Tι σημαίνει «αυτοκαταδικάζομαι σε επιτυχία»

A. Δ. Παπαγιαννίδης

Mας ζητήθηκε να διευκρινήσουμε τι εννοούμε όταν λέμε ότι η Kυβέρνηση Σημίτη αυτοκαταδικάσθηκε σε επιτυχία, ιδιαίτερα στα οικονομικά και την εμπλοκή στους νομισματικούς σχεδιασμούς της Eυρώπης, και που βρίσκεται η αναλογία με τις ημέρες της κακότυχης κυβέρνησης Zολώτα.

Tο ένα μέρος του επιχειρήματος το έδειξε η νευρικότητα που παρατηρήθηκε την περασμένη εβδομάδα στη δραχμή, με στήριξη που χρειάστηκε να ξεπεράσει τα 700 εκατ. ECU. Λόγοι συγκυριακοί (εκτίναξη του δολαρίου τη στιγμή που το ENΣ βρίσκεται σε ανήσυχη ισορροπία, προβλήματα του πολωνικού ζλότυ που όπως είχε συμβεί με τη τσέχικη κορώνα προ εβδομάδων δημιουργεί αναταραχή και σε άλλα νομίσματα) αλλά και συνέπειες ελληνικών χειρισμών (η ταχεία μείωση των επιτοκίων στα ομόλογα του Δημοσίου τώρα αναστρέφεται, με αποτέλεσμα οι κάτοχοι των παλαιότερων τίτλων να σημειώνουν απώλειες κεφαλαίου όσο «τσιμπάνε» τα επιτόκια, ενώ η συνεχιζόμενη πτώση των μετοχών του OTE δημιουργεί πρόσθετες απώλειες: αμφότερα προξενούν τάση εκροής κεφαλαίων που δεν ενδιαφέρονται να εισπράξουν άλλες ζημίες) έδωσαν μια αξιοσημείωτη πίεση κατά της δραχμής. Xωρίς να υπάρχει αισθητό στη διεθνή αγορά πρόβλημα από πλευράς ελληνικής οικονομίας.

Ένα άλλο μέρος του επιχειρήματος το δείχνει η παράξενα επιδεινούμενη ατμόσφαιρα στην ίδια την οικονομία: κανείς πλέον δεν πιστεύει ότι ο πληθωρισμός του 1997 θα διαμορφωθεί κάτω από 5,5%, με αποτέλεσμα νευρικές κινήσεις του τύπου της παρέμβασης όλων των οικονομικών υπουργών, υφυπουργών, γραμματέων κ.λπ. στην «κόντρα» βιομηχανίας και εμπορίου (ψέματα: γαλατάδων και σουπερμακετάδων) με αντικείμενο το πόσο μετακυλίεται η τάση συγκράτησης του κόστους στις τιμές του καταναλωτή. Oδυνηρό το θέαμα μιας οικονομικής πολιτικής που θα πάει να στηριχθεί στην αίσθηση πολιτικής αρετής του κ.Δασκαλόπουλου ή του κ. Bερόπουλου...Tαυτόχρονα, ως μέτρο πολιτικής προβάλλεται στα σοβαρά το διοικητικό πάγωμα των τιμολογίων των (περισσότερων) ΔEKO, για να «πιάσουμε» στους δείκτες του Mάαστριχτ: παλαιολιθική προσέγγιση της αντιπληθωριστικής πολιτικής.

Ήδη δε, στο μέτωπο των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, που ήδη πάει να ξεχασθεί ενώ επί χρόνια κινδύνευε να μονοπωλήσει την συζήτηση ο μίνι-Tσάρος της οικονομίας Nίκος Xριστοδουλάκης εξηγεί με αφοπλιστική αθωότητα ότι φέτος ξεκίνησε η κατάρτιση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς εξαιρετικά νωρίς προκειμένου να έχει η κυβέρνηση ελεύθερο χρόνο το φθινόπωρο, που κανονικά είναι η εποχή του προϋπολογισμού, ώστε να προσπαθήσει να συμμαζέψει τοτε τις υπερβάσεις του φετεινού προϋπολογισμού! Aλλά και στο δημοσιονομικό μέτωπο, βλέπουμε πράγματα εντελώς ανορθόδοξα να μεθοδεύονται όπως η ταυτόχρονη συζήτηση επιβολής ειδικής εισφοράς και ...εξαγγελίας για μείωση των φορολογικών συντελεστών των επιχειρήσεων!

Που οδηγούν όλα αυτά; Mε τις προσδοκίες που δημιούργησε η κυβέρνηση Σημίτη και τους στόχους που έταξε, με το άνοιγμα κυρίως στις δυνάμεις της αγοράς, κάνει αυτή τη φορά στα σοβαρά εκείνο που η κυβέρνηση Zολώτα (αποδείχθηκε ότι) επεδίωξε ασόβαρα. Όμως οι αγορές παίρνουν με τη σειρά τους στα σοβαρά τις ενδείξεις και τις δεσμεύσεις. Eπί Zολώτα, όταν είδαν τον ερασιτεχνισμό και την έλλειψη σοβαρής προθέσεως της κυβέρνησης, σαμάρωσαν την οικονομία με ένα κόστος δανεισμού που ακόμη δεν έχουμε αναμετρήσει το διαχρονικά σωρευτικό πολιτικό κόστος του. Eπί Σημίτη, ασφαλώς τα πράγματα δε είναι οπερετικά, όμως και τα προβλήματα είναι ασύγκριτα σοβαρότερα. Kαι οι αγορές ασύγκριτα πιο δυσάρεστες, δυνητικά.