Η λειτουργία της Βουλής

Στην Ελλάδα η Βουλή είναι το όργανο του κράτους που εκφράζει τη λαική κυριαρχία. Ο λαός συμμετέχει στην άσκηση της εξουσίας με την ανάδειξη αιρετών αντιπροσώπων, των βουλευτών (έμμεση ή κοινοβουλευτική δημοκρατία). Οι Έλληνες βουλευτές που ανέρχονται σε τριακόσιους, εκλέγονται με γενικές εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια.

Η θητεία της Βουλής είναι τετραετής. Βέβαια σε κάποιες περιπτώσεις, που αναφέρονται ρητά στο Σύνταγμα του 1975, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να διαλύσει τη Βουλή πριν τη λήξη της τετραετίας και να προκηρύξει νέες εκλογές για την ανάδειξη νέων εκπροσώπων του Έθνους, ώστε να εκφραστούν με τον καλύτερο τρόπο οι βασικές τάσεις του εκλογικού σώματος.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1975 η Βουλή των Ελλήνων έχει τις εξής αρμοδιότητες:

α) Είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για την τροποποίηση του Συντάγματος. Εάν οι βουλευτές κρίνουν ότι πρέπει να τροποποιηθούν συγκεκριμένες διατάξεις του Συντάγματος για να προσαρμοστούν στα νέα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα, τότε μπορούν να προβούν στην αναθεώρηση του Συντάγματος. Για την απόφαση αναθεώρησης του Συντάγματος απαιτείται η συναίνεση των 3/5 των βουλευτών και δεν μπορεί να γίνει πριν την πάροδο πέντε ετών από την προηγούμενη αναθεώρησή του.

β) Η Βουλή ελέγχει τη δημοσιονομική πολιτική του κράτους. Κάθε χρόνο ψηφίζει τον κρατικό προυπολογισμό και ελέγχει τα έσοδα και τα έξοδα του κράτους.

γ) Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το νομοθετικό της έργο. Σύμφωνα με το Σύνταγμα στη Βουλή ανατίθεται η νομοθετική εξουσία. Οι αντιπρόσωποι του Έθνους θεσπίζουν νόμους που αφορούν τις διακρατικές σχέσεις, τις σχέσεις κράτους-πολιτών, και τις σχέσεις μεταξύ πολιτών. Όμως οι νόμοι που ψηφίζονται από τη Βουλή δεν μπορεί να αντιβαίνουν στο Σύνταγμα. Για τη συμταγματικότητα των νόμων αποφασίζει το Συμβούλιο της Επικρατείας.

δ) Εξίσου σημαντικό έργο της Βουλής είναι ο κοινοβουλευτικός έλεγχος, δηλαδή ο έλεγχος στις πράξεις της κυβέρνησης. Οι βουλευτές ασκούν έλεγχο στην κυβέρνηση καταθέτοντας στο προεδρείο της Βουλής επερωτήσεις. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η κυβέρνηση συλλογικά και ο κάθε Υπουργός ξεχωριστά είναι υποχρεωμένος να παρέχει εξηγήσεις στους βουλευτές για τη δραστηριότητά του στους τομείς της ευθύνης του.

ε) Τέλος αν η Βουλή κρίνει ότι δεν μπορεί να στηρίζει πλέον την κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα μέσω της υποβολής πρότασης δυσπιστίας να προκαλέσει την πτώση της κυβέρνησης. Στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι υποχρεωμένος να διορίσει κυβέρνηση που να εκφράζει την κοινοβουλυετική πλειοψηφία. Η πρόταση δυσπιστίας μπορεί να υποβληθεί μόνον μετά την πάροδο έξι μηνών μετά την προηγούμενη.