Το Βήμα, 26 Μαρτίου 1995, σελ. Α14
Οικονομικός Ταχυδρόμος, 27 Απριλίου 1996, σελ. 50

Αγαπητέ εργαζόμενε νέε,

Νομίζω ότι δεν θα αρνηθείς τη φιλοξενία της στήλης σε μια δική μου επιστολή, που δεν ξέρω αν θα έβρισκε αλλού στέγη, μια και δεν αφορά τις διαλυτικές διεργασίες στα κόμματα, τις ανοητολογίες των περισσότερων πολιτικών μας, δεν αφορά σε σκοτωμούς, βιασμούς, ληστείες ή σκάνδαλα, δεν απευθύνεται στο φίλαθλο ή το φιλοθεάμον κοινό και γενικά δεν έχει σχέση με οτιδήποτε κακό. Άρα δεν έχει ενδιαφέρον για τα διεστραμμένα γούστα των περισσότερων μέσων μαζικής ενημέρωσης.

Θέλω να φιλοξενήσεις τα μηνύματα αισιοδοξίας που αποκόμισα από μερικές πρόσφατες επαφές μου με τη σπουδάζουσα νεολαία μας.

Ήταν τον περασμένο Νοέμβριο, που βρέθηκα και εγώ κυρίως ως ακροατής στην Οικονομική Σχολή του Λονδίνου όπου σ' ένα πολύ σπουδαίο Συνέδριο που οργάνωσε η Σχολή αυτή με συνεργασία Ελλήνων Πανεπιστημιακών και που ασχολήθηκαν επί τρεις μέρες με τις προϋποθέσεις εκσυγχρονισμού της Ελλάδας, έζησα τον παλμό μερικών από τις χιλιάδες, ναι χιλιάδες νέους μας, που σπουδάζουν στην Αγγλία μια που το εδώ εκπαιδευτικό σύστημα, με τα χάλια που έχει, δεν τους εξασφαλίζει αυτή τη δυνατότητα. Παιδιά με ανησυχίες, με προβληματισμό για το αύριο, με απογοήτευση για τον κατήφορο στον οποίο έχει παρασυρθεί η Ελλάδα. Με εντελώς άλλα ενδιαφέροντα, ουσιαστικά και ζωτικά, στα οποία δεν τους δίνει κανέις απάντηση. Αρκεί να σας πω μόνο το εξής: σε μια από τις συζητήσεις ήταν παρόντες και οι Βάσω Παπανδρέου, Κώστας Σημίτης και Α. Ανδριανόπουλος. Ακροατήριο 500 άτομα περίπου. Και όταν ήλθε η ώρα της συζήτησης κανένας, επαναλαμβάνω κανένας από το ακροατήριο δεν τους ρώτησε για το δείπνο των τεσσάρων ή για τις κομματικές φαγωμάρες τους, αλλά για πώς θα αποκτήσουμε καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα, πώς θα ενταχθεί ή Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ποιες είναι οι προκλήσεις του μέλλοντος. Αντίθετα, στην είσοδο περίμεναν οι ανταποκριτές των ελληνικών εφημερίδων και τηλεοράσεων για να ρωτήσουν όχι τι συζητούμε στο συνέδριο, αλλά με τι δηλώσεις έχουν να τροφοδοτήσουν τις κομματικές τους φαγωμάρες. Τι ντροπή!..

Και μετά βρέθηκα για μια εβδομάδα στη Βοστώνη, καλεσμένος από τη Χάρβαρντ Χέλλενικ Σοσάιτι, που έχουν συστήσει οι φοιτητές προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί του κορυφαίου αυτού αμερικανικού πανεπιστημίου, μη κρατικού παρακαλώ. Κι εκεί έζησα όχι μόνο την ατμόσφαιρα της μελέτης, της έρευνας, της σοβαρότητας, της ευθύνης, από φοιτητές και καθηγητές. Αλλά και τον πατριωτικό παλμό που τόσο λείπει στην Ελλάδα, την αγάπη και την αγωνία για τον τόπο μας, την απορία για το τι έχουμε πάθει και καταστρέφουμε το μέλλον του. Δεν έχω χώρο για να αναφέρω ονόματα ελλήνων καθηγητών, φοιτητών, επιχειρηματιών που διαπρέπουν εκεί. Όχι φυσικά μόνο στο Χάρβαρντ αλλά και στο ΜΙΤ, στο Μπόστον Γιουνιβέρσιτι, στο Ταφτ, στην υψηλής στάθμης επιστημονική και επιχειρηματική κοινότητα της Μασαχουσέτης. Θα περιορισθώ να υπογραμμίσω δύο πρωτοβουλίες που οφείλονται κυρίως στον νεανικό ενθουσιασμό αλλά και στην ελληνική ψυχή κάποιων λαμπρών φοιτητών μας, αλλά και εκεί ενθουσιωδών ομογενών. Το Ινστιτούτο Ελληνικού Δυναμικού, έναν οργανισμό που ίδρυσε ομάδα νέων ελλήνων επιστημόνων με σκοπό να φέρει σε επαφή την

Ελλάδα με τους ακαδημαϊκούς, επιχειρηματίες και επιστήμονες του Ελληνισμού του εξωτερικού. και της διεθνούς κοινότητας, με τα έξι εκατομμύρια Έλληνες που ζουν έξω από την Ελλάδα και την Μητέρα πατρίδα, που εμείς τους βλέπουμε είτε ως τουρίστες για απομύζηση, είτε ως δυνητικούς ψηφοφόρους, είτε ως δεύτερης κατηγορίας αγράμματους χειρώνακτες που πήγαν στην Αμερική για να πλύνουν πιάτα ή να πουλάνε σουβλάκια. Οι φιλοδοξίες πολλές, το ξεκίνημα εντυπωσιακό και δύσκολο να συμπυκνωθεί. Αρκεί να αναφερθώ στην δημιουργία του HR-Net, ενός ηλεκτρονικού δικτύου ανταλλαγής πληροφοριών και ειδήσεων που αφορούν που ίδρυσαν αυτή τη στιγμή και που θα επιτρέψει την άμεση επικοινωνία μεταξύ φορέων, οι οποίοι υποστηρίζουν τα ελληνικά συμφέροντα. Η πρόσβασή τους στο Internet επιτρέπει, λ.χ., να δίνονται απαντήσεις στη σκοπιανή προπαγάνδα ή σε κάθε είδους παραπληροφόρηση σε βάρος της Ελλάδας ή να παρουσιάζεται μέσω αυτού η ελληνική πραγματικότητα και η ελληνική ιστορία, η ελληνική άποψη όπως είναι πράγματι. Η άλλη αξιομνημόνευτη πρωτοβουλία είναι το εντυπωσιακής ποιότητας και περιεχομένου περιοδικό «Σημείον Αναφοράς». Άρχισε να εκδίδεται στα Αγγλικά από ομώνυμο μη κερδοσκοπικό οργανισμό που συνέστησαν σπουδαστές επιχορηγούμενοι από ελληνικά (εδώ από τη χώρα μας) ιδιωτικά ιδρύματα και άλλους ιδιώτες και το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Ένα περιοδικό φοιτητικό που θα ήταν υπερήφανοι να το εξέδιδαν καθηγητές ΑΕΙ στην Ελλάδα.

Με τέτοιες τονωτικές ενέσεις, που έγιναν από αυτά τα ξένα πανεπιστήμια, όπου είχα την τιμή να συζητήσω και προπαντός να διδαχθώ και ανανεωθώ, πώς ήταν δυνατόν να μην αισθανθώ να αναγεννάται η αισιοδοξία μου για το ελληνικό αύριο. Έστω και αν πρόκειται να έλθει για μια ακόμα φορά από το εξωτερικό, όπως το 1821.

Όμως κι εδώ στην Ελλάδα υπάρχει η υπόσχεση και η ελπίδα. Κι εδώ υπάρχουν πλήθος οι νέοι μας, που με προσπάθεια, ενδιαφέρον, και βαδίζοντας ενίοτε στα τυφλά και εναντίον του ισοπεδωτικού ρεύματος προσπαθούν για το καλύτερο. Πριν από δύο τρεις μήνες μια εκδήλωση των Νέων Επιστημόνων Πειραιά, στο Πανεπιστήμιο της πόλεως, χωρίς, δυστυχώς σπουδαία συμμετοχή, είχε επιτρέψει κάποια ίχνη ελπίδας. Όμως πριν από μια εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη είδα ξαφνικά ότι και εδώ οι νέοι μας, η φοιτητική νεολαία, έχει βγει από την αποχαύνωση και την πολιτικολογία και παλεύει με τη μελέτη και την αναζήτηση του καλύτερου αύριο γι΄αυτήν και τον τόπο. Αυτό το αισιόδοξο μήνυμα άντλησα στη Γεωπονική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, όπου μετά από πρόσκληση του συλλόγου των φοιτητών της πήγαμε ο συνάδελφος Κ. Λατίφης κι εγώ να μιλήσουμε για το που βαδίζει η οικονομία και πώς θα προοδεύσει η ήδη έντονη προβληματική γεωργία μας. Το μεγαλύτερο αμφιθέατρο της σχολής ήταν ασφυκτικά γεμάτο από καθηγητές και φοιτητές με πλήθος όρθιους και καθισμένους χάμω, που έμειναν σχεδόν τρεις ώρες εκεί, ακούγοντας και ρωτώντας με μάτια που άστραφταν από ζωή, που ζητούσαν να μάθουν και που υπόσχονταν.

Δεν νομίζεις, αγαπητέ εργαζόμενε νέε, ότι άξιζε να μου παραχωρήσεις για μια εβδομάδα τη στήλη σου για να εκπέμψει αυτά τα μηνύματα ελπίδας;

Ευχαριστώ για την φιλοξενεία
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ