Greek Government Press Briefing, 02-11-13

Greek Government Press Briefings in Elot928 Greek Directory - Previous Article - Next Article

From: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΥΠΟΥ & ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

Αθήνα, 13 Νοεμβρίου 2002

ΞΕΝΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΤΥΠΟΥ & ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΧΡΗΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ

Γεια σας.

Συνεδρίασε, σήμερα, υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, το Υπουργικό Συμβούλιο. Στην εισαγωγική του ομιλία ο Πρωθυπουργός είπε τα εξής:

"Οι ελληνικές κυβερνήσεις, από το 1974 και μετά, επεδίωκαν τη λύση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου, με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ. Επιδίωξη ήταν ο ΟΗΕ να παρουσιάσει ένα σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού, για να υπερβεί τη συνεχή άρνηση της τουρκοκυπριακής πλευράς να συζητήσει το θέμα, το στόχο της να αναγνωριστούν τα τετελεσμένα. Ο ΟΗΕ παρουσίασε τώρα το σχέδιό του.

Κατά το παρελθόν, ο ΟΗΕ είχε παρέμβει για να υπάρξει μια διαδικασία συζήτησης. Είχε διατυπώσει ιδέες για να προωθήσει τη συνεννόηση. Για πρώτη φορά τώρα, παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο.

Η κίνηση αυτή είναι ασυνήθιστη. Η ιστορική εμπειρία διδάσκει ότι είναι δύσκολο να επαναληφθεί. Ο ΟΗΕ δεν δέχεται να διακυβεύει το κύρος του σε συνεχείς αδιέξοδες απόπειρες. Παράδειγμα το Παλαιστινιακό. Είναι, ίσως, η τελευταία ευκαιρία επίλυσης του προβλήματος μέσω αυτού του δρόμου.

Υπάρχουν ορισμένοι που πιστεύουν ότι δεν πρέπει να διαπραγματευτούμε, ότι δεν βιαζόμαστε. Κάποτε θα έρθει η λύση. Σε δέκα, είκοσι χρόνια. Αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο. Οι Τούρκοι, τα χρόνια που πέρασαν, εποίκισαν το νησί. Τίποτε δεν αποκλείει να συνεχίσουν και να ανατρέψουν τα δημογραφικά δεδομένα. Τίποτε δεν αποκλείει η απόπειρα αυτής της λύσης, αν αποτύχει, να δημιουργήσει στη διεθνή κοινότητα τη βεβαιότητα για τη ματαιότητα των προσπαθειών. Να αποδεχθεί, γι` αυτό, τη διχοτόμηση, τα δύο κράτη και -το χειρότερο- να αναγνωρίσει και νομικά το δημιούργημα των στρατευμάτων κατοχής.

Τα ερωτήματα που θέτει η πρωτοβουλία του ΟΗΕ δεν απαντώνται μόνο με συναισθηματικές αντιδράσεις, με την επίκληση του δικαίου μας. Χρειάζεται να σκεφτούμε στρατηγικά και με προοπτική.

Η μέχρι τώρα συζήτηση-διαπραγμάτευση είχε επικεντρωθεί, όσον αφορά τους χειρισμούς στο θέμα, ποιός έχει την ευθύνη για τη στασιμότητα της κατάστασης, ποιός αρνείται το διάλογο. Η ελληνική πλευρά είχε πετύχει να αποδείξει την ευθύνη της τουρκοκυπριακής - τουρκικής πλευράς, την ανελαστική προσέγγιση του κ. Ντενκτάς, την προσπάθειά του να καταστρατηγήσει τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Αυτό επέτρεψε και τη διατήρηση του ενδιαφέροντος της διεθνούς κοινής γνώμης και των χωρών της Ε.Ε. Ανατροπή αυτής της εντύπωσης, με άρνηση διαλόγου από πλευράς μας, θα μας έφερνε σε μειονεκτική θέση.

Το σχέδιο είναι αφετηρία εποικοδομητικής διαπραγμάτευσης. Αυτή η διαπραγμάτευση πρέπει να αφορά τα ουσιώδη, τα θέματα που σχετίζονται με τη λειτουργικότητα και βιωσιμότητα της λύσης. Δεν πρέπει να αφιερωθεί σε συμβολισμούς, που πολύ μικρή αξία έχουν σε σχέση με την αντιμετώπιση των προβλημάτων διακυβέρνησης του κράτους και ζωής των κατοίκων του νησιού. Σε αυτή την εποικοδομητική διαπραγμάτευση, πρέπει να αποδείξουμε ότι, με ευθύνη, αντιμετωπίζουμε την ουσία των προβλημάτων. Ετσι θα κερδίσουμε σε κάθε κατεύθυνση. Ακόμη και αν φθάσουμε στο να απορρίψουμε το σχέδιο, πρέπει να έχουμε πείσει τη διεθνή κοινότητα για το δικαιολογημένο της άρνησής μας.

Το κυπριακό κράτος θα γίνει μέλος της Ε.Ε. το 2004. Αυτό συνεπάγεται ένα διαφορετικό τρόπο λειτουργίας ρυθμίσεων, που μπορεί να ξεπερνά αντιπαλότητες και μια διαφορετική δυναμική της κοινωνίας του νησιού, ενωτική και αναπτυξιακή. Τις προτάσεις του σχεδίου θα πρέπει να εξετάσουμε και υπό το πρίσμα της ένταξης. Η ένταξη γεφυρώνει διαφορές. Όπως και περιορίζει την εξάρτηση της τουρκοκυπριακής κοινότητας από την Τουρκία και δυναμώνει κοινά συμφέροντα των δύο κοινοτήτων.

Το διάστημα που έχουμε μπροστά μας είναι κρίσιμο. Απαιτεί πρωτοβουλίες και αποφασιστικότητα. Δεν λύνονται προβλήματα με το να είμαστε καθηλωμένοι σε μια στάση άμυνας και άρνησης. Απαιτεί ενιαία στάση με την Κύπρο και μεταξύ μας κοινή προσπάθεια.

Ολοι έχουμε ευθύνη και έχουμε ευθύνη για αποφάσεις που συμφέρουν την Κύπρο και τη χώρα.

Είμαστε εδώ για να προσδιορίσουμε το δρόμο προς αυτές τις αποφάσεις, τους κοινούς μας στόχους δεσμευτικούς για όλους. Αλλά οι σκέψεις για το Κυπριακό δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο της Ελλάδας. Τον κυρίαρχο λόγο έχει η ελληνοκυπριακή πλευρά, η κυπριακή ηγεσία. Αυτούς θα πρέπει να στηρίξουμε. Αυτοί έχουν την πρωτοβουλία. Θα έχουν τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη μας. Ο Κυπριακός λαός θα πάρει την τελική απόφαση, αν καταλήξει η διαπραγμάτευση.

Το Κυπριακό θα απασχολήσει την Κοινοβουλευτική Ομάδα και την Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ, τις οποίες θα συγκαλέσω σε μια κοινή συνεδρίαση στις 28 και 29 Νοεμβρίου. Τότε, μετά τις συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου και τις συναντήσεις που θα έχουμε με τον κ. Παπανδρέου στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Πράγα, θα έχουμε μια καλύτερη εκτίμηση των εξελίξεων. Ο κ. Παπανδρέου θα παρουσιάσει στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Αμυνας της Βουλής τις απόψεις μας, αύριο."

Μετά το πέρας της συνεδρίασης ο Πρωθυπουργός διαπίστωσε ότι είμαστε όλοι σύμφωνοι, ότι το σχέδιο αυτό αποτελεί την αφετηρία της εποικοδομητικής διαπραγμάτευσης, μιας διαπραγμάτευσης στην οποία, βεβαίως, πολλά θέματα είναι ανοιχτά. Και κάλεσε όλους να συμβάλουν, με τις δυνάμεις του ο καθένας, σε αυτή την προσπάθεια, τονίζοντας ότι πρέπει να είμαστε ομόθυμοι, συνεπείς και με μια φωνή.

Επίσης, θέλω να σας ενημερώσω ότι, στις 19.30, θα συνεδριάσει το άτυπο επικοινωνιακό επιτελείο.

Παρακαλώ, τις ερωτήσεις σας.

ΙΩΑΝΝΟΥ: Επειδή μας είπε και ο υπουργός Εξωτερικών ότι έλαβαν όλοι οι υπουργοί το λόγο στο Υπουργικό Συμβούλιο και ότι έγιναν συγκεκριμένες παρατηρήσεις, μπορείτε να μας πείτε συγκεκριμένα ποιες ήταν και αν εκφράστηκαν κάποιες αντιρρήσεις ή ενδοιασμοί από τους υπουργούς;

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Σας είπα ότι κλείνοντας ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι είμαστε όλοι σύμφωνοι. Οτι το σχέδιο αυτό αποτελεί την αφετηρία της διαπραγμάτευσης. Οταν γίνεται, όμως, ένας διάλογος και λαμβάνουν το λόγο περίπου δεκαπέντε υπουργοί είναι λογικό ότι ο καθένας θα τονίσει την πλευρά που κατά τη γνώμη του είναι σημαντική, θα ρωτήσει κάποια πράγματα, θα θέσει τις δικές του απόψεις για τα γεγονότα, θα προσπαθήσει να συμβάλει στον κοινό στόχο. Υπήρξε πράγματι ένας πλούσιος και εποικοδομητικός διάλογος, με σημαντικές απόψεις, που εκφράστηκαν από όλους.

ΙΩΑΝΝΟΥ: Μπορείτε να μας πείτε πάνω σε ποιά σημεία του σχεδίου υπήρξαν αυτές οι παρατηρήσεις;

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Δεν θα κάνω το λάθος να αρχίσουμε να αναλύουμε το σχέδιο σημείο-σημείο. Στο Υπουργικό Συμβούλιο τονίστηκε ότι και στο λόγο μας προς τα έξω, είναι λάθος να αρχίσουμε να συζητούμε ποια σημεία είναι τα πιο καλά και ποια είναι τα πιο αρνητικά. Δεν κάνεις διαπραγμάτευση, ανοίγοντας όλα τα χαρτιά σου από πριν. Εχουμε και την απέναντι πλευρά, την τουρκική και την τουρκοκυπριακή, με την οποία καλούμαστε να διαπραγματευτούμε. Αν από τώρα πούμε εμείς ποια δεχόμαστε και σε ποια έχουμε αντιρρήσεις, καταλαβαίνετε ότι έχουμε χάσει ένα διαπραγματευτικό ατού. Είναι λάθος, λοιπόν, η συζήτηση σημείο-σημείο. Εγινε μια πρώτη γενική συζήτηση. Θα γίνει συζήτηση του Πρωθυπουργού με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων. Θα γίνει, επίσης, συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής. Από εκεί θα καθοριστεί το τελικό πλαίσιο των δικών μας θέσεων, για τις οποίες πρέπει να συνεννοηθούμε και να καταλήξουμε με τον Πρόεδρο Κληρίδη. Γιατί, κυρίως η πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει την πρώτη ευθύνη της διαπραγμάτευσης. Βεβαίως, έχουμε και εμείς -δεν τη ξεχνάμε- ευθύνη στα σημεία που έχουν να κάνουν με το ρόλο μας ως εγγυήτριας δύναμης και με ζητήματα που αφορούν το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Θα ασκήσουμε και εμείς το δικό μας ρόλο.

ΙΩΑΝΝΟΥ: Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τις δημόσιες έντονες διαφωνίες βουλευτών σας; Για παράδειγμα, ο κ. Κρητικός σήμερα είπε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί ένα τέτοιο σχέδιο.

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Σας είπα, ήδη, ότι στις 28 και 29 Νοεμβρίου, με απόφαση του Πρωθυπουργού, θα πραγματοποιηθεί κοινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και της Κεντρικής Επιτροπής. Επειδή είμαστε ένα μεγάλο και δημοκρατικό κόμμα, εκεί θα ακουστούν όλες οι απόψεις και βεβαίως, θα ληφθούν αποφάσεις, που θα είναι δεσμευτικές για όλους μας.

ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ: Για το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών έχετε να πείτε κάτι;

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Δεν έχω να προσθέσω τίποτα καινούργιο, από χθες.

ΜΙΧΑΗΛ: Πώς εκτιμάτε τις πρώτες αντιδράσεις από την Αγκυρα, όπως για παράδειγμα τη δήλωση του κ. Ετσεβίτ και τη χθεσινή και σημερινή δήλωση του κ. Ντενκτάς.

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Φαίνεται ότι η τουρκική και η τουρκοκυπριακή πλευρά αν και προβληματίστηκαν σοβαρά, εξ όσων καταλαβαίνουμε, αποδέχονται να μπουν στη συζήτηση. Αυτό είναι ένα θετικό γεγονός. Ομως, θα είναι μια πολύ σκληρή και επίπονη διαπραγμάτευση. Αυτό φαίνεται και από τις δηλώσεις που έγιναν. Μην περιμένετε ότι η διαπραγμάτευση και η πορεία θα είναι εύκολες. Θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε σημαντικές δυσκολίες που θα εγείρει η τουρκική πλευρά. Γι` αυτό χρειάζεται εθνική ομοψυχία, στενή συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία και ενότητα για να μπορέσουμε να φέρουμε σε πέρας αυτή τη δύσκολη αποστολή.

Ι. ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ: Θα ήθελα να ρωτήσω, γιατί μετά από τέσσερις μέρες και μετά από πολλές δηλώσεις και του Πρωθυπουργού και άλλων στελεχών, προστέθηκε δίπλα στη λέξη "διαπραγμάτευση" ο χαρακτηρισμός "εποικοδομητική". Είναι κάποιο μήνυμα αυτό, γιατί είναι κάτι καινούργιο; Είναι κάτι αντίθετο από αυτό που λέγαμε μέχρι τώρα "σκληρή διαπραγμάτευση";

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Το "εποικοδομητική" δεν σημαίνει ότι δεν θα είναι σκληρή. Το ένα επίθετο, όπως γνωρίζετε, δεν είναι αντίθετο του άλλου. Το "εποικοδομητική" έχει να κάνει με τη δημιουργία αυτής της διαπραγμάτευσης και εξήγησα το γιατί. Αν αυτή η διαπραγμάτευση καταλήξει, θα έχουμε μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Για πρώτη φορά, μετά από πάρα πολλά χρόνια, μετά από δεκαετίες, η Κύπρος θα είναι και πάλι ενιαία, με ενιαίο κράτος, με ενιαία κυριαρχία, με ενιαία ιθαγένεια, με ενιαία εκπροσώπηση. Δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες θα γυρίσουν στον τόπο τους. Στο εδαφικό θα υπάρξουν νέες ρυθμίσεις. Θα μπορέσουν πάλι οι δύο κοινότητες να ζήσουν μαζί. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γεγονός. Οπως είδατε και από την εισαγωγική παρέμβαση του υπουργού Εξωτερικών, θα έχει πολλαπλασιαστικά θετικές επιδράσεις στο γενικότερο κλίμα ειρήνης, ασφάλειας, ανάπτυξης και σταθερότητας στην περιοχή. Θα επηρεάσει θετικά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, τις προοπτικές ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή. Αν, όμως, αυτή η διαπραγμάτευση δεν καταλήξει, ο όρος "εποικοδομητική" επίσης δίνει το δικό μας τόνο. Εμείς θα έχουμε συμβάλει θετικά. Και αν στο τέλος -εξαιτίας ίσως της άρνησης της τουρκικής πλευράς ή κάποιας αδιαλλαξίας που μπορεί αυτή η πλευρά να εμφανίσει και που δεν ξέρουμε ποια θα είναι- φθάσουμε σε μη δυνατότητα λύσης, τότε θα πρέπει να έχει πειστεί όλη η Διεθνής Κοινότητα ότι εμείς κατεβάλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια, πάντα στο πλαίσιο της δικαιοσύνης, για μια βιώσιμη, δίκαιη και λειτουργική λύση. Αυτός είναι ο στόχος μας. Καταλαβαίνετε ότι αυτό είναι πολύ σοβαρό και γι` αυτό τονίσαμε τον όρο "εποικοδομητική".

ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΥ: Ηθελα να ρωτήσω τι περιμένει η Αθήνα από την επίσκεψη του κ. Ερντογάν την ερχόμενη Δευτέρα, μετά τις δηλώσεις που έκανε στην Ιταλία για το Κυπριακό.

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Με καλή θέληση και ανοικτή καρδιά θα συζητήσουμε με τον κ. Ερντογάν τα θέματα που είναι στην ατζέντα της συνάντησης. Είναι σημαντικά θέματα, όπως το Κυπριακό, η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας κ.τ.λ. Εχουμε κάθε διάθεση για συζήτηση, συνεννόηση και για εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων στα μείζονα αυτά θέματα. Αυτό, όμως, πρέπει να αποδειχθεί και από την άλλη πλευρά.

ΚΑΨΙΩΤΗΣ: Είπατε ότι στο τέλος της συνεδρίασης του Υπουργικού, ο Πρωθυπουργός είπε ότι "είμαστε όλοι σύμφωνοι".

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Είπε ότι "το σχέδιο είναι αφετηρία διαπραγμάτευσης".

ΚΑΨΙΩΤΗΣ: Ωστόσο, το ρεπορτάζ λέει ότι σήμερα το βράδυ αρκετά μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου θα μετέχουν σε συσκέψεις με μέλη της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ για να καθορίσουν τη στάση που θα κρατήσουν απέναντι στις εξελίξεις για το Κυπριακό. Η κυβέρνηση φοβάται ότι θα υπάρξει κάποιο πρόβλημα σε ό,τι αφορά το θέμα αυτό, γι` αυτό κάνετε και κοινή συνεδρίαση Κ.Ο. και Κεντρικής Επιτροπής;

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Σας πληροφορώ, επειδή ήμουν παρών στη συνεδρίαση, ότι κανένα σημαντικό πρόβλημα και κανένας φόβος δεν υπάρχει για την κυβέρνηση. Βεβαίως, από βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος έχουν εκφραστεί κάποιες απόψεις (τις γνωρίζουμε όλοι) αλλά -όπως είπα- είμαστε ένα μεγάλο και δημοκρατικό κόμμα, όπου τα στελέχη και οι βουλευτές μας είναι λογικό να έχουν τις απόψεις τους. Αλλωστε, γι` αυτό γίνονται οι συνεδριάσεις των οργάνων. Προκειμένου να εκφράζουν τις απόψεις τους και να καταλήγουμε σε αποφάσεις, οι οποίες μας δεσμεύουν όλους.

ΚΑΨΙΩΤΗΣ: Είναι καινούργιο στοιχείο, όμως, ότι η Κ.Ο. τελικά θα συνεδριάσει από κοινού με την Κεντρική Επιτροπή.

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Την απόφαση πήρε ο Πρωθυπουργός και την ανακοίνωσε σήμερα, ως ο μόνος αρμόδιος.

ΚΑΡΓΟΥΔΗ: Θα μας διανείμετε μεταφρασμένο το κείμενο του Ανάν;

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ: Γίνεται η επίσημη μετάφραση και όταν θα είναι έτοιμη, θα είναι στη διάθεσή σας. Και λέω "επίσημη μετάφραση", διότι στο κείμενο υπάρχει ορολογία, που ο καθένας μπορεί να αποδίδει όπως θέλει, αλλά δεν μας δεσμεύει. Για παράδειγμα, η κυπριακή πλευρά χρησιμοποιεί τον όρο "πολιτείες" για τον αγγλικό όρο "states". Το λέω αυτό, γιατί είδα και άλλους όρους.

Κλείνοντας, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο. Με ρώτησαν πολλοί χθες, πώς κρίνω μια διαρροή που υπήρξε από τη Ν.Δ. γύρω από το χρόνο της συνάντησης, μεταξύ του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του υπουργού Εξωτερικών. Θα ήθελα να πω τα εξής: Καθένας κρίνεται από τις πράξεις του. Εμάς μας ενδιαφέρει να δημιουργήσουμε τους όρους για μια συνεργασία με όλο τον πολιτικό κόσμο και την απαραίτητη εθνική ομοψυχία, προκειμένου να πολλαπλασιάσουμε τις δυνάμεις μας και να μπορέσουμε να οδηγήσουμε σε μια δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Αυτός είναι ο στόχος μας και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με δευτερεύοντα και χωρίς ουσίας ζητήματα. Οποιος θέλει να ασχολείται με αυτά είναι δικαίωμά του.

Σας ευχαριστώ.

Επισυνάπτεται η εισήγηση του Υπουργού Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου:

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: "Θα ήθελα να πω δυο λόγια στους συναδέλφους για το πλαίσιο και τη συγκυρία μέσα στην οποία συζητούμε το θέμα της Κύπρου.

Νομίζω ότι όλοι μας έχουμε συναίσθηση της ιστορικής στιγμής, αλλά και της ευθύνης που έχουμε απέναντι στην ιστορία, όταν μιλούμε για ένα θέμα που έχει συνδεθεί τόσο άρρηκτα όχι μόνο με την εξωτερική πολιτική, αλλά με την ελληνική ιστορία, ιδιαίτερα των τελευταίων, τουλάχιστον, 40 ετών, αλλά βεβαίως πάει πολύ πιο πίσω το θέμα της Κύπρου.

Είναι μια ιστορία πολλών χαμένων ευκαιριών και σαφώς αυτή η προσπάθεια που κάνουμε αυτή τη στιγμή πρέπει να είναι μια προσπάθεια που με νηφαλιότητα, χωρίς εξάρσεις, χωρίς εύκολους χαρακτηρισμούς, αλλά με όσο γίνεται πιο ψύχραιμη αντιμετώπιση για τα συμφέροντα τα δικά μας και του Κυπριακού λαού, ιδιαίτερα των Ελληνοκυπρίων, πρέπει να κάνουμε τις κινήσεις μας.

Η συγκυρία η σημερινή έχει φέρει το θέμα της Κύπρου στην επικαιρότητα. Το πλαίσιο μέσα στο οποίο προτείνεται η λύση είναι το πλαίσιο της Ε.Ε. που αλλάζει, όπως είπε και ο Πρωθυπουργός, σημαντικά δεδομένα. Δηλαδή, δεν είναι ένα νησί που βρίσκεται στην άκρη της Μεσογείου, αλλά είναι ένα νησί που θα είναι ενταγμένο σε ένα θεσμικό πλαίσιο πολυπολιτισμικό και με σειρά διαδικασιών, αποφάσεων, προνοήσεων που τελείως αντιστρέφουν ή αλλάζουν πάρα πολλές από τις δεδομένες αντιλήψεις μας για τη λύση του Κυπριακού.

Η ενταξιακή πορεία της Κύπρου, βεβαίως, είναι ένα δεύτερο στοιχείο της συγκυρίας που έχει θέσει το δίλημμα ιδιαίτερα προς τους Τουρκοκύπριους, αλλά και προς την Τουρκία, να δουν την Κύπρο ενταγμένη χωρίς τη λύση και άρα με την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα εκτός Ε.Ε., αλλά και με τη φωνή της Κύπρου μόνο ως ελληνοκυπριακή φωνή. Και βεβαίως, έχοντας μπροστά τους ένα μόνιμο πρόβλημα στη δικιά τους πορεία προς την Ευρώπη, το πρόβλημα δηλαδή της Κύπρου, που θα το βρουν μπροστά τους αργά ή γρήγορα. Το τρίτο στοιχείο είναι της ημερομηνίας που ζητά η Τουρκία από την Ε.Ε. και που θεωρεί η ίδια καθοριστική ιστορική στιγμή στην Κοπεγχάγη. Η ίδια έχει θέσει αυτό το ζήτημα, δεν είναι κάτι που η Ε.Ε. το έχει φέρει στην ημερήσια διάταξη, αλλά είναι η ίδια η Τουρκία που έχει θέσει το θέμα και μάλιστα με ένταση γύρω από το θέμα της ημερομηνίας.

Βέβαια, θα έλεγα ότι και το κλίμα στην Ε.Ε. για την Τουρκία δεν είναι θετικό, αλλά αυτό δείχνει και τη σημασία της ελληνικής άποψης για τις περαιτέρω εξελίξεις της Τουρκίας.

Αυτά είναι και τα όπλα τα οποία έχουμε, τα διαπραγματευτικά μας όπλα, που είναι σημαντικά, όπως βεβαίως και το όπλο ότι εμείς θεωρούμε -είναι η σταθερή θέση μας- ότι η ενταξιακή πορεία της Κύπρου πρέπει να είναι απρόσκοπτη. Και γνωρίζετε ότι έχουμε εμείς το δικαίωμα veto, αν χρειαστεί, κάτι το οποίο πολύ καλά γνωρίζουν πια και οι εταίροι μας και αυτό προστίθεται στο διαπραγματευτικό οπλοστάσιο της Ελλάδας. Είναι λοιπόν σειρά διπλωματικών εργαλείων που έχουμε, που είναι αρκετά έως πολύ σημαντικά, στην όλη μας πορεία.

Σταθερή, λοιπόν, είναι η θέση μας για την ένταξη της Κύπρου, σταθερές είναι οι αποφάσεις του Ελσίνκι, που μιλούν για την προτιμητέα λύση να είναι ενταγμένη η ενωμένη Κύπρος, αλλά δεν είναι προϋπόθεση. Και νομίζω ότι και η τακτική μας, όπως είπε και ο Πρωθυπουργός, πρέπει να είναι η εποικοδομητική διαπραγμάτευση μέχρι τέλους, ώστε ακόμη και αν φθάσει η στιγμή που θεωρήσουμε ότι δεν είναι ικανοποιητική η λύση του Κυπριακού και πρέπει εκεί να στηρίξουμε την άποψη ότι δεν είναι η ώρα για την επίλυση του Κυπριακού να μπορούμε με τις μικρότερες δυνατές αντιδράσεις και με τη λογική να πείσουμε τους εταίρους μας ότι δεν θα μπορέσουμε να δεχθούμε ένα σχέδιο που δεν είναι ικανοποιητικό.

Αυτή νομίζω είναι η τακτική μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει, αντιθέτως να επιδιώξουμε και τη λύση.

Θέλω, απλώς, να αναφερθώ στις δύο επιλογές, λύσης και μη λύσης, και ποιες θα είναι οι συνέπειες. Θα ήθελα, λοιπόν, από πλευράς υπουργείου Εξωτερικών να μιλήσω για τα γενικότερα συμφέροντά μας, βεβαίως ενταγμένα και σεβόμενα πλήρως τα συμφέροντα και της Κύπρου και του Ελληνισμού της Κύπρου, αλλά συνδέοντάς τα και με τα γενικότερα συμφέροντα που έχουμε κι εμείς ως χώρα.

Μια ικανοποιητική λύση -και τονίζω τη λέξη ικανοποιητική- θα είχε αποτέλεσμα βεβαίως να βάλει τέλος στην προσφυγιά, στην κατοχή της Κύπρου, στη διαίρεση της Κύπρου και βεβαίως στην εκεί σύγκρουση. Θα είναι το τέλος μιας μακράς διαμάχης και ανοιχτής βεβαίως πληγής για τον Ελληνισμό. Θα έχει ως συνέπεια τη ραγδαία και θεαματική βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Θα έχει οπωσδήποτε μεγάλη επίπτωση στο θέμα των εξοπλισμών και από τις δύο πλευρές θα μειώσει το κόστος και για τις δύο πλευρές. Αυτό θα είναι θετικό, ιδιαίτερα για την Ελλάδα, που ως μόνη "προβληματική" γειτονική χώρα αυτή τη στιγμή έχει την Τουρκία.

Αρα, λοιπόν, θα έχει τεράστιες συνέπειες για τις οικονομικές δυνατότητές μας, ως χώρα, να επενδύσουμε σε τομείς που είναι απαραίτητοι για τη συνέχιση της ανάπτυξής μας με ικανοποιητικούς ρυθμούς.

Σε ό,τι αφορά τις διμερείς σχέσεις μας, μπορώ να σας πω από τις διερευνητικές συνομιλίες που έχουμε κάνει μέχρι τώρα, είμαι πεπεισμένος ότι, αν προχωρήσει θετικά η επίλυση του Κυπριακού, τα θέματα του Αιγαίου, όπως ονομάζονται, μπορούν να λυθούν απολύτως μέσα στο πλαίσιο των πάγιων θέσεών μας. Ηδη μπορώ να πω ότι υπάρχει μια αρκετά θετική εξέλιξη ακόμη και με τη μη επίλυση του Κυπριακού, αλλά είναι σίγουρο ότι το Κυπριακό είναι πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού και των δύο πλευρών ως ένα πρόβλημα που διαταράσσει τις σχέσεις μας, ακόμη και όταν συζητούμε για τις διμερείς σχέσεις μας και βεβαίως όταν μιλάμε για στρατιωτικά ζητήματα και υπάρχουν στρατιωτικής φύσης προβλήματα. Αρα, λοιπόν, εκεί πιστεύω ότι θα είναι επίσης σημαντική η εξέλιξη.

Επίσης, ένα σημαντικό στοιχείο είναι οι οικονομικές προοπτικές με την Τουρκία. Η Τουρκία είναι εν δυνάμει πρώτα από όλα μια μεγάλη οικονομική δύναμη, αλλά και ανταγωνιστική επίσης για την Ελλάδα οικονομική δύναμη. Σήμερα, βεβαίως, έχουμε ένα πολύ σημαντικό οικονομικό πλεονέκτημα, όταν μιλάμε για τις δύο αυτές οικονομίες. Αυτοί περνούν από μια μεγάλη οικονομική κρίση, εμείς είμαστε σε μια σταθερή πορεία εντός της Ε.Ε.. Αυτή η ιστορική στιγμή μας επιτρέπει να έχουμε, αν θέλετε, το πάνω χέρι και βεβαίως να μπορέσουμε να είμαστε πρωτοπόροι και σε σχέση με την Τουρκία και να διαδραματίσουμε ρόλο στη δική μας οικονομική ανάπτυξη, χωρίς μεθαύριο να υποβιβαστούμε σε μια δεύτερης τάξης οικονομική δύναμη απέναντι στην Τουρκία. Και, όπως η Γερμανία βλέπει την Πολωνία ως μια ζώνη ασφάλειας, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε και εμείς σε σχέση με το τι προβλήματα υπάρχουν στον Καύκασο, στη Μ. Ανατολή, στην πέραν της Τουρκίας περιοχή του Κόλπου, προβλήματα προσφύγων, μεταναστών, λαθρομεταναστών, εθνοτικών συγκρούσεων, ότι πράγματι θα μπορούσε να αποτελέσει μια ζώνη ασφάλειας για τα δικά μας σύνορα.

Ένα τρίτο στοιχείο για τη λύση έχει σχέση με την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Είναι ο όγκος και η εξέλιξη της Τουρκίας, ας πάρουμε μόνο το δημογραφικό, που προβλέπεται σε λίγα χρόνια να μιλάμε για 100 εκατομμύρια Τούρκων, μια πολύ μεγάλη χώρα σε σχέση με μας, δεκαπλάσια στον πληθυσμό, ενώ παλιότερα η αναλογία μπορεί να ήταν 1 προς 2 ή 1 προς 1,5. Λέμε, λοιπόν, ότι το να συγκρατήσει κανείς αυτόν τον όγκο, μόνοι μας, εκτός Ε.Ε. η Τουρκία, εκτός ευρωπαϊκής πορείας, θα είναι πολύ πιο δύσκολο. Βεβαίως, αυτό σημαίνει ένα κόστος για την Ευρώπη, ένα κόστος που πολλοί ίσως στην Ευρώπη δεν θα ήθελαν να πληρώσουν, αλλά πιστεύω ότι έχει μια σημασία για την Ελλάδα αυτό το στοιχείο, ότι άλλο είναι η Ευρώπη να ασχοληθεί και να προσπαθήσει να συγκρατήσει αυτόν τον όγκο, παρά να είναι μόνο η Ελλάδα με την Τουρκία, που ίσως μερικοί στην Ευρώπη θα το έβλεπαν προτιμότερο.

Ένα δεύτερο στοιχείο για την ευρωπαϊκή της πορεία είναι ότι εάν πετύχει ένα μοντέλο που μια ισλαμική χώρα μπορεί να υιοθετήσει δημοκρατικές αρχές και θεσμούς και λειτουργίες, όπως ο Ερντογάν τουλάχιστον διακηρυκτικά λέει, έχει οπωσδήποτε μια ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο για την Τουρκία, αλλά και ευρύτερα για τον ισλαμικό κόσμο.

Τέλος, βεβαίως, η συνεργασία Ελλάδας - Τουρκίας θα έχει θετικές επιπτώσεις για τη Μ. Ανατολή, τον Καύκασο, ευρύτερα για τη Μεσόγειο και οπωσδήποτε και τα Βαλκάνια, παρ` ότι εκεί έχουμε απόλυτη υπεροχή στην παρουσία μας. Αρα, νομίζω ότι θα έχει μια σταθεροποιητική, για την ευρύτερη περιοχή, σημασία.

Ακόμα, η ευρωπαϊκή πορεία της Κύπρου μαζί με τους Τουρκοκύπριους, ενταγμένους τους Τουρκοκύπριους, σημαίνει ότι ναι μεν θα έχουν μια πιο δυνατή φωνή οι Τουρκοκύπριοι εντός της Κύπρου, αλλά από την άλλη μεριά απελευθερώνονται από την κηδεμονία της Τουρκίας που υπάρχει τα τελευταία χρόνια και που δεν υπήρχε πριν από 40 χρόνια.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της μη λύσης;

Είναι μια πιο γκρίζα προοπτική. Δεν θα έλεγα απαραιτήτως ότι είναι το τέλος μιας προσπάθειας επίλυσης του Κυπριακού, αλλά οπωσδήποτε είναι πολύ πιο αμφίβολες οι εξελίξεις από @κει και πέρα. Αν δεν υπάρξει λύση, τη συνέχιση της δυναμικής για την Τουρκία θα πρέπει να την επιδιώξουμε και να συνεχίσουμε να υπάρχει κίνητρο για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα καταφέρουμε ένα τέτοιο αποτέλεσμα.

Θα έλεγα ότι και οι εταίροι μας πολύ πιο δύσκολα θα δώσουν την ημερομηνία.

Δεν είναι τυχαίες οι πρόσφατες δηλώσεις του Ζισκάρ ντ@ Εστέν και κάποιες δηλώσεις από εξέχουσες προσωπικότητες της Ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής. Στις συζητήσεις που κάνουμε υπάρχει μεγάλη αμφιθυμία για την Τουρκία, που είναι λογική, αλλά σε σχέση με τα συμφέροντά μας νομίζω οπωσδήποτε, αν δεν έχουμε λύσει το Κυπριακό, μιλάμε για την πιθανότητα ψύχρανσης από πλευράς της Τουρκίας των σχέσεων μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας. Αυτό θα έχει πιθανώς ως αποτέλεσμα μια εσωτερική ένταση στην Τουρκία. Δεν βλέπουμε ότι άμεσα ο στόχος της Τουρκίας θα ήταν στρατιωτικά η Ελλάδα, αλλά να προκαλέσουν ένταση, να προκαλέσουν κάποια επεισόδια, δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να αποφευχθούν, αν θέλουν για ευρύτερους λόγους, βεβαίως, σε σχέση με την Ε.Ε. να δημιουργήσουν προβλήματα.

Για την Κύπρο η μη λύση θα σήμαινε περαιτέρω τουρκοποίηση του βορρά @ήδη έχουμε το πρόβλημα των εποίκων- εγκατάλειψη από τους Τουρκοκυπρίους. Ήδη οι ίδιοι θέλουν να υπάρξει λύση. Έρχονται σε μας, τους Έλληνες και λένε «βοηθήστε να βρεθεί λύση, γιατί εμείς δεν αντέχουμε πια, θα φύγουμε από την Κύπρο, θα πάμε στην Αγγλία, ή κάπου αλλού να ζήσουμε.» Παίρνουν ήδη κυπριακά διαβατήρια, που έχουν και το δικαίωμα να πάρουν ως Κύπριοι πολίτες, για να ετοιμαστούν και όταν μπει η Κύπρος στην Ε.Ε. να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ε.Ε. Θα υπάρξει λοιπόν κατά πάσα πιθανότητα μια διαιώνιση και εμπέδωση μιας ντε φάκτο διχοτόμησης, μονιμοποίηση αυτής της κατάστασης.

Υπάρχει και είναι σωστό το επιχείρημα ότι η ένταξη της Κύπρου χωρίς τη λύση θα σημάνει ότι η Κύπρος θα έχει πιο δυνατή διαπραγματευτική θέση. Το πρόβλημα όμως εκεί είναι να μην υπάρχει μια κενή καρέκλα στην άλλη πλευρά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, διότι είναι πολύ πιθανό -όπως το έχουμε δει και στο παρελθόν- να μην προσέλθει η άλλη πλευρά για συζητήσεις. Να πει «εγώ δεν έρχομαι, μπήκε η Κύπρος, διαφωνώ με τη λύση να υπάρξει λύση αυτή τη στιγμή» και όπως πολλές φορές ο Ντενκτάς δεν ερχόταν στο τραπέζι και όπως πολλές φορές και οι Τούρκοι έλεγαν «λύση βρέθηκε το @74» να το ξαναπούν. Και έτσι ναι μεν εμείς να είμαστε πολύ πιο δυνατοί αλλά να μην έχουμε απέναντι κανένα με τον οποίο να διαπραγματευτούμε.

Με αυτή την εισαγωγή θα ήθελα απλώς να τονίσω ότι δεν πρέπει να διαφεύγει από τις αναλύσεις μας και για την προτεινόμενη λύση εδώ ότι έχουν αλλάξει οι συσχετισμοί, βεβαίως, σήμερα. Αυτοί οι συσχετισμοί έχουν αλλάξει λόγω της πολιτικής που έχουμε ακολουθήσει με διπλωματικά μέσα εδώ και πάρα πολλά χρόνια και ειδικότερα με τη στρατηγική της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε.

Παράλληλα, όμως, οι επιλογές μας είναι ή η διπλωματική λύση ή η στρατιωτική λύση- αλλά δεν νομίζω να υπάρχει κανένας στην Ελλάδα που να έχει σοβαρά προτείνει τη στρατιωτική λύση για να ανατραπεί το σημερινό καθεστώς @ή από την άλλη μεριά μια πιθανή διαιώνιση του προβλήματος. Άρα, λοιπόν, όσοι μιλούν να μην πάμε σε λύση αυτή τη στιγμή, βεβαίως ρισκάρουν να μην υπάρξει λύση και να έχουμε μια πολύ πιο δύσκολη κατάσταση αργότερα. Άρα, λοιπόν, πρέπει αυτό να το ζυγίσουμε. Δεν σημαίνει ότι πρέπει απαραιτήτως μέχρι την Κοπεγχάγη να έχουμε λύση, αν δεν είναι ικανοποιητική. Αλλά πρέπει να το ζυγίσουμε σοβαρά μπροστά στις ιστορικές ευθύνες μας και στην πορεία αυτού του νησιού όλα τα τελευταία χρόνια".

Greek Government Press Briefings in Elot928 Greek Directory - Previous Article - Next Article