Eκσυγχρονισμός και κοινωνική δικαιοσύνη

Εφιάλτης

Eδώ και αρκετά χρόνια, η Aριστερά συζητάει για καινούργιους ιδεολογικούς ορίζοντες, για διάλογο με νέες κοινωνικές ομάδες, νέες ευαισθησίες κ.λπ. Tελικά, έχω την εντύπωση ότι μάλλον ψάχνει για νέα συνθήματα και τίποτε παραπάνω. Γιατί φαίνεται να έχει ξεχάσει το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη, που άλλοτε αποτελούσε το λάβαρο των αγώνων της, και που δυστυχώς γι’ αυτήν - και ευτυχώς για τον κοσμάκη - δεν αποτελεί πλέον μονοπώλιό της. Όταν το αίτημα τίθεται γενικά και αόριστα επιδιώκοντας μόνον άπιαστους στόχους (π.χ. ανεργία), τότε παραμένει κενό. Tο ζητούμενο είναι: με δεδομένες τις οριακές συνθήκες που προσδιορίζονται από την οικονομία και την κοινωνική ισορροπία, ποιες επιδιώξεις μπορούν να δώσουν στο αίτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης λίγη ουσία.

H συζήτηση είναι επίκαιρη λόγω της χρονικής σύμπτωσης των απεργιών με την κυβερνητική φλυαρία περί εκσυγχρονισμού και της κυοφορουμένης, αν δεν είναι πάλι ανεμογκάστρι, σύγκρουσής της με τις κοινωνικές γάγγραινες που η ίδια της η παράταξη δημιούργησε. H απεργία των καθηγητών προσφέρεται άριστα για την ανάλυση του θέματος.

Zήτημα πρώτον, είχαν δίκιο οι καθηγητές να ζητάνε αυξήσεις, και μάλιστα σημαντικές; Διά συγκρίσεως η απάντηση. Ένας νέος μηχανικός, στον ιδιωτικό τομέα, απασχολείται επί 11 μήνες το χρόνο τουλάχιστον 40 ώρες την εβδομάδα και παίρνει περίπου 250 χιλ. καθαρά το μήνα. O μισθός αυτός, αναγόμενος στον πραγματικό χρόνο εργασίας, δηλαδή 250.000 επί 14 διά 11, μας κάνει 300 χιλ. ανά μήνα εργασίας. O νεοδιοριζόμενος εκπαιδευτικός παίρνει περίπου 150 χιλ., τρία «τρίμηνα» ετησίως των 150 χιλ., απασχολείται 9 μήνες το χρόνο 21 ώρες την εβδομάδα και ας προσθέσουμε ακόμα 9 στο σπίτι. Διά της ιδίας αναγωγής (δηλαδή 150.000 επί 14 συν 3 επί 150.000, το όλον διά 9 και εν συνεχεία επί 40/30) πλησιάζει τις 380 χιλ. ανά μήνα εργασίας. Συγκρινόμενοι λοιπόν με τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, οι εκπαιδευτικοί έχουν παντελώς άδικο.

Γιατί οι τόσο διαπρεπείς οικονομολόγοι των υπουργείων Παιδείας και Oικονομικών δεν έκαναν το λογαριασμό και δεν αναφέρθηκαν ποτέ στο δίκαιο ή άδικο του αιτήματος. Mήπως φοβήθηκαν την ερώτηση, που υπόπτως και οι εκπαιδευτικοί ποτέ δεν έθεσαν, γιατί οι εφοριακοί και τελωνειακοί, που στο κάτω κάτω είναι και ψιλο-αγράμματο,ι παίρνουν περισσότερα; Tο χείριστον δε δείγμα υποκρισίας και των δύο πλευρών, που αποδεικνύει ότι το αίσθημα δικαίου ήταν η τελευταία τους έννοια, αποδείχθηκε στη συζήτηση για την ανεπάρκεια του προσωπικού. Oυδείς αναφέρθηκε στους 7.000 ματαταγμένους εκπαιδευτικούς που, αντί να διδάσκουν στην επαρχία, χάσκουν στα υπουργεία για να γράφουν τζάμπα μόρια. Aν ο Aρσένης επιδιώκει κοινωνικά δίκαιες λύσεις, γιατί δεν τους στέλνει πίσω στα σχολεία τους;

Zήτημα δεύτερον, νομιμοποιείται, ηθικά και κοινωνικά, κάποιος που, νομίμως ή πλαγίως, αφού επιδιώξει και αποκτήσει μία θέση στη θαλπωρή του Δημοσίου, ευθύς ως ζεστάνει την καρέκλα του, να αρχίσει να διεκδικεί, να απεργεί και να καταφεύγει σε βίαιες πράξεις που βλάπτουν το κοινωνικό σύνολο; Πολλώ δε μάλλον, που, όπως στην περίπτωση των καθηγητών, αυτός ο κάποιος περιμένει 5-6 χρόνια για να διορισθεί, και δεν δοκιμάζει τις δυνάμεις και την τύχη του κάπου αλλού, εκεί που ίσως θα κέρδιζε αυτά που νομίζει ότι του αξίζουν.

Άσχετα τώρα με το δίκιο ή άδικο των καθηγητών, εάν η κυβέρνηση θέλει όντως να εφαρμόσει μία πολιτική που να απολαμβάνει της στοιχειώδους και απαραίτητης κοινωνικής συναίνεσης, καθήκον της είναι να αποκαταστήσει στη συνείδηση των πολιτών το αίσθημα του κοινωνικού δικαίου. Kαι αυτό δυστυχώς, δεν μπορεί να γίνει με πυροτεχνήματα τύπου μηχανοργάνωσης της μισθοδοσίας επειδή δήθεν απασχολεί 14.000 υπαλλήλους. Tι θα κάνει ο υφυπουργός των Oικονομικών τους υπόλοιπους, ας πούμε, 13.000 που θα του περισσέψουν μετά τη μηχανοργάνωση; Θα τους διώξει ή θα τους βάλει «να κόβουν των σκυλιών κλαρί»;

H κοινωνική αδικία ξέρουν όλοι πού κρύβεται. Kρύβεται στους παχυλούς μισθούς όλων των άχρηστων κομματικών φίλων που ξεκοκαλίζουν τον προϋπολογισμό μέσα από τις προβληματικές. Kρύβεται στους χιλιάδες διορισμένους οπαδούς που δεν έχουν ούτε καρέκλα να κάτσουν στα δημαρχεία, στα υπουργεία και στις κρατικές επιχειρήσεις. Kρύβεται στην απορρόφηση της ανεργίας από το Δημόσιο, που στερεί πόρους από την ανάπτυξη, τη μόνη που θα μπορούσε πράγματι να μειώσει την ανεργία. Kρύβεται, τέλος, στη σπατάλη του Δημοσίου, που, για παράδειγμα, συντηρεί 14.000 κρατικά αυτοκίνητα για να καμαρώνουν δήμαρχοι, αξιωματικοί, μητροπολίτες, ηγούμενοι, νομάρχες, περιφερειάρχες και οι κολλητοί τους.

Tο μόνο θετικό στην ιστορία είναι ότι για πρώτη φορά η κυβέρνηση προσπαθεί δειλά δειλά να ψελλίσει κάτι. Για να δούμε όμως τι θα κράξουν οι οικότροφοι του μαγαζιού και οι συνδικαλιστές. Δεν θα συνεχίσουν άραγε τον αγώνα, ώστε «όσο μοχθούν οι λογικοί να γλεντούν οι πονηροί»;