σεργκέγιεφ, εξέφρασε αμφιβολίες για τις σχέσεις της χώρας του με το ΝΑΤΟ και κατέστησε σαφές ότι η ιρακινή κρίση υποχρεώνει τη Ρωσία να επανεξετάσει τη συνολική στρατηγική ασφάλειας.

Αλλά και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβάνοφ, προειδοποίησε την Αμερικανίδα ομόλογό του, Μαντλίν Ολμπράιτ, στη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε μαζί της (18.12.98), ότι οι ρωσοαμερικανικές σχέσεις ενδέχεται να πληγούν σοβαρά, εφόσον συνεχισθούν οι αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράκ.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, σε επιστολή που έστειλε στο Ρώσο ομόλογό του Μπόρις Γέλτσιν, υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει να αφήσει οι διαφορές μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Μόσχας, σχετικά με το Ιράκ, να "επηρεάσουν αρνητικά" τις αμερικανο-ρωσικές σχέσεις, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζόε Λόχαρτ (18.12.98).

Από την πλευρά τους επίσης, οι Βρετανοί υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας Ρόμπιν Κουκ και Τζορτζ Ρόμπερτσον εκτιμούν ότι η διένεξη με τη Ρωσία για τις αμερικανοβρετανικές επιθέσεις κατά του Ιράκ δεν θα βλάψει μακροπρόθεσμα τις σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Λονδίνου. Πάντως, ανώτερος αξιωματούχος του ρωσικού υπουργείου Αμυνας, ο στρατηγός Λεονίντ Ιβάσοφ, δήλωσε στο Πρακτορείο Ιντερφάξ (18.12.98) ότι οι στρατιωτικές σχέσεις με τις ΗΠΑ θα διορθωθούν το 1999, ανάλογα με την εξέλιξη της κατάστασης στο Ιράκ.

Στις χώρες που εξέφρασαν την αντίθεσή τους στο βομβαρδισμό του Ιράκ, εντάσσεται και η Γαλλία.

Οπως μας ενημέρωσε το Γραφείο Τύπου της ελληνικής Πρεσβείας στη Γαλλία (18.12.98), ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ δήλωσε τα εξής:

"Για μία ακόμη φορά το Ιράκ είναι στην επικαιρότητα. Για μία ακόμη φορά, είναι ο ιρακινός λαός που υποφέρει, που θα υποφέρει και πρέπει να τον σκεφτούμε. Για μία ακόμη φορά, η ευθύνη βαρύνει καθαρά τον Ιρακινό Πρόεδρο. Από εδώ και πέρα, το βασικό θα είναι η επίλυση των προβλημάτων.Τα προβλήματα που δε θα λυθούν, εννοείται, με τα πλήγματα. Συνεπώς, ο ρόλος και η θέληση της Γαλλίας, είναι να κάνει τα πάντα για να διευκολύνει την έξοδο από την κρίση αυτή".

Ο πρωθυπουργός Λιονέλ Ζοσπέν, από τον Καναδά, όπου βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη, δήλωσε τα ακόλουθα:

"Λυπούμαστε για την εμπλοκή που οδήγησε σ' αυτά τα πλήγματα των οποίων οι συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές... Η αμερικανική επίθεση κατά του Ιράκ ήταν αναπόφευκτη, αλλά δε σημαίνει ότι ήταν απαραίτητη.. Η διπλωματική οδός ήταν αυτή που πάντα προτιμούσε η Γαλλία. Προσπαθήσαμε δύο φορές με το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να βρούμε μια διπλωματική λύση. Αυτή τη φορά ήταν αδύνατον να το επιτύχουμε. Είχαμε από τη μία πλευρά την αμερικανική απογοήτευση και από την άλλη τον ιρακινό παραλογισμό".

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, με ανακοίνωση που εξέδωσε ο Γραμματέας των Διεθνών Σχέσεων κ. Pierre Guidoni, ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:

"Το Σοσιαλιστικό κόμμα εκφράζει την έντονη ανησυχία του μπροστά στην κατάσταση του Ιράκ και ζητά τον άμεσο τερματισμό των αμερικανικών βομβαρδισμών, οι οποίοι σημαίνουν μονομερή προσφυγή στα όπλα, καταπατώντας το Διεθνές δίκαιο και το Χάρτη του ΟΗΕ. Αυτά τα πλήγματα δεν είναι το πλέον κατάλληλο μέσο για να λυθούν οι προκαλούμενες από τις επανειλημμένες ενέργειες του Σαντάμ Χουσείν κρίσεις. Δεν μπορούν παρά να προκαλέσουν νέες οδύνες στον πληθυσμό χωρίς να δημιουργούν τις προϋποθέσεις ενός διαρκούς και ελεγχόμενου αφοπλισμού του Ιράκ, ο οποίος παραμένει μοναδικός στόχος της Διεθνούς Κοινότητας".

Εκκληση προς την Ουάσιγκτον να σταματήσει τις επιθέσεις εναντίον του Ιράκ απηύθυνε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της γαλλικής Βουλής και πρώην υπουργός Πολιτισμού Ζακ Λανγκ, ο οποίος μιλώντας στο Ράδιο Λουξεμβούργο (18.12.98), χαρακτήρισε τις αεροπορικές επιδρομές "απαράδεκτες" και "ταπεινωτικές" για τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν.

Υπέρ της στρατιωτικής "λύσης" τάχθηκε όμως ο Γερμανός Καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ, προκαλώντας έκπληξη στη διεθνή κοινότητα. Ο κ. Σρέντερ, μιλώντας κατά την "ενθρόνιση" του νέου επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών (BND), Αουγκουστ Χάννινγκ (17.12.98), κατέστησε σαφές ότι η Γερμανία υποστηρίζει χωρίς καμιά επιφύλαξη την αμερικανοβρετανική επίθεση κατά του Ιράκ.

Ο ίδιος, ερωτηθείς σχετικά στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (18.12. 98), είπε ότι δεν βλέπει να υπάρχει κίνδυνος διάσπασης της διεθνούς κοινότητας λόγω των στρατιωτικών πληγμάτων εναντίον του Ιράκ.

Την ίδια στιγμή, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ, σε δηλώσεις του ύστερα από σύνοδο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Μπούντεσταγκ, ζήτησε να σταματήσουν άμεσα οι βομβαρδισμοί κατά του Ιράκ. Εσπευσε όμως να κατηγορήσει ως υπεύθυνο γι' αυτούς τον Ιρακινό Πρόεδρο Σαντάμ Χουσείν.

Εξάλλου, η ιταλική εφημερίδα STAMPA δημοσίευσε (17.12.98) δηλώσεις του Ιταλού Πρωθυπουργού, Μάσιμο Ντ' Αλέμα, σύμφωνα με τις οποίες:

- Η απόφαση των ΗΠΑ να βομβαρδίσουν το Ιράκ ήταν ανώφελη έστω και αν είχε σίγουρα μία νομική βάση.

- Δεν υιοθετεί την επιλεκτική χρήση βίας.

- Θεωρεί ότι η απόδοση δικαιοσύνης σε διεθνές επίπεδο θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από αποφασιστικότητα και να στρέφεται ανεξαρτήτως κατά όλων εκείνων των χωρών που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο κατάλογος αυτών των χωρών είναι - σύμφωνα με τον Ιταλό Πρωθυπουργό- ατέλειωτος.

- Ευρώπη και ΗΠΑ έχουν εντελώς διαφορετικές απόψεις στο θέμα της χρήσης βίας κατά έννομο τρόπο. Για τους Αμερικανούς είναι αρκετό η απόφαση για χρήση βίας να συμβαδίζει με το πνεύμα της Χάρτας του ΟΗΕ. Για πολλούς Ευρωπαίους αντίθετα μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να ληφθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Την αντίθεσή τους στις αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράκ εξέφρασαν επίσης η Κίνα και η Αίγυπτος.

Ειδικότερα, έντονα επικρίνει την αμερικανική τακτική έναντι του Ιράκ η εφημερίδα "Λαϊκή Ημερησία" (18.12.98) του Πεκίνου, που είναι όργανο του κυβερνώντος κομμουνιστικού κόμματος, επισημαίνοντας ότι οι επιδρομές κατά της Βαγδάτης δημιουργούν "ένα επικίνδυνο προηγούμενο".

Από τη μεριά της Αιγύπτου, όπως μετέδωσε το αιγυπτιακό πρακτορείο ειδήσεων "ΜΕΝΑ" (17.12.98), ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Χόσνι Μουμπάρακ ζήτησε από τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε μαζί του, "να απαλλάξει τον ιρακινό λαό από περαιτέρω δεινά".

Στο μεταξύ, όπως γράφει η αραβική εφημερίδα "Αλ Χαγιάτ" (19.12.98), η αιγυπτιακή ισλαμική οργάνωση Τζιχάντ Τάλα ε αλ Φατάχ, απείλησε με αντίποινα κατά των ΗΠΑ για τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς κατά του Ιράκ.

[Ε] ΤΟ ΝΑΤΟ

Γύρω στις 11.30 το βράδυ, ο Βρετανός υπουργός Αμυνας κ. Ρόμπερτσον αποκάλυψε στους ομολόγους του την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης των Αμερικανών και των Βρετανών.

Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε τη συντριπτική πλειοψηφία των εκπροσώπων των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, να ταχθούν υπέρ της επέμβασης ΗΠΑ και Βρετανίας στο Ιράκ, κατά τη συνεδρίαση του Μονίμου Συμβουλίου Ρωσίας-ΝΑΤΟ.

Οπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων από τις Βρυξέλλες (18.12.98), κατά τη συνεδρίαση του Μόνιμου Συμβουλίου Ρωσίας-ΝΑΤΟ (το οποίο ιδρύθηκε το 1997), με τη συμμετοχή από ελληνικής πλευράς του υπουργού Εθνικής Αμυνας Ακη Τσοχατζόπουλου, ο οποίος ασκεί το διάστημα αυτό, από κοινού με το Ρώσο ομόλογό του, την Προεδρία του Συμβουλίου, η ρωσική πλευρά που εκπροσωπείτο από τον πρέσβη Σεργκέι Κίσλιακ (ο υπουργός Αμυνας Ιγκόρ Σεργκέγιεφ ματαίωσε τη συμμετοχή του λόγω των βομβαρδισμών στη Βαγδάτη), έθεσε το θέμα των εξελίξεων στο Ιράκ, καταδικάζοντας σαφώς τις αμερικανοβρετανικές επιθέσεις.

Οπως δήλωσε προς τους Ελληνες δημοσιογράφους ο Ακης Τσοχατζόπουλος, κατά τη διάρκεια της συζήτησης που ακολούθησε, η συντριπτική πλειοψηφία των εκπροσώπων των χωρών μελών του ΝΑΤΟ τάχθηκε υπέρ της επέμβασης των ΗΠΑ και Βρετανίας στο Ιράκ, ενώ μόνο τέσσερις χώρες δεν ζήτησαν να λάβουν το λόγο (Ελλάδα, Λουξεμβούργο, Ισλανδία, Πορτογαλία) υποστηρίζοντας με τον τρόπο αυτό, όπως ανέφερε ο Ελληνας υπουργός, την άποψή τους ότι οι βομβαρδισμοί στο Ιράκ δεν είναι θέμα που αφορά το ΝΑΤΟ.

απρόβλεπτες μέχρι στιγμής διαστάσεις για τον Κλίντον "

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article