MinPress: The Week in Review, 98-12-11

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Ε] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ-Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ

[ΣΤ] ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[Ζ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[Η] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[Α] ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

[Β] Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ-ΚΥΠΡΙΑΚΟ

[01] Εκστρατεία για την επανατοποθέτηση του Κυπριακού στη βάση της εισβολής και της παράνομης κατοχής

"Το πραγματικό πρόβλημα είναι η τουρκική κατοχή της Κύπρου και η αύξηση των εξοπλισμών στο κατεχόμενο έδαφος της νήσου", υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος σε συνέντευξή του στο BBC ( 2.12.98) από το Οσλο, όπου βρισκόταν για να συμμετάσχει στη σύνοδο του ΟΑΣΕ.

Ο κ. Πάγκαλος επεσήμανε εξάλλου ότι "το πρόβλημα δεν είναι οι S- 300, αυτό είναι μια μικρή λεπτομέρεια του όλου προβλήματος. Το πρόβλημα είναι ότι η διεθνής κοινότητα, οι ΗΠΑ, η Βρετανία, το ΝΑΤΟ και η Ε.Ε. ανέχονται 25 χρόνια τώρα μια κτηνώδη κατοχή. Μια κατάσταση που στηρίζεται στην ωμή στρατιωτική βία και τις απειλές".

Προηγουμένως, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών είχε επισκεφθεί το Παρίσι, όπου συναντήθηκε με τον Γάλλο ομόλογό του Ιμπέρ Βεντρίν. Στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου (ΑΠΕ, 30.11.98) ο κ. Πάγκαλος τόνισε: "Εκφράσαμε την άποψή μας, που είναι ότι η Ε.Ε. πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία ώστε να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις για την ένταξη της Κύπρου, ενώ παράλληλα θα συνεχίζονται οι πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη μείωση της έντασης, ώστε να μπορέσουν οι δύο κοινότητες να συναντηθούν και να συνεργαστούν.

Εξάλλου, ο κ. Πάγκαλος σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα LE MONDE (2.12.98), τάχθηκε ενάντια στον παραλογισμό της γαλλικής επιχειρηματολογίας, σύμφωνα με την οποία η επανένωση του νησιού πρέπει να προηγηθεί της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση.Ενώ σχολίασε επικριτικά τη γαλλική στάση, που "ενθαρρύνει την αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς η οποία δεν θέλει ούτε τη διευθέτηση του Κυπριακού, ούτε την ένταξη του νησιού στην Ευρωπαϊκή Ενωση και η οποία δεν απαντά σε καμμία πρόταση για διαπραγμάτευση".

Παράλληλα, ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννος Κρανιδιώτης εξέφρασε την απογοήτευση της Ελλάδας και της Κύπρου για την έλλειψη προόδου στο Κυπριακό στον Αμερικανό βοηθό υπουργό Εξωτερικών Μαρκ Γκρόσμαν και τον ειδικό συντονιστή του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τόμας Μίλερ. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 30.11.98 στο Σταίητ Ντηπάρτμεντ, στο περιθώριο των εργασιών της διεθνούς διάσκεψης των δωρητών για την "Υποστήριξη της Ειρήνης και της Ανάπτυξης στη Μέση Ανατολή".

Οπως δήλωσε ο κ. Κρανιδιώτης (ΑΠΕ, 1.12.98) τόνισε στους Αμερικανούς συνομιλητές του ότι είναι παράλογο να ζητείται από την Κύπρο να μην εγκαταστήσει τους πυραύλους S-300, όταν η ένταση στο νησί οφείλεται στην υπερβολική στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας. "Για να αναθεωρηθεί ή για να αλλάξει η πολιτική της Κύπρου στο θέμα των πυραύλων θα πρέπει να υπάρξει κάποια πρόοδος που να δικαιολογεί αυτή την αλλαγή", παρατήρησε ο κ. Κρανιδιώτης και πρόσθεσε ότι ζήτησε από τους αρμόδιους Αμερικανούς αξιωματούχους να ασκήσουν οι ΗΠΑ την επιρροή τους προς την Αγκυρα και να αναλάβουν πρωτοβουλία, ενδεχομένως στο επίπεδο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μέσω των επαφών της εκπροσώπου του Οργανισμού στην Κύπρο, Αν Χέρκους ή στο πλαίσιο του επικείμενου ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανανέωση της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ, με σκοπό τον περιορισμό των εξοπλισμών και της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στην Κύπρο.

"Η Ελλάδα θέλει μια διαδικασία, που θα κινείται προς την κατεύθυνση της εφαρμογής των σχετικών ψηφισμάτων, τα οποία υιοθέτησε το Συμβούλιο Ασφαλείας τον περασμένο Ιούνιο" σημείωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών και διαβεβαίωσε ότι "οι Αμερικανοί αξιωματούχοι βρήκαν τα ελληνικά επιχειρήματα πειστικά, επέδειξαν κατανόηση για τη δυσφορία Αθηνών και Λευκωσίας και επέρριψαν την ευθύνη για το αδιέξοδο, που έχει σημειωθεί, στην τουρκική πλευρά".

Επανέλαβαν, πάντως, την αντίθεσή τους στην εγκατάσταση των πυραύλων S-300 στην Κύπρο, υποστηρίζοντας την ανάγκη μείωσης της έντασης διαμέσου του περιορισμού των εξοπλισμών.

Εξάλλου, σύμφωνα με τον υφυπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας οι δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστήριξαν, ένθερμα, την ενταξιακή πορεία της Κύπρου προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, δηλώνοντας πως μπορεί, φυσικά, να είναι προτιμότερο να υπάρξει λύση πριν την ένταξη, αλλά αυτό δε θα πρέπει να αποτελέσει προϋπόθεση.

Κατά τον κ. Κρανιδιώτη, όπως επεσήμανε λίγες μέρες αργότερα σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ (4.12.98), "η προσπάθεια των τρίτων αυτών δίαυλων για τη μείωση των εξοπλισμών, μείωση της στρατιωτικής παρουσίας, είναι πρόοδος επί της ουσίας του Κυπριακού. Εμείς, δεν θέλουμε τη στρατιωτικοποίηση του Κυπριακού. Εμείς θέλουμε το Κυπριακό να διεθνοποιηθεί, να πολιτικοποιηθεί, διότι πιστεύουμε-και αυτό είναι το μήνυμα που θέλουμε να δώσουμε προς όλες τις κατευθύνσεις-ότι είναι μέσα από τις ειρηνικές διαδικασίες που θα βρεθεί η λύση στο πρόβλημα. Πολιτική λύση θα δοθεί, όχι στρατιωτική λύση, και δεν πρόκειται να μπούμε στη λογική της έντασης που θέλει να μας οδηγήσει η Τουρκία.

Αυτό βεβαίως, δεν σημαίνει ότι Ελλάδα και Κύπρος δεν παίρνουμε όλα τα απαιτούμενα μέτρα για να προασπίσουμε την εδαφική ακεραιότητα και τα εθνικά δικαιώματα και συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου, και αυτή την έννοια έχουν οι κοινές συσκέψεις, η κοινή συνεργασία το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα και όλη αυτή η προσπάθεια που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια. Αναμένουμε εξελίξεις.

Εχουμε κινητοποιηθεί διπλωματικά οι πάντες, Ελλάδα και Κύπρος προς όλες τις κατευθύνσεις, προς την Ευρώπη, προς τις ΗΠΑ, προς τα Η.Ε., τονίζοντας την ανάγκη να ευαισθητοποιηθεί η διεθνής κοινότητα στο θέμα της ασφάλειας της Κύπρου, να επανατοποθετήσουμε και να ανατάξουμε τις προτεραιότητες του Κυπριακού, που δεν είναι βεβαίως η εγκατάσταση των πυραύλων S-300 αλλά είναι η συνεχιζόμενη τουρκική εισβολή και κατοχή, είναι η στρατιωτική παρουσία των κατοχικών δυνάμεων, είναι η αδιαλλαξία της Τουρκίας να συνεργαστεί για λύση στο Κυπριακό με βάση τα ψηφίσματα και τις αποφάσεις των Η.Ε. και η ανοχή που δείχνει, σε τελευταία ανάλυση, η διεθνής κοινότητα σ' αυτή την απαράδεκτη κατάσταση.

Στο ίδιο μήκος κύματος με τους κ.κ.Πάγκαλο και Κρανιδιώτη και ο Ελληνας Επίτροπος Χρήστος Παπουτσής. Σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ (1.12. 98) ο κ. Παπουτσής υποστήριξε:

"Σήμερα, είναι ανάγκη να επανατοποθετηθεί το Κυπριακό στην πραγματική διεθνή του διάσταση.Δηλαδή, ότι πρόκειται περί τουρκικής στρατιωτικής εισβολής και παράνομης κατοχής ενός τμήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια ανωμαλία στη διεθνή έννομο τάξη που διατηρείται επί 24 χρόνια σε κατάφωρη αντίθεση με τις αποφάσεις του ΟΗΕ.

Σ' αυτό το πλαίσιο πρέπει η διεθνής Κοινότητα να αντιμετωπίσει το υπαρκτό πρόβλημα ασφάλειας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Διεθνής Κοινότητα δεν έχει το ηθικό δικαίωμα από τη μία πλευρά να επιτρέπει στον κατακτητή να εξοπλίζεται ανεξέλεγκτα και από την άλλη να ορίζει πως θα αμυνθεί η Κυπριακή Δημοκρατία.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση, εάν θέλει πραγματικά να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της έντασης και στην προώθηση της επίλυσης του Κυπριακού, πρέπει να υποστηρίξει με όλα τα πολιτικά και διπλωματικά μέσα την πρόταση του Προέδρου Κληρίδη για την αποστρατιωτικοποίηση της νήσου".

Στο μεταξύ, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κύπρου στα Ηνωμένα Εθνη πρέσβης Σωτήρης Ζακχαίος ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ Ντιτιέρ Οπέρτι, υπουργό Εξωτερικών της Ουραγουάης, για την πρόθεση της Κύπρου,να ζητήσει τη συζήτηση του Κυπριακού ενώπιον της γενικής συνέλευσης, για πρώτη φορά ύστερα από 15 χρόνια (ΑΠΕ, 2.12.98).

Ο ρόλος των ΗΠΑ

Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον εξέφρασε την πρόθεσή του να εμπλακεί προσωπικά στις προσπάθειες για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό και για μείωση της έντασης στο Αιγαίο, πριν από τη λήξη της θητείας του.

Στη διάρκεια της ημίωρης συνάντησής του με την ηγεσία της ελληνοαμερικανικής κοινότητας στο Λευκό Οίκο (BBC-AΠΕ, 4.12.98) παρουσία και του ειδικού συντονιστή για το Κυπριακό κ. Μίλερ, οι Ελληνες ομογενείς ζήτησαν να ασκήσουν οι ΗΠΑ την επιρροή τους προκειμένου να πεισθεί η Τουρκία να επιδείξει ευελιξία και πνεύμα συνεργασίας στο Κυπριακό και να σταματήσει τις προκλητικές ενέργειες στο Αιγαίο. Παρουσίασαν μάλιστα στον κ. Κλίντον πρόσφατο τουρκικό στρατιωτικό χάρτη, στον οποίο πολλά ελληνικά νησιά εμφανίζονται ως τουρκικά.

Σύμφωνα με τους ομογενείς ο κ. Κλίντον υποστήριξε ότι ενδιαφέρεται να προωθήσει ένα διπλωματικό πακέτο με το οποίο η Τουρκία να μπορεί να ενταχθεί σύντομα στην Ε.Ε. με αντάλλαγμα τη διευθέτηση του Κυπριακού και την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών με βάση το διεθνές δίκαιο.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος είπε μάλιστα ότι έχει συζητήσει γι αυτό το διπλωματικό πακέτο με τον Βρετανό Πρωθυπουργό Τόνυ Μπλαιρ, ο οποίος και το υποστηρίζει.

Εξάλλου, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Παγκύπριας Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα Φίλιπ Κρίστοφερ (ΡΙΚ, 5.12.98) εκτίμηση του Μπιλ Κλίντον, του Τόμας Μίλερ και των στρατιωτικών που ήταν παρόντες στη συνάντηση είναι ότι η εκλογή του Μπουλέντ Ετσεβίτ στην ηγεσία της Τουρκίας, ίσως αποδειχθεί η καταλληλότερη για θετικά αποτελέσματα.

Αυτό, είπε ο κ. Κρίστοφερ, το στηρίζουν στο ότι ο Ετσεβίτ, ως ο Πρωθυπουργός της εισβολής, μπορεί να αποδειχθεί σκληρότερος διαπραγματευτής, αλλά και ο πιο κατάλληλος για να προβεί σε υποχωρήσεις.

Ο πρόεδρος Κλίντον, αποκάλυψε επίσης στους εκπροσώπους των ομογενειακών οργανώσεων της Αμερικής, ότι θα αρχίσουν σύντομα περιοδεία στο τρίγωνο Αθήνα-Αγκυρα-Λευκωσία, οι κύριοι Χόλμπρουκ και Μίλερ.

Τις ενδείξεις για την ανάληψη κάποιας αμερικανικής πρωτοβουλίας επιβεβαίωσε στο ΡΙΚ (5.12.98) ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Νίκος Αναστασιάδης. Σύμφωνα με τον κ. Αναστασιάδη σε πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία Χόλμπρουκ-Κληρίδη, ο Αμερικανός απεσταλμένος διεμήνυσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το έντονο ενδιαφέρον του για επίτευξη προόδου στο Κυπριακό.

Ο κ. Αναστασιάδης είπε, επίσης, ότι ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ διαβίβασε στον πρόεδρο της Δημοκρατίας κάποιες σκέψεις προς την κατεύθυνση της ικανοποίησης των προϋποθέσεων που έθεσε ο κ. Κληρίδης, προκειμένου να μην εγκατασταθούν στην Κύπρο οι πύραυλοι S-300.

Στο μεταξύ ο πρέσβης των ΗΠΑ στη Λευκωσία Κένεθ Μπριλ σε δηλώσεις του, ύστερα από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη (ΚΥΠΕ, 3.12. 98), επανέλαβε τη θέση της αμερικανικής κυβέρνησης ότι το θέμα της εγκατάστασης των S-300 στην Κύπρο είναι κάτι "που περιπλέκει τη διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών για την επίτευξη του στόχου της αποστρατιωτικοποίησης και της έναρξης διαλόγου".Ενώ κάλεσε εμμέσως την κυπριακή κυβέρνηση να υιοθετήσει τη θέση της Ουάσιγκτον, σχετικά με τους πυραύλους, τονίζοντας: "Εφόσον βρίσκεται σε εξέλιξη η πρωτοβουλία του Γ.Γ. του ΟΗΕ δεν θα θέλαμε να δούμε γεγονότα που θα αποσπούσαν την προσοχή από αυτή τη διαδικασία. Η έλευση των πυραύλων θα αποσπούσε την προσοχή από αυτή τη διαδικασία. Με την παρούσα πρωτοβουλία υπάρχει ένας ακόμα λόγος, για τον οποίο θα πρέπει να υιοθετηθεί η αμερικανική θέση, σχετικά με τους πυραύλους".

Εξάλλου, ο κ. Μπριλ άφησε να εννοηθεί ότι η Ουάσιγκτον δεν αντιτίθεται στην εγκατάσταση των S-300 στην Κρήτη. Σε ερώτηση περί του σεναρίου Κρήτης και κατά πόσο αυτό είναι αμερικανικής προέλευσης είπε ότι "από τη στιγμή που δεν εγκατασταθούν στην Κύπρο, οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να μελετήσουν σχεδόν οτιδήποτε άλλο".

[02] Στον απόηχο της συνάντησης Κληρίδη-Σημίτη

Αυτό άλλωστε υποστήριξε και ο υπουργός Αμυνας της Κύπρου Γιαννάκης Ομήρου. Μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή του ΡΙΚ (3.12.98) αφού τόνισε ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει γύρω από το θέμα των πυραύλων S- 300 διαβεβαίωσε ότι δεν έχει ληφθεί απόφαση για μεταφορά τους στην Κρήτη.

"Η τελική απόφαση για το θέμα των πυραύλων S-300 θα ληφθεί από το Εθνικό Συμβούλιο" τόνισε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης (ΑΠΕ, 2.12.98) και πρόσθεσε: "Στη σύσκεψη των Αθηνών συζητήθηκαν διάφορα σενάρια και απόψεις για τις εξελίξεις στο Κυπριακό και τους εξοπλισμούς, σε κλίμα συνεργασίας και αλληλοκατανόησης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στο πλαίσιο ενός προβληματισμού δεν υπήρξαν ίσως και διαφορετικές προσεγγίσεις".

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης ενημέρωσε σε ειδική σύσκεψη τα κοινοβουλευτικά κόμματα για το περιεχόμενο της συνάντησης που είχε την περασμένη Παρασκευή με τον Πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη στην Αθήνα.

Σε δηλώσεις τους μετά τη σύσκεψη (ΑΠΕ, 2.12.98):

-ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Νίκος Αναστασιάδης ανέφερε ότι το κόμμα του παραμένει σταθερό στην απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου για τους πυραύλους και στην πάγια θέση σχετικά με το κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να ενισχύσει την άμυνά της.

- ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Δημήτρης Χριστόφιας συνέστησε ψυχραιμία και λιγότερη δημόσια συζήτηση επί του θέματος, ενώ σε ερώτηση κατά πόσο μετά την ενημέρωση επιβάλλεται να αλλάξει η απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου, υποστήριξε ότι "δεν πρέπει να είμαστε δογματικοί".

- ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Σπύρος Κυπριανού άφησε αιχμές κατά του Προέδρου Κληρίδη λέγοντας πως δεν θα τοποθετηθεί γιατί δεν αισθάνεται ότι έχει ενημερωθεί πλήρως.

- ο αναπληρωτής Πρόεδρος των Ενωμένων Δημοκρατών (ΕΔΗ), Μιχάλης Παπαπέτρου είπε πως το κόμμα του θεωρεί ότι "η πολιτική ηγεσία της Κύπρου θα πρέπει να επανεξετάσει το θέμα των S-300 υπό το φως όλων των δεδομένων και κύρια υπό το φως των απόψεων της ελληνικής κυβέρνησης, έχοντας σαν κύριο γνώμονα τη ζωτικής σημασίας αναγκαιότητα να διατηρηθεί η σύμπνοια και η συνεργασία Αθήνας και Λευκωσίας".

Ο Λυσσαρίδης

Ως "υγιές φαινόμενο" χαρακτήρισε ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης τους διάφορους προβληματισμούς που αναπτύσσονται γύρω από το θέμα του ρωσικού αντιαεροπορικού πυραυλικού συστήματος. Τόνισε πάντως, ότι δεν υπάρχει καμμία διαφοροποίηση των συνθηκών για να αλλάξει η απόφαση για την άφιξη των πυραύλων.

Ο κ. Λυσσαρίδης στη διάρκεια της ειδικής σύσκεψης είχε την ευκαιρία να ενημερώσει από την πλευρά του τους αρχηγούς ή τους εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών κομμάτων για τα αποτελέσματα των επαφών του στην Αθήνα με τον υπουργό Αμυνας της Ελλάδας Ακη Τσοχατζόπουλο και τον Γραμματέα του ΠΑΣΟΚ Κώστα Σκανδαλίδη.

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΕΔΕΚ, όπως άλλωστε είχε δηλώσει την προηγούμενη μέρα, κατά την επιστροφή του από την ΑΘήνα (ΡΙΚ, 1.12. 98) "η διαβεβαίωση της ελληνικής πλευράς, ΠΑΣΟΚ και κυβέρνησης, είναι ότι θα στηρίξει κάθε απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου".

Κωδικοποίηση των προϋποθέσεων για την
αναβολή της άφιξης των S-300

Ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης σε χαιρετισμό που απηύθυνε δια του εκπροσώπου Τύπου της Προεδρίας της Δημοκρατίας Σπύρου Αρότη (ΚΥΠΕ, 6.12.98) τόνισε:

Ισχύει η ομόφωνη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου για άφιξη των πυραύλων S-300, όπως ισχύουν και οι προϋποθέσεις για την αναβολή της άφιξής τους.

Οι προϋποθέσεις για αναβολή της άφιξης των πυραύλων είναι είτε η έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων, με προοπτική προόδου όσον αφορά στην ουσία του Κυπριακού, είτε ουσιαστική πρόοδος στα θέματα ασφαλείας, με προοπτική ολοκλήρωσης μιας συμφωνίας με τη σταδιακή, αλλά τελικά πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου.

Η στρατηγική που υιοθετήσαμε και ακολουθούμε ήταν και παραμένει η μόνη που μπορεί να πείσει, να ενθαρρύνει και να διευκολύνει το διεθνή παράγοντα να εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες αποτελεσματικής εμπλοκής του στο Κυπριακό για να εξευρεθεί, επιτέλους, συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος".

[03] Συνεχίζονται οι απειλές από Ντενκτάς και Αγκυρα

Σύμφωνα με τον παράνομο ραδιοσταθμό ΜΠΑΥΡΑΚ (3.12.98) ο κ. Ντενκτάς στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου υπογράμμισε:

"Τα Ηνωμένα Εθνη είναι ένα από τα πολλά βήματα, όπου δεν αντιπροσωπεύεται η τουρκοκυπριακή πλευρά και όπου η ελληνοκυπριακή πλευρά κατορθώνει να εξασφαλίζει αντιτουρκικά ψηφίσματα.

Το έχουμε ξεκαθαρίσει ότι δεν δεσμευόμαστε με οποιοδήποτε από τα ψηφίσματα αυτά, διότι δε μας δίδεται το δικαίωμα λόγου, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για το Κυπριακό.

Αυτή τη φορά, θα κάνουμε ότι μπορούμε και θα καταβάλουμε προσπάθειες για να ακουστεί η φωνή μας στα Η.Ε., ώστε να μην αφήσουμε το βήμα της Γενικής Συνέλευσης, μονάχα στους Ελληνοκύπριους".

Στο μεταξύ, ο εκτελών χρέη υπηρεσιακού υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Ισμαήλ Τζεμ στην ομιλία του από το βήμα της δεύτερης ετήσιας συνόδου της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης στο Παρίσι (BBC, 1.12.98) αναφέρθηκε και στο Κυπριακό τονίζοντας: "Τα τελευταία 30 χρόνια υπάρχουν σχέδια του ΟΗΕ για διζωνικό, δικοινοτικό και ομόσπονδο κράτος τα οποία όμως δεν έχουν αποδώσει.Οι δύο κοινότητες ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή έχουν προχωρήσ σε σημαντική οικονομική ανάπτυξη και έχουν δύο πλήρεις δημοκρατίες.Αν ψάχνουμε μία λύση για ενωμένη Κύπρο, η λύση αυτή θα πρέπει να είναι αποδεκτή και από τα δύο μέρη".

Εξάλλου, ο κ. Τζεμ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο περιθώριο της Συνόδου της ΔΕΕ (ΑΠΕ. 1.12.98) ισχυρίστηκε ότι υπάρχει "έλλειψη σοβαρότητας" στις συζητήσεις που αφορούν την πιθανή εγκατάσταση των πυραύλων στην Κρήτη και παρατήρησε: "Πρόκειται για μια άχρηστη προσπάθεια που δεν μπορεί παρά να προκαλέσει αναταραχές στην περιοχή. Η Κρήτη ανήκει στην ίδια γεωγραφική ζώνη. Πιστεύω ότι αυτός ο τρόπος συζήτησης δεν είναι σοβαρός. Δεν μπορούμε να δεχθούμε την εγκατάσταση των πυραύλων στη δική μας γεωγραφική περιοχή, στην περιοχή του Αιγαίου. Η θέση μας είναι ξεκάθαρη, αν κάτι συμβεί θα προχωρήσουμε στις απαραίτητες ενέργειες".

Απειλητικότερος παρουσιάστηκε ο κ. Τζεμ λίγες μέρες αργότερα όταν σε συνέντευξή του στην τουρκική υπηρεσία του BBC (4.12.98) δήλωνε προκλητικότατα: "Η μεταφορά των πυραύλων στην Κρήτη δεν πρόκειται να αλλάξει την ουσία του προβλήματος. Θα θεωρηθεί εχθρική πράξη εναντίον της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ και θα λάβουμε όλα τα αναγκαία μέτρα ως απάντηση σε μια τέτοια απειλή από την Ελλάδα ή από την ελληνοκυπριακή διοίκηση".

Απόπειρα παρέμβασης στα εσωτερικά της Ελλάδας και της Κύπρου χαρακτήρισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Ρέππας τις απειλές Τζεμ εναντίον της χώρας. Ο κ. Ρέππας συνέστησε ακόμα στην Αγκυρα να μην επιχειρεί την εξαγωγή των εσωτερικών προβλημάτων της, τα οποία η ίδια δεν μπορεί να αντιμετωπίσει.

Στον ίδιο τόνο κινήθηκε και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος ανέφερε ότι αν η Τουρκία ήθελε ειρηνική συμβίωση με τους λαούς της περιοχής της, τότε θα μπορούσε να το διασφαλίσει με αλλαγή της επιθετικής πολιτικής της με μία πολιτική ειρήνης.

Πρόσθεσε ακόμα ότι η Τουρκία δεν μπορεί να μεταφέρει τις ευθύνες της στις γειτονικές χώρες, ενώ δεν της πέφτει κανένας λόγος για την ασφάλεια μιας γειτονικής χώρας (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 3.12.98).

Εκλογές στα κατεχόμενα

Καμιά αλλαγή δεν θα πρέπει να αναμένεται στο σκηνικό αναφορικά με τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού, μετά το αποτέλεσμα των παράνομων εκλογών, που διεξήχθησαν την Κυριακή στο ψευδοκράτος.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ (6.12.98) τις εκλογές κέρδισε με μεγάλη πλειοψηφία το Κόμμα Εθνικής Ενότητας του ψευδοπρωθυπουργού Ντερβίς Ερόγλου, το οποίο ωστόσο δεν θα μπορέσει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση και αναμένεται να συνεργαστεί με το κόμμα του γιού του Ντενκτάς.

Το Κόμμα του Ερόγλου, το οποίο υποστηρίχθηκε μαζικά από τους εποίκους, εξασφάλισε 24 έδρες, αυξάνοντας κατά 7 τις έδρες που είχε στην προηγούμενη "Βουλή", ενώ το Δημοκρατικό Κόμμα του Σερντάρ Ντενκτάς, 13 έδρες, δηλαδή δύο λιγότερες από ό,τι προηγουμένως.

Το Κόμμα Κοινοτικής Απελευθέρωσης του Μουσταφά Ακιντζί, πήρε 7 έδρες, αυξάνοντας τη δύναμή του κατά δύο έδρες.

Αντίθετα το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα του Μεχμέτ Αλή Ταλάτ, είχε μεγάλες απώλειες. Πήρε μόνο 6 έδρες, σε σύγκριση με τις 13 που διέθετε.

[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ

[04] Το γιουγκοσλαβικό Κοινοβούλιο καταδικάζει την ανάμειξη των ΗΠΑ στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας

Τη Δευτέρα 30 Νοεμβρίου ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντηπάρτμεντ Τζέιμς Ρούμπιν δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλ. Μιλόσεβιτς εδώ και δέκα χρόνια βρίσκεται στο επίκεντρο των κρίσεων στα Βαλκάνια. "Δεν αποτελεί μέρος του προβλήματος, αλλά είναι ο ίδιος το πρόβλημα", είπε χαρακτηριστικλά ο Αμερικανός αξιωματούχος.

Το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της Γιουγκοσλαβίας, με εξαίρεση τους βουλευτές που πρόσκεινται στον μεταρρυθμιστή πρόεδρο του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς, υιοθέτησε την Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου διακήρυξη που αποτελεί απάντηση στις δηλώσεις Ρούμπιν.

Στη διακήρυξη του γιουγκοσλαβικού κοινοβουλίου μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής:

"Το γεγονός ότι ανώτατοι Αμερικανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι δεν μπορούν να απομακρύνουν το Κοσσυφοπέδιο από τη Σερβία ούτε να το αποσπάσουν και να το προσαρτίσουν σε κάποια "μεγάλη Αλβανία" έως ότου στην εξουσία βρίσκεται ο πρόεδρος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, αποτελεί στην ουσία αναγνώριση στη Γιουγκοσλαβία και στον πρόεδρό της για την πολιτική που ακολουθούν της υπεράσπισης της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας της χώρας. Η ομοσπονδιακή βουλή προσφέρει πλήρη υποστήριξη στον πρόεδρο Μιλόσεβιτς να συνεχίσει την υπεράσπιση των ζωτικών εθνικών και κρατικών συμφερόντων για την ειρηνική και δίκαιη επίλυση των προβλημάτων στο Κοσσυφοπέδιο προς το συμφέρον όλων των εθνικών κοινοτήτων και προς το συμφέρον όλων των πολιτών της χώρας τους. Η ομοσπονδιακή βουλή καταδικάζει τη βίαια ανάμειξη των ΗΠΑ στις εσωτερικές υποθέσεις της Γιουγκοσλαβίας και καταδικάζει την αμερικανική υποστήριξη στους αποσχιστές και την τρομοκρατία στο Κοσσυφοπέδιο.

Τα συνταγματικά όργανα της Σερβίας δεν μπορούν ούτε να αντικατασταθούν, ούτε να διορισθούν σύμφωνα με τις απαιτήσεις του οποιουδήποτε ξένου παράγοντα. Αν οι ΗΠΑ επιθυμούν πράγματι μια δημοκρατική Σερβία και Γιουγκοσλαβία, τότε μπορούν να βοηθήσουν με την κατάργηση των οικονομικών κυρώσεων και την άρση των πιέσεων, καθώς και με την αποφασιστική καταδίκη των αποσχιστών και τρομοκρατών στο Κοσσυφοπέδιο", αναφέρεται μεταξύ άλλων στη διακήρυξη (Γραφείο Τύπου Βελιγραδίου, 4.12.98).

[05] Νέο σχέδιο για το Κοσσυφοπέδιο

Απ' την πλευρά τους οι ΗΠΑ ετοίμασαν ένα νέο σχέδιο συμφωνίας για το Κοσσυφοπέδιο. Ο Αμερικανός απεσταλμένος Κρίστοφερ Χιλ συναντήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου με τον πρόεδρο της Σερβίας Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, αλλά και με εκπροσώπους των Αλβανών, στους οποίους παρουσίασε το νέο σχέδιο.

Ο Σέρβος Πρόεδρος υποσχέθηκε ότι θα το μελετήσει μαζί με την κρατική αντιπροσωπεία που είναι αρμόδια για τις συνομιλίες με την αλβανική πλευρά. Ο κ. Μιλουτίνοβιτς τόνισε ότι είναι ευπρόσδεκτες όλες οι ιδέες που μπορούν να βοηθήσουν στην επίτευξη μιας πολιτικής λύσης και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η διεθνής κοινότητα και οι ΗΠΑ θα καταδικάσουν τις τρομοκρατικές ενέργειες στο Κοσσυφοπέδιο, διότι δυσχεραίνουν τις προσπάθειες για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στην περιοχή.

Απ' την πλευρά του, ο Αμερικανός μεσολαβητής δήλωσε ότι το νέο σχέδιο περιλαμβάνει τις παρατηρήσεις που εξέφρασαν για το προηγούμενο σχέδιο τόσο η σερβική, όσο και η αλβανική πλευρά. Αποτελεί, είπε ο κ. Χιλ, μια καλή βάση για την επίτευξη τελικής συμφωνίας για το μελλοντικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου.

Ο εξόριστος "Πρωθυπουργός" του Κοσσυφοπεδίου Μπουγιάρ Μπουκόσι επέκρινε το ειρηνευτικό σχέδιο του κ. Χιλ, υποστηρίζοντας ότι αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

"Το αμερικανικό σχέδιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για τις διαπραγματεύσεις, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος του δεν λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα και τις απαιτήσεις των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου", τόνισε ο Μπουκόσι σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Κόχα Ντιτόρε". Η αλβανική πλευρά αντιδρά γιατί, όπως υποστηρίζει ο Μπουκόσι, το αμερικανικό σχέδιο δεν προβλέπει για τους Αλβανούς ένα δημοψήφισμα αυτοδιάθεσης για μια μεταβατική περίοδο τριών ετών (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ., 4.12.98).

Διαπραγματεύσεις συνιστά ο ΟΑΣΕ

Η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο απαιτεί την επείγουσα έναρξη πολιτικών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στο Βελιγράδι και τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου για να αποφευχθεί επανάληψη των συγκρούσεων.

Αυτό επισημάνθηκε στη διήμερη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών των 54 χωρών-μελών του ΟΑΣΕ, που πραγματοποιήθηκε στο Οσλο στις 2 και 3 Δεκεμβρίου.

Η Νορβηγία που ασκεί την προεδρία του ΟΑΣΕ, ανακοίνωσε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στην ανάπτυξη των 2.000 παρατηρητών στο Κοσσυφοπέδιο (ανάμεσά τους και 22 Ελληνες) και όλοι οι παρατηρητές θα έχουν μεταβεί στο Κοσσυφοπέδιο μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου.

Στη διάρκεια των εργασιών της υπουργικής Συνόδου η Γιουγκοσλαβία κατέθεσε μνημόνιο, με το οποίο καλεί τους δυτικούς διπλωμάτες να μην έχουν σχέσεις με τους αυτονομιστές Αλβανούς αντάρτες. "Η κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας καταδικάζει τις σχέσεις που έχουν εκπρόσωποι διαφόρων χωρών και ορισμένων οργανώσεων με τρομοκράτες, δολοφόνους, απαγωγείς κακοποιούς και άλλους εγκληματίες που αυτοαποκαλούνται Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου", υπογραμμίζεται στο μνημόνιο (ΑΠΕ-Ρόιτερ, 2.12.98).

Τέλος, η Αλβανία δεσμεύθηκε στην υπουργική Σύνοδο του ΟΑΣΕ να συνεργαστεί με τη διεθνή κοινότητα για να επιτύχει μια διευθέτηση της σύγκρουσης στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Πασκάλ Μίλο επέρριψε και πάλι την ευθύνη στον πρόεδρο Μιλόσεβιτς, τονίζοντας παράλληλα ότι "οι Αλβανοί είναι διατεθειμένοι να συνεργαστούν με τον ΟΑΣΕ και όλους τους διεθνείς οργανισμούς και θεσμούς που έχουν δεσμευτεί στο Κοσσυφοπέδιο".

[06] Σε νέα φάση εισέρχονται οι ελληνοσκοπιανές σχέσεις, κυρίως στον οικονομικό τομέα

Η νέα κυβέρνηση εξασφάλισε τη Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου, όπως άλλωστε αναμενόταν, την απαραίτητη ψήφο εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ.

Στις προγραμματικές του δηλώσεις ο νέος Πρωθυπουργός της χώρας, ο Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι, είπε ότι στρατηγικοί στόχοι της εξωτερικής πολιτικής είναι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ. Παράλληλα, τόνισε ότι η κυβέρνησή του θα ακολουθήσει μια εξισορροπημένη περιφερειακή πολιτική, ενώ σε κεντρική θέση θα βρίσκεται η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων και η στενή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα με την Ελλάδα, την Αλβανία, τη Βουλγαρία και τη Γιουγκοσλαβία.

"Οι επαφές με τις χώρες αυτές και η επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων θα αποτελέσουν προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης, διότι από αυτό εξαρτάται η σταθερότητα και η οικονομική ανάπτυξη της χώρας, είπε ο Γκεοργιέφσκι και πρόσθεσε ότι η προσέγγιση με τους γείτονες θα γίνει με την καθιέρωση ισοτίμων σχέσεων και με αμοιβαίο σεβασμό" (ΠΟΛΙΤΙΚΑ, 2.12.98).

Οσον αφορά τα εσωτερικά θέματα, ο Πρωθυπουργός επεσήμανε ότι η νέα κυβέρνηση θα επιδιώξει την αποκατάσταση του κράτους δικαίου και τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, θα καταπολεμήσει την εγκληματικότητα και τα ναρκωτικά και θα διεξάγει αγώνα κατά του εθνικισμού και του σωβινισμού. Για τις εθνικές μειονότητες είπε ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις των δικαιωμάτων τους και ιδιαίτερα αναφέρθηκε στο σεβασμό της πολιτιστικής τους ταυτότητας.

Τέλος, χαρακτήρισε τη νέα κυβέρνηση ως "συνασπισμό εθνικής συμφιλίωσης" και τόνισε ότι η συμμετοχή των Αλβανών στη νέα κυβέρνηση αποδεικνύει ότι στην ΠΓΔΜ δεν ισχύουν τα βαλκανικά στάνταρτς (ΒΒC, 1.12.98).

Ανοιγμα σε ελληνικές εταιρίες

Μεγάλο άνοιγμα στους Ελληνες επιχειρηματίες για ανάπτυξη επενδυτικής δραστηριότητας στην ΠΓΔΜ, έκαναν τόσο ο Πρωθυπουργός της χώρας Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι, όσο και ο πρόεδρος του κόμματος Δημοκρατική Εναλλαγή και μελλοντικός πρόεδρος της χώρας Βάσιλ Τοπουρκόφσκι, κατά τη συζήτηση για τις προοπτικές οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών, που διεξήχθη στο πλαίσιο της έκθεσης ελληνικών προϊόντων που γίνεται στα Σκόπια.

Ειδικότερα, ο κ. Γκεοργκίεφσκι τόνισε ότι η νέα κυβέρνηση επιδεικνύει ιδιαίτερα καλή θέληση έναντι των Ελλήνων επενδυτών και μέσα στους επόμενους μήνες θα δημοσιοποιήσει τις οικονομικές διευκολύνσεις (φοροαπαλλαγές στα κέρδη των εταιριών κλπ) που θα συμβάλουν στην προσέλκυση ξένων κεφαλαίων στη χώρα.

Επίσης, ο κ. Γκεοργκίεφσκι για άλλη μια φορά αναφέρθηκε στη νέα πολιτική συνεργασίας στα Βαλκάνια που χάραξε ο Ελληνας Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και χαρακτήρισε τη Συνδιάσκεψη της Κρήτης ως απραχή ενός νέου πνεύματος στα Βαλκάνια (ΑΠΕ, 3.12.98).

Κατά την τελετή των εγκαινίων της έκθεσης, ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός χαρακτήρισε την παρουσία της πολιτικής ηγεσίας της χώρας στην τελετή ως μήνημα υποστήριξης για την ανάπτυξη της ελληνικής επιχειρηματικής δραστηριότητας στην περιοχή. "Θέλουμε να αναπτύξουμε μια μεγάλη φιλία με τον ελληνικό λαό και θα έχουμε ανοικτό πνεύμα στον οικονομικό τομέα. Τα σύνορά μας θα είναι ανοιχτά" είπε ο κ. Γκεοργκιέφσκι και πρόσθεσε ότι "η ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας θα ωθήσει και τους πολιτικούς να λύσουν τα ανοιχτά προβλήματα που υπάρχουν στις σχέσεις μας".

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο επικεφαλής του ελληνικού Γραφείου Σύνδεσης στα Σκόπια, πρέσβης Αλ. Μαλλιάς, ήταν ο πρώτος ξένος αξιωματούχος που συναντήθηκε με το νέο Πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, στον οποίο επέδωσε συγχαρητήριο μήνυμα του Πρωθυπουργού κ. Σημίτη.

Επίσκεψη Πάγκαλου

Συγχαρητήριο μήνυμα του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου επέδωσε στις 3 Δεκεμβρίου ο κ. Μαλλιάς και στο νέο υπουργό Εξωτερικών της χώρας Αλεξάντερ Ντιμιτρόφ.

Μετά τη συνάντηση ο κ. Μαλλιάς δήλωσε ότι "αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στις σχέσεις με την Ελλάδα, για την οποία και ο ίδιος ο κ. Ντιμιτρόφ έχει εργασθεί και σε άλλες εποχές, γι' αυτό και επεφύλαξε στον πρέσβη της Ελλάδας να είναι ο πρώτος που τον επισκέπτεται για την ανάληψη των καθηκόντων του".

Πρόσθεσε ότι ο κ. Ντιμιτρόφ του επανέλαβε την επιθυμία της κυβέρνησής του να αρχίσουν οι επαφές σε πολιτικό επίπεδο. Ηδη, υπάρχει επίσημη πρόσκληση προς τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών να επισκεφθεί τα Σκόπια και αναμένει να βρεθεί ο κατάλληλος χρόνος πραγματοποίησής της.

Ο κ. Μαλλιάς χαρακτήρισε φιλική τη συζήτηση που είχε με τον κ. Ντιμιτρόφ και επεσήμανε ότι έχει δημιουργηθεί ένα εξαιρετικά θετικό κλίμα από τις ανταλλαγές μηνυμάτων των δύο πλευρών (ΑΠΕ, 3.12.98).

Στην αναμενόμενη επίσκεψη Πάγκαλου στα Σκόπια αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Εναλλαγής Βασίλ Τοπουρκόφσκι, ο οποίος την χαρακτήρισε ως συμβολική έκφραση για την προαγωγή της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Στο μεταξύ, η εφημερίδα "ΝΟΒΑ ΜΑΚΕΝΤΟΝΙΑ" (1.12.98) επικαλούμενη εκτιμήσεις διπλωματικών κύκλων, ανέφερε σε δημοσίευμά της ότι η νέα κυβέρνηση του Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι είναι έτοιμη να συμφωνήσει με την ελληνική πλευρά σε μια συμβιβαστική φόρμουλα, ώστε το επίσημο όνομα του κράτους να είναι "Δημοκρατία της Μακεδονίας-Σκόπια". Οπως αναφέρει η εφημερίδα δεν διευκρινίζεται εάν το όνομα αυτό θα χρησιμοποιείται μόνο στις διμερείς επικοινωνίες μεταξύ της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, ενώ αδιευκρίνιστο παραμένει και το πώς θα ονομάζονται, σε αυτήν την περίπτωση, οι κάτοικοι της γειτονικής χώρας.

Ωστόσο, η κυβέρνηση των Σκοπίων διέψευσε κατηγορηματικά αυτές τις πληροφορίες της "ΝΟΒΑ ΜΑΚΕΝΤΟΝΙΑ" που μετέδωσε και το Πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΓΚ. Ο ηγέτης της Δημοκρατικής Εναλλαγής Βασίλ Τοπουρκόφσκι, που μετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, δήλωσε ότι οι πληροφορίες αυτές δεν αληθεύουν και πρόσθεσε ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα και θα πρέπει να δούμε την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται στη Νέα Υόρκη, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

[07] Αρχισε η εγκατάσταση της νατοϊκής δύναμης στο έδαφος των Σκοπίων

Οπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός Γκεοργκιέφσκι, το υπουργικό συμβούλιο έδωσε τη συγκατάθεσή του στο πλαίσιο της επιθυμίας για επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου, καθώς και λόγω των υποχρεώσεων της χώρας από τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα του ΝΑΤΟ "Συνεταιρισμός για την ειρήνη", αλλά και της επιθυμίας της για ένταξη στο ΝΑΤΟ και τους άλλους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Με αφορμή την έγκριση αυτή, ο κ. Γκεοργκιέφσκι, συνοδευόμενος απ' τον υπουργό Εξωτερικών κ. Ντιμιτρόφ, την άλλη βδομάδα θα μεταβεί στις Βρυξέλλες όπου θα έχει συνομιλίες με το Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα και τον επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης Χανς Βαν ντεν Μπρουκ.

Σύμφωνα με τα Μ.Μ.Ε. των Σκοπίων, ο Πρωθυπουργός θα επιδιώξει να "εξαργυρώσει" τη θετική στάση της κυβέρνησής του απέναντι στο αίτημα της Συμμαχίας, ζητώντας τη σύντομη ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, τη σύνδεσή της με την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και την παροχή στρατιωτικής υποστήριξης.

Η νατοϊκή αυτή δύναμη θα εδρεύει στη βάση του Κουμάνοβο, κοντά στα σύνορα με το Κοσσοφοπέδιο, και θα απαρτίζονται από 1600 στρατιώτες από τη Γαλλία, τη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ιταλία. Επικεφαλής της δύναμης θα είναι Γάλλος αξιωματικός, ενώ την πλήρη ευθύνη της αποστολής θα έχει ο αρχηγός των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη στρατηγός Ουέσλι Κλαρκ.

Οπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων των Σκοπίων Mac Fax (6-12-98) την Κυριακή 6 Δεκεμβρίου άρχισε η ανάπτυξη της δύναμης του ΝΑΤΟ στην ΠΓΔΜ. Συγκεκριμένα, έφτασαν στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Πέτροβατς των Σκοπίων τέσσερα μεταγωγικά αεροσκάφη C-130, που μετέφεραν επικοινωνιακό εξοπλισμό και είδη αναγκαία για την επιμελητειακή υποστήριξη της ΝΑΤΟϊκής δύναμης. Στα αεροσκάφη επέβαιναν 40 Γάλλοι στρατιώτες.

Η άφιξη της κύριας δύναμης αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα σε λίγες ημέρες.

[08] Ρουμανοτουρκική σύσφιγξη σχέσεων

Στη διάρκεια της συνάντησης, οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν αυτό που έχει διαφανεί από την πρώτη κιόλας συνάντηση μεταξύ τους, ότι οι δύο χώρες δηλαδή έχουν μπει σε τροχιά σύσφιγξης των σχέσεών τους.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Εμίλ Κονσταντινέσκου: "Η ρουμανο- τουρκική συνεργασία αποτελεί πρότυπο πολιτικής, οικονομικής, στρατιωτικής και πολιτιστικής συνεργασίας (CURIERUL NATIONAL, 4.12. 98).

Στην ίδια εφημερίδα φιλοξενείται δήλωση και του Τούρκου Προέδρου, σύμφωνα με την οποία "η Τουρκία θα υποστηρίξει, και στην Ουάσιγκτον, την ένταξη της Ρουμανίας στο ΝΑΤΟ".

Κατά την επίσκεψη του κ. Ντεμιρέλ στη Ρουμανία, οι δύο Πρόεδροι εγκαινίασαν - όπως αναφέρει σε σχετικό δημοσίευμά της η εφημερίδα ADEVARUL (4.12.98)- στο Πλοϊέστι, το εργοστάσιο ζυθοποιίας "Efes Pilsener", που αποτελεί τη μεγαλύτερη, μέχρι τώρα, τουρκική επένδυση στη Ρουμανία, η αξία της οποίας θα ανέρχεται, στην τελική φάση, στο ποσό των 100 εκατ. δολ.

Εξάλλου, ο Πρόεδρος της Τουρκίας δήλωσε, ότι το συνολικό ποσό των τουρκικών επενδύσεων στη Ρουμανία ανέρχεται στα 350 εκατ. δολ., με προοπτική να φθάσει στα 750 εκατ. δολ. (ΑΖΙ, 4.12.98).

[09] Το μεταφορικό σύστημα στα Βαλκάνια αντικείμενο τριμερούς συνάντησης στη Σόφια

Οπως μετέδωσε σχετικά το Radio Boulgaria (2.12.98), oι μεταφορικοί διάδρομοι 4 και 9 αποδείχτηκαν ο ενωτικός κρίκος μεταξύ των συμμετασχόντων.

Αυτοί οι διάδρομοι θα ενώσουν τη Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο και την Αδριατική.

Επίσης, όπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (1.12.98), οι εμπειρογνώμονες και πολιτικοί παράγοντες των προαναφερθέντων Υπουργείων των τριών χωρών, συζήτησαν και την πορεία των κοινών έργων υποδομής, καθώς και τη συνεργασία στην αντιμετώπιση κοινών οικολογικών προβλημάτων στη Βαλκανική Χερσόνησο.

Εξάλλου, όπως ανακοίνωσε το Βουλγαρικό Πρακτορείο Ειδήσεων (2.12. 98), η ελληνική κυβέρνηση έκανε γνωστό, μέσω των Ελλήνων εκπροσώπων των δύο υπουργείων της, ότι υποστηρίζει τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία στην επιδίωξή τους για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

[10] Προσκόμματα δημιουργεί το Ισραήλ στην εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας

Χαρακτηριστικά, το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο έθεσε στους Παλαιστίνιους τρεις προϋποθέσεις για να προχωρήσει το Ισραήλ στα δύο επόμενα βήματα της στρατιωτικής αποχώρησης από τη Δυτική Οχθη, η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε δύο μήνες, όπως ανακοίνωσε ο Αβίβ Μπουσίνσκι, εκπρόσωπος του Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Η πρώτη προϋπόθεση είναι ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να απαρνηθούν επισήμως το σχέδιό τους να κηρύξουν μονομερώς την ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στις 4 Μαίου του 1999, δήλωσε ο κ. Μπουσίνσκι.

Επίσης το Ισραήλ απαιτεί η Παλαιστινιακή Αρχή να μη ζητήσει την απελευθέρωση "Παλαιστινίων κρατουμένων που έχουν βάψει με αίμα τα χέρια τους ή είναι μέλη της Χαμάς", πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.

Τέλος, η τρίτη προϋπόθεση έχει να κάνει με τον άμεσο τερματισμό από την πλευρά των Παλαιστινίων "κάθε προτροπής στη βία", ιδιαίτερα μετά τη σημερινή επίθεση δεκάδων Παλαιστινίων εναντίον δύο Ισραηλινών - ο ένας ήταν στρατιώτης- που βρέθηκαν κατά λάθος στην πόλη Ραμάλα, κατέληξε ο κ. Μπουσίνσκι (ΑΠΕ, Ρόιτερ, Γαλλ. Πρακτ., Γερμ. Πρακτ., 2.12.98).

Βέβαια υπήρξε αντίδραση στην ενέργεια αυτή των Ισραηλινών, τόσο από πλευράς των Αμερικανών όσο και των Παλαιστινίων.

Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ με ανακοίνωση του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέιμς Ρούμπιν (3.12.98), απέρριψαν τους νέους όρους που έθεσε το Ισραήλ για την εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας, δηλώνοντας επί λέξει: "Δεν θεωρούμε απαραίτητο να προσθέσουμε νέους όρους για την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας".

Ακολούθησε το παλαιστινιακό υπουργικό συμβούλιο, το οποίο συνεδρίασε στις 5.12.98 και απέρριψε τους νέους όρους που τέθηκαν από το Ισραήλ.

Οπως αναφέρεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά το τέλος της συνόδου του υπουργικού συμβουλίου, "συζητήσαμε αυτούς τους όρους και τους απορρίπτουμε κατηγορηματικά διότι είναι απαράδεκτοι και δεν έχουν καμμιά σχέση με τη συμφωνία του Ουάι Πλαντέισον".

Είχε προηγηθεί, στις 2 Δεκεμβρίου, ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, σύμφωνα με την οποία κηρύσσονται παράνομοι "οι νόμοι, η δικαιοδοσία και η διοίκηση του Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ".

Υπέρ αυτής της απόφασης ψήφισαν συνολικά 149 χώρες, κατά ψήφισε μόνο το Ισραήλ, ενώ απείχαν από την ψηφοφορία οι ΗΠΑ και έξι άλλες χώρες.

Στο μεταξύ ο Γιάσερ Αραφάτ, ο οποίο μετέβη στη Σουηδία για επίσκεψη, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε κατά την παραμονή του στη Στοκχόλμη (5.12.98), δήλωσε ότι περιμένει βήματα συνεργασίας από την πλευρά του Ισραήλ και του ίδιου του Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Χαρακτηριστικά, ο κ. Αραφάτ είπε: "Είμαστε έτοιμοι. Τα υπόλοιπα μέρη που υποστηρίζουν την ειρήνη είναι έτοιμα. Η Ευρώπη είναι έτοιμη. Τώρα πρέπει να δηλώσει ότι είναι έτοιμος ο κ. Νετανιάχου".

Αναφερόμενος ο Παλαιστίνιος ηγέτης και στην αναμενόμενη, την ερχόμενη εβδομάδα, επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον στη Μέση Ανατολή, τη χαρακτήρισε ιστορική και δείγμα παραδοχής από τον αμερικανικό παράγοντα του παλαιστινιακού λαού και των αμερικανο- παλαιστινιακών σχέσεων, ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι ο κ. Κλίντον θα επηρεάσει το Ισραήλ να δείξει διάθεση συμβιβασμού.

Πάντως το Ισραήλ κατηγόρησε και πάλι την Παλαιστινιακή Αρχή ότι παραβιάζει τις συναφθείσες συμφωνίες και επαναβεβαίωσε τους όρους του για την υλοποίηση μιας προσεχούς απόσυρσης των στρατιωτικών του δυνάμεων από τη Δυτική Οχθη.

Ο Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε προς το υπουργικό συμβούλιο-σύμφωνα με το ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά τη λήξη της συνόδου του- ότι "είναι απαράδεκτο να ζητείται από το Ισραήλ να αποδώσει εδάφη σε κάποιον που δηλώνει εκ των προτέρων την πρόθεσή του να παραβιάσει τη συμφωνία" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 6.12.98).

Εξάλλου, σφυγμομέτρηση που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ (6.12.98), εμφανίζει το 18% - μόνο- των Ισραηλινών να δέχεται τη διάλυση των εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Οχθη και τη Γάζα. Οι μισοί από τους ερωτηθέντες θα δέχονταν μια τμηματική διάλυση, που θα αφορούσε μόνο τους οικισμούς που γειτονεύουν με τις παλαιστινιακές πόλεις ή βρίσκονται μέσα σε αυτές.

Αντίθετα ένα 28% των ερωτηθέντων αντιτάσσεται στη διάλυση έστω και ενός οικισμού, ενώ ο αριθμός των Ισραηλινών που τάσσονται υπέρ της διάλυσης των οικισμών σημείωσε άνοδο, καθώς σε μια παρόμοια σφυγμομέτρηση που έγινε τον Ιούλιο του 1996, το 13% των ερωτηθέντων τασσόταν υπέρ της πλήρους διάλυσης και το 35% υπέρ της διατήρησης των οικισμών.

[11] Μικρή κινητικότητα, χωρίς τίποτε το ιδιαίτερο, στην υπόθεση του Ιράκ

Στο πλαίσιο της τρέχουσας ειδησεογραφίας, ξεχωρίζει η πρόθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, να διαβεβαιώσει τις χώρες του Περσικού Κόλπου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αποφασισμένες να χτυπήσουν στρατιωτικά το Ιράκ αν δε συμμορφωθεί απολύτως με τις απαιτήσεις του ΟΗΕ.

Οπως μετέδωσαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Αθηναϊκό και Γαλλικό (6. 12.98), δυτικός διπλωμάτης δήλωσε ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο οποίος φτάνει στο Αμπού Ντάμπι για επίσκεψη, θα πει στους ηγέτες του Κόλπου ότι οι Αμερικανοί είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν σε στρατιωτικό πλήγμα κατά του Ιράκ, στην περίπτωση που η Βαγδάτη δεν ακολουθήσει απολύτως τις οδηγίες του ΟΗΕ.

Την ίδια στιγμή, ο αντιπρόεδρος της ιρακινής κυβέρνησης Τάρεκ Αζίζ άρχισε 4ήμερη επίσκεψη στη Μόσχα, όπως ανακοίνωσε το Πρακτορείο Ιτάρ Ταςς (6.12.98). Ο Ιρακινός αξιωματούχος πραγματοποιεί την επίσκεψη αυτή για να εξασφαλίσει τη διαβεβαίωση ότι η επανεξέταση των κυρώσεων στον ΟΗΕ θα προσφέρει ικανοποίηση στη Βαγδάτη.

Της επίσκεψης του κ. Αζίζ προηγήθηκε εκείνη του επικεφαλής της Ειδικής Επιτροπής του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό του Ιράκ (UNSCOM) Ρίτσαρντ Μπάτλερ, ο οποίος είχε συνομιλίες στο ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Ο ίδιος ο επικεφαλής των ειδικών επιθεωρητών του ΟΗΕ, εκτίμησε ότι μια έκθεση σχετικά με τον ιρακινό αφοπλισμό μπορεί να δοθεί στη δημοσιότητα πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για μια σφαιρική εξέταση των κυρώσεων κατά του Ιράκ, τον Ιανουάριο, όπως έγινε γνωστό από διπλωματική πηγή στο Παρίσι (ΑΠΕ- Γαλλ. Πρακτ., 2.12.98).

Από την πλευρά του πάντως, το Ιράκ διέψευσε ότι απαγόρευσε στους επιθεωρητές της Ειδικής Επιτροπής του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό του Ιράκ (UNSCOM) την πρόσβαση σε ένα χώρο όπου πιθανολογείται ότι βρίσκονται κρυμμένα όπλα.

"Το Ιράκ δεν εμπόδισε καμιά ομάδα επιθεωρητών να μεταβεί στους χώρους τους οποίους η UNSCOM ζήτησε να επιθεωρήσει, δήλωσε ο στρατηγός Χουσάμ Αμίν, επικεφαλής της ιρακινής οργάνωσης που είναι υπεύθυνη για τις σχέσεις με την "UNSCOM" (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 5.12.98).

[12] Δεδηλωμένη πρόθεση του Ανάν να ξεκαθαρίσει με τη Λιβύη την υπόθεση Λόκερμπι

Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Ανάν μετέβη στη Λιβύη, σε μια ολιγόωρη επίσκεψή του στη Σύρτη της Λιβύης, για να συναντηθεί με το Λίβυο ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι και να συνομιλήσει μαζί του για το θέμα.

Επιδίωξη του Γενικού Γραμματέα να πείσει την Τρίπολη να εκδώσει τους δύο Λίβυους υπόπτους, ώστε να δικαστούν στην Ολλανδία, για τη βομβιστική επίθεση εναντίον αεροσκάφους της "Πανάμ" το 1988 πάνω από το Λόκερμπι της Σκωτίας, εξαιτίας της οποίας έχασαν τη ζωή τους 270 άνθρωποι.

Ως προς το αν έγινε όμως τελικά η συνάντηση με τον Καντάφι, οι πληροφορίες είναι αντιφατικές.

Κατ' αρχάς, στην έδρα του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, επιβεβαιώθηκε επίσημα (5.12.98) ότι ο Γενικός Γραμματέας του διεθνούς οργανισμού είχε συνομιλίες κεκλεισμένων των θυρών με τον Υπουργό Εξωτερικών της Λιβύης, Ομάρ αλ-Μουντασέρ, αλλά δεν ανακοινώθηκε τίποτα σχετικά με συνάντηση του Γ.Γ. του ΟΗΕ με τον ηγέτη της Λιβύης.

Αντίθετα, το λιβυκό πρακτορείο Jana μετέδωσε (5.12.98), ότι ο ηγέτης της λιβυκής επανάστασης βρίσκεται αυτές τις μέρες σε μια κατοικία μέσα στην έρημο και πρόσθεσε ότι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ "δεν θα μπορέσει να συναντηθεί μαζί του".

Την ίδια πάντα μέρα, αλλά αργά το βράδυ (ώρα Νέας Υόρκης), τα πρακτορεία Αθηναϊκό, Ρόιτερ και Γαλλικό μετέδωσαν πληροφορία που έγινε γνωστή από αξιωματούχους των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με την οποία ο Κόφι Ανάν συναντήθηκε με τον Μουαμάρ Καντάφι σε τοποθεσία που δεν έγινε γνωστή.

Στο μεταξύ, σε συνέντευξη του Λίβυου ηγέτη στην ιταλική εφημερίδα της ανεξάρτητης αριστεράς "Ιl Manifesto", που δημοσιεύτηκε στις 25. 11.98, ο Μουαμάρ Καντάφι υποστηρίζει ότι η Ιταλία και η Λιβύη βρίσκονται στην ίδια γραμμή σε ό,τι αφορά στην "εξωτερική πολιτική".

Σύμφωνα με τον Μουαμάρ Καντάφι, ο κυβερνών κεντροαριστερός συνασπισμός στη Ρώμη αποτελεί μια πραγματική "ευκαιρία" που η Τρίπολη ανέμενε "από το τέλος του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου".

Στη συνέντευξη αυτή, ο Λίβυος ηγέτης χαιρετίζει το "θετικό διεθνή προσανατολισμό" της Ιταλίας και κατηγορεί τις ΗΠΑ "ότι έχουν μια εξαιρετικά υπεροπτική στάση" απέναντι στους Ευρωπαίους εταίρους τους.

"Οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι έχουν ένα δικαίωμα κυριαρχίας πάνω στην Ευρώπη, δηλώνει ο Καντάφι και προσθέτει ότι το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα "μπορεί να είναι η αρχή του τέλους για την αμερικανική υπεροχή".

Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article