[1] Αναζητωντας τον "πριγκιπα"

[2] Προς τιμην των ΜΜΕ

[3] Προ ιστορια

[4] ΜΙΑ ΠΑΡΑΛΟΓΗ ΑΠΕΡΓΙΑ

[1] Αναζητωντας τον "πριγκιπα"

-ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΔΟΧΟΛΟΓΙΑ-

Του ΔΗΜΗΤΡΗ Κ. ΠΑΠΑ ΙΩΑΝΝΟΥ

Στη "μεταανδρε ικη" Ελλαδα οι πυρηνες της νεας ιδεολογικης ζυμωσης ειναι σαφες οτι θα δημιουργηθουν απο τη μετεξελιξη της πολιτικης λογικης του Ανδρεα Παπανδρεου. Απο αυτη την αποψη ως μεταανδρε ικη περιοδος νοειται η απομακρυνση του ΠΑΣΟΚ απο την κυριαρχη φυσιογνωμια του ηγετη η η διαφοροποιηση του απο κυριαρχες πρακτικες και φυσικα οχι η απομακρυνση του απο μια πολιτικη λογικη η οποια, εχοντας τρομερη ευελιξια και ικανοτητα κατανοησης ενος δυναμικα μεταβαλλομενου "κοσμου" -του γουστου των μαζων, για να το πουμε πιο απλα- προσαρμοζοταν στις συνθηκες διατηρωντας τον αρχικο πυρηνα της σκεψης, δηλαδη την ελπιδα για ενα δικαιο κοσμο.

Παραδειγματα επι του παροντος ειναι η εργωδης συμπνοια της κυβερνητικης πλειοψηφιας ενοψει της ψηφισης του νεου προ υπολογισμου, αποτελεσμα μιας οικονομικης πολιτικης κυριαρχικα σχεδιασμενης απο τον ιδρυτη του ΠΑΣΟΚ και η αντιθεση σ' αυτην του Δ. Τσοβολα εν ονοματι του αρχικου οραματος του ΠΑΣΟΚ, δηλαδη εν ονοματι του Ανδρεα Παπανδρεου των πρωτων χρονων. Ακομα και οι τωρινες εξαγγελιες του υπουργου Εργασιας κ. Τζουμακα, σε σχεση με τις παροχες στους συνταξιουχους και σε αντιθεση με τους οικονομικους υπουργους, ειναι η ολιγον τροποποιημενη επαναληψη μιας τακτικης που και στο παρελθον, περιοδος 1981, ειχε ακολουθηθει. "Ανακοινωσεις λογου χαρη" τοτε "που αυξησαν το εργατικο κοστος (τριετιες κ.λπ.) δεν εγιναν απο τον οικονομικο υπουργο, τον Αποστολο Λαζαρη, αλλα απο τον υπουργο Εργασιας, τον Αποστολο Κακλαμανη, και εν αγνοια του οικονομικου επιτελειου".1 Δηλαδη εκεινη την πρωτη περιοδο υπηρχε "ενα ανοιγμα σε κοινωνικες παροχες χωρις συντονισμενη εποπτεια, ωστε να λαμβανεται υπο!

ψη και η οικονομικη κατασταση της χωρας".2 Οι καιροι ομως τωρα αλλαξαν...

Τα πραγματα φυσικα δεν μπορουσαν να ειναι αλλιως, οταν η πολιτικη λογικη και η ικανοτητα αναλυσης μιας προικισμενης φυσιογνωμιας μετετρεψε τους αγνωστους στους θυρωρους τους σε υπουργους -χωρις εδω να υπονοειται οτι οι αγνωστοι δεν ηταν και ικανοι- η οταν η μοναδικη συνδεση αυτων των αγνωστων με το ΠΑΣΟΚ ηταν η φυσιογνωμια αυτη. Π.χ. ενας απο τους κυριους διεκδικητες τωρα της αρχηγιας του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Αρσενης, ομολογει στο βιβλιο του "Πολιτικη καταθεση" οτι η μονη σχεση που ειχε αρχικα με το ΠΑΣΟΚ ηταν η σχεση του με τον Α. Παπανδρεου. Στην ερωτηση: "Εχετε λοιπον σχεση κορυφης με το ΠΑΣΟΚ;" απαντα: "Ναι. Αυτο ομως ειναι φυσικο, οταν ζει κανεις στο εξωτερικο και το σημειο αναφορας του στο ΠΑΣΟΚ ειναι ο Ανδρεας Παπανδρεου".3 Ο ιδιος πολιτικος π.χ. δεν επελεξε να επιστρεψει στην Ελλαδα το 1974 "οταν ερχονται ολοι, και ο Ανδρεας Παπανδρεου", "για οικογενειακους λογους" και γιατι ειχε "ηδη εμπλακει σε μια σειρα διεθνων διαπραγματευσεων"4 (εργαζοταν τοτε στον ΟΗΕ).

Ετσι η νεα πολιτικη λογικη ουσιαστικα αναλαμβανει να προχωρησει τη μετεξελιξη μιας κοινωνιας που οικοδομηθηκε τουλαχιστον και με την κυριαρχικη σκεψη του Α. Παπανδρεου. Και βεβαια περασε οριστικα η εποχη οπου η πολιτικη, σαν καλη μητερα, ανελαμβανε, με επιφαση ανθρωπινης προσεγγισης "προκειμενου να κατευνασει το φοβο του ""παιδιου'' για τους ""δαιμονεσ''", να διηγηθει ξανα το παραμυθι, συμφωνα με το οποιο "οι κακοι τιμωρουνται και οι καλοι ανταμειβονται". Αυτο βεβαια δεν αποκλειει την πιθανοτητα ορισμενοι πολιτικοι, ακολουθωντας μια πτυχη του δρομου του Ανδρεα Παπανδρεου, να επιχειρησουν κατι τετοιο εκ νεου.

Παρα τη λογικη οτι εντος του ΠΑΣΟΚ θα συγκρουστουν προσωπα, π.χ. Αρσενης- Σημιτης, στην ουσια θα συγκρουστουν πολιτικες η τροποι αναλυσης και προσεγγισης της πολιτικης. Η αποψη π.χ. Σημιτη οτι "το ΠΑΣΟΚ κληθηκε μεταδικτατορικα να ""ξεχρεωσει'' και τη μακροχρονια κοινωνικη αναλγησια της ελληνικης δεξιας και να ""εφευρει'' μορφες αποτελεσματικης κοινωνικης προστασιας"5 με την αποψη Αρσενη που λεγει: "Δεν ειναι σωστο να πουμε πως επι Νεας Δημοκρατιας δεν δοθηκαν αυξησεις. Θα ελεγα πως επι Καραμανλη, ισως για πολιτικους λογους, δοθηκαν αυξησεις και περα απο τις δυνατοτητες της οικονομιας".6 Η αναλυση Σημιτη δεν προσεγγιζει π.χ. το θεμα των αυξησεων, που δοθηκαν επι Καραμανλη η της Δεξιας, οπως λεγει, με τον αοριστο λογο του κ. Αρσενη "ισως για πολιτικους λογους". Θεωρει οτι η δεξια ηταν "δεσμια της ταξικης και πελατειακης της λογικης" και γι' αυτο υιοθετησε "πελατειακες διανεμητικες πρακτικες"7 απο τις οποιες επηρεαστηκε φυσικα και το ΠΑΣΟΚ.

Η αρνηση ορισμενων στο χωρο του ΠΑΣΟΚ να δουν αυτη τη συγκρουση, περιοριζομενοι στην προσπαθεια να "αναγνωρισουν" στα προσωπα των διαδοχων τη "συνεχεια" τους, θα αλλοτριωσει την ιδεολογικη διαμαχη στο ΠΑΣΟΚ, σημειο υγειας που οδηγει στη συνθεση, οικοδομωντας πληρως πια στο χωρο της πολιτικης τις πελατειακες σχεσεις, αφηνοντας τις ιδεολογικες επιλογες στους "τεχνικους". Εξαλλου, για να επιμεινουμε στις κατα την κριση μας διαφορες των διαδοχων -ανεξαρτητα απο το ποτε θα γινει αυτη η διαδοχη- για τον κ. Αρσενη δεν υπαρχουν πια δεξιοι-αριστεροι. Λεγει: "Ειλικρινα πιστευω οτι ο πολιτικος χαρτης, που χωριζει τον κοσμο σε δεξιους και αριστερους, με κυριο γνωμονα την πολιτικη ιστορια των οικογενειων, εχει παψει να εχει πολιτικο νοημα.. Σημερα η πολιτικη αντιπαραθεση ειναι αναμεσα στο παλιο και στο νεο".8 Αυτη φυσικα η ομιχλωδης αντιπαραβολη του παλιου με το νεο υποδηλωνει, κατα την παλια κριτικη του Ρασελ Τζακομπι, οτι "το μεταγενεστερο ειναι οπωσδηποτε καλυτερο απο το προγενεστερο!

".

Σημερα, αν κρινουμε και απο τη "μερικη" εξεγερση στη Γαλλια και απο τις παρ' ημιν πορειες των συνταξιουχων, "χωρις να εξιδανικευουμε το παρελθον, θα μπορουσαμε να πουμε σχεδον το αντιθετο: ο,τι ειναι νεο ειναι χειροτερο απο ο,τι ειναι παλιο".9 Η παραπανω αποψη βεβαια δειχνει οτι ο "συγχρονος νους δεν μπορει πια να σκεφθει τη σκεψη, μπορει μονο να την τοποθετησει στο χωρο και στο χρονο".10 Η τοποθετηση της σκεψης στο χρονο φυσικα δεν αποτελει ιδεολογια. Και ας μην ξεχναμε οτι χρονικα ειναι μεταγενεστερος, νεος π.χ. ο Λεπεν και παλιος ο Ντε Γκολ. Η συγκριση βεβαια του παλιου με το νεο στην ελληνικη πολιτικη σκηνη, ιδιως απο πλευρας προσωπων, ενιοτε μπορει να προξενει και γελωτα.

Η συγκρουση φυσικα ρευματων στο ΠΑΣΟΚ, η οποια μπορει να ειναι και σφοδροτατη, δεν συνδυαζεται με την ενοτητα του. Η συνθεση της διαφορετικοτητας, που πραγματοποιειται στα κομματικα του οργανα, ειναι η δυναμη του και οχι η κυριαρχια μιας ολιστικης αποψης για την πολιτικη η την οικονομια. Και αυτο βεβαια οφειλει να γινεται κυριως σημερα οπου ενας "αιτιωδης ολισμος" (ψαθσαλ ηολισμ) εμφανιζεται ως εναλλακτικη καινοφανης μεθοδολογικη δομη η οποια θα καλυψει τις ανεπαρκειες η τις ατελειες του συστηματος, κυριως στα θεματα οικονομιας.11 Αυτο φυσικα προ υποθετει ενα δημοκρατικα οργανωμενο κομμα οπου και η συγκρουση και η συνθεση ειναι δυνατη εντος του και οχι η στοιχιση πισω απο προσωπα.

Και φυσικα διαφορες υπαρχουν και στην εξωτερικη πολιτικη μεταξυ των δυο κυριων τασεων στο ΠΑΣΟΚ που εκφραζουν οι κ. Αρσενης - Σημιτης: αντιστοιχα μια ταση αντιπαραθεσης- διεκδικησης-εσωστρεφειας με μια ταση συνεχους παρουσιας-διεκδικησης- εξωστρεφειας. Ελεγε π.χ. ο κ. Αρσενης: "Προσωπικα δεν εκρυψα ποτε τη δυσπιστια μου οσον αφορα τη δυνατοτητα συγκλισης συμφεροντων και αποψεων μεταξυ της ελληνικης αναπτυξης και της ολοκληρωσης της Κοινης Αγορας. Και ειχα τονισει την αναγκη σκληρων διαπραγματευσεων, χωρις να αποκλεισθει η πιθανοτητα ανοιχτης αντιπαραθεσης με την ΕΟΚ αν δεν ικανοποιηθουν βασικες εθνικες προτεραιοτητες".12 Ο Κ. Σημιτης διατυπωνει διαφορετικα την πολιτικη διεκδικησεων, λεγοντας: "Η μονη πραγματικη εθνικη πολιτικη σημερα ειναι εκεινη που θα εξασφαλισει τη διεθνη παρουσια της χωρας σε ολους τους τομεις, η οποια θα εχει στοχο να καταστησει την Ελλαδα ισχυρη". "Η αποστροφη προς την Ευρωπη και η ""ελληνοκεντρικη'' αναδιπλωση δεν αποτελουν ομως διεξοδο".13

Η ορθολογιστικη κριτικη, η συνθεση των ιδεολογικων ρευματων, που επιτυγχανεται παντα με καλη θεληση για την αρση των δυσκολιων, το πρακτικο πνευμα και η πειστικη επιδειξη των τροπων βελτιωσης της καθημερινης ζωης ειναι τα ουσιαστικα στοιχεια της πολιτικης, ομως... τα παραμυθια επιμενουν παντα στο σωτηρα πριγκιπα...

1. Γ. Αρσενης: Πολιτικη Καταθεση, Εκδοσεις Οδυσσεας, Αθηνα 1987, ς. 70., 2. ο.π., 3. ο.π., ς. 59., 4. ο.π., ς. 42-43., 5. Κ. Σημιτης, Για μια κοινωνια ισχυρη για μια ισχυρη Ελλαδα, Πλεθρον 1995, ς. 10., 6. Γ. Αρσενης ο.π. (1) ς. 67., 7. Κ. Σημιτης, ο.π. (5) ς. 10-11, 8. Γ. Αρσενης, ο.π. (1) ς. 284., 9-10. Ρ. Τζακομπι, Κοινωνικη Αμνησια, Αθηνα 1983, ς. 29., 11. πρβλ. Τ.Α. Βουλαν - Π.Φ. Ο'Γορμαν, Βευονδ Ρηετοριψ ανδ Ρεαλισμ ιν Εψονομιξ, Ροθτλεδγε 1995, ς. 205 κ.εξ., 12. ο.π. (1) ς. 169 13. ο.π. (5) ς. 15.

[2] Προς τιμην των ΜΜΕ

Δεξιωση αποψε στο προεδρικο μεγαρο, "προς τιμην των εκπροσωπων των μεσων μαζικης ενημερωσεως", οπως λεει η σχετικη προσκληση του προεδρου της Δημοκρατιας Κων. Στεφανοπουλος.

Και θα εχει ξεχωριστο ενδιαφερον αυτη η δεξιωση, αφου θα δωσει την ευκαιρια να βρεθουν κατω απο την ιδια, και μαλιστα υψηλη στεγη οι ανθρωποι που βρισκονται στο επικεντρο της συγκρουσης γυρω απο τα ΜΜΕ. Δημοσιογραφοι, συνδικαλιστες, υπουργοι και ιδιοκτητες των Μεσων.

Δεν αποκλειεται, ο προεδρος της Δημοκρατιας ν' ασκησει την επιρροη του με την ευκαιρια για να γεφυρωθουν οι διισταμενες αποψεις των μεν και των δε.

Βεβαια, οπως θα ελεγε και ο υφυπουργος Τυπου Νικος Αθανασακης ο προεδρος της Δημοκρατιας δεν δικαιουται... δια να ανακατεβεται διοτι δεν το το επιτρεπει το Συνταγμα, αλλα ολοι ευχονται ο κ. Στεφανοπουλος να κανει την πρεπουσα κινηση. Στο κατω- κατω δεν προκειται εδω για αντικατασταση πρωθυπουργου, αλλα για αποκατασταση της λογικης και της ψυχραιμιας.

Το μερακι της δουλειας

Κατηγορουν μερικοι τους δημοσιογραφους οτι εγιναν ξαφνικα γιατροι ολων των ειδικοτητων: καρδιολογοι, πνευμονολογοι, ακτινολογοι, ουρολογοι...

Παλαιοτερα, παρομοιες κατηγοριες "Εχετε γινει σεισμολογοι" "Εχετε γινει συνταγματολογοι" "Εχετε γινει ποινικολογοι".

Ναι, οι δημοσιογραφοι κατα καιρους γινονται κατι απο ολα αυτα. Γιατι, αυτη ειναι η δουλεια τους. Να πληροφορουνται για τα παντα και να τα μεταφερουν στο αναγνωστικο κοινο.

Και οσο η πληροφορηση θα φοραει σουρντινες, τοσο οι δημοσιογραφοι θα γινονται πιο επιμονοι εως και αδιακριτοι.

Και παντως, κανενας απο τους κατηγορους δεν σκεφθηκε τι τραβουν οι δημοσιογραφοι μερα και νυχτα, μακρια απο πολυτελειες και διασκεδασεις για να βγαλουν την ειδηση. Οπως εδω και 22 μερες στο Ωνασειο...

Τα δεινα του Τυπου

Δεν ειναι σιγουρα, οι καλυτερες μερες, αυτες που περναει σ' ολο τον κοσμο ο Τυπος. Ο ανταγωνισμος της τηλεορασης και τα αναπτυσσομενα ηλεκτρονικα δικτυα πληροφοριων, στερουν απο τις εφημεριδες αναγνωστες και διαφημιστικα εσοδα.

Καθε μερα καποια εφημεριδα κλεινει η καποια αλλη κανει δραστικες περικοπες σε λειτουργικα εξοδα. Η "Λιμπερασιον" π.χ. απολυει σημαντικο αριθμο εργαζομενων.

Αλλα, αν οι εφημεριδες στον ανεπτυγμενο οικονομικα και πολιτικα κοσμο περνανε δυσκολες οικονομικα ωρες, στον... αλλο κοσμο, τα πραγματα ειναι χειροτερα. Εφημεριδες κλεινονται απο τις εξουσιες, δημοσιογραφοι δολοφονουνται η εξαφανιζονται, η λογοκρισια οργιαζει.

Ειναι γνωστα τα "κατορθωματα" της γειτονικης μας Τουρκιας, που εχει ριξει στις φυλακες πολλους δημοσιογραφους και διανοουμενους, ενω καθε τοσο κλεινει προσωρινα η επ' αοριστον ενα εντυπο.

Στον ιδιο χορο εχει μπει κι η Αλγερια, παρα τα δημοψηφισματα και τις κορωνες για δημοκρατια. Προσφατο θυμα, η μεγαλης κυκλοφοριας εφημεριδα, "Λιμπερτε". Η αλγερινη κυβερνηση διεταξε το κλεισιμο της για δυο εβδομαδες διοτι, "εχει παραβιασει τους κανονισμους εκτακτου αναγκης, που ισχυουν για τον Τυπο απο το 1992".

Ολες οι ανεξαρτητες εφημεριδες της Αλγεριας, αποφασισαν σε ενδειξη διαμαρτυριας και συμπαραστασης προς την "Λιμπερτε" (κυκλοφορια 160.000 φυλλα ημερησιως) να μην κυκλοφορησουν για τρεις ημερες, ενω απειλουν και με αλλες κινητοποιησεις, αν δεν αρθουν οι περιορισμοι και οι κυρωσεις εναντιον του Τυπου.

Βλεπετε, στην Αλγερια οι δημοσιογραφοι απεργουν για αλλους λογους...

Στα 70 και δεν φευγει

Μπορει ο ερως χρονια να μην κοιτα, αλλα το ιδιο ισχυει και για την τεχνη. Και στην προκειμενη περιπτωση, για την τεχνη του Χορν.

Ολοι ασφαλως θα θυμομαστε τη Μαγια Πλισεσκαγια, τη διασημη πριμα μπαλαρινα του "Μπολσοι". Ειναι τωρα 70 χρονων, αλλα αυτο δεν την εμποδισε να εμφανιστει προσφατα στη σκηνη του μοσχοβιτικου ναου της τεχνης και να χορεψει στο "Θανατο του κυκνου".

Το εισιτηριο ηταν -κρατηθειτε- 500 δολαρια, δηλαδη 125.000 δραχμες -ποσο μυθικο για τους Ρωσους. Κι ομως, το θεατρο ηταν καταμεστο και το κοινο αποθεωσε την 70χρονη Μαγια.

Οταν τη ρωτησαν οι δημοσιογραφοι σε τι οφειλει την αιωνια νεοτητα της, απαντησε απλα: "Στην καλη υγεια".

Οι υγιεις κυκνοι ποτε δεν πεθαινουν... Κι υστερα μερικοι θελουν τους πολιτικους να αποσυρονται απο τα 60 τους!

[3] Προ ιστορια

Αυτη η δεξιωση προς τιμην των εκπροσωπων των ΜΜΕ εχει τη δικη της ιστορια. Την καθιερωσε πριν απο 20 χρονια ο Κωνσταντινος Καραμανλης και γνωρισε λαμπρες ημερες, η μαλλον νυχτες δοξας.

Ολοι οι πολιτικοι αρχηγοι ηταν παροντες και μαζι οι υπουργοι, βουλευτες κ.λπ. Και οι δημοσιογραφοι, εκτος απο μεζεδακια και ποτα, γευονταν και ειδησεις, που εβγαιναν μεσα στο Προεδρικο Μεγαρο.

Οταν, ομως, εγινε Προεδρος της Δημοκρατιας ο Χρηστος Σαρτζετακης η δεξιωση αυτη, κοπηκε με το μαχαιρι. Κανενας δεν εμαθε το γιατι;

Ο Κων. Καραμανλης, οταν ξαναγινε Προεδρος, το 1990, την επανεφερε και τωρα τη συνεχιζει ο Κων. Στεφανοπουλος, που κανει και πρεμιερα!

Οπως λενε και οι... βασιλοφρονες Κωνσταντινος παρεδωσε, Κωνσταντινος θα παρει. Αλλα μην παει πιο περα το μυαλο σας... Οι αποντες

Παντως, χωρια απο το δημοσιογραφικο ενδιαφερον, η αποψινη δεξιωση στο Προεδρικο, δεν θα εχει την παλια λαμψη απο πλευρας πολιτικων προσωπικοτητων.

Ο Ανδρεας Παπανδρεου, που καποτε μαζευε γυρω του τα μεγαλυτερα "πηγαδακια" ειναι καθηλωμενος στο κρεβατι του "Ωνασειου".

Ο Κωνστ. Μητσοτακης, που παντα τιμησε τη δεξιωση, βρισκεται στο εξωτερικο, μεταξυ Παρισιων και Νεας Υορκης.

Ο Κωνστ. Καραμανλης, που καθιερωσε τη δεξιωση και ηταν κι αυτος πολος ελξης των "πηγαδακιων" μοναζει πια στο σπιτι του, στην Πολιτεια.

Θα ειναι παροντες, βεβαια, οι δελφινοι και παραδελφινοι, αλλα, οπως και να το κανουμε κανενας δεν ειναι αστερας πρωτου μεγεθους. Ο κυκλος της μεταπολιτευσης καθως κλεινει, δημιουργει πολιτικους που δεν εντασσονται στην κατηγορια των "βαρεων βαρων".

Χειραψιες Προσεξατε τη φωτογραφια που δειχνει το Μιλοσεβιτς και τον Ιζεντκμπεκοβιτς να ανταλλασουν "θερμη χειραψια" μετα την υπογραφη της συμφωνιας των Παρισιων;

Οι δυο ηγετες χαιρετιουνται απο μακρια και κανουν προσπαθεια για να χαμογελασουν. Μας θυμισαν την... ιστορικη χειραψια που ανταλλαξαν καποτε, στο αεροδρομιο του ελληνικου ο Ανδρεας Παπανδρεου και ο Κων. Μητσοτακης. Τοτε, "αρχιτεκτονας" της χειραψιας ηταν ο Κωνστ. Καραμανλης.

Τωρα, ειναι ο Μπιλ Κλιντον με συμπαραστατες τον Ηακ Σιρακ και τον Χελμουτ Κολ.

Φωτογραφικοι βιοι παραλληλοι και πολυ διδακτικοι...

[4] ΜΙΑ ΠΑΡΑΛΟΓΗ ΑΠΕΡΓΙΑ

Ο Ελληνας πολιτης στερειται σημερα την πληρη ενημερωση του, επειδη η ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ και Η ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ αποφασισαν να πραγματοποιησουν την πιο παραλογη απεργια των τελευταιων χρονων. Και ειναι παραλογη η απεργια για τον εξης λογο:

Οπως γνωριζει το κοινο, διατυπωθηκε τελευταια η κατηγορια κατα του Τυπου (εφημεριδες, περιοδικα, ραδιοφωνο και τηλεοραση) οτι υπεξαιρεσαν 22 δισεκατομμυρια δρχ. απο αγγελιοσημο που εισεπραξαν και δεν απεδωσαν στα δικαιουχα ασφαλιστικα ταμεια των δημοσιογραφων και των υπαλληλων του Τυπου. Ο ιδιος ο Προεδρος της Βουλης υποστηριξε με το κυρος του και επανελαβε την κατηγορια σε οργιλο μαλιστα υφος. Ομως οι δημοσιογραφοι γνωριζουν, και ο κ. Προεδρος της Βουλης οφειλε να γνωριζει, οτι η αιτια της συσσωρευσης των οφειλων (που οσον αφορα τις εφημεριδες των Αθηνων δεν ξεπερνουν τα 2 δις) ειναι κυριως η ελλειψη κρατικης οργανωσεως.

Σχετικα με το θεμα αυτο χρειαζεται εδω μια διευκρινιστικη παρενθεση:

Η ιδιωτικη τηλεοραση ξεκινησε στη χωρα μας το 1988 και αγκαλιαστηκε αμεσως απο το κοινο με αποτελεσμα να αποκομισει μεγαλο μεριδιο της διαφημισης. Κατα συνεπεια αρχισε να εισπραττει, συμφωνα με το νομο 1866/88, αγγελιοσημο.

Ομως ο νομος αυτος δεν προεβλεπε ποιος ειναι ο δικαιουχος οργανισμος στον οποιο η τηλεοραση θα επρεπε να αποδωσει τον πορο αυτον. Χρειαζοταν δηλαδη μια προσθηκη στον νομο που θα ρυθμιζε το θεμα. Για να γινει η προσθηκη αυτη χρειασθηκαν 4 χρονια (νομος 1989/91). Ειχαν βεβαια μεχρι τοτε συσσωρευθει στα ταμεια των τηλεορασεων τεραστια ποσα που δεν μπορουσαν να καταβληθουν εφ' απαξ, και ετσι ρυθμιστηκε τοτε ο τροπος καταβολης τους σε 48 δοσεις. Η κυρια αιτια καθυστερησης της ρυθμισης ηταν το οτι η Ενωση Συντακτων εδισταζε να εισπραξει τον πορο διοτι φοβοταν πως αυτο θα σημαινε αυτοματο δικαιωμα των εργαζομενων στην τηλεοραση να ασφαλιζονται για συνταξη στο ΤΣΠΕΑΘ οπου ασφαλιζονται οι δημοσιογραφοι και οι υπαλληλοι των εφημεριδων. Η ασφαλιση ομως στο ΤΣΠΕΑΘ ειναι το πρωτο σκαλοπατι για να εγγραφει κανεις μελος της Ενωσεως Συντακτων και της Ενωσεως Προσωπικου, αφου τα καταστατικα τους προβλεπουν οτι για να γινεις μελος τους πρεπει να εχεις ασφαλισθει στο ΤΣΠΕΑΘ επι 3 χρονια τουλα!

χιστον. Φοβηθηκαν δηλαδη οτι θα ητ αν υποχρεωμενοι να εγγραψουν μελη τους ολους τους δημοσιογραφους και υπαλληλους των τηλεορασεων. Και αυτο δεν το ηθελαν. Κλεινει για την ωρα η παρενθεση.

Μετα την ανωτερω ρυθμιση καταβολης, το αγγελιοσημο καταβαλλοταν κανονικα μεχρι τον Μαιο του 1994, οποταν συνεβη η γνωστη νομισματικη κριση με αποτελεσμα την ανοδο των επιτοκιων δανεισμου σε τετοια υψη, ωστε οι τηλεορασεις να μη μπορουν να εισπραξουν απαιτησεις πελατων τους και να βρεθουν σε αδυναμια εξυπηρετησης των δοσεων αγγελιοσημου για δυο μηνες. Ετσι ομως εξεπεσαν της ρυθμισεως. Η αναστατωση ομως της αγορας απο τη νομισματικη κριση δεν αφορουσε μονον τις εφημεριδες και τις τηλεορασεις. Ετσι το κρατος, με το νομο 2256 της 18.11.1994 εδωσε τη δυνατοτητα σε ολες τις επιχειρησεις να ρυθμισουν τις οφειλες τους απο ασφαλιστικες εισφορες σε 12 μηνιαιες δοσεις. Η δυνατοτητα δοθηκε τοτε, πεντε μονο μηνες μετα τη νομισματικη κριση, σε ολες τις επιχειρησεις, εκτος απο τις εφημεριδες και τις τηλεορασεις που δεν υπηχθησαν στη ρυθμιση επειδη δηθεν το αγγελιοσημο δεν εθεωρειτο ασφαλιστικη εισφορα αλλα κοινωνικος πορος. Ετσι αρχισαν να συσσωρευονται παλι τα χρεη απο αγγελιοσημο και χρει!

ασθηκε να εκδοθει τον Αυγουστο του

1995 (δηλαδη μετα 14 μηνες απο τη νομισματικη κριση) ο νομος 2328/95 που υπηγαγε επιτελους στη ρυθμιση και τις επιχειρησεις Τυπου. Ποιος φταιει λοιπον για τη συσσωρευση των χρεων;

Ο ιδιος νομος 2328/95, αναγνωριζοντας οτι οι εφημεριδες και η τηλεοραση αδυνατουν να εισπραττουν το αγγελιοσημο απο τους αρχικους οφειλετες του που ειναι οι διαφημιστες- διαφημιζομενοι, ορισε οτι απο την 1.11.1995 οι οφειλετες αυτοι θα υποχρεουνται να καταβαλλουν το αγγελιοσημο σε τραπεζες (και οχι στον Τυπο), προεβλεψε δε, για την περιπτωση της μη καταβολης του, την εξοντωτικη ποινη να μην αναγνωριζεται απο την εφορια το συνολο της διαφημιστικης δαπανης ως εξοδο της επιχειρησεως.

Και εδω ερχομαστε στο παραλογο της σημερινης απεργιας: Οι απεργοι, δια των επαγγελματικων τους οργανωσεων, κατηγορησαν τον Τυπο οτι τους υπεξαιρει το αγγελιοσημο με κινδυνο να καταστραφουν τα ταμεια τους. Το αιτημα ομως της απεργιας ειναι να διατηρηθει το ιδιο καθεστως εισπραξεως (απο τον Τυπο) εστω και αν το νεο καθεστως ειναι βεβαιο οτι θα επιτυχει την πληρη και ανεξοδη για τα ασφαλιστικα ταμεια εισπραξη του αγγελιοσημου.

Θα πρεπει επισης να επισημανουμε οτι ο νομος 2328/95 (ο ονομαζομενος νομος Βενιζελου) που ορισε το νεο τροπο εισπραξεως του αγγελιοσημου παραδοθηκε στους ενδιαφερομενους ως νομοσχεδιο στις 30.5.1995. Απο τοτε δηλαδη οι οργανωσεις των απεργων τον μελετουσαν. Και δεν αντεδρασαν καθολου για τις ρυθμισεις του, μεχρι τον περασμενο Νοεμβρη. Μετα την εκδηλωση των πρωτων αντιδρασεων, η κυβερνηση επροτεινε στην ΕΣΗΕΑ να εφαρμοσθει ο νομος επι 4μηνο, δηλαδη μεχρι την 30.4.1996 και εαν τοτε διαπιστωθει οτι η εισπραξη του αγγελιοσημου υστερει σε σχεση με το αντιστοιχο 4μηνο του 1994 να προβει σε διαφορετικη ρυθμιση.

Παρ' ολα αυτα πραγματοποιησαν τη σημερινη απεργια. Προκειται η οχι για θεατρο του παραλογου;

Θα ηταν εδω χρησιμο, για να μπορεσει το κοινο να κατανοησει το ολο ασφαλιστικο πλεγμα των εργαζομενων στον Τυπο, να εξηγηθουν και τα εξης:

Το αγγελιοσημο θεωρητικα καλυπτει τη συνταξιοδοτικη και ιατροφαρμακευτικη περιθαλψη των εργαζομενων στον Τυπο. Αλλα τουτο δεν ειναι αληθες προκειμενου για την ιατροφαρμακευτικη περιθαλψη, αφου σ' αυτην υπαγονται μονο τα μελη των επαγγελματικων οργανωσεων (κυριως ΕΣΗΕΑ και ΕΠΗΕΑ). Οσοι δεν ειναι μελη των οργανωσεων αυτων δεν υπαγονται για ιατροφαρμακευτικη περιθαλψη στον ΕΔΟΕΑΠ (Ενιαιο Δημοσιογραφικο Οργανισμο Επικουρικης Ασφαλισεως και Περιθαλψεως) αλλα στο ΙΚΑ.

Ενω δηλαδη το κοινωνικο συνολο πληρωνει για την περιθαλψη των εργαζομενων στον Τυπο, δεν υπαγονται σ' αυτον οι συντακτες και οι υπαλληλοι των τηλεορασεων και των ραδιοφωνων, εστω και αν αυτοι κυριως παραγουν το εσοδο του αγγελιοσημου αφου το 68% της διαφημιστικης δαπανης πηγαινει στην τηλεοραση.

Ετσι για να υπαχθει κανεις στην ασφαλιση του ΕΔΟΕΑΠ πρεπει να ειναι μελος επαγγελματικης οργανωσης. Αυτο δινει τη δυνατοτητα στις οργανωσεις αυτες να διατυπωνουν την απειλη κατα των εργαζομενων στον Τυπο οτι αν δεν απεργουσαν σημερα, οσοι μεν απο αυτους ειναι μελη επαγγελματικων οργανωσεων θα διαγραφονταν (με αποτελεσμα να χασουν την ιατροφαρμακευτικη τους περιθαλψη) οσοι δε δεν ειναι μελη δεν θα γινονταν ποτε (με αποτελεσμα να χασουν την ελπιδα καλυτερης ιατροφαρμακευτικης περιθαλψης).

Θα πρεπει εδω να αναφερθουν μερικα και για τον ΕΔΟΕΑΠ. Προκειται για το μοναδικο Ταμειο Επικουρικης Ασφαλισης και ιατροφαρμακευτικης περιθαλψης που δεν λειτουργει με τους κανονες που οριζουν οι νομοι για τα ασφαλιστικα ταμεια. Διοικειται απο συμβουλιο που εκλεγεται απο τα μελη των επαγγελματικων οργανωσεων (ΕΣΗΕΑ, ΕΠΗΕΑ) και οχι απο το κρατος, και ελεγχεται για τη διαχειριση της περιουσιας του απο ελεγκτες που ειναι μελη των επαγγελματικων οργανωσεων. Κατι που ισως θα ηταν σωστο αν τα εσοδα του προερχονταν απο εισφορες των μελων τους, αλλα συνιστα σκανδαλο οταν προερχονται απο κοινωνικο πορο. Ο τροπος αυτος της διοικησεως δημιουργει πληρη αδιαφανεια, με αποτελεσμα να μη γνωριζει κανεις ποσα ειναι τα σημερινα αποθεματικα του και πως διαχειριζεται την περιουσια του.

Τελος θα πρεπει να γινουν γνωστα και τα εξησ;

Η οικονομικη κατασταση των εφημεριδων τα τελευταια 6 χρονια συνεχως επιδεινωνεται. Η μεση ημερησια κυκλοφορια των εφημεριδων μειωθηκε απο το 1989 μεχρι σημερα (Σεπτεμβριος 1995) κατα 486.517 φυλλα, δηλαδη κατα 43%. Παραλληλα το μεριδιο της διαφημιστικης δαπανης που επενδυεται στις εφημεριδες απο 18% το 1989 μειωθηκε στο 10,5% το α εξαμηνο του 1995. Η μειωση αυτη του μεριδιου (42%) δεν ξεπεραστηκε απο την αυξηση της συνολικης διαφημιστικης δαπανης που ηταν 40% το χρονο, διοτι λογω του ανταγωνισμου, αφ' ενος αυξηθηκε το ποσοστο εκπτωσεων και προσφορων προς τη διαφημιστικη αγορα εκ μερους των εφημεριδων, αφ' ετερου ο χρονος εξοφλησεως των τιμολογιων απο διαφημιστες και διαφημιζομενους επιμηκυνθηκε σημαντικα.

Η μειωση αυτη των εσοδων των εφημεριδων συνοδευθηκε δυστυχως απο αυξηση των εξοδων τους. Η αυξηση της τιμης του χαρτιου κατα ποσοστο που υπερβαινει το 60% απο το 1990 σε συνδυασμο με την αυξηση του αριθμου των σελιδων στην οποια υποχρεωθηκαν οι εφημεριδες, προκειμενου να ανακοψουν τη μειωση της κυκλοφοριας τους, οδηγησαν σε τριπλασιασμο του κοστους σε χαρτι ανα πωλουμενο φυλλο.

Παρα τις δυσμενεις αυτες οικονομικες εξελιξεις οι αποδοχες των συντακτων και του λοιπου προσωπικου των εφημεριδων αυξανονταν κατα ποσοστα που παντοτε υπερεβαιναν την αυξηση του τιμαριθμου.

Ετσι, ενω ο τιμαριθμος απο τον Οκτωβριο του 1980 μεχρι τον Σεπτεμβριο του 1994 αυξηθηκε κατα 911,66%, η αυξηση των αποδοχων των συντακτων στο ιδιο διαστημα ηταν 1.174,8%, δηλαδη 29% πλεον του τιμαριθμου. Η αντιστοιχη αυξηση των αποδοχων της Εθνικης Συλλογικης Συμβασεως Εργασιας ηταν 844,8%, δηλαδη 330 μοναδες κατω της αυξησεως του τιμαριθμου η 39%.

Πλεον των ανωτερω αυξησεων των αποδοχων των συντακτων και υπαλληλων ικανοποιηθηκε και σειρα απο αλλα οικονομικα και θεσμικα αιτηματα τους.

Παρ' ολα αυτα ομως η ΕΣΗΕΑ υποβαλλει καθε χρονο τα τελευταια χρονια και μια σειρα αλλων οικονομικων αιτηματων, η ικανοποιηση των οποιων (μαζι με το ποσοστο αυξησεως των βασικων μισθων) σημαινει αυξησεις των αποδοχων τους που φθανουν μεχρι 138% για εσωτερικους συντακτες και 95% για τους εξωτερικους συντακτες. Τα αιτηματα αυτα ειναι:

1. Μεταβολη του επιδοματος πολυετους υπηρεσιας στον ιδιο εργοδοτη (απο 5% για καθε 5ετια και μεχρι 3 πενταετιες) σε 5% για καθε 3ετια και μεχρι 5 τριετιες.

2. Επιδομα ειδικων συνθηκων (ανθυγιεινο) 10%.

3. Επιδομα πτυχιου απο 5% για καθε ετος σπουδων και μεχρι 5 ετη.

4. Επιδομα αντικαταστασεως αδειουχου.

5. Επιδομα 10% για οσους γραφουν το κειμενο τους σε ηλεκτρονικο υπολογιστη.

6. Επιδομα εξοδων κινησης εξωτερικων συντακτων 5%.

7. Υπολογισμος των εκτος εδρας αποζημιωσεων με βαση το 1/20 του καταβαλλομενου μισθου.

8. Συμβατικο ωραριο εργασιας 6 ωρες την ημερα επι 5 μερες την εβδομαδα.

9. Προσαυξηση νυκτερινης εργασιας 100% με βαση τον καταβαλλομενο μισθο.

10. Επιδομα αδειας οσο και οι αποδοχες αδειας.

11. Πληρης αποζημιωση σε περιπτωση συνταξιοδοτησεως.

12. Συνεχιση της μισθοδοσιας κατα τη διαρκεια απουσιας λογω υποτροφιας.

13. Μη εκδοση των εφημεριδων κατα τις ημερες υποχρεωτικης αργιας των συντακτων.

Αυτα για την αποκατασταση της αληθειας.

"Οι Ενωσεις των Συντακτων και των υπαλληλων των εφημεριδων και των αλλων Μεσων Επικοινωνιας κηρυξαν για σημερα 24ωρη απεργια με αιτημα τη διατηρηση του μεχρι τωρα ισχυοντος τροπου εισπραξης και αποδοσης του αγγελιοσημου επι των διαφημισεων.

Το αιτημα ειναι παραλογο!

Οι απεργουντες υπερασπιζονται τη διατηρηση ενος συστηματος που ομως οι ιδιοι το κατηγορουν ως αιτια σοβαρων προβληματων στην εισπραξη και αποδοση του αγγελιοσημου, με αποτελεσμα τη συσσωρευση οφειλων προς τα Ασφαλιστικα Ταμεια. Δηλαδη ζητουν να διατηρηθει ο εισπρακτικος φορεας που οι ιδιοι κατηγορουν για αναξιοπιστια.

Και αυτα οταν οι σχετικες διαταξεις του νεου νομου διασφαλιζουν πληρως την καταβολη και αποδοση του αγγελιοσημου απο τους διαφημιστες και τους διαφημιζομενους στα Ασφαλιστικα Ταμεια, αφου απειλουν κυρωσεις κατα των παραβατων που καθιστουν απαγορευτικη την καταστρατηγηση τους.

Επειδη εγινε λογος για αιφνιδιασμο των ενδιαφερομενων, ας σημειωθει οτι οι σχετικες διαταξεις του νομου ειναι γνωστες στις επαγγελματικες οργανωσεις των απεργων απο τις 30.5.95 που το νομοσχεδιο κατατεθηκε στη Βουλη, χωρις καμια αντιδραση εκ μερους τους μεχρι προσφατα.

Η δεσμευση τελος της Κυβερνησεως οτι θα τροποποιησει τις σχετικες διαταξεις του νομου αν στο α τετραμηνο εφαρμογης του διαπιστωθει προβλημα στην εισπραξη και αποδοση του αγγελιοσημου, αφαιρει και το εσχατο επιχειρημα των απεργων οτι εαν αρχισει η εφαρμογη του νομου θα ειναι πλεον δυσχερεστατη η μεταβολη του".

Οι συντακτες

Κηρυσσοντας προχθες την 24ωρη απεργια το Συνδικαλιστικο Οργανο των συνεργαζομενων Ενωσεων των συντακτων τονιζε σε σχετικη ανακοινωση:

"Με το νεο νομο, προβλεπεται οτι το αγγελιοσημο θα εισπραττεται και θα αποδιδεται απο τις διαφημιστικες επιχειρησεις, κατι που απορριπτουν κατηγορηματικα οι εργαζομενοι. Και ζητουν να επανασυνδεθει το συστημα βεβαιωσης και εισπραξης του με τους ραδιοτηλεοπτικους σταθμους και τις εφημεριδες, οπως γινοταν επι 28 χρονια. Ταυτοχρονα, να υιοθετηθουν ολες οι διασφαλισεις που προβλεπει ο νεος νομος".

Η ΓΣΕΕ, με αφορμη την απεργιακη κινητοποιηση των εργαζομενων στον Τυπο και τα ΜΜΕ, εστειλε προς το συντονιστικο οργανο το παρακατω τηλεγραφημα:

"Συναδελφοι. Η ΓΣΕΕ εκφραζει τη συμπαρασταση της στον αγωνα του κλαδου σας για την επιλυση των ασφαλιστικων αιτηματων σας και στηριζει τη σημερινη απεργιακη