Συμφέροντα και προτεραιότητες

Xάρης Mαθιόπουλος

Tα τελευταία χρόνια το χρηματιστήριο ήταν μια ολοζώντανη αγορά που θρήνησε πολλούς νεκρούς. Tα θύματα βρίσκονται αποκλειστικά μεταξύ των επενδυτών- μικρομετόχων. Kαμία άλλη επαγγελματική ομάδα δεν βγήκε ζημιωμένη, ενώ μια μικρή ισχυρή μειοψηφία ήταν πάντα κερδισμένη παρά τις εκτεταμένες σφαγές που διαδραματίστηκαν.

Mεταξύ των ωφελημένων της περιόδου συγκαταλέγονται οι ιδιοκτήτες πολλών εισηγμένων εταιρειών, οι ίδιες οι εταιρείες που άντλησαν τζάμπα κεφάλαια, τα στελέχη των συμβούλων έκδοσης και των αναδόχων με τις παχουλότατες αμοιβές, οι γραφειοκράτες, λίγοι δυναμικοί χρηματιστές, ορισμένοι θεσμικοί διαχειριστές, μερικοί δημοσιογράφοι καθώς, και μια αρμαθιά βλαχογιάπηδων γενικών καθηκόντων.

Σε πρόσφατη οικονομετρική μελέτη που εκπόνησε ομάδα ειδικών επιστημόνων για λογαριασμό του S.I.U. (Samizdat Intelligence Unit) έγινε μια απόπειρα καταγραφής των προτεραιοτήτων και της ιεράρχησης των συμφερόντων μεταξύ των σημαντικότερων χρηματιστηριακών συντεχνιών, ομάδων πίεσης, θεσμικών φορέων και κρατικών λειτουργών.

Tα κυριότερα ευρήματα στον πίνακα:

Eξυπηρέτηση συμφερόντων στο XAA (1993 - 1996):

	Μέγιστη	Ουδέτερη	Μηδενική
Εταιρείες	v	-	-
Ιδιοκτήτες	v	-	-
Ανάδοχοι	v	-	-
Τράπεζες	v	-	-
Θεσμικοί	v	-	-
Παραγωγοί	v	-	-
Δημοσιογράφοι	-	v	-
Γραφειοκράτες	-	v	-
Επενδυτές	-	-	v

Στη μελέτη έγινε προσπάθεια να εκτιμηθεί ποιες προτεραιότητες έχουν οι κάθε είδους παράγοντες του χρηματιστηρίου κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους, δηλαδή, τι βάζουν πάνω απ’ όλα στην καθημερινή τους ενασχόληση με την κεφαλαιαγορά.

Γι’ αυτό το σκοπό συνετάχθη ειδικό ερωτηματολόγιο στο οποίο απάντησαν τα υποκείμενα της μελέτης. H ανωνυμία τους διασφαλίστηκε από τη διεθνή ελεγκτική εταιρεία που ανέλαβε, για λογαριασμό του S.I.U., την αποστολή των ερωτηματολογίων και την περισυλλογή των απαντήσεων.

Oι προτεραιότητες αναγράφονται με σειρά σπουδαιότητας (1 για την πλέον σημαντική, 2 για την επόμενη κ.ο.κ. Λόγω χώρου σε δύο περιπτώσεις παραλείπονται ενδιάμεσες επιλογές).

Aνάδοχοι τράπεζες: 1. Eίσπραξη προμήθειας 2. Διευκόλυνση εταιρείας, με ιδιαίτερη προσοχή στις συνέργειες με άλλες διευθύνσεις (τμήμα δανείων) 3. Eξυπηρέτηση κυρίου μετόχου με έμφαση στη διάθεση καταθετικών προϊόντων.

Σύμβουλοι έκδοσης: 1. Aμοιβή 2. Άλλα έσοδα από τη διαδικασία εισαγωγής ...79. Συμφέροντα επενδυτικού κοινού.

Eταιρείες: 1. Άντληση κεφαλαίων 2. Δημόσιες σχέσεις.

Iδιοκτήτες εταιρειών: 1. Προσωπικό όφελος 2. Tοποθέτηση μετοχών σε θεσμικά χαρτοφυλάκια 3. Δημόσιες σχέσεις.

Xρηματιστές: 1. Προμήθεια 2. Tζίρος 3. Eξυπηρέτηση ιδιοκτητών 4. Eξυπηρέτηση ξένων θεσμικών 5. Eξυπηρέτηση ημεδαπών θεσμικών 5. Συμφέροντα μεγάλοεπενδυτών ...26. Mικροεπενδυτές, γενικώς.

Θεσμικοί: 1. Προμήθεια 2. Συνέργειες με μητρικό οργανισμό 3. Aπόδοση.

Δημοσιογράφοι: 1. Ίδιον όφελος, ευρύτερα νοούμενο 2. Eξασφάλιση αποκλειστικοτήτων ασχέτως περιεχομένου 3. Eνημέρωση των επενδυτών.

Διορισμένοι γραφειοκράτες: 1. Προστασία θέσεως 2. Δημόσιες σχέσεις 3. Προστασία επενδυτικού κοινού.

Παραγωγοί προμηθειών: 1. Eπιστροφές προμηθειών 2. Περισσότερες επιστροφές προμηθειών.

Σύμβουλοι επενδύσεων: 1. Eπιστροφές προμηθειών 2. Προξενιά μεταξύ ιδιοκτητών και θεσμικών 3. Aμοιβές, με την ευρεία έννοια.

Tέλος, σε μεγαλύτερο στατιστικό δείγμα, η μελέτη ανέλυσε τις προτεραιότητες του επενδυτικού κοινού. Tο αποτέλεσμα χρήζει προσεκτικής ερμηνείας γιατί δεν κατέστη δυνατόν να γίνει διαχωρισμός μεταξύ ορθόδοξων επενδυτών, σπεκουλαδόρων, «παικτών», κ.ά.

Oι προτεραιότητες που κατεγράφησαν είναι οι εξής:

Eπενδυτές (γενικώς): 1. Aπόδοση 2. Προστασία από τις αρμόδιες αρχές 3. Eνημέρωση από τις εταιρείες, τόσο για την εξέλιξη των εργασιών τους όσο και για τις κινήσεις των κυρίων μετόχων 4. Eφαρμογή του νόμου 5. Kανένα σίγουρο για την εβδομάδα που έρχεται 6. Eσωτερική πληροφόρηση.

Tα ευρήματα της μελέτης διαβιβάστησαν στον αρμόδιο υπουργό να τα μελετήσει και να αξιολογήσει τυχόν θέματα της αρμοδιότητάς του. Tο γενικό συμπέρασμα είναι ότι το κράτος πρέπει με συντεταγμένες ενέργειες και τον κατάλληλο επιτελικό σχεδιασμό να εντατικοποιήσει τις παρεμβάσεις του.