MinPress: The Week in Review, 98-07-08

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[Α] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Στην Αθήνα επιρρίπτει ο Ετζεβίτ την ευθύνη για το αδιέξοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Ο Μπουλέντ Ετζεβίτ, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Πρωθυπουργό Μεσούτ Γιλμάζ (9.7.98), παρουσίασε τον απολογισμό του κυβερνητικού έργου στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.

Αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά, έκανε λόγο για "το συγκεκριμένο βήμα της Διακήρυξης της Μαδρίτης", αλλά πρόσθεσε ότι η Ελλάδα δεν προσεγγίζει το θέμα με ειλικρίνεια και καλή πρόθεση".

Ο Τούρκος αντιπρόεδρος αναφέρθηκε στην "πρόταση διαλόγου" που διατύπωσε στις 12 Φεβρουαρίου ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ και είπε ότι "την πρόταση αυτή απέρριψε η Αθήνα όπως επίσης και τη δεύτερη διακοίνωσή μας στις 11 Μαρτίου". Ο κ. Ετζεβίτ υποστηρίζοντας ότι "η Ελλάδα δεν έχει καλές προθέσεις" την κατηγόρησε για τα εξής:

-"Συνεχίζει την αρνητική της πολιτική στο θέμα των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ".

-"Πλησιάζει με επιείκια τους εχθρικούς προς την Τουρκία κύκλους, στηρίζει τις πρωτοβουλίες που έχουν στόχο να πλήξουν τα συμφέροντα της Τουρκίας και στο πλαίσιο αυτό παρέχει ανοιχτή βοήθεια προς τη διαμελιστική οργάνωση (Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν-ΡΚΚ)".

-"Ακολουθεί πολιτική κλιμάκωσης της έντασης στην Κύπρο".

-"Συνεχίζει τις πιέσεις της εναντίον της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη".

Ο κ. Ετζεβίτ υποστήριξε ότι "υπάρχουν προβλήματα μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, αλλά κανένα από αυτά δεν είναι αξεπέραστο, εάν θα διεξάγονταν καλοπροαίρετες και δημιουργικές συνομιλίες" και σημείωσε ότι "το μοναδικό εμπόδιο, είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει κλείσει την πόρτα του διαλόγου με την Τουρκία".

Σενάρια για θερμό επεισόδιο

Στο μεταξύ, η εφημερίδα ΧΟΥΡΡΙΕΤ (1.7.98) δημοσίευσε τις απόψεις ανώτατου Τούρκου αξιωματούχου, παρόμοιες με εκείνες που έχει επανειλημμένα διατυπώσει ο υπαρχηγός του τουρκικού Επιτελίου στρατηγός Τσεβίκ Μπιρ.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα ο ανώνυμος Τούρκος στρατηγός ισχυρίζεται ότι "η Ελλάδα επιδιώκει περιορισμένη σύγκρουση με την Τουρκία, διότι θέλει να εμφανίσει την Τουρκία ως επιτιθέμενη χώρα και κατ' αυτόν τον τρόπο να την αποκλείσει τελείως από την Ευρώπη".

Κατά τον Τούρκο στρατηγό "η Ελλάδα έχει λάβει υπόψη της ακόμα και το ενδεχόμενο απώλειας μικρής έκτασης εδαφών γιατί έτσι και αλλιώς σκέπτεται ότι θα τα επανακτήσει στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων".

Τη θεωρία αυτή ο Τούρκος στρατηγός στηρίζει στην κούρσα εξοπλισμών που παρατηρείται και στις δύο χώρες". Εχω μελετήσει τους ανταγωνισμούς εξοπλισμών. Δεν υπάρχει κανένα παράδειγμα στον κόσμο που δεν έχει καταλήξει σε θερμή σύγκρουση, μετά από εξοπλισμούς, όπως κάνουν η Τουρκία και η Ελλάδα" τόνισε χαρακτηριστικά ο Τούρκος ανώτατος αξιωματικός. Ενώ υποστήριξε ότι "σε θερμή επαφή που θα έχουμε, οι Ελληνες θα φάνε ενα γερό ξύλο". Ωστόσο, κατέληξε, "εμείς πρέπει οπωσδήποτε να πετύχουμε στο πολιτικό και διπλωματικό πεδίο και να μην πέσουμε στην παγίδα της Ελλάδας".

Ανησυχία στο αμερικανικό Κογκρέσσο

Παράλληλα, σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ (1.7.98) ανησυχία έχει προκαλέσει σε μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου η ενδεχόμενη πώληση 25 πολεμικών πλοίων εκ μέρους των ΗΠΑ στην Τουρκία και την Ελλάδα και διατυπώνουν φόβους μήπως παρόμοιες μεταβιβάσεις στρατιωτικού υλικού τροφοδοτούν τον ανταγωνισμό των εξοπλισμών μεταξύ δύο κρατών, τα οποία βρίσκονται σε κατάσταση έντασης για το Αιγαίο και την Κύπρο.

Σύμφωνα με νομοσχέδιο, που εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων με 358 ψήφους υπέρ και 61 κατά, και απομένει να συζητηθεί στη Γερουσία, προβλέπεται η πώληση 14 πολεμικών πλοίων στην Τουρκία-τριών φρεγατών με εκτοξευτήρες πυραύλων PERRY και έντεκα φρεγατών παλαιάς τεχνολογίας τύπου ΚΝΟΧ, ενώ για την Ελλάδα προβλέπεται η πώληση τεσσάρων αντιτορπιλλικών με εκτοξευτήρες σύγχρονων πυραύλων KIDD, τριών παλαιών αντιτορπιλλικών τύπου ADAMS με κατευθυνόμενους πυραύλους, τριών φρεγατών τύπου KNOX καθώς και μιας πλωτής εξέδρας.

"Πρόκειται για μια αληθινά απερίσκεπτη ενέργεια" δήλωσε ο δημοκρατικός βουλευτής Ντέηβιντ Ομπεϋ, ενώ πρόσθεσε ότι δεν νομίζει πως "η συμπεριφορά της Ελλάδας και της Τουρκίας δικαιολογεί την αποστολή παρόμοιας ισχύος πυρός σε αυτή τη φάση και εν όψει όσων συμβαίνουν στο Αιγαίο".

Αντίθετα, η INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE (4.7.98) υποστηρίζει ότι με την πώληση των αμερικανικών πολεμικών πλοίων στην Ελλάδα και την Τουρκία αλλά και με τις πιέσεις της Ουάσιγκτον και των άλλων πρωτευουσών του ΝΑΤΟ απομακρύνθηκε ο κίνδυνος για ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

[02] Σεβασμό στην κυριαρχία, ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας απαιτεί το Σ.Α. του ΟΗΕ

Την παράταση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο για ένα ακόμη εξάμηνο, μέχρι τις 31.12.98 ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας του οργανισμού. Σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ (29.6.98) η έγκριση έγινε για πρώτη φορά με δύο ψηφίσματα, που αφορούν το μεν πρώτο τη λειτουργία και τις ευθύνες της Ειρηνευτικής Δύναμης,ενώ το δεύτερο επιβεβαιώνει τη σημασία και τη σπουδαιότητα της αποστολής των καλών υπηρεσιών του Γ.Γ. του ΟΗΕ.

Ειδικότερα στο πρώτο ψήφισμα (Νο 1178) εκφράζεται μεταξύ άλλων η βαθιά ανησυχία του Συμβουλίου για τα συνεχιζόμενα υπερβολικά και αυξανόμενα επίπεδα των στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμών και τον ρυθμό με τον οποίο επεκτείνονται, αναβαθμίζονται και εκσυγχρονίζονται, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής υπερσύγχρονων οπλικών συστημάτων και την έλλειψη προόδου στην επίτευξη σημαντικής μείωσης του αριθμού των ξένων στρατευμάτων, που απειλούν με αύξηση της έντασης στο νησί και σε ολόκληρη την περιοχή και περιπλέκουν τις προσπάθειες διαπραγμάτευσης μιας συνολικής λύσης.

Το Συμβούλιο καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους να δεσμευτούν για τη μείωση των αμυντικών δαπανών και τη μείωση των ξένων δυνάμεων στη Δημοκρατία της Κύπρου, ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των μερών.

Υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα της αποστρατιωτικοποίησης του νησιού στο πλαίσιο μιας συνολικής λύσης και παροτρύνει τον ΓΓ να συνεχίσει τις προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση.

Καλεί τους ηγέτες των δυο κοινοτήτων να επαναλάβουν τις συζητήσεις για θέματα ασφαλείας που άρχισαν στις 26/9/97.

Χαιρετίζει τις προσπάθειες ανθρωπιστικού χαρακτήρα της δύναμης καθώς και το διορισμό ενός νέου τρίτου μέλους στην Επιτροπή των Αγνοουμένων και καλεί για την άμεση εφαρμογή της σχετικής συμφωνίας της 31/7/97.

Τέλος το Συμβούλιο επαναβεβαιώνει την υποστήριξή του στις προσπάθειες του ΟΗΕ και άλλων ενδιαφερομένων για την προώθηση διακοινοτικών εκδηλώσεων και εκφράζει τη λύπη του για την παρεμπόδιση των δραστηριοτήτων αυτών, ιδίως εκ μέρους της τουρκοκυπριακής ηγεσίας.

Στο δεύτερο ψήφισμα με αριθμό 1179, το Συμβούλιο Ασφαλείας καλεί όλες τις χώρες να σέβονται την κυριαρχία, ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας και ζητά από τις χώρες αυτές να απέχουν, όπως και τα ενδιαφερόμενα μέρη, κάθε ενέργειας σε βάρος της κυριαρχίας, ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως και κάθε απόπειρας διχοτόμησης του νησιού ή ένωσης σε άλλη χώρα. Ενώ επαναβεβαιώνει τη θέση ότι η λύση του Κυπριακού πρέπει να βασίζεται σε ένα κράτος της Κύπρου με μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μια ιθαγένεια, με διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας, που να περιλαμβάνει δύο πολιτικά ίσες κοινότητες, όπως περιγράφεται στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου σε μια διακοινοτική και διζωνική ομοσπονδία και η εν λόγω λύση δέον να αποκλείει ένωση εξ ολοκλήρου ή εν μέρει με οποιαδήποτε άλλη χώρα ή οιαδήποτε μορφή διχοτόμησης ή απόσχισης.

Το Συμβούλιο καλεί τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων, ιδιαίτερα την τουρκοκυπριακή πλευρά να δεσμευτούν για τη συνέχιση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων, να συνεργαστούν ενεργά και εποικοδομητικά με τον Γ.Γ. και τον ειδικό σύμβουλό του και να επαναλάβουν τον απευθείας διάλογο χωρίς άλλη καθυστέρηση. Παροτρύνει δε όλες τις χώρες να να υποστηρίξουν πλήρως αυτές τις προσπάθειες.

Καλεί τέλος όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να εργαστούν για τη διαμόρφωση ενός κλίματος συμφιλίωσης και πραγματικής αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να αποφύγουν κάθε ενέργεια που θα είναι δυνατό να αυξήσει την ένταση, συμπεριλαμβανομένης της περαιτέρω επέκτασης των στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμών.

Την ικανοποίησή της για τα δύο ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας εξέφρασε η κυπριακή κυβέρνηση δια στόματος του εκπροσώπου της Χρήστου Στυλιανίδη (ΚΥΠΕ, 30.6.98) τονίζοντας ότι "το πιο σημαντικό είναι ότι δεν τελεσφόρησαν οι προσπάθειες του Ντενκτάς και της Αγκυρας για αναβάθμιση του ψευδοκράτους ή υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας".

Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης, κατά την επιστροφή του από το Λουξεμβούργο όπου συμμετείχε στην υπουργική σύνοδο της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης (ΑΠΕ, 1.7.98) χαρακτήρισε "ατυχή" τη θέση του Σ.Α. να μην επεκταθούν οι εξοπλισμοί προκειμένου να διαμορφωθεί κλίμα εμπιστοσύνης. "Οι παρούσες στρατιωτικές δυνάμεις στο νησί, τόνισε ο κ. Κασουλίδης, δεν μας επιτρέπουν να μείνουμε με δεμένα χέρια. Είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε τους εξοπλισμούς μας. Πάντως η κυβέρνηση είναι έτοιμη να συζητήσει με βάση την πρόνοια του ψηφίσματος του Σ.Α. για μείωση των δυνάμεων του Αττίλα και πάγωμα των εξοπλισμών της Εθνικής Φρουράς με στόχο συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα αποστρατιωτικοποίησης.

Από την πλευρά της, η Αγκυρα, με ανακοίνωση που εκδόθηε από τη Διεύθυνση Πληροφοριών του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών (30.6.98) ισχυρίστηκε ότι "το Σ.Α. δυσχεραίνει αντί να διευκολύνει τη λύση του Κυπριακού".

Και αυτό γιατί "δεν είναι δυνατόν η τουρκική πλευρά να αποδεχθεί την προσέγγιση σύμφωνα με την οποία η λύση που θα εξευρεθεί στο Κυπριακό να στηρίζεται στη συνέχιση της παράνομης "Κυπριακής Δημοκρατίας" και στην επέκταση της κυριαρχίας της σε όλο το νησί".

Εξάλλου, στην ανακοίνωση εκφράζεται η πεποίθηση ότι "το δίδυμο Ελληνοκυπρίων-Ελλήνων θα αποπειραθεί να χρησιμοποιήσει τα ψηφίσματα του Σ.Α. για να κλιμακώσει την ένταση στο νησί και στην περιοχή".

Εντονότερη η αντίδραση του Ραούφ Ντενκτάς, ο οποίος εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του Συμβουλίου Ασφαλείας και απείλησε ότι θα θέσει ορους στη διακίνηση της Ειρηνευτικής Δύναμης στα κατεχόμενα.

Οπως σημειώνεται σε τηλεγράφημα του ΑΠΕ (30.6.98), ο Τουρκοκύπριος ηγέτης κατηγόρησε το Συμβούλιο Ασφαλείας ότι "συνεχίζει επί 35 χρόνια το ίδιο λάθος, να αγνοεί δηλαδή τις πραγματικότητες και να αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία και την κυβέρνησή της ως τη μόνη νόμιμη κυβέρνηση στο νησί. Το Σ.Α. όχι μόνο αγνοεί την ύπαρξη δύο λαών στο νησί αλλά ζητεί από τους Τουρκοκύπριους να αναγνωρίσουν την κυπριακή κυβέρνηση ως τη μόνη νόμιμη κυβέρνηση".

Επίσης ο Ρ. Ντενκτάς, σύμφωνα με την TURKISH DAILY NEWS (1.7.98) χαρακτήρισε την έκκληση του Σ.Α. για την επανέναρξη του διαλόγου ως παρέμβαση στα εσωτερικά του ψευδοκράτους, ενώ τόνισε ότι οι παράμετροι για τον όποιο διάλογο έχουν αλλάξει και η αναγνώριση της ύπαρξης της "ΤΔΒΚ" είναι ένας από τους όρους για την επανέναρξη των συνομιλιών.

Στο μεταξύ ο μόνιμος αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Μπιλ Ρίτσαρτσον σε ανακοίνωσή του (30.6.98) με αφορμή την έγκριση της παράτασης της παραμονής της UNFICYP στην Κύπρο υπογραμμίζει μεταξύ άλλων:

"Εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε τον ΟΗΕ στις προσπάθειες επίτευξης μιας δίκαιης και μόνιμης λύσης, βασισμένης σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, που θα καλύπτει την ασφάλεια κι άλλες ανάγκες ολόκληρου του λαού της Κύπρου.

Ειδικότερα, υποστηρίζουμε σθεναρά το Ψήφισμα 1179, που αναφέρεται στην ανάγκη να δεσμευτούν οι ηγέτες της ελληνικής και της τουρκικής κοινότητας ότι θα προχωρήσουν σε σοβαρές διαπραγματεύσεις για την επίλυση της κυπριακής διαμάχης. Στο πλαίσιο των πολύ πρόσφατων προσπαθειών μας, καλούμε την τουρκική πλευρά να συνεργαστεί με το Γενικό Γραμματέα και τον Ειδικό Σύμβουλο του Ντιέγκο Κόρντοβεζ, στις προσπάθειές τους για προώθηση μιας συνολικής λύσης".

Ο Κόρντοβεζ στην Κύπρο

Τρεις μέρες μετά την έκγριση της παράτασης της θητείας της UNFICYP ο ειδικός συντονιστής του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό Ντιέγκο Κόρντοβεζ πραγματοποίησε διήμερη επίσκεψη στην Κύπρο, όπου είχε δύο ξεχωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον Ραούφ Ντενκτάς, ενώ συζήτησε τις εξελίξεις στο Κυπριακό και με τους πρεσβευτές των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας στη Λευκωσία.

Παρά την επιμονή του Ραούφ Ντενκτάς στη θέση ότι πρώτα πρέπει να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος και στη συνέχεια να επαναληφθούν οι συνομιλίες στη βάση δύο χωριστών κρατών, ο κ. Κόρντοβεζ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση των επαφών του (ΚΥΠΕ, 4.7.98) υποστήριξε ότι "οι συνομιλίες ήταν θετικές και ουσιαστικές" ενώ διαπίστωσε ότι και οι δύο πλευρές είναι πρόθυμες να συζητήσουν ιδέες και προτάσεις για την επανέναρξη των συνομιλιών.

"Συνάντησα μια καλή ατμόσφαιρα", επεσήμανε ο αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών, και είμαι πολύ ικανοποιημένο με την πρόοδο που κάναμε, αλλά βρισκόμαστε ακόμα στην αρχική φάση".

Ο κ. Κόρντοβεζ ανέφερε στη συνέχεια ότι ως το Σεπτέμβριο που θα ξαναεπισκεφθεί την Κύπρο, θα προσπαθήσει να εξεύρει διαδικαστική φόρμουλα που να είναι "λογική, πρακτική, δίκαιη και αποδεκτή από τις δύο πλευρές" για επανέναρξη των απευθείας συνομιλιών.

"Αυτό που προσπαθούμε, υπογράμμισε ο κ. Κόρντοβεζ, είναι να βρούμε τους τρόπους ώστε και οι δύο πλευρές να αισθάνονται άνετα να διαπραγματευτούν διεξοδικά όλα τα θέματα, το βασικό είναι να καταφέρουμε να μειώσουμε την έλλειψη εμπιστοσύνης και τη μεγάλη δυσπιστία. Εχει μεγάλη σημασία να οργανωθούν τα πράγματα πολύ καλά ώστε η διαδικασία να είναι συνεχής".

Στο μεταξύ, ο Γκούσταβ Φέϋσελ, τερματίζοντας την πενταετή θητεία του ως αναπληρωτής ειδικός αντιπρόσωπος του Γ.Γ. του ΟΗΕ στην Κύπρο, εξέφρασε την άποψη ότι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία είναι η καλύτερη διευθέτηση για το Κυπριακό.

Σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ (3.7.98) ο κ. Φέϋσελ, σε δηλώσεις του λίγο πριν την αναχώρησή του από το νησί, τόνισε ότι "θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την επίλυση του ζητήματος με διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του "πάρε-δώσε" και με την ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας και της Τουρκίας".

Συνάντηση Ελληνοκυπρίων και
Τουρκοκυπρίων επιχειρηματιών

Στο πλαίσιο των προσπαθειών εξεύρεσης διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε στο Οσλο της Νορβηγίας η δεύτερη σύνοδος Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων επιχειρηματιών με τη συμμετοχή του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ (30.6.98-1.7. 98).

Στη διήμερη συνάντησή τους οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι επιχειρηματίες συμφώνησαν να συνεργαστούν για την αποκατάσταση των ιστορικών μνημείων της Κύπρου, την ενίσχυση των υπηρεσιών τηλεπικοινωνίας, προώθηση περιβάλλοντος , θεμάτων και κοινών εμπορικών και οικονομικών επιχειρήσεων και διεξαγωγή αθλητικών διοργανώσεων.

Σε κοινή γραπτή δήλωση, οι επιχειρηματίες τονίζουν την ανάγκη αυξημένων επαφών και συνεργασίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων, περιλαμβανομένων βημάτων για χαλάρωση και τελική άρση των περιορισμών στην ελεύθερη διακίνηση ατόμων, προϊόντων και υπηρεσιών. Συμφωνούν εξάλλου όπως τέτοιες επαφές ενθαρρυνθούν από τις πολιτικές αρχές των δύο πλευρών και τεθούν υπεύθυνα πλαίσια για επαφές και συνεργασία από εκπροσώπους του ιδιωτικού τομέα.

Στη δήλωσή τους, οι Κύπριοι επιχειρηματίες εκφράζουν την πεποίθηση ότι οι επαφές και τα έργα μπορούν να αναπτυχθούν ανεξάρτητα και ότι είναι υψίστης σημασίας για τη μείωση της έντασης και την αύξηση της αμοιβαίας κατανόησης.

Τονίζουν επίσης ότι θα εργαστούν για να πείσουν την πολιτική ηγεσία και στις δύο πλευρές να υποστηρίξουν αυτές τις πρωτοβουλίες. Οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι επιχειρηματίες συμφώνησαν τέλος να ξανασυναντηθούν στην Κωνσταντινούπολη τον προσεχή Νοέμβριο για επανεξέταση των προγραμμάτων και προγραμματισμό περαιτέρω δράσης.

Την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα της συνάντησης του Οσλο εξέφρασε ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ σε συνέντευξή του στην κυπριακή εφημερίδα ΠΡΩΙΝΗ (4-5/7/98) τονίζοντας ότι "είχε πολύ μεγάλη επιτυχία και σημειώθηκε ένα ακόμη θετικό βήμα".

Ο Αμερικανός μεσολαβητής διευκρίνισε ότι εκ μέρους του δεν υπάρχει πρόθεση να αντικατασταθούν οι επίσημες διαπραγματεύσεις μεταξύ των κύριων Κληρίδη και Ντενκτάς από τις συναντήσεις και τις συμφωνίες των επιχειρηματιών. "Πρόκειται για ένα ακόμα κανάλι επικοινωνίας, που πρέπει να παραμείνει ανοιχτό. Τα σεμινάρια των επιχειρηματιών δεν έχουν καμιά σχέση με τις επίσημες συνομιλίες ούτε και με τα θέματα που προσπαθούν να επιλύσουν οι ΗΠΑ και ο ΟΗΕ" υποστήριξε ο κ. Χόλμπρουκ.

Τέλος, ο Αμερικανός διπλωμάτης διαβεβαίωσε ότι, παρά την ανάληψη των νέων καθηκόντων του ως μόνιμος αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, θα παραμείνει στη διαπραγματευτική ομάδα για το Κυπριακό. "Θα αναμειχθώ ακόμα περισσότερο στις προσπάθειες για την επίλυσή του", τόνισε χαρακτηριστικά ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.

Πιστή στις αποφάσεις του Λουξεμβούργου
ως προς την ενταξιακή πορεία της Κύπρου
στην Ε.Ε εμφανίζεται η αυστριακή προεδρία

Σαφέστατο μήνυμα προς την Αγκυρα και προς τον Ραούφ Ντενκτάς ότι δεν αλλάζει τίποτε στις αποφάσεις του Λουξεμβούργου ως προς την ενταξιακή πορεία της Κύπρου στην ΕΕ, έστειλε από τη Βιέννη ο Αυστριακός Καγκελάριος Βίκτορ Κλίμα, παρουσιάζοντας από κοινού με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Σαντέρ το πρόγραμμα της αυστριακής Προεδρίας (DEUTSCHE WELLE, 3.7.98).

Ο Αυστριακός καγκελάριος τόνισε κατηγορηματικά, πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Λουξεμβούργο δεν έθεσε ως προϋπόθεση της διεξαγωγής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο τη συμμετοχή εκπροσώπων της τουρκοκυπριακής πλευράς. Απλά και μόνο, επεσήμε ο κ. Κλίμα, το Συμβούλιο συνέστησε να συμπεριληφθούν και εκπρόσωποι των Τουρκοκυπρίων.

"Αυτό όμως δεν αποτελεί όρο. Πρόκειται μόνο για ένα επίμονο αίτημα. Δεν βλέπω να υπάρχει καμιά αντίφαση. Ως εκ τούτου θα συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις όπως αυτές διεξάγονται σήμερα" υποστήριξε ο κ. Κλίμα.

Γαλλικές αντιρρήσεις

Ωστόσο, στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης -όπως δήλωσε ο ΥΠΕΞ της Αυστρίας Βόλφαγκαγκ Σύσελ στη διάρκεια της άτυπης συζήτησης στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο (ΑΠΕ, 1.7.98) "εξακολουθεί να μην υπάρχει συναίνεση για τη συνέχιση της ολοκλήρωσης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κύπρο".

Συγκεκριμένα η Γαλλία πρόβαλε νέες αντιρρήσεις για την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε.. Ο Γάλλος υπουργός αρμόδιος για ευρωπαϊκά θέματα Πιέρ Μοσκοβισί είχε δηλώσει λίγο νωρίτερα στη διάρκεια του ίδιου Συμβουλίου (ΑΠΕ, 1.7.98) ότι "οι δεκαπέντε πρέπει να λάβουν υπόψη την αρχή της διαφοροποίησης" καθώς και ότι "η περίπτωση της Κύπρου πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο αυτής της διαφοροποίησης και να βασίζεται σε μια πολιτική εκτίμηση της κατάστασης στο νησί".

Ο Ετζεβίτ κατηγορεί την Ε.Ε. ότι
"παραβλέπει την αρχή της πολιτικής ισότητας"

Στη "λανθασμένη απόφαση της Ε.Ε. να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις" με την Κύπρο, αναφέρθηκε ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Ετζεβίτ, στη διάρκεια της κοινής συνέντευξής του με τον Τούρκο Πρωθυπουργό (ΑΠΕ, 4.7.98).

Ο κ. Ετζεβίτ υποστήριξε ότι η Ε.Ε. "παραβλέπει την αρχή της πολιτικής ισότητας" και επανέλαβε τη γνωστή τουρκική θέση ότι "πρόοδος στο Κυπριακό μπορεί να σημειωθεί πλέον, μόνο στη βάση της αποδοχής των δύο ανεξάρτητων κρατών στο νησί".

Ο Τούρκος αντιπρόεδρος έκανε λόγο για "συγκεκριμένα βήματα, όπως η "σύσταση συμβουλίου σύνδεσης μεταξύ της Τουρκίας και της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου".

Αναφερόμενος στο θέμα των πυραύλων S-300, είπε ότι "η Τουρκία καταβάλλει έντονες προσπάθειες ώστε να αποτραπεί η εγκατάστασή τους στην Κύπρο, ενώ ταυτόχρονα, λαμβάνει όλα τα αναγκαία στρατιωτικά μέτρα για την περίπτωση που οι S-300 αναπτυχθούν στο νησί".

Ο Τούρκος αντιπρόεδρος σημείωσε, τέλος, ότι "η Τουρκία δίνει και θα δώσει με αποφασιστικότητα, απάντηση σε όλες τις ενέργειες που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του δήθεν δόγματος του ενιαίου αμυντικού χώρου της Ελλάδας και της ελληνοκυπριακής διοίκησης της Νότιας Κύπρου".

[Β] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[03] Κοινή διπλωματική πρωτοβουλία ΗΠΑ-Ρωσίας για την εκτόνωση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο

Την Παρασκευή 3 Ιουλίου έφτασε στο Βελιγράδι ο Αμερικανός πρέσβης στον ΟΗΕ Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ και κινούμενος συνεχώς μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας είχε αλλεπάλληλες συνομιλίες τόσο με τον Πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, όσο και με τον ηγέτη των Αλβανών Ιμπραήμ Ρουγκόβα, καθώς και με τους υπόλοιπους ηγέτες των αλβανικών κομμάτων.

Επίσκεψη στην περιοχή πραγματοποίησε και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Νικολάι Αφανασιέφσκι, ο οποίος το Σάββατο 4 Ιουλίου συναντήθηκε με τον Μιλόσεβιτς ενώ την Κυριακή 5 Ιουλίου συναντήθηκε από κοινού με τον Ρίτσαρντ Χόμπρουκ και με τον ηγέτη των Αλβανών Ιμπραήμ Ρουγκόβα.

Μετά τη συνάντηση αυτή οι Χόλμπρουκ και Αφανασιέφσκι διαβεβαίωσαν ότι η διεθνής κοινότητα θα επιμείνει στην αναζήτηση μιας ειρηνικής λύσης στη σύγκρουση.

Οπως μετέδωσαν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, ο Αμερικανός μεσολαβητής τόνισε ότι "η διαδικασία συνεχίζεται, αφού οι ΗΠΑ και η Ρωσία, καθώς και τα άλλα μέλη της Ομάδας Επαφής έχουν δεσμευτεί να συνεχίσουν".

Απ' την πλευρά του ο Ρώσος απεσταλμένος υπογράμμισε πως "πρέπει να ενεργήσουμε γρήγορα και δραστήρια και δεν έχουμε το δικαίωμα να χάσουμε την ευκαιρία να σώσουμε το Κόσσοβο".

Παράλληλα, οι Χόλμπρουκ και Αφανασιέφσκι εξέφρασαν την υποστήριξή τους προς τον Ιμπραήμ Ρουγκόβα, "ως ηγετική πολιτική φυσιογνωμία του Κοσσυφοπεδίου".

Κοινός στόχος της αμερικανορωσικής πρωτοβουλίας ήταν να εξασφαλίσουν την κατάπαυση του πυρός και την συνέχιση των συνομιλιών, καθώς και την ανεμπόδιστη αποστολή που αρχίζουν τη Δευτέρα 6 Ιουλίου ξένοι παρατηρητές στις περιοχές των συγκρούσεων. Στην αποστολή αυτή μετέχουν διπλωμάτες από τις χώρες της Ομάδας Επαφής, από την Πολωνία, που έχει την Προεδρία του ΟΑΣΕ και από την Αυστρία, που αυτό το εξάμηνο ασκεί την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Το μόνο σημείο στο οποίο δεν συμφωνούν Αμερικανοί και Ρώσοι, σύμφωνα με έγκυρους πολιτικούς αναλυτές, είναι σχετικά με τη συμμετοχή του "Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου" στη διαπραγματευτική ομάδα για το μέλλον της σερβικής αυτής επαρχίας.

Οι Αμερικανοί εκτιμούν ότι όποιος έχει επίδραση σ' αυτήν την κρίση, η συμμετοχή του στις συνομιλίες θα ήταν χρήσιμη, ενώ αντίθετα οι Ρώσοι πιστεύουν ότι τα στελέχη αυτής της οργάνωσης, εφόσον συνεχίζουν τις τρομοκρατικές ενέργειες, δεν πρέπει να έχουν θέση στις συνομιλίες για την πολιτική επίλυση του προβλήματος (ΑΠΕ, 5.7. 98).

Υπέρ της συμμετοχής του Απελευθερωτικού Στρατού στις διαπραγματεύσεις τάχθηκε και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ.

"Ο Ιμπραήμ Ρουγκόβα παραμένει ο κύριος συνομιλητής μας, αλλά πρέπει να μετάσχουν στις διαπραγματεύσεις όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές" τόνισε ο Κίνκελ, προσθέτοντας ότι με βάση τις τελευταίες εξελίξεις ο Απελευθερωτικός Στρατός "πρέπει να ληφθεί υπόψη" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 4.7.98).

Θα συνεχιστεί η αποστολή Χόλμπρουκ

Λίγο πριν ολοκληρώσει την ειρηνευτική του αποστολή, ο Χόλμπρουκ συναντήθηκε για τρίτη φορά με τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς την Κυριακή το βράδυ 5 Ιουλίου.

Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε απ' το προεδρικό γραφείο, οι συνομιλίες χαρακτηρίζονται "χρήσιμες και εξαντλητικές όσον αφορά τη σταθερότητα στην περιοχή". Ακόμη στο ίδιο ανακοινωθέν, που αναμετέδωσε το πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ, προστίθεται ότι "η πρακτική της ανταλλαγής των απόψεων σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος θα συνεχισθεί".

Ο Αμερικανός απεσταλμένος δήλωσε ότι τόσο ο Μιλόσεβιτς, όσο και ο Ρουγκόβα του ζήτησαν να συνεχίσει την αποστολή του και για το λόγο αυτό σύντομα θα επιστρέψει στο Βελιγράδι.

Ακόμη ο κ. Χόλμπρουκ, σύμφωνα με το πρακτορείο Beta, χαρακτήρισε τις συνομιλίες που είχε στο Βελιγράδι και την Πρίστινα πολύ χρήσιμες και εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να γίνουν ορισμένες ουσιαστικές αλλαγές στο καθεστώς που ισχύει σήμερα στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά μέσα στα πλαίσια των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της Γιουγκοσλαβίας.

Διαφωνούν με το Ρουγκόβα οι αντάρτες

Οι ΗΠΑ πιέζουν τον Απελευθερωτικό Στρατό του Κοσσυφοπεδίου να αποδεχθεί την εξουσία του Ρουγκόβα, ούτως ώστε να μετάσχει στις ειρηνευτικές συνομιλίες.

Αυτό τόνισε ο Αμερικανός απεσταλμένος στα Βαλκάνια Ρόμπερτ Γκέλμπαρτ, ο οποίος την περασμένη βδομάδα συναντήθηκε με δύο εκπροσώπους του Απελευθερωτικού Στρατού.

Παρά τις πιέσεις αυτές, όμως, ο Απελευθερωτικός Στρατός, όπως προκύπτει από συνέντευξη του εκπροσώπου του Γιακούπ Κρασνίκι, η οποία θα δημοσιευθεί τη Δευτέρα 6 Ιουλίου στο γερμανικό περιοδικό Σπίγκελ, αρνείται να τεθεί υπό τον έλεγχο του Προέδρου Ρουγκόβα.

"Δεν έχουμε την υποχρέωση και δεν πρόκειται να τεθούμε υπό τας διαταγάς του Ρουγκόβα, του οποίου το κόμμα τα τελευταία δέκα χρόνια δεν έχει γνωρίσει παρά μόνο αποτυχίες", εξήγησε ο Κρασνίκι, τονίζοντας πως "ο Ρουγκόβα έχει διαπράξει πολλά λάθη".

Ο Κρασνίκι τόνισε πως στόχος του ένοπλου κινήματος είναι "η ένωση όλων των Αλβανών των Βαλκανίων", διότι ο Στρατός αποσκοπεί σε "κάτι περισσότερο από την ανεξαρτησία" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 4.7.98).

Απ' την πλευρά του ο Ιμπραήμ Ρουγκόβα δήλωσε στις 3 Ιουλίου ότι ανήκει στον ίδιο η ευθύνη να εκπροσωπήσει τον Απελευθερωτικό Στρατό στις συνομιλίες με το Βελιγράδι και πρόσθεσε ότι η οργάνωση αυτή θα έπρεπε να επιδείξει περισσότερη υπευθυνότητα όσον αφορά την κατάσταση στην περιοχή.

Ο Ρουγκόβα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, επανέλαβε ότι "η καλύτερη λύση είναι ένα ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο με όλες τις εγγυήσεις για τους Σέρβους, με καθεστώς διεθνούς προτεκτοράτου ως μεταβατικό στάδιο" ( ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 3.7.98).

Περιοδεία Κίνκελ

Η αντιμετώπιση της κρίσης του Κοσσυφοπεδίου θα είναι στο επίκεντρο των συνομιλιών που θα έχει ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ κατά τη διήμερη περιοδεία του στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ στις 8 και 9 Ιουλίου.

Η περιοδεία αυτή θα ξεκινήσει μετά τη λήξη των εργασιών της Ομάδας Επαφής, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 8 Ιουλίου στο Πέτερσμπεργκ της Βόννης.

Στη σύνοδο της Ομάδας Επαφής η γερμανική πλευρά, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ στις 2.7.98, θα εισηγηθεί ως "σχέδιο δράσης" πέντε σημεία:

1. Την επίτευξη συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός, ως προϋπόθεση για την επανέναρξη των συνομιλιών Βελιγραδίου-Πρίστινα.

2. Την προώθηση των διαδικασιών στη Νέα Υόρκη, ώστε να μετατραπούν οι μέχρι τώρα αποφάσεις (από την Ομάδα Επαφής στο Λονδίνο, τους υπουργούς Εξωτερικών της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο) και οι δεσμεύσεις που ανελήφθησαν κατά τη συνάντηση Γιέλτσιν-Μιλόσεβιτς στη Μόσχα, σε αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

3. Τον προσδιορισμό των βασικών χαρακτηριστικών του καθεστώτος αυτονομίας του Κοσσυφοπεδίου, με την παροχή "διπλών εγγυήσεων" σε Πρίστινα και Βελιγράδι για την υλοποίηση της αυτονομίας, αλλά και τον αποκλεισμό της απόσχισης του Κοσσυφοπεδίου από τη Γιουγκοσλαβία.

4. Την επίσπευση της αποστολής παρατηρητών της διεθνούς κοινότητας στο Κοσσυφοπέδιο.

5. Τη συγκεκριμενοποίηση ενός σχεδίου περιφερειακής "απορρόφησης" των προσφύγων με την παροχή βοήθειας στην Αλβανία, το Μαυροβούνιο και την ΠΓΔΜ, προκειμένου να αποτραπεί ένα κύμα φυγής προς τη Γερμανία.

Συνεχίζονται οι συγκρούσεις

Και ενώ οι διπλωματικές προσπάθειες βρίσκονται σε εξέλιξη, οι συγκρούσεις συνεχίσθηκαν και αυτή τη βδομάδα στο κεντρικό και ανατολικό Κοσσυφοπέδιο.

Οι ένοπλοι Αλβανοί είχαν θέσει από την περασμένη βδομάδα υπό τον έλεγχό τους το ορυχείο του Μπελάτσεβατς, 20 χιλιόμετρα δυτικά της Πρίστινα, όπου βρίσκονται τα κοιτάσματα λιγνίτη και ο θερμοηλεκτρικός σταθμός Κόσοβο-Β, ένας απ' τους μεγαλύτερους της Γιουγκοσλαβίας.

Τελικά οι σερβικές δυνάμεις, ύστερα από σφοδρές συγκρούσεις με τους άνδρες του "Απελευθερωτικού Στρατού", ανέκτησαν στις 30 Ιουνίου τον έλεγχο του ορυχείου.

Νέα σενάρια εμπλέκουν και την Ελλάδα

Πολεμικά σενάρια, που εμπλέκουν την Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο, σε περίπτωση επέκτασης της αντιπαράθεσης μεταξύ Σέρβων και Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο, είδαν και πάλι το φως της δημοσιότητας στον αμερικανικό Τύπο.

Συγκεκριμένα, η εφημερίδα New York Times (Κυριακή, 5.7.98) δημοσιεύει σχόλιο του Michael Kaufman, στο οποίο γίνεται λόγος για ενδεχόμενη εμπλοκή της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Κύπρου, σε ένα νέο βαλκανικό πόλεμο, σαν και αυτούς του 1911 και 1913, στην περίπτωση επέκτασης της αντιπαράθεσης στο Κοσσυφοπέδιο (ΑΠΕ, 5.7.98).

Σύμφωνα με τα σενάρια που καταγράφονται στο δημοσίευμα της εφημερίδας, η Βοσνία θα πλήρωνε πρώτη το ενδεχόμενο μιας πολεμικής σύρραξης μεταξύ Σερβίας και Κοσοβάρων ανταρτών. Αντιμετωπίζοντας πιθανή απώλεια του Κόσοβο, η Σερβία μπορεί να υποπέσει στον πειρασμό απορρόφησης του σερβικού τμήματος της Βοσνίας, που αντιπροσωπεύει σήμερα μια εξαιρετικά εύθραυστη ισορροπία μεταξύ δύο εθνοτήτων της Σερβικής Δημοκρατίας και της Βοσνιοκροατικής ομοσπονδίας.

Με τη σειρά τους, οι Κροάτες θα προχωρούσαν πιθανόν σε ένωση με την Κροατία των εδαφών που κατέχουν στη Βοσνία. Ετσι η Βοσνία θα παρέμενε πλέον ένα μικρό κομμάτι γης, κατοικούμενο κυρίως από Μουσουλμάνους, που θα βασίζονταν σχεδόν αποκλειστικά στην υποστήριξη των Μουσουλμάνων Αλβανών και Τούρκων, του ισλαμικού κόσμου γενικά.

Στο μεταξύ, αν οι Αλβανοί αντάρτες κερδίσουν την ανεξαρτησία τους ή ακόμη και αν εξακολουθήσουν να αντιστέκονται, οι επιπτώσεις για όλους τους Αλβανούς, πέραν του Κόσοβο, θα είναι μεγάλες. Η φτωχή Αλβανία με την πατροπαράδοτη παράδοση στο λαθρεμπόριο θα αναλάβει να βοηθήσει την εθνότητά της στο Κόσοβο. Ετσι, αυξάνουν οι πιθανότητες να εμπλακούν στη σύρραξη ισλαμικές δυνάμεις.

Η ΠΓΔΜ έχει μεγάλη αλβανική μειονότητα και, όπως και στο Κόσοβο και την Αλβανία, μεγάλη αύξηση του εθνικισμού. Η ώθηση προς μια Μεγάλη Αλβανία, με ένωση όλων των εδαφών όπου ζουν Αλβανοί θα παρουσίαζε ιδιαίτερη ένταση σε αντιστοιχία με τον αγώνα των Αλβανών του Κόσοβο για ανεξαρτησία. Υπάρχει ακόμη και το ενδεχόμενο διάλυσης της ΠΓΔΜ.

Ορισμένοι απαισιόδοξοι αναλυτές, συνεχίζει το δημοσίευμα, διαβλέπουν την πιθανότητα στρατιωτικής εμπλοκής της Ελλάδας, που δεν επιθυμεί μια διχοτημημένη ΠΓΔΜ στα σύνορά της, καθώς και της Τουρκίας, που εκπαιδεύει τον αλβανικό στρατό. Η αντιπαράθεση στα δύο αντίπαλα πολεμικά στρατόπεδα της Ελλάδας και της Τουρκίας, θα είχε ασφαλώς σοβαρότατες επιπτώσεις και το επόμενο πιόνι στο πολεμικό σκάκι θα ήταν η Κύπρος.

Οι ΤΑΙΜS μιλούν ακόμη για μια άλλη πολύ επικίνδυνη όψη του καταστροφικού αυτού σεναρίου, που έχει σχέση με την αυξανόμενη συμμαχία των Τούρκων και των Αλβανών, με βάση το κοινό τους θρήσκευμα και από την άλλη τη συνέχιση της παραδοσιακής υποστήριξης των Ορθόδοξων Ρώσων προς τους ομοθρήσκους τους Ορθόδοξους Σέρβους ( ΑΠΕ, 5.7.98).

[04] Επίσκεψη του Σκοπιανού Πρωθυπουργού Μπράνκο Τσερβένκοφσκι στις ΗΠΑ

"Η επίσκεψη αυτή σηματοδοτεί τις πολύ καλές σχέσεις που έχουμε με την ΠΓΔΜ και την καλή πορεία την οποία ακολουθεί μεγάλος αριθμός θεμάτων", δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέϊτ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν (ΑΠΕ, 30.6.98).

Ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο Αλ Γκορ, τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Στρόουμπ Τάλμποτ, τον υπουργό Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν, με άλλους ανώτερους εκπροσώπους της αμερικανικής κυβέρνησης, καθώς και με τους υπεύθυνους της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Στο επίκεντρο των συνομιλιών που είχε ο κ. Τσερβένκοφσκι, εκτός απ' τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-ΠΓΔΜ, ήταν και οι τελευταίες εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο.

Μιλώντας στην Εθνική Λέσχη Τύπου της Ουάσιγκτον στις 29 Ιουνίου, ο Πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στις σχέσεις της χώρας του με τα γειτονικά της κράτη.

Αναφερόμενος στις σχέσεις της ΠΓΔΜ με την Ελλάδα, ο κ. Τσερβένκοφσκι σημείωσε ότι είναι ικανοποιημένος από την πρόοδο που έχει συντελεστεί στον πολιτικό και οικονομικό τομέα μετά την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας και πρόσθεσε ότι, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμη ανοιχτά θέματα, είναι σίγουρος για την περαιτέρω πρόοδο στις διμερείς σχέσεις.

Σχετικά με τις σχέσεις με τη Βουλγαρία υπογράμμισε ότι αυτές δεν έχουν προχωρήσει στο βαθμό που θα επιθυμούσε με την υπογραφή διμερών συμφωνιών, λόγω της απροθυμίας της Σόφιας να αναγνωρίσει τη "μακεδονική" γλώσσα.

Τέλος, όσον αφορά την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο, ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός τόνισε ότι είναι αντίθετος με τη χρήση στρατιωτικών μέσων για την επίλυση του προβλήματος και τάχθηκε υπέρ της πολιτικής λύσης μέσω διαλόγου και με την παροχή ουσιαστικής αυτονομίας στους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου. Παράλληλα, ο κ. Τσερβένκοφσκι υπογράμμισε ότι δεν πρέπει να υπάρξει αλλαγή των συνόρων με τη χρήση βίας (Γρ. Τύπου Ουάσιγκτον, 29.6.98).

Ενισχύονται οι σχέσεις ΠΓΔΜ-Τουρκίας

Με στόχο την ενίσχυση των διμερών σχέσεων, ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην ΠΓΔΜ στις 6 και 7 Ιουλίου, ύστερα από πρόσκληση του ομολόγου του Μπράνκο Τσερβένκοφσκι.

Σε ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών (3.7.98) αναφέρεται ότι "η Τουρκία, η οποία υποστηρίζει σταθερά την ένταξη της Μακεδονίας στη διεθνή κοινότητα, προσδίδει αποφασιστική σημασία στην ενίσχυση των σχέσεων με τη χώρα αυτή"(ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ., 3.7. 98).

Στο μεταξύ, ο Σκοπιανός υπουργός Αμυνας Λάζαρ Κιτάνοφσκι επισκέφθηκε την 1η Ιουλίου την Αγκυρα, όπου είχε συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του Ισμέτ Σεζγκίν, ενώ έγινε δεκτός απ' τον Πρόεδρο Ντεμιρέλ και τον Πρωθυπουργό Γιλμάζ.

Σε κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Τούρκος υπουργός τόνισε ότι η σταθερότητα και η ασφάλεια των Βαλκανίων είναι μεγάλης σημασίας για ολόκληρη την περιοχή και πρόσθεσε ότι η σταθερότητα της ΠΓΔΜ είναι εξαιρετικής σημασίας για την Τουρκία.

Επίσης, ο κ. Σεζγκίν δήλωσε ότι η χώρα του θα εκσυγχρονίσει την αεροπορική βάση και το κέντρο συντήρησης βαρέων μηχανημάτων στην ΠΓΔΜ, ενώ θα χορηγήσει και οικονομική βοήθεια ύψους ενός εκατομ. δολλαρίων για το 1998.

[Γ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ

[05] Το Ισραήλ λέει όχι στις διεθνείς εκκλήσεις να σταματήσει το σχέδιο της μεγάλης Ιερουσαλήμ

Οπως δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (5.7.98) ο Νταβίντ Μπαρ Ιλάν, εκπρόσωπος του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, "η Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα του Ισραήλ και δεν θα δεχτούμε να παγώσουμε την ανάπτυξή της, αναμένοντας τις συμφωνίες".

Ο Μπαρ Ιλάν πρόσθεσε ότι το σχέδιο έχει δημοτικό χαρακτήρα χωρίς πολιτικές προεκτάσεις.

Παράλληλα, η ισραηλινή κυβέρνηση έκανε γνωστό στον Γάλλο υψηλόβαθμο διπλωμάτη, Ζαν Κλοντ Κουσεράν, που πήγε στην Ιερουσαλήμ για να προωθήσει την ιδέα αυτή, ότι το Ισραήλ κρίνει άκαιρη την πρόταση που έκαναν η Γαλλία και η Αίγυπτος, για μια διάσκεψη των χωρών που θέλουν να σώσουν την ειρήνη στη Μέση Ανατολή (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 5.7. 98).

Στο μεταξύ, σύμφωνα με δημοσκόπηση που έδωσε στη δημοσιότητα η ισραηλινή τηλεόραση (3.7.98), περίπου τα δύο τρίτα των Ισραηλινών θεωρούν ότι η αναβολή της αποχώρησης των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Δυτική Οχθη, θα θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της χώρας τους. Το 20% πιστεύει το αντίθετο ενώ το 15% δεν έχει άποψη.

Εξάλλου, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Πρόεδρος της χώρας Εζέρ Βάισμαν, συμφώνησαν, στη συνάντηση που είχαν μεταξύ τους, να σταματήσουν τη δημόσια αντιπαράθεσή τους για την πορεία της ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Παλαιστίνιους. Οι δύο άνδρες εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, στην οποία αναφέρεται ότι δεν πρόκειται να συζητούν στο εξής δημοσίως τις διαφορές τους (ΑΠΕ- Ρόιτερ, 1.7.98).

Σημειώνεται ότι η αντιπαράθεση προέκυψε μετά την παρέμβαση του Προέδρου Βάισμαν, ο οποίος κάλεσε τον Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να προχωρήσει στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών, εξαιτίας της αποτυχίας του να προωθήσει την ειρηνευτική διαδικασία.

Η παρέμβαση αυτή προκάλεσε πολιτική θύελλα στο Ισραήλ (ΑΠΕ-Γερμ. Πρακτ., 29.6.98).

[06] Η εκτόξευση αμερικανικού πυραύλου εναντίον ιρακινού ραντάρ αναστάτωσε για λίγο την περιοχή του Κόλπου

Γρήγορα οι φόβοι όμως καταλάγιασαν, καθώς δεν δόθηκε συνέχεια στο συμβάν από καμιά πλευρά. Αντίθετα, υπήρξαν δηλώσεις καθησυχασμού.

Σύμφωνα με το αμερικανικό Πεντάγωνο, το αμερικανικό αεροσκάφος F-16 εκτόξευσε τον πύραυλο εναντίον συστήματος της ιρακινής αντιαεροπορικής άμυνας, όταν ιρακινό ραντάρ "εγκλώβισε" τέσσερα βρετανικά μαχητικά αεροπλάνα Tornado (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλ. Πρακτ., 30.6. 98).

Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Ουίλιαμ Κόεν, μιλώντας στην τηλεόραση του Ρόιτερ (30.6.98), δήλωσε ότι η εκτόξευση του πυραύλου ήταν μια προειδοποίηση προς τη Βαγδάτη, και πρόσθεσε ότι ελπίζει πως δεν θα υπάρξει κλιμάκωση της υπόθεσης αυτής.

Ο ίδιος υπογράμμισε ακόμη ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν σχέδια για ενίσχυση των δυνάμεών τους στην περιοχή του Κόλπου, λόγω του συγκεκριμένου επεισοδίου.

Αλλά και το Βρετανικό Υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε (ΑΠΕ-Ρόιτερ- Γαλλ. Πρακτ., 30.6.98), ότι καμιά νέα επέμβαση δεν έχει προβλεφθεί στη ζώνη εναέριου αποκλεισμού στο νότιο Ιράκ μετά την εκτόξευση του αμερικανικού πυραύλου.

Η Γαλλία από την πλευρά της, εξέφρασε τη λύπη της για το επεισόδιο και κάλεσε τη Βαγδάτη να δείξει αυτοσυγκράτηση.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι την εκτόξευση του πυραύλου επιβεβαίωσε και το Ιράκ, με δηλώσεις επίσημου Ιρακινού εκπροσώπου, αν και αρχικά είχε τηρηθεί εκ μέρους της Βαγδάτης απόλυτη σιωπή σχετικά με το επεισόδιο.

Οπως μετέδωσαν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία Ρόιτερ, Γαλλικό και Γερμανικό (30.6.98), ο επίσημος Ιρακινός εκπρόσωπος διέψευσε την εκδοχή του Πενταγώνου, σύμφωνα με την οποία το ιρακινό ραντάρ είχε ενεργοποιηθεί, ενώ υπερίπταντο της περιοχής βρετανικά καταδιωκτικά "Tornado".

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article