ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ 1999 - ΤΟΥΡΚΙΑ (Β ΕΞΑΜΗΝΟ)
Θεσσαλονίκη, 31/12/1999 (MΠΕ)
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΕΙΣ 1999
Το Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων παρουσιάζει ανασκοπήσεις των σημαντικότερων γεγονότων που διαδραματίσθηκαν στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια και τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας κατά τη διάρκεια του 1999.
Οι ανασκοπήσεις αφορούν τις βαλκανικές χώρες Ελλάδα, Αλβανία, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, ΠΓΔΜ, Κροατία, Ρουμανία, Σλοβενία, Τουρκία καθώς επίσης την Κύπρο και τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας.
Ολες οι ανασκοπήσεις έχουν καταχωρηθεί στον κόμβο του ΜΠΕ στο Internet (www.mpa.gr.)
ΤΟΥΡΚΙΑ (Β ΕΞΑΜΗΝΟ)
Ιούνιος
1/6: Η Άγκυρα ζήτησε να της "απονεμηθεί" στην επικείμενη σύνοδο κορυφής στην Κολωνία, ο τίτλος της υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ε.Ε
- Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Σεμπαχαττίν Τσακμάκογλου πρόβαλε τον ισχυρισμό ότι οι αμφισβητούμενες νησίδες και τα εδάφη που δεν αναφέρονται στις συνθήκες που έχουν συναφθεί, ανήκουν στο Οθωμανικό κράτος και κατά συνέπεια στην Τουρκία.
2/6: Συνεχίζονται για τρίτη μέρα οι απαντήσεις του ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν στον πρόεδρο του δικαστηρίου, προκαλώντας πολλά ερωτηματικά. Ο Οτζαλάν ισχυρίστηκε ότι η Ελλάδα από το 1990 και μετά εκπαίδευσε στελέχη του ΡΚΚ.
3/6: Ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ δήλωσε ότι το υπουργείο αξιολογεί τις δηλώσεις του Οτζαλάν, σχετικά με την υποστήριξη που έλαβε το ΡΚΚ από τη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ελλάδα για να προβεί σε διπλωματικές ενέργειες.
- Ο γνωστός υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία Ακιν Μπιρντάλ οδηγήθηκε στη φυλακή όπου θα εκτίσει ποινή φυλάκισης ενός έτους μετά από την έκκληση που απηύθυνε για ειρηνική επίλυση της κουρδικής κρίσης.
5/6: Την δίκη του αρχηγού του ΡΚΚ παρακολούθησε ο Μπιλ Μπάτλερ, παρατηρητής του αμερικανικού τμήματος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος θα συντάξει σχετική έκθεση προκειμένου να την παρουσιάσει στην πρόεδρο της Επιτροπής Μέρι Ρόμπινσον. Ο Γερμανός καγκελάριος, Γκέρχαρντ Σρέντερ, στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στην Κολωνία, εξέφρασε την αντίθεση του στην επικείμενη επιβολή θανατικής ποινής στον Οτζαλάν.
6/6: Είκοσι αντάρτες του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ) και ένας Τούρκος στρατιώτης έχασαν την ζωή τους σε συγκρούσεις στην νοτιοανατολική Τουρκία παρά την φημολογούμενη κατάπαυση πυρός την οποία έχει αποφασίσει το ΡΚΚ.
7/6: Υπό το βάρος της διεθνούς κατακραυγής, για τη σύνθεση των Δικαστηρίων Κρατικής Ασφάλειας, στα οποία συμμετέχουν στρατοδίκες, η Τουρκία αναγκάστηκε να προχωρήσει στη διευθέτηση του προβλήματος, έστω και μετά τη δίκη του Οτζαλάν.
- O αριθμός των προσφύγων του Κοσσυφοπεδίου που έχουν μεταφερθεί στην Τουρκία ανέρχεται σε 17.017 άτομα, σύμφωνα με ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εσωτερικών.
- Μεγάλη αναταραχή προκλήθηκε από αποκαλυφθέν σκάνδαλο παρακολούθησης τηλεφώνων, υπουργών, βουλευτών, δημοσιογράφων, επιχειρηματιών και πολιτικών από Μυστική Υπηρεσία που υπάγεται στη Διεύθυνση Ασφαλείας Άγκυρας.
8/6: Σε διαθεσιμότητα τέθηκαν 11 Tούρκοι αστυνομικοί αξιωματούχοι μετά από κατηγορίες ότι παρακολουθούσαν τα τηλεφωνήματα υψηλόβαθμων στελεχών της κυβέρνησης. Αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών φέρονται να έχουν παρακολουθήσει τα τηλεφωνήματα του προέδρου της δημοκρατίας, του πρωθυπουργού, ισχυρών επιχειρηματιών και δημοσιογράφων.
15/6: Η εγκατάσταση στην Κύπρο, των πυραύλων "Aspide" ιταλικής κατασκευής, προκάλεσε την έντονη αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης, η οποία κατήγγειλε το γεγονός με μία ρηματική διακοίνωση προς το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών.
16/6: Η τουρκική κυβέρνηση προέβη σε διπλωματικές ενέργειες προς το Βέλγιο προκειμένου να αποτρέψει τη σύγκληση του "εν εξορία κουρδικού κοινοβουλίου". Παράλληλα, εξέφρασε τη δυσφορία της για τη λειτουργία του τηλεοπτικού σταθμού CTV που άρχισε να εκπέμπει προγράμματα στην κουρδική, ως συνέχεια του ΜΕD TV, από εγκαταστάσεις στο Βέλγιο.
17/6: Η Τουρκία ζήτησε προθεσμία δύο μηνών από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ),προκειμένου να ετοιμάσει την υπεράσπισή της έναντι της προσφυγής για την υπόθεση της απαγόρευσης της λειτουργίας του κόμματος Ευημερίας και της στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων του Νετζμετίν Ερμπακάν και των συνεργατών του.
18/6: Το τουρκικό κοινοβούλιο υιοθέτησε όλο το νομοσχέδιο συνταγματικής μεταρρύθμισης που προβλέπει την απομάκρυνση του στρατοδίκη από τα δικαστήρια κρατικής ασφαλείας.
23/6: Το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας της Τουρκίας ζήτησε την λήψη νέων μέτρων κατά του ισλαμικού εξτρεμισμού μετά από την παραπομπή σε δίκη του ηγέτη της ισχυρής ισλαμικής αίρεσης Nurcu, Φετουλάχ Γκιουλέν
- Η οργάνωση "Διεθνής Αμνηστία" σε επιστολή της προς τον πρόεδρο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, τόνισε ότι ο κόσμος παρακολουθεί με ανησυχία τις παραβιάσεις των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Τουρκία
25/6: "Φως" στις περίεργες, όπως τις χαρακτηρίζει, συνθήκες του θανάτου του Τουργκούτ Οζάλ, τον Απρίλιο του 1993, επιχείρησε να ρίξει η ιταλική εφημερίδα "Ρεπούμπλικα". Στο άρθρο υποστηρίζεται, ότι ο Οζάλ ήταν έτοιμος να ανακοινώσει μέτρα υπέρ των Κούρδων, αφού το τελευταίο διάστημα πριν το θάνατό του, βρισκόταν σε επαφή με τον Αμπντουλάχ Οτζαλάν.
27/6: Κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στην κεντρική πλατεία του Στρασβούργου, χιλιάδες Κούρδοι απηύθυναν έκκληση στη διεθνή κοινή γνώμη να δραστηριοποιηθεί προκειμένου να σταματήσει η εξόντωση του κουρδικού λαού, σώζοντας τη ζωή του Αμπντουλάχ Οτζαλάν.
28/6: Η εφημερίδα "Τζουμχουριέτ" προέβαλε σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της τον ισχυρισμό ότι ο ηγέτης του θρησκευτικού τάγματος Νουρ, Φετχουλλάχ Γκιουλέν σχεδίαζε την ίδρυση σχολείων στη Δυτική Θράκη με αντάλλαγμα την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
29/6: Το δικαστήριο κρατικής ασφάλειας της Άγκυρας επέβαλε την ποινή του θανάτου, με ομόφωνη απόφασή του, στον Αμπντουλάχ Οτζαλάν. Η Τουρκία αντιμετωπίζει πιθανότητα αποπομπή από το Συμβούλιο της Ευρώπης σε περίπτωση που θα εκτελεστεί η ποινή του θανάτου που επιβλήθηκε στον αρχηγό του ΡΚΚ. Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ χαρακτήρισε την απόφαση καταδίκης του Οτζαλάν ως "ευεργετική" για την Τουρκία, αλλά αρνήθηκε να σχολιάσει τις νομικές διαδικασίες που οδήγησαν σε αυτή.
30/6: Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας Γιώργος Παπανδρέου και Ισμαήλ Τζεμ χαρακτήρισαν τις συνομιλίες τους στη Νέα Υόρκη ζωτικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και συμφώνησαν στη διμερή συνεργασία επιπέδου υψηλόβαθμων αξιωματούχων των δύο χωρών.
Ιούλιος
1/7: H Toυρκία απέρριψε τις εκκλήσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να μην εκτελεσθεί η θανατική ποινή που επεβλήθη στον Οτζαλάν κάνοντας λόγο για ''επέμβαση στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας''.
2/7: Η τουρκική κυβέρνηση υπέκυψε στις πιέσεις των εθνικιστών και απέσυρε νομοσχέδιο, που παραχωρούσε περιορισμένη αμνηστία σε Κούρδους αυτονομιστές, που παραδόθηκαν στις αρχές.
- Η Τουρκία και το ΔΝΤ συμφώνησαν όσον αφορά στην παροχή δανειοδοτικού πακέτου με την προϋπόθεση ότι θα πραγματοποιηθούν στη χώρα οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις.
4/7: Ο Οτζαλάν, έδωσε εντολή τους μαχητές του ΡΚΚ να μην προβούν σε τρομοκρατικές ενέργειες και επεισόδια που θα αναγκάσουν την Τουρκία να εκτελέσει την θανατική ποινή που του έχει επιβληθεί. Η εντολή μεταφέρθηκε στους μαχητές του ΡΚΚ από άτομα που επισκέφτηκαν τον Οτζαλάν στην φυλακή.
5/7: Περίπου 10.000 Τούρκοι στρατιώτες εισέβαλαν στο βόρειο Ιράκ, καταδιώκοντας μέλη του ΡΚΚ που βρήκαν καταφύγιο στην περιοχή.
6/7: Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ κατηγόρησε ευθέως την Ιταλία ότι υποστηρίζει το ΡΚΚ, μετά την κατάληψη τουρκικής αντιπροσωπείας στη Ρώμη από ομάδα υποστηρικτών του καταδικασμένου σε θάνατο ηγέτη του κόμματος Αμπντουλάχ Οτζαλάν.
7/7: Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Χικμέτ Ολουγκμπάι μεταφέρθηκε σε κωματώδη κατάσταση και με σοβαρά τραύματα στο νοσοκομείο όταν επιχείρησε να αυτοκτονήσει.
- Ο Ρουμάνος πρόεδρος, Εμίλ Κονσταντινέσκου, ο οποίος πραγματοποίησε επίσκεψη στην Άγκυρα τάχθηκε υπέρ της προώθησης των σχέσεων της Ρουμανίας με την Τουρκία.
- Οι αρμόδιοι του τουρκικού υπουργείου Δικαιοσύνης απέρριψαν το αίτημα της προέδρου της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του γερμανικού κοινοβουλίου , Κλόντια Ροθ, να επισκεφτεί το φυλακισμένο, τέως πρόεδρο του Συνδέσμου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ακίν Μπιρντάλ,
- Ο Οτζαλάν, σε επιστολή του προς τους εισαγγελείς της φυλακής τονίζει ότι επιθυμεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο τουρκικό κράτος και ζητά να βρεθεί τρόπος να παραμείνει εν ζωή, καθώς αυτό έχει μεγάλη σημασία.
8/7: Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ένοχη την Τουρκία για παραβιάσεις ελευθερίας της έκφρασης και των δικαιωμάτων Κούρδων που ζουν στην χώρα.
12/7: Ο δικαστής του κρατικού δικαστηρίου ασφάλειας της Άγκυρας Τουργκούτ Οκιγιάι διέταξε να αφεθούν ελεύθερα τα 16 ηγετικά στελέχη του κόμματος HADEP τα οποία είχαν φυλακιστεί επειδή "στήριξαν την εξέγερση των Κούρδων στην νοτιοανατολική Τουρκία", ανάμεσα στα οποία και ο πρόεδρός του Μουράτ Μποζλάκ.
14/7: Συνολικά 11.507 πρόσφυγες από το Κοσσυφοπέδιο εγκατέλειψαν την Τουρκία για να επιστρέψουν στις εστίες τους, από τη μέρα που υπογράφηκε η συμφωνία ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Γιουγκοσλαβία.
15/7: Ο υπουργός Επικρατείας Γιουκσέλ Γιάλοβα, ανακοίνωσε ότι η Τουρκία άντλησε έσοδα ύψους 2,6 δισ. δολ από τις κρατικές επιχειρήσεις που πωλήθηκαν σε ιδιώτες την τελευταία τριετία.
- Ο ΟΟΣΑ προειδοποίησε την Τουρκία ότι πρέπει να επιχειρήσει ευρεία αναδιάρθρωση της οικονομίας της και κυρίως του συστήματος κοινωνικής ασφάλειας και του τραπεζικού της τομέα.
16/7: Ο Τούρκος πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ συναντήθηκε με τον ηγέτη των Παλαιστινίων Γιάσερ Αραφάτ στην λωρίδα της Γάζας, στο πλαίσιο της περιοδείας του στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Όπως δήλωσε, η Τουρκία υποστηρίζει τα αιτήματα των Παλαιστινίων για ένα ανεξάρτητο κράτος.
16/7: Η Γερμανία αποφάσισε να μην εκδώσει στην Τουρκία τον ισλαμιστή Μετίν Καπλάν, καθώς η Άγκυρα αρνήθηκε να δώσει εγγυήσεις ότι δεν θα εκτελεστεί, σύμφωνα με δήλωση κυβερνητικού εκπροσώπου στη Βόννη.
19/7: Υπογράφηκε στα Κατεχόμενα "συμφωνία" Τουρκίας - ψευδοκράτους, η οποία προνοεί διευκολύνσεις στους Τούρκους υπηκόους, που ζουν στα κατεχόμενα και στους Τουρκοκύπριους, που ζουν στην Τουρκία.
21/7: Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ ανακοίνωσε τη σύλληψη ηγετικού στελέχους του ΡΚΚ, Τσεβάτ Σοϊσάλ, ο οποίος θεωρείται ότι έδωσε την εντολή για βίαιες επιθέσεις στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Ο Σοϊσάλ συνελήφθη στη Γερμανία και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Τουρκία.
- Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε σήμερα από την Τουρκία να μην εκτελέσει τον Οτζαλάν, καθώς εάν η Άγκυρα εφαρμόσει την απόφαση του δικαστηρίου θα είναι αυτό κρίσιμο σημείο για τις σχέσεις της με την Ένωση.
22/7: Η Γερμανία και η Τουρκία ανακοίνωσαν καινοτομία στις σχέσεις τους μετά από δύο χρόνια "παγωμένης σιωπής".
23/7: Οι μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας σε μεγάλης κλίμακας επιχείρηση συνέλαβαν 25 στελέχη της οργάνωσης ΡΚΚ στην Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα, τη Σμύρνη και το Μπάτμαν.
25/7: Το Ιράν ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα στείλει εξεταστική επιτροπή, η οποία θα ερευνήσει τους ισχυρισμούς της Τεχεράνης ότι τουρκικά αεροσκάφη σκότωσαν πέντε Ιρανούς από βομβαρδισμούς στο έδαφός της, τους οποίους η Άγκυρα έχει διαψεύσει.
26/7: Ξεκίνησαν επαφές των αντιπροσωπειών της Ελλάδας και της Τουρκίας, στην Άγκυρα, σε θέματα περιβάλλοντος, τουρισμού και συνεργασίας στους τομείς του εμπορίου και της οικονομίας.
29/7: Η τουρκική κυβέρνηση επεξεργάζεται νομοσχέδιο, με το οποίο θα παρέχεται περιορισμένη αμνηστία σε κρατούμενους, εκτός από τον ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της κουρδικής οργάνωσης.
Αύγουστος
3/8: Ο Οτζαλάν κάλεσε τους μαχητές του ΡΚΚ να παραδώσουν τα όπλα τους και να αποσυρθούν από την τουρκική επικράτεια.
4/8: Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία δεν έχει να διαπραγματευθεί τίποτα με κανέναν και με καμία οργάνωση, σχολιάζοντας την έκκληση του Οτζαλάν.
5/8: Το ΡΚΚ ανακοίνωσε την πλήρη υποστήριξη του στην πρόταση του ηγέτη του Αμπντουλάχ Οτζαλάν για τερματισμό του ένοπλου αγώνα και αποχώρηση των μαχητών του από την Τουρκία από την 1η Σεπτεμβρίου.
- Ο ιταλός Υπουργός Εξωτερικών Λαμπέρτο Ντίνι αποδέχθηκε την πρόταση του Τούρκου ομολόγου του Ισμαήλ Τζεμ και θα επισκεφθεί την Άγκυρα σε μία προσπάθεια να γεφυρωθεί το χάσμα στις σχέσεις των δύο χωρών λόγω Οτζαλάν.
6/8: Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός του Κουρδιστάν, ΑRGK, που αποτελεί την ένοπλη πτέρυγα του Εργατικού Κουρδικού Κόμματος, ΡΚΚ ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει τον αγώνα του και θα αποσύρει τους μαχητές του από την Τουρκία από την 1η Σεπτεμβρίου, καθώς θεωρεί διαταγή την πρόταση του ηγέτη τους Αμπντουλάχ Οτζαλάν.
6/8: Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών Τζέιμς Ρούμπιν διαπίστωσε έλλειμμα δημοκρατίας και προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία θεωρεί προϋποθέσεις για μια βιώσιμη λύση στο πρόβλημα των Κούρδων στην Τουρκία. Παράλληλα, καλωσόρισε το ενδεχόμενο τερματισμό των δραστηριοτήτων του ΡΚΚ.
7/8: O Γενικός Γραμματέας της μεγαλύτερης εργατικής συνομοσπονδίας της Τουρκίας δολοφονήθηκε κοντά στο σπίτι του στην πόλη Ζονγκουλντάκ της βόρειας Τουρκίας. Ο Σεμσί Ντενιζέρ πυροβολήθηκε 13 φορές και υπέκυψε στα τραύματά του αφού μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο.
9/8: Ο πρώην αρχηγός του Εργατικού Κόμματος Ελεύθερος της Τουρκίας Ντογού Περιντσέκ, ο οποίος φυλακίστηκε πριν ένα χρόνο επειδή εκρίθη ένοχος για τις θέσεις του με τις οποίες πρότεινε δημόσιο διάλογο για δημιουργία συνομοσπονδίας Κούρδων και Τούρκων, αφέθηκε ελεύθερος.
9/8: Σχεδόν το σύνολο των προσφύγων από το Κοσσυφοπέδιο που είχαν καταφύγει στην Τουρκία επέστρεψαν στις εστίες τους, από τη μέρα που υπογράφηκε η στρατιωτική συμφωνία ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Γιουγκοσλαβία.
11/8: Τούρκος εισαγγελέας ζήτησε την επιβολή θανατικής ποινής στον Κούρδο ηγέτη, Τσεβάτ Σοϊσάλ, ο οποίος συνελήφθη στη Μολδαβία τον προηγούμενο μήνα. Η εισαγγελία κατηγόρησε τον Τσεβάτ Σοϊσάλ για αποσχιστικές τάσεις και προδοσία σύμφωνα με το άρθρο 125 του ποινικού κώδικα.
13/8: Γενική απεργία πραγματοποίησαν 15 τουρκικές εργατικές ενώσεις, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα σχέδια της κυβέρνησης να αναθεωρήσει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και να ανοίξει το δρόμο στη διεθνή διαιτησία των οικονομικών διαφορών. Το σημείο που προκαλεί τις περισσότερες αντιδράσεις είναι η αύξηση του συνταξιοδοτικού ορίου ηλικίας από τα 55 στα 60 χρόνια για τους άνδρες και από τα 50 στα 58 χρόνια για τις γυναίκες.
17/8: Ισχυρός σεισμός μεγέθους 6,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ συγκλόνισε την Τουρκία στις 3 τα ξημερώματα. Κτίρια και τζαμιά κατέρρευσαν στη Νικομήδεια, την Κωνσταντινούπολη, την Προύσα και το Εσκί Σεχίρ. Τα συνεργεία διάσωσης ψάχνουν στα ερείπια και εκατοντάδες άτομα έχουν μεταφερθεί με τραύματα στα νοσοκομεία. Οι σεισμογράφοι του Καντίλι της Κωνσταντινούπολης κατέγραψαν περισσότερες από 250 μετασεισμικές δονήσεις. Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ ανακοίνωσε ότι σημαντικές καταστροφές υπέστη η ναυτική πολεμική βάση στην Θάλασσα του Μαρμαρά, Γκολτσούκ.
17/8: Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Παπανδρέου, εξέφρασε τη συμπαράσταση προς τον τουρκικό λαό, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον ομόλογό του Ισμαήλ Τζεμ, τον οποίο επιβεβαίωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα παράσχει οποιαδήποτε βοήθεια της ζητηθεί. Στα υπουργεία Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας έχουν ξεκινήσει οι σχετικές προετοιμασίες και γίνονται προσπάθειες για επικοινωνία με την κυβέρνηση της Τουρκίας. Τη συμπαράστασή της στην Τουρκία εξέφρασε επίσης η βουλγαρική κυβέρνηση, ενώ οι ΗΠΑ και το Ιράν προσφέρθηκαν να βοηθήσουν τις πληγείσες περιοχές. Ο επικεφαλής των επιχειρήσεων διάσωσης Γιάχα Ακουρτ, ζήτησε από όλες τις χώρες να προσφέρουν τεχνική στήριξη στην χώρα.
17/8: Ο πρόεδρος της τουρκικής Ερυθράς Ημισελήνου Νουρετίν Οζντεμίρ ανακοίνωσε ότι άρχισε η αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας, μέσω αεροδιάδρομου μεταξύ της στρατιωτικής βάσης στην Άγκυρα και του αεροδρομίου Γκολτσούκ (στη βορειοδυτική Τουρκία). Πέντε αεροσκάφη μετέφεραν 2500 σκηνές στο Γκολτσούκ ενώ τρία ακόμη, 1000 σκηνές στην Κωσταντινούπολη.
18/8: Συνεργείο διάσωσης του Βουλγαρικού Ερυθρού Σταυρού που αποτελείται από 9 άτομα και 4 ειδικά σκυλιά έφθασε τα ξημερώματα στην Κωνσταντινούπολη με σκοπό να παραχωρήσει βοήθεια στις τουρκικές αρχές στην αναζήτηση άλλων επιζώντων από το σεισμό. Ομάδα 40 Βρετανών ξεκίνησε ήδη εντατικές προσπάθειες για τη διάσωση επιζώντων. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ εξέφρασε τα συλλυπητήριά της στην τουρκική ηγεσία και το λαό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα στείλει αρχικά 2.1 εκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει τη χώρα να αντιμετωπίσει τις καταστροφές που υπέστη από το σεισμό.
19/8: Ο αριθμός των θυμάτων από το σεισμό ανήλθε στους 5.300 και των τραυματιών τους 30.000. Στην επαρχία της Νικομήδειας περίπου 3.000 άτομα έχασαν τη ζωή τους ενώ πάνω από 15.000 τραυματίστηκαν. Οι εφημερίδες της Τουρκίας κατηγορούν τους υπευθύνους για τις κακές κατασκευές κτιρίων και την κρατική μηχανή για αδράνεια. Σύμφωνα με πληροφορίες από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών 1055 άτομα από 19 χώρες τους κόσμου έχουν μεταβεί στην Τουρκία για βοήθεια ενώ εντός της ημέρας αναμένεται να αφιχθούν άλλοι 330. Συνεργεία διάσωσης από την Ελλάδα, τη Γερμανία, το Ισραήλ, τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν, την Αγγλία , τη Γαλλία, την Αυστρία, το Βέλγιο και την Αίγυπτο βρίσκονται ήδη στη Τουρκία και βοηθούν στην διάσωση των εγκλωβισμένων στα ερείπια. Στη χώρα επικρατεί οργή κατά των εργολάβων που κατασκεύασαν τα κτίρια που έπεσαν με τους σεισμούς. Ο πρόεδρος του Συνδικάτου Εργοδοτών Εργολάβων Οικοδομών της Τουρκίας Σαμί Σαρί ανέφερε ότι το 60% των κτιρίων της χώρας είναι αυθαίρετα ενώ ελάχιστα είναι εκείνα που έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τους οικοδομικούς κανονισμούς.
19/8: Η Ιαπωνία ανακοίνωσε ότι θα προσφέρει στην Τουρκία δάνεια ύψους 377 εκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή δρόμων και για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Η υπηρεσία συντονισμού βοήθειας του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι η χώρα έχει λάβει μέχρι στιγμής περισσότερα από οκτώ εκατομμύρια δολάρια σε οικονομική βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα.
20/8: Οι νεκροί στην Τουρκία ξεπέρασαν τους 10.000 σύμφωνα με στοιχεία του κυβερνητικού γραφείου στην Άγκυρα για την αντιμετώπιση των κρίσεων, ενώ οι τραυματίες ανέρχονται στους 45.017.
21/8: Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του πρόεδρου του Συνδέσμου Επιχειρηματιών και Βιομηχάνων Τουρκίας (TUSIAD), Γιουτζάογλου, η ζημιά που υπέστη η χώρα από το σεισμό ξεπερνά τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί με το 10% του ΑΕΠ της Τουρκίας το οποίο ανέρχεται στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια.
23/8: Η άρνηση του υπουργού Υγείας της Τουρκίας Οσμάν Ντουρμούς να δεχτεί βοήθεια προς τους σεισμοπαθείς από την Ελλάδα , την Αρμενία και τις ΗΠΑ προκάλεσε την οργή του λαού αλλά και του Τύπου. Ο προσκείμενος στο κόμμα Εθνικιστικής Δράσης υπουργός Υγείας υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος επιδημιών, καθώς και ανάγκη για γιατρούς και φάρμακα και θεωρεί επικίνδυνη την εργασία των ξένων γιατρών ενώ κατηγορεί τα Συνεργεία Αναζήτησης και Διάσωσης ότι κάνουν σόου, μολύνουν το περιβάλλον και δεν επιτελούν σωστά το καθήκον τους.
23/8: Ο τουρκικός τύπος εγκωμιάζει τη συμπαράσταση της Ελλάδα στους σεισμοπαθείς της Τουρκίας σε εκτενή δημοσιεύματα, στα οποία δίνουν τίτλους όπως "Μπράβο γείτονα".
24/8: Το Ισραήλ ανέλαβε να βρει κεφάλαια από διάφορες χώρες για την ανοικοδόμηση του Γκιουλτσούκ, από ισραηλινές κατασκευαστικές εταιρείες. Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό, οι νεκροί ανέρχονται σε 14.360 και οι τραυματίες σε 43.873.
24/8: Το υπουργείο Οικονομικών της Τουρκίας προώθησε νομοσχέδιο για την επιβολή εφ' άπαξ "φόρου σεισμού" προκειμένου να ενισχύσει την προσπάθεια ανακούφισης των περιοχών που επλήγησαν από το σεισμό. Το νομοσχέδιο με την ονομασία "εθνικός φόρος αλληλεγγύης για το σεισμό" προβλέπει αύξηση των φόρων εισοδήματος κατά 10 με 15%.
24/8: Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ ανακοίνωσε ότι απαιτούνται εκατοντάδες χιλιάδες προκατασκευασμένα σπίτια όπου θα στεγαστούν όλοι οι επιζώντες από το σεισμό μέσα σε ένα έτος και ανέφερε ότι, ως πρώτο βήμα, θα παραχωρηθούν στους άστεγους προσωρινά καταλύματα και σκηνές μέσα σε ένα μήνα, χωρίς όμως να ανακοινώσει τον αριθμό τους.
25/8: H υπουργός Εξωτερικών της Φιλανδίας Τάργια Χαλόνεν, η χώρα της οποίας έχει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ο Χανς βαν ντεν Μπρούκ, υπεύθυνος των εξωτερικών σχέσεων της προηγούμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής έφτασαν στην Τουρκία προκειμένου να εκτιμήσουν το μέγεθος των καταστροφών που προκάλεσε ο σεισμός.
26/8: Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου θα υποβάλει πρόταση για κοινοτική χρηματική βοήθεια ανασυγκρότησης των υποδομών της Τουρκίας, λόγω του πρόσφατου σεισμού, στο άτυπο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα πραγματοποιηθεί το Σεπτέμβριο.
26/8: H Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζεται να παράσχει στην Τουρκία οικονομική βοήθεια ύψους 25 με 30 εκατομμυρίων ευρώ προκειμένου να αντεπεξέλθει στις καταστροφές που προκάλεσε ο φονικός σεισμός στη χώρα, όπως ανακοίνωσε ο Επίτροπος Χανς βαν ντεν Μπρουκ, μετά από τη σύντομη επίσκεψη του στην Τουρκία με την υπουργό Εξωτερικών της Φιλανδίας Τάρια Χάλονεν. Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απελευθέρωσε ένα ακόμη πακέτο βοήθειας, ύψους 2,08 εκατομμυρίων ευρώ.
27/8: Το τουρκικό κοινοβούλιο ψήφισε νόμο σύμφωνα με τον οποίο επιτρέπει σε "ορισμένα μέλη τρομοκρατικών οργανώσεων να αποφύγουν να φυλακιστούν αν παραδοθούν οικειοθελώς".
27/8: Καθημερινά απλοί πολίτες εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους στην Ελλάδα για την ανθρωπιστική βοήθεια που απέστειλε για την ανακούφιση των σεισμοπαθών στην Τουρκία, αλλά και για το έργο του σωστικού συνεργείου, με λουλούδια και ευχαριστήρια γράμματα που τοποθετούν στην πόρτα των διπλωματικών αντιπροσωπειών της Ελλάδας στη χώρα τους.
30/8: Υπηρεσίες της Τουρκίας ανέφεραν ότι το κόστος από τις ζημιές του σεισμού ανέρχεται σε 10 δισ δολάρια, ενώ περισσότερες από 72.000 κατοικίες καταστράφηκαν ολοσχερώς. Οι προσπάθειες της κυβέρνησης επικεντρώνονται στη στέγαση των εξακοσίων χιλιάδων αστέγων, ενώ υπολογίζει την αμερικανική υποστήριξη για την διασφάλιση δανείων με ευνοϊκούς όρους για την ανοικοδόμηση των σεισμόπληκτων περιοχών.
31/8: Η κυβέρνηση της Τουρκίας εξέδωσε απόφαση με την οποία καλεί τη δικαιοσύνη να αναλάβει άμεση δικαστική δράση εναντίον των εργολάβων των κτιρίων που κατέρρευσαν στο σεισμό της 17ης Αυγούστου.
Σεπτέμβριος
1/9: Η Ένωση Τούρκων επιχειρηματιών ανακοίνωσε την απόφασή της για αναθέρμανση των σχέσεών του με Έλληνες συναδέλφους της, που είχαν παγώσει ως αντίδραση στην υποστήριξη που, όπως υποστηρίζει, προσέφερε η Ελλάδα στον ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν.
2/9: Ο υπουργός Εξωτερικών, Ισμαήλ Τζέμ χαιρέτησε τις ενέργειες της Ελλάδας για άρση του βέτο στην κοινοτική χρηματοδότηση της Τουρκίας, προειδοποιώντας όμως παράλληλα, ότι η χώρα του δεν θα υποβάλλει ξανά αίτηση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση αν δεν γίνει δεκτή η υποψηφιότητά της στην ερχόμενη σύνοδο κορυφής, στο Ελσίνκι.
2/9: Ο πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ ενέκρινε νέο νόμο που επιτρέπει στους Τούρκους δημοσιογράφους να αποφύγουν, υπό προϋποθέσεις, την φυλάκιση για κάποια αδικήματα που διέπραξαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
2/9: Ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ συναντήθηκε με τον Βρετανό ομόλογό του, Ρόμπιν Κουκ, στο Λονδίνο, όπου πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη. Στις συνομιλίες των δύο ανδρών ο κ.Κουκ δήλωσε ότι η αίτηση της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αντιμετωπιστεί όπως οποιασδήποτε άλλης υποψήφιας χώρας και δεσμεύτηκε ότι θα τηρήσει τη θέση αυτή στην άτυπη σύνοδο της Ε.Ε. που θα διεξαχθεί στη Φιλανδία.
4/9: Μετά το σεισμό της 17ης Αυγούστου, άρχισε να καταγράφεται στην Τουρκία μια αντιστροφή στην κατεύθυνση της εσωτερικής μετανάστευσης. Ενώ στις προηγούμενες δεκαετίες το κυρίαρχο ρεύμα εσωτερικής μετανάστευσης ήταν από τις καθυστερημένες ανατολικές περιοχές της χώρας προς τις πόλεις της βιομηχανικά αναπτυγμένης βορειοδυτικής Τουρκίας, μετά το σεισμό, σημειώνεται η ακριβώς αντίθετη πορεία, σύμφωνα με δημοσιεύματα του τύπου.
4/9: Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού της Τουρκίας Χουσεϊν Κιβρίκογλου επέκρινε τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης που έκαναν λόγο για παθητική στάση του τουρκικού στρατού στην αντιμετώπιση των συνεπειών του καταστροφικού σεισμού στην Τουρκία, τονίζοντας ότι υπερέβαλλαν στην προβολή των ξένων σωστικών συνεργείων.
5/9: Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό που εξέδωσε το κέντρο κυβερνητικής κρίσης στην Άγκυρα οι νεκροί από τον καταστροφικό σεισμό της 17ης Αυγούστου φτάνουν τους 15.082 και οι τραυματίες τους 23.983 .
5/9: H υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Μαντλίν Ολμπράιτ έφτασε για σύντομη επίσκεψη στην Τουρκία προκειμένου να διαπιστώσει από κοντά τις καταστροφές που προκλήθηκαν από το σεισμό του προηγούμενου μήνα. Η υπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή της για την ανταπόκριση της Ελλάδας στην αντιμετώπιση των συνεπειών του σεισμού στην Τουρκία.
5/9: Οι 15 υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνεδρίασαν στη Φιλανδία αποφάσισαν να χορηγήσουν 750 εκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία, για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του σεισμού. Επίσης αποφάσισαν να προσκαλέσουν τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ ως ομιλητή στην σύνοδο υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 13 Σεπτεμβρίου.
7/9: Ο ανώτατος δικαστής, Σαμί Σελτζούκ, σε ομιλία του ενώπιον ακροατηρίου, χαρακτήρισε το Σύνταγμα εμπόδιο για τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας και κάλεσε τον πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετζεβίτ να προχωρήσει σε συνταγματικές μεταρρυθμίσεις. Ο πρωθυπουργός, σχολιάζοντας την ομιλία του δικαστή, συμφώνησε, τονίζοντας ότι η κοινωνία και η κοινή γνώμη θα πρέπει σκεφτεί καλά τα όσα είπε ο Σελτσούκ.
8/9: Έκδηλη είναι η αλληλεγγύη των Τούρκων πολιτών προς τους Έλληνες σεισμοπαθείς. Ο Οσμάν Ντουρμούς υπουργός Υγείας της Τουρκίας, έγραψε στον Έλληνα ομόλογο του Λάμπρο Παπαδήμα ότι μέλη του υπουργείου και ο ίδιος προσωπικά είναι έτοιμοι να μεταβούν στην Αθήνα και να βοηθήσουν στο έργο των σωστικών συνεργείων και εξέφρασε τα συλλυπητήρια του για τα θύματα του σεισμού.
9/9: Ξεκίνησε ο δεύτερος γύρος του ελληνοτουρκικού διαλόγου στην Αθήνα, με θεματικές ενότητες τον τουρισμό, το περιβάλλον, την οικονομική και εμπορική συνεργασία. Η σύνθεσή του είναι ίδια με αυτή του πρώτου γύρου των συνομιλιών του Ιουλίου, ο οποίος είχε πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα.
10/9: Ο τουρκικός στρατός απέκλεισε το ενδεχόμενο να τηρήσει περισσότερο ήπια στάση προς τους Κούρδους αντάρτες του ΡΚΚ, ξεκαθαρίζοντας ότι "δεν τίθεται θέμα ο στρατός να δεχτεί την τρομοκρατική οργάνωση του ΡΚΚ ως συνομιλητή, να συζητήσει τις προτάσεις του ή να κάνει παραχωρήσεις".
10/9: Ο υφυπουργός Επικρατείας για το Σχεδιασμό, Ορχάν Γκιουβενέν, δήλωσε ότι το κόστος για τις δημόσιες επιδοτήσεις και για το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν εξαιτίας του σεισμού στην Τουρκία, ο οποίος κατέστρεψε τη βιομηχανική βορειοδυτική περιοχή υπολογίζεται στα εννέα με δεκατρία δισεκατομμύρια δολάρια.
11/9: Το κέντρο κυβερνητικής κρίσης ανακοίνωσε νέο απολογισμό για τα θύματα του σεισμού, σύμφωνα με τον οποίο έχασαν τη ζωή 15.421 άτομα, ενώ τραυματίστηκαν 23.954. Δεν έχει υπάρξει επίσημη ανακοίνωση για τον αριθμό των αγνοουμένων ωστόσο τα τουρκικά μέσα μαζικής ενημέρωσης τους υπολογίζουν στους 30 με 35.0000.
12/9: Το Συμβούλιο Συνεργασίας των έξι χωρών του Κόλπου αποφάσισε να προσφέρει 400 εκατομμύρια δολάρια για την ανοικοδόμηση περιοχών στην Τουρκία.
13/9: Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ διέταξε να κλείσουν όλα τα σχολεία που βρίσκονται στις περιοχές που έγινε αισθητή η ισχυρή μετασεισμική δόνηση μεγέθους 6,8 Ρίχτερ που έπληξε τη βορειοδυτική Τουρκία και από την οποία, περίπου 10 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, περισσότεροι από 100 τραυματίστηκαν.
13/9: Ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ παρέστη στη σύσκεψη των ομολόγων του από την Ε.Ε., κάνοντας ένα σημαντικό βήμα προς την επίσημη αναγνώριση της Τουρκίας ως υποψήφια για ένταξη στην Ένωση. Μετά από τις πρώτες πολιτικές επαφές από τότε που η Ε.Ε. απέρριψε την υποψηφιότητα της Τουρκίας για ένταξη, πριν δύο χρόνια, οι δύο πλευρές εξέφρασαν την ελπίδα ότι η υποψηφιότητα της Άγκυρας μπορεί να γίνει δεκτή κατά τη διάρκεια της Ευρωπαϊκής συνόδου στο Ελσίνκι το Δεκέμβριο.
16/9: Η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε ότι ο σεισμός του Αυγούστου θα στοιχίσει στην τουρκική οικονομία 6.5 δισεκατομμύρια δολάρια.
16/9: Η ομάδα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που επισκέφτηκε την Τουρκία αποφάσισε να προτείνει αύξηση του ποσού του έκτακτου δανείου προκειμένου η χώρα να αντιμετωπίσει την καταστροφή από το σεισμό του προηγούμενου μήνα. Το ΔΝΤ έχει ήδη συμφωνήσει να παραχωρήσει στην Τουρκία 330 εκατομμύρια δολάρια, που αντιστοιχούν στο 25% του μεριδίου της Τουρκίας στο κεφάλαιο του Ταμείου.
16/9: Η Τουρκία ανακοίνωσε ότι αποκατέστησε τις σχέσεις της με την Ιταλία, μετά από μήνες έντασης που προκλήθηκε για τη στάση της Ρώμης στο θέμα του ηγέτη του ΡΚΚ, Αμντουλάχ Οτζαλάν. Στη δήλωση αυτή προέβησαν ο υπουργός Εξωτερικών Ισμάηλ Τζεμ και ο Ιταλός ομόλογός του Λαμπέρτο Ντίνι, ο οποίος πραγματοποίησε επίσκεψη στην Άγκυρα.
17/9: Ο ηγέτης του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν ζήτησε η υπό όρους αμνηστία στα μέλη του ΡΚΚ να διευρυνθεί σε γενική αμνηστία για να επιτευχθεί η εθνική και κοινωνική ειρήνη.
18/9: Δημοσιεύματα του τύπου αναφέρουν ότι περισσότεροι από 300 Κούρδοι αντάρτες υπέβαλαν αίτηση στο τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών μέχρι στιγμής για να επωφεληθούν από το πρόσφατο νομοσχέδιο αμνηστίας υπό όρους που επιτρέπει αποφυλάκιση των μελών του ΡΚΚ.
20/9: Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Γιώργος Παπανδρέου και Ισμαήλ Τζεμ συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη και συζήτησαν για την πρόοδο και την ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ των αξιωματούχων των δύο υπουργείων, καθώς και την κοινή πρόταση που αναμένεται να παρουσιάσουν με στόχο την υιοθέτηση από τα Ηνωμένα Έθνη απόφασης για την άμεση αντιμετώπιση των ζημιών από τους σεισμούς.
20/9: Η βουλευτής του τουρκικού κοινοβουλίου Μερβέ Καβακτσί, η οποία είχε δημιουργήσει θύελλα αντιδράσεων, όταν εμφανίστηκε στη βουλή φορώντας την ισλαμική μαντίλα εξέπεσε του αξιώματός της. Το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της Τουρκίας ανακοίνωσε την απόρριψη της αίτησής της να σταματήσει η διαδικασία αφαίρεσης της τουρκικής της υπηκοότητας, χωρίς την οποία δεν μπορεί να είναι βουλευτής.
22/9: Ο Οτζαλάν κάλεσε ομάδα μελών του ΡΚΚ του να παραδοθεί "ως συμβολικό βήμα" για να αποδείξει ότι η δέσμευση τους να εγκαταλείψουν τον ένοπλο αγώνα κατά της Τουρκίας είναι ειλικρινής.
23/9: Η Τουρκία διέψευσε ισχυρισμούς αξιωματούχου της Μόσχας ότι βοηθά τους Τσετσένους αντάρτες που συγκρούονται με τις ρωσικές δυνάμεις στο Νταγκεστάν. Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ τόνισε ότι κάτι τέτοιο θα έβλαπτε την Τουρκία και όλη την περιοχή.
24/9: Ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ μίλησε με ιδιαίτερα προσεκτική φρασεολογία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη συμφωνία του με τον κ.Παπανδρέου, ώστε Ελλάδα και Τουρκία να πάρουν την κοινή πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
24/9: Ο υπουργός Περιβάλλοντος Φεβζί Αϊτεκίν ο οποίος μετείχε στη συνάντηση υπουργών Περιβάλλοντος της ΟΣΕΠ που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη ανέφερε ότι αναμένεται να τεθεί θέμα αναθεώρησης του σχεδίου για την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ματαίωση της κατασκευής του.
24/9: Υψηλόβαθμο στέλεχος του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν ζήτησε από τις τουρκικές αρχές σήμερα να διευκολύνουν την άφιξη στην Τουρκία ομάδας ανταρτών που θα παραδοθούν, ως ένδειξη της ειλικρινής τους προσπάθειας για ειρήνη.
25/9: Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης αποφάσισε να συνεχίσει να παρακολουθεί όλες τις εξελίξεις στην υπόθεση του ηγέτη του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτζαλάν, συστήνοντας ειδική επιτροπή.
26/9: Σε εξέγερση κρατουμένων σε πέντε τουρκικές φυλακές έχασαν τη ζωή τους 7 άτομα και κρατήθηκαν όμηροι 44 φρουροί. Η εξέγερση στις φυλακές Ουλουτσανλάρ στην Άγκυρα, προκλήθηκε όταν η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνα για όπλα.
28/9: Οι τουρκικές δυνάμεις εξαπέλυσαν νέες επιθέσεις κατά περιοχών του βορείου Ιράκ που βρίσκονται υπό τον έλεγχο ανταρτών του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ). Περίπου 5.000 στρατιώτες με την υποστήριξη ελικοπτέρων και τη συμμετοχή φιλοτουρκικών δυνάμεων των Κούρδων εισήλθαν σε τρεις περιοχές του βόρειου Ιράκ προκειμένου να καταστρέψουν τα στρατόπεδα των ανταρτών.
28/9: O Αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον συναντήθηκε με τον Τούρκο πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετζεβίτ στο Λευκό Οίκο και εξέφρασε την αισιοδοξία ότι η Τουρκία και η Ελλάδα θα επιλύσουν τις διαφορές τους όσον αφορά το θέμα της Κύπρου και ότι η Αθήνα θα άρει τις αντιρρήσεις της σχετικά με την ένταξη της Άγκυρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
29/9: Ο πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ δέχθηκε στην Άγκυρα τον υπουργό Άμυνας της ΠΓΔΜ με τον οποίο συζήτησε την περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, τις εξελίξεις στα Βαλκάνια και τη συνεργασία στον οικονομικό τομέα. Ο κ. Ντεμιρέλ δήλωσε ότι τάσσεται κατά της αλλαγής συνόρων στα Βαλκάνια.
Οκτώβριος
1/10: Σύμφωνα με ανακοίνωση της διοίκησης του ΡΚΚ, ομάδα εννέα μαχητών του ΡΚΚ παραδόθηκε στις τουρκικές δυνάμεις στο Σεμντινλί κοντά στα σύνορα Τουρκίας με το Ιράν και το Ιράκ.
2/10: Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ επέστρεψε στην Άγκυρα από την πενθήμερη επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, υποστηρίζοντας ότι αποδείχθηκε για μία ακόμη φορά ότι η Τουρκία και οι ΗΠΑ είναι στρατηγικοί εταίροι". Για το Κυπριακό, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ "είναι περισσότερο ρεαλιστικές και περισσότερο έτοιμες να κατανοήσουν τις απόψεις των Τουρκοκυπρίων".
4/10: Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ρομάνο Πρόντι, εκτίμησε ότι η Τουρκία θα γίνει δεκτή ως υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο Συμβούλιο Κορυφής, το Δεκέμβριο στο Ελσίνκι, επισήμανε ωστόσο ότι όσον αφορά σε θέματα εκδημοκρατισμού, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προστασίας μειονοτήτων και της ελευθερίας της θρησκείας, η πορεία για την ένταξη της Τουρκίας θα είναι μακρά και επίπονη.
4/10: Ο σεισμός που έπληξε τη βορειοδυτική Τουρκία στις 17 Αυγούστου, στοίχισε τη ζωή σε 15.820 άτομα ενώ οι τραυματίες ανέρχονται στους 43.953. Ωστόσο το κυβερνητικό κέντρο αντιμετώπισης κρίσεων διευκρινίζει ότι ο τελευταίος απολογισμός περιλαμβάνει μόνο όσους έχουν αναγνωριστεί και αποκλείει εκείνους που αγνοούνται ή αυτούς που ετάφησαν από τους συγγενείς τους χωρίς να ενημερώσουν τις επίσημες αρχές.
4/10: Η Ιταλία παραχώρησε άσυλο στον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν Αμπντουλάχ Οτζαλάν, ο οποίος κρατείται και καταδικάστηκε σε θανατική ποινή στην Τουρκία, ένδεκα μήνες αφότου ο ίδιος το είχε ζητήσει.
4/10: Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών ολοκλήρωσε τη συνάντησή του στην Κωνσταντινούπολη με τον Τούρκο ομόλογό του Ισμαήλ Τζεμ, κατά την οποία υπερίσχυσε το θετικό κλίμα και η διάθεση να συνεχιστεί η προσπάθεια προσέγγισης Ελλάδας - Τουρκίας. Κοινή εκτίμηση των δύο υπουργών ήταν ότι έχει ανοίξει μία πόρτα συνεργασίας και κατανόησης των θεμάτων που αν κανείς περιμένει άμεσα αποτελέσματα είναι σα να επιδιώκει το κλείσιμό της.
5/10: Το κρατικό δικαστήριο ασφαλείας της ανατολικής επαρχίας της Τουρκίας, Βαν, συνέλαβε επίσημα τα οχτώ μέλη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν που παραδόθηκαν στις τουρκικές δυνάμεις. Οι οχτώ παρουσιάστηκαν ενώπιον του δικαστηρίου μετά από ανάκρισή τους από μυστικούς αξιωματούχους της αστυνομίας και αργότερα μεταφέρθηκαν στις φυλακές της επαρχίας.
6/10: Με οριακή διαφορά τεσσάρων μόνο ψήφων από 531 ευρωβουλευτές που συμμετείχαν, το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου έκρινε πως η Τουρκία είναι "επιλέξιμη για να γίνει μέλος της Ε.Ε." στο μέλλον, εφόσον βεβαίως εκπληρώσει, όπως απαιτείται από κάθε υποψήφιο, τα κριτήρια της Κοπεγχάγης για δημοκρατικό πολίτευμα, ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα, σεβασμό διεθνούς δικαίου και οικονομία ικανή να αντισταθεί σε ανταγωνιστική πίεση της Ε.Ε.
7/10: Ο πρόεδρος της Τουρκικής Ερυθράς Ημισελήνου, Κεμάλ Ντεμίρ, υπέβαλε την παραίτησή του μετά τον καταιγισμό των επικρίσεων που δέχθηκε για την ανεπαρκή, όπως τη χαρακτηρίζουν οι επικριτές του, δράση του οργανισμού κατά τον καταστροφικό σεισμό της 17ης Αυγούστου στη βορειοανατολική Τουρκία.
8/10: Η Τουρκία ετοίμασε σχέδια για επτά συμφωνίες που θα εξεταστούν στον τρίτο κύκλο των ελληνοτουρκικών συνομιλιών στην Αθήνα και την Άγκυρα. Τα σχέδια των συμφωνικών αφορούν τους τομείς του τουρισμού, του πολιτισμού, την συνεργασία σε θέματα περιβάλλοντος, την αποφυγή της διπλής φορολόγησης, την προώθηση των αμοιβαίων επενδύσεων και την οικονομική, εμπορική και τεχνική συνεργασία.
10/10: Οι οχτώ Κούρδοι του ΡΚΚ που παραδόθηκαν στις τουρκικές αρχές απηύθυναν έκκληση για γενική αμνηστία στους Κούρδους μαχητές του ΡΚΚ. Με επιστολές των αρχηγών της οργάνωσης προς την τουρκική ηγεσία ζητήθηκε γενική αμνηστία σύμφωνα με την οποία όλα τα μέλη του ΡΚΚ θα επιστρέψουν στην Τουρκία.
12/10: Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ έστειλε μήνυμα συνεργασίας στον Ιρακινό αντιπρόεδρο Ταχά Γιασίν, στο οποίο τονίζει την ανάγκη σύσφιξης των σχέσεων των δύο χωρών. Το μήνυμα του Τούρκου πρωθυπουργού προς την ιρακινή ηγεσία απεστάλη σε περίοδο έντονων αντιδράσεων εκ μέρους της ιρακινής ηγεσίας για την παρουσία περίπου 5.000 τούρκων στρατιωτών στο βόρειο Ιράκ.
12/10: Ομάδα 60 συγγραφέων και καλλιτεχνών της Τουρκίας εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, με την οποία ζητούν την άμεση επίλυση του κουρδικού προβλήματος και βελτίωση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα.
13/10: Ο υπουργός Άμυνας, Σαμπαχατίν Τσακμάκογλου, πραγματοποίησε επίσκεψη στην Αλβανία και μετέφερε μήνυμα του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ στον Αλβανό Πρόεδρο, Ρετζέπ Μεϊντάνι. Στο μήνυμα υπογραμμίζεται η σημασία που αποδίδει η Τουρκία στην ανάπτυξη των σχέσεων με την Αλβανία.
13/10: Σύμφωνα με ανακοίνωση των δικηγόρων του ηγέτη του ΡΚΚ, ο Αμπντουλάχ Οτζαλάν ετοίμασε έγγραφο 25 σελίδων, με στόχο να εισάγει την "αναγνώριση της κουρδικής ταυτότητας" στο τουρκικό σύνταγμα. Το έγγραφο, το οποίο φέρει τον τίτλο "Ο νόμος και το ζήτημα της Κουρδικής Ελευθερίας", προσπαθεί να θέσει τα θεμέλια για την προώθηση μίας συζήτησης που θα καταστήσει πιο δημοκρατικό το ισχύον σύνταγμα.
13/10: Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ανακοίνωσε, μετά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να της δοθεί καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας, ότι η αναγνώριση της υποψηφιότητάς της από την Ε.Ε. στη σύνοδο κορυφής του Ελσίνκι το Δεκέμβριο, θα σηματοδοτήσει μία νέα εποχή στις σχέσεις της με την Ευρώπη. Ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ χαρακτήρισε θετική την πρόταση και προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να χαθεί αυτή η ευκαιρία.
14/10: Ο Τούρκος υπουργός για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Μεχμέτ Αλι Ιρτεμτζελίκ συναντήθηκε στην Άγκυρα με εκπροσώπους 23 μη κυβερνητικών οργανώσεων της χώρας, με τους οποίους συζήτησε την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία και τη βελτίωση της εικόνας της χώρας διεθνώς. Ο υπουργός εμφανίστηκε αισιόδοξος, αν και παραδέχτηκε ότι η χώρα του έχει πολύ βαρύ κατάλογο παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
16/10: Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων ηγετών εμφανίστηκε θετική, αλλά με πολλές επιφυλάξεις για τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί η Τουρκία, ώστε να χαρακτηριστεί υποψήφια προς ένταξη χώρα. Την πρόταση για την υποψηφιότητα της Τουρκίας έφερε στο Τάμπερε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρομάνο Πρόντι.
16/10: Δυτικοευρωπαίοι ευρωβουλευτές εξέφρασαν διαφωνίες στο θέμα της απόδοσης ή μη ενταξιακής προοπτικής στην Άγκυρα υπό τις παρούσες συνθήκες. Ο πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών Χάνς Γκερτ Πέτεριγκ τόνισε πως ενδεχόμενη απόδοση καθεστώτος υποψηφίου για ένταξη στην θα άλλαζε περισσότερο την ίδια την ΕΕ παρά την Τουρκία. Ο εκπρόσωπος της σοσιαλιστικής ομάδας Κλάους Χανς επέκρινε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για "έλλειψη πολιτικής ιδεολογίας", τονίζοντας ότι είναι η πρώτη φορά που πάει να γίνει δεκτό σαν υποψήφιο για ένταξη στην ΕΕ ένα κράτος που παραβιάζει σε σημαντικό βαθμό τα ανθρώπινα δικαιώματα.
17/10: Οι "15" ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη Σύνοδο Κορυφής, στο Τάμπερε της Φινλανδίας έδωσαν το πράσινο φως για την υποψηφιότητα της Τουρκίας, αλλά με επιφυλάξεις. Ο προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Παάβο Λιπόνεν δήλωσε ότι η Τουρκία μπορεί να λάβει το χρίσμα της υποψήφιας για ένταξη χώρας, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τη συμπεριφορά της.
18/10: Ο πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ είχε συνομιλίες στο Μπακού με τον Αζέρο ομόλογό του Χαϊντάρ Αλίεφ, με τον οποίο κατέληξε σε συμφωνία για την κατασκευή αγωγού για την μεταφορά πετρελαίου από το Μπακού έως τις μεσογειακές ακτές της Τουρκίας.
20/10: Το υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε ότι ανέβαλε την λήψη της τελικής απόφασης για τις προσφορές του μειοδοτικού διαγωνισμού για την κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου του Ακουγιού. Είναι η δεύτερη φορά που η τουρκική κυβέρνηση αναβάλει την έκδοση της τελικής της απόφασης για την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Ακουγιού, στην οποία αντιτίθενται διεθνείς και τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις καθώς υποστηρίζουν ότι η περιοχή, στην οποία έχει σχεδιασθεί να χτιστεί το εργοστάσιο, είναι σεισμογενής.
21/10: Άρχισε στην Άγκυρα η εκδίκαση της έφεσης του ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν, κατά της θανατικής ποινής που του επιβλήθηκε από το Δικαστήριο Κρατικής Ασφάλειας της Άγκυρας στη δίκη, στο νησί Ιμραλί. Ο Οτζαλάν, δεν παρευρέθηκε στην επανεξέταση της ποινής του, που γίνεται από πενταμελή επιτροπή του Εφετείου της Άγκυρας, με πρόεδρο τον δικαστή Ντεμιρέλ Ταβίλ.
21/10: Ο πρώην υπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Τανέρ Κισλαλί, έχασε τη ζωή του σε βομβιστική επίθεση στην Άγκυρα. Ο 60χρονος Κισλαλί, σκοτώθηκε έξω από το σπίτι του, στα δυτικά προάστια της Άγκυρας, όταν εξερράγη βόμβα, την οποία είχε τοποθετήσει η ακραία ισλαμική οργάνωση με την ονομασία "Μεγάλοι Επιδρομείς του Ανατολικού Μετώπου" (IBDA-C), η οποία ανέλαβε την ευθύνη.
21/10: Σύμφωνα με τον τουρκικό τύπο, η κυβέρνηση επιχειρεί διπλωματικό ελιγμό για να ξεπεράσει το θέμα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής σχολής της Χάλκης. Η Τουρκία προσανατολίζεται στη λύση να δημιουργήσει "Τμήμα Πολιτισμού Παγκόσμιων Θρησκειών" στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, για να κατευνάσει τις δυτικές κοινωνίες και να αποφύγει τις πιέσεις, ακόμη και των Ηνωμένων Πολιτειών.
21/10: Διπλωματικές αποστολές από την Ελλάδα και την Τουρκία ξεκίνησαν νέο γύρο συνομιλιών για τη διμερή συνεργασία, στην Άγκυρα. Οι διήμερες συναντήσεις οι οποίες διεξήχθησαν σε επίπεδο πρεσβευτών επικεντρώθηκαν στον πολιτισμό, την περιβαλλοντολογική προστασία, το εμπόριο και τον τουρισμό.
22/10: Το τουρκικό δικαστήριο αποφάσισε ότι η ισλαμίστρια βουλευτής που στερήθηκε την εθνικότητά της, είναι ελεύθερη να εγκαταλείψει τη χώρα. Το κρατικό δικαστήριο ασφαλείας ανέτρεψε προηγούμενη απόφασή του, με την οποία απαγόρευε στη Μερβέ Καβακσί να ταξιδέψει στο εξωτερικό, μετά από έφεση των δικηγόρων της που επικαλέστηκαν τη βουλευτική της ασυλία.
26/10: Το δικαστήριο της Άγκυρας αποφάσισε το "πάγωμα" όλων των προσωπικών περιουσιακών στοιχείων του ισλαμιστή ηγέτη και πρώην πρωθυπουργού της χώρας, Νετζμεντίν Ερμπακάν, στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης δίκης κατά μελών του εκτός νόμου ισλαμικού Κόμματος της Ευημερίας, για σφετερισμό των κεφαλαίων του κόμματος.
27/10: Τουρκικές διπλωματικές πηγές που μετέχουν στη σύνοδο του συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών του οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου, η οποία πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη, χαρακτήρισαν εξαιρετικά θετική την πορεία του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ χαρακτήρισε πολύ σημαντικά τα θέματα τα οποία εξετάζονται στο πλαίσιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου και πρόσθεσε ότι οικοδομείται σιγά-σιγά, με προσοχή, με επιφύλαξη αλλά και με ροή, ένα κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ:
2/11: Το βραβείο Ειρήνης Κεμάλ Ατατούρκ απονεμήθηκε στον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Χαϊντάρ Αλίεφ από τον Πρόεδρο της Τουρκίας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ σε ειδική τελετή στο προεδρικό μέγαρο. Ο Τούρκος Πρόεδρος τόνισε προσφωνώντας τον Αλίεφ, ότι πρόκειται για έναν μεγάλο πολιτικό, που προσέφερε σπουδαίες υπηρεσίες στην εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή.
2/11: Ο αδερφός του Οτζαλάν, Οσμάν, που είναι επικεφαλής της νέας ηγετικής ομάδας του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ) ανακοίνωσε ότι το 1/3 των Κούρδων ανταρτών έχουν ήδη αποχωρήσει από την Τουρκία και μέχρι το χειμώνα θα έχουν φύγει όλοι οι αντάρτες, μετά τις εκκλήσεις του φυλακισμένου ηγέτη του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτζαλάν, για διακοπή των πολεμικών επιχειρήσεων και πολιτική διευθέτηση του Κουρδικού προβλήματος.
2/11: Αντιπροσωπεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), με επικεφαλής τον Κάρλο Κοταέλι, ξεκίνησε στην Άγκυρα σειρά επαφών με Τούρκους αξιωματούχους του οικονομικού τομέα.
4/11: H Τουρκία παρότρυνε σήμερα την Ευρωπαϊκή Ένωση να την ανακηρύξει επίσημα υποψήφιο προς ένταξη μέλος κατά τη σύνοδο κορυφής του Ελσίνκι, δεσμευμένη να εκπληρώσει τα πολιτικά και οικονομικά κριτήρια που προϋποτίθενται για ένταξη μιας χώρας στον ευρωπαϊκό οργανισμό.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και ο υπουργός Επικρατείας της χώρας Μεχμέτ Αλι Ιρτεμτζελίκ τόνισαν ότι η Τουρκία αναμένει ίση μεταχείριση με τις άλλες χώρες προσθέτοντας ότι είναι αποφασισμένη να εκπληρώσει τόσο τα κριτήρια της Κοπεγχάγης όσο και όλα τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κριτήρια.
5/11: Ο κοινοτικός επίτροπος, αρμόδιος για θέματα διεύρυνσης, Γκίντερ Βερχόιγκεν, υπογράμμισε την ανάγκη να ενσωματωθεί η Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά το γεγονός, όπως ο ίδιος παραδέχθηκε, ότι δεν πληροί τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης.
5/11: Το πρωτόκολλο Μόσχας και Άγκυρας για το σχέδιο Blue Stream που προβλέπει τη μεταφορά μέσω αγωγού φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Τουρκία δεν υπογράφηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης που πραγματοποίησε ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ στη Ρωσία, όπου είχε συνάντηση με το Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο κ.Πούτιν δήλωσε ότι κοινή πεποίθηση των δύο πλευρών αποτελεί το γεγονός ότι δεν έχει αναιρεθεί τίποτα από ό,τι είχε συμφωνηθεί προηγουμένως όσον αφορά στο σχέδιο Blue Stream και πρόσθεσε ότι τα σχετικά έγγραφα θα περάσουν από συγκεκριμένη διαδικασία από τα συναρμόδια υπουργεία των δύο χωρών προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.
7/11: Η διοίκηση της Τουρκικής Ερυθράς Ημισελήνου, υπέβαλε την παραίτησή της μετά τον καταιγισμό των επικρίσεων που δέχθηκε για την ανεπαρκή δράση του οργανισμού κατά τον καταστροφικό σεισμό της 17ης Αυγούστου στη βορειοανατολική Τουρκία.
9/11: Ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας Ότο Σίλι ο οποίος πραγματοποίησε επίσκεψη στην Τουρκία, υποστήριξε ότι η Τουρκία και η Γερμανία θέλουν να ενδυναμώσουν τη διμερή συνεργασία για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος, ενώ εξέφρασε τη στήριξη της χώρας του για τις προσπάθειες που καταβάλει η Τουρκία να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατέστησε, ωστόσο, σαφές ότι είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την ένταξη της στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
12/11: Ισχυρή σεισμική δόνηση 7,2 Ρίχτερ συγκλόνισε την Τουρκία, με επίκεντρο την περιοχή Ντούζτσε 170 χιλιόμετρα ανατολικά της Κωνσταντινούπολης. Πολλά σπίτια κατέρρευσαν, ενώ εκατοντάδες τραυματίες μεταφέρθηκαν στα νοσοκομεία. Στην Κωνσταντινούπολη διεκόπησαν οι τηλεπικοινωνίες και η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Σύμφωνα με ανακοίνωση του πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετζεβίτ τα πρώτα θύματα που βρέθηκαν φτάνουν τους 17 νεκρούς, ενώ οι τραυματίες ανέρχονται στους 500.
14/11: Η πρώτη κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών έφτασε στην Τουρκία με την κόρη της Τσέλσι, στο πλαίσιο εξαήμερης επίσκεψης, εκφράζοντας τα συλλυπητήριά της στον τουρκικό λαό για το σεισμό που έπληξε τη χώρα.
15/11: Ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, ο οποίος μετέβη στην Τουρκία προκειμένου να παραστεί στη σύνοδο του ΟΑΣΕ, εμφανίστηκε αποφασισμένος να ασκήσει πιέσεις έτσι ώστε οι εκ του σύνεγγυς συνομιλίες μεταξύ του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς και προέδρου Κληρίδη να διαρκέσουν όσο χρειαστεί για να αποδώσουν αποτελέσματα. Μάλιστα κάλεσε τους δύο ηγέτες να δουλέψουν για ένα καλύτερο μέλλον. Στη διάρκεια της αντιφώνησής του, στην προσφώνηση του Τούρκου ομολόγου του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ ο κ.Κλίντον εξέφρασε την ελπίδα για περαιτέρω βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ενώ δεσμεύτηκε για ενδυνάμωση της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ καθώς και για την παροχή βοήθειας προς την Άγκυρα προκειμένου να γίνει αναπόσπαστο τμήμα της Ευρώπης.
16/11: Το κέντρο αντιμετώπισης κρίσεων της χώρας ανακοίνωσε ότι οι νεκροί από το σεισμό έφτασαν τους 547 και οι τραυματίες ξεπερνούν τους 3.300. Στο μεταξύ, χιλιάδες πολίτες είναι άστεγοι και διαμένουν σε πρόχειρα καταλύματα χωρίς να έχουν τροφή και νερό. Τα σωστικά συνεργεία διατηρούν λίγες ελπίδες για ανεύρεση επιζώντων καθώς συνεχίζουν το έργο τους στα ερείπια των σπιτιών. Στις σεισμόπληκτες περιοχές μετέβη ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπιλ Κλίντον, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του, Χίλαρι, και την κόρη τους, Τσέλσι.
16/11: Ο φυλακισμένος ηγέτης του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτζαλάν, εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στα θύματα του νέου σεισμού. "Εκφράζω τα συλλυπητήριά μου σε όλους στην Τουρκία για το σεισμό και τους καλώ να ενισχύσουν την αλληλεγγύη τους για να επουλώσουν τις πληγές το συντομότερο δυνατό" αναφέρεται σε γραπτή ανακοίνωσή του που εξέδωσαν οι δικηγόροι του.
17/11: Έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη οι αρχηγοί 54 κρατών και κυβερνήσεων, που θα συμμετάσχουν στη σύνοδο του ΟΑΣΕ. Τα θέματα που θα επικρατήσουν είναι ο πόλεμος στην Τσετσενία, η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και η διευθέτηση του προβλήματος στο Ναγκόρνο Κάραμπαχ. Παράλληλα, αναμένεται να υπογραφούν σημαντικές συμφωνίες για την κατασκευή αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
17/11: Αμερικανικές και τουρκικές επιχειρήσεις επικύρωσαν συμφωνία στον τομέα της ενέργειας και της ύδρευσης, ύψους 675 εκατομμυρίων δολαρίων (περίπου 212 δισ. δρχ), σε συνάντησή τους στο περιθώριο της συνόδου του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).
18/11: Ο Τούρκος πρόεδρος, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, μετά τη συνάντησή του με τον Αρμένιο ομόλογό του, Ρόμπερτ Κοτσαριάν, στο περιθώριο των εργασιών της συνόδου του ΟΑΣΕ διατύπωσε την άποψη ότι η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και της Αρμενίας είναι δυνατή μόνο στην περίπτωση "δίκαιης και ειρηνικής" επίλυσης της διαμάχης μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
18/11: Η Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν, η Γεωργία, υπέγραψαν πακέτο συμφωνιών για την κατασκευή αγωγού πετρελαίου Μπακού-Τζεϊχάν και αγωγών φυσικού αερίου μέσω της Κασπίας. Οι συμφωνίες που υπογράφηκαν από τους προέδρους των παραπάνω χωρών, παρουσία του Αμερικανού προέδρου Μπιλ Κλίντον, στη σύνοδο του ΟΑΣΕ στην Κωνσταντινούπολη, προβλέπουν την προμήθεια των παγκόσμιων αγορών με πετρέλαιο από την Κασπία και με φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν μέσω του τουρκικού εδάφους.
19/11: Οι ηγέτες τριάντα χωρών που συμμετέχουν στη σύνοδο του ΟΑΣΕ υπέγραψαν τη συνθήκη περιορισμού συμβατικών όπλων στην Ευρώπη (CFE), ανανεώνοντας τους περιορισμούς για τις ένοπλες δυνάμεις και το βαρύ οπλισμό που είχαν τεθεί στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον υπέγραψε την εν λόγω συνθήκη εκ μέρους των ΗΠΑ ενώ τη Ρωσία εκπροσώπησε ο υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβανόφ.
19/11: Ο Χάρτης Ευρωπαϊκής Ασφαλείας υπογράφηκε στη σύνοδο κορυφής του ΟΑΣΕ, διακηρύσσει ότι η διαμάχη σε κάποια χώρα είναι στο πεδίο του νόμιμου ενδιαφέροντος όλων των χωρών.
Κατά τη διάρκεια της συνόδου του ΟΑΣΕ, τα κράτη-μέλη επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στη διατήρηση της ειρήνης, το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας και την πρόληψη των διαμαχών. Ο Χάρτης περιλαμβάνει κοινή πρόσκληση προς την ειρήνη, κοινές βάσεις αντιμετώπισης των προβλημάτων, από κοινού αντιμετώπιση για τη συνεργασία και αλληλεγγύη, κεφάλαιο για τους θεσμούς, την ανθρώπινη διάσταση της ανάπτυξης, την πολιτικο-στρατιωτική διάσταση, την οικονομική και περιβαλλοντική διάσταση, τα μέσα για την αντιμετώπιση και ενίσχυση του διαλόγου, τις στρατιωτικές δυνατότητες και την ειρηνική διαδικασία. Επίσης περιλαμβάνεται και μία πλατφόρμα με οκτώ άρθρα που μιλά για τα μέσα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
20/11: Το κέντρο κρίσεων της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 705 άτομα σκοτώθηκαν και 5.108 τραυματίστηκαν από το σεισμό της 12ης Νοεμβρίου, ενώ κατέστρεψε 750 κτίρια.
21/11: H Τουρκία και η Λιβύη υπέγραψαν συμφωνία για την εξόρυξη πετρελαίου στα εδάφη της Λιβύης. Βάσει της συμφωνίας, η Τουρκία θα διεξάγει γεωτρήσεις πετρελαίου, ενώ εάν τα αποτελέσματα δείξουν ότι υπάρχει πετρέλαιο, τότε θα αρχίσει η επεξεργασία του από εταιρείες των δύο χωρών.
21/11: Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα παραχωρήσει δάνειο 610 εκατομμυρίων δολαρίων στην Τουρκία προκειμένου να επουλώσει τις "πληγές" των δύο καταστροφικών σεισμών που έπληξαν τη χώρα. Σύμφωνα με το διευθυντή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, το δάνειο θα χρησιμοποιηθεί για έργα υποδομής, κατασκευές σπιτιών και ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα και των μικρών επιχειρήσεων.
22/11: Η Τουρκία εξέφρασε την υποστήριξη της στην πλήρη άρση του εμπάργκο που έχει επιβληθεί στο Ιράκ και το οποίο έχει προκαλέσει απώλειες εκατομμυρίων δολαρίων στην Άγκυρα εξαιτίας τις διακοπής των εμπορικών συναλλαγών.
23/11: Ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζέμ ξεκίνησε περιοδεία στις σκανδιναβικές χώρες ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, στο Ελσίνκι, στην οποία θα κριθεί, εάν θα περιληφθεί στις υποψήφιες για ένταξη χώρες. Ο κ.Τζεμ που βρίσκεται ήδη στο Λουξεμβούργο, αναχώρησε για τη Σουηδία και τη Δανία για επαφές με την πολιτική ηγεσία.
23/11: Η Τουρκία επιβεβαίωσε ότι το Ιράκ σταμάτησε τη μεταφορά ακατέργαστου πετρελαίου μέσω του αγωγού που ξεκινά από το Κιρκούκ και καταλήγει στο τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι το Ιράκ σταμάτησε την μεταφορά πετρελαίου ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόρριψη της πρότασης να δοθεί παράταση δυο εβδομάδων στο πρόγραμμα "Πετρέλαιο αντί τροφίμων".
23/11: Η Τουρκία και η Παγκόσμια Τράπεζα υπέγραψαν έκτακτο δανειοδοτικό και πιστωτικό πακέτο αξίας 757.53 εκατομμυρίων δολαρίων προκειμένου να βοηθηθεί η Άγκυρα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες από το σεισμό του Αυγούστου. Το πακέτο περιλαμβάνει πιστώσεις 252.53 εκατομμυρίων δολαρίων για την χρηματοδότηση προσπαθειών για την αποκατάσταση των ζημιών και δάνειο 505 εκατομμυρίων δολαρίων το οποίο θα διατεθεί σε προγράμματα για την μείωση των μελλοντικών κινδύνων από τους σεισμούς.
24/11: Η Άγκυρα αρνήθηκε να δώσει πληροφορίες που ζήτησε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με την πρόφαση ότι είναι "μυστικές". Η άρνηση κρίθηκε σαν "απαράδεκτο" εμπόδιο πρόσβασης σε "κρίσιμες" πληροφορίες εξαφάνισης ανθρώπων και ατιμωρησίας πιθανών βασανιστών και δολοφόνων, σύμφωνα με έκθεση που υιοθέτησε η ΕΔΑΔ.
24/11: Ο πρόεδρος της Φιλανδίας, Μάρτιν Αχτισάαρι, που επισκέφθηκε την Άγκυρα αμέσως μετά τη σύνοδο κορυφής του ΟΑΣΕ στην Κωνσταντινούπολη, διατύπωσε πέντε όρους για την υποψηφιότητα της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πέντε όροι είναι: τα ανθρώπινα δικαιώματα, η προσαρμογή της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της Τουρκίας με αυτή της Ευρωπαϊκή Ενωσης, ο συντονισμός της οικονομικής βοήθειας της Ε.Ε., οι ρυθμίσεις του Εθνικού Δικαίου ανάλογα με το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ο κοινός σχεδιασμός για τη συμμετοχή της στους άλλους οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
24/11: Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ζήτησε μία μέρα πριν την απόφαση του Εφετείου για την εκτέλεση ή όχι της θανατικής ποινής κατά του ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν να μη συνδεθεί η υποψηφιότητα της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με την τύχη του ηγέτη των Κούρδων.
25/11: To Aνώτατο Δικαστήριο της Τουρκίας επικύρωσε τη θανατική ποινή που είχε επιβληθεί πρωτόδικα στον Κούρδο ηγέτη, Αμπντουλάχ Οτζαλάν, από το Κρατικό Δικαστήριο Ασφαλείας της Άγκυρας στη δίκη που διεξήχθη στο νησί-φυλακή Ιμραλί και τώρα ο φάκελος θα σταλεί στο κοινοβούλιο και στον Τούρκο Πρόεδρο, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, προς επικύρωση της απόφασης προκειμένου να προχωρήσει η εκτέλεση της θανατικής ποινής. Οι δικηγόροι του Οτζαλάν υπέβαλαν αίτηση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στην οποία ζητούν να μην εκτελεστεί η θανατική ποινή κατά του φυλακισμένου Κούρδου ηγέτη. Η Διεθνής Αμνηστία ζήτησε την αναστολή της εκτέλεσης της θανατικής καταδίκης του Οτζαλάν, ενώ η Μόσχα εξέφρασε την ελπίδα ότι τα υψηλά ιδανικά του ανθρωπισμού θα κυριαρχήσουν στην υπόθεση και η Τουρκία θα μαλακώσει τη στάση της απέναντι στο φυλακισμένο ηγέτη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ). Ο πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ δήλωσαν ότι θα εκτιμήσουν οποιαδήποτε θέση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πριν λάβουν την τελική απόφαση για την εκτέλεσή του. H πόλη Ντιγιαρμπακίρ, η οποία βρίσκεται στην καρδιά της νοτιοανατολικής Τουρκίας, αντιμετώπισε με ηρεμία την απόφαση του δικαστηρίου, ενώ ο κουρδικός πληθυσμός των 800.000 κατοίκων δεν προέβη σε καμία προφανή ένδειξη έντασης ή διαμαρτυρίας.
26/11: Ο ηγέτης του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν, δήλωσε μέσω των δικηγόρων του ότι θα συνεχίσει να εργάζεται για την ειρήνη στην Τουρκία "ακόμη και από τον τάφο". Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε την Τουρκία ότι η κατάργηση της θανατικής ποινής είναι απαραίτητη για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και χαρακτήρισε την επικύρωση της θανατικής καταδίκης κατά του ηγέτη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, Αμπντουλάχ Οτζαλάν, ως "απογοητευτική". Το Συμβούλιο της Ευρώπης χαρακτήρισε από την πλευρά του απαράδεκτο το ενδεχόμενο εκτέλεσης της θανατικής ποινής.
26/11: Ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ απέρριψε τις διεθνείς πιέσεις που ζητούν από την κυβέρνησή του να απαλλάξει τον Οτζαλάν από τη θανατική ποινή, υποστηρίζοντας ότι κανείς δεν μπορεί να επιβάλει κάτι στην Τουρκία με απειλές και πιέσεις, συμπληρώνοντας ότι οι δηλώσεις αυτές δεν είναι ούτε ρεαλιστικές ούτε δίκαιες. Ο Λευκός Οίκος απηύθυνε έκκληση προκειμένου να επικρατήσουν διαφανείς δικαστικές διαδικασίες για τον Κούρδο ηγέτη, μετά την επικύρωση της θανατικής του καταδίκης.
27/11: Το κέντρο κυβερνητικών κρίσεων ανακοίνωσε ότι ο αριθμός των νεκρών από τον τελευταίο σεισμό ανέρχεται στους 760, των τραυματιών στους 4.948 ενώ πάνω από 6.000 οικίες και 1.000 γραφεία έχουν καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές.
29/11: Ο πρωθυπουργός της Φιλανδίας, Πάαβο Λίπονεν, απηύθυνε προειδοποίηση προς την Τουρκία ότι ενδεχόμενη εκτέλεση του φυλακισμένου ηγέτη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), Αμπντουλάχ Οτζαλάν, θα εμπόδιζε την είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
29/11: Το θέμα Οτζαλάν δίχαζει τα τουρκικά κόμματα, όσον αφορά στην εκτέλεση της θανατικής ποινής, που του επιβλήθηκε. Το κόμμα του πρωθυπουργού Ετσεβίτ, τάχθηκε εναντίον της εκτέλεσης, ενόψει του ευρωπαϊκού συμβουλίου του Ελσίνκι και της προοπτικής να χαρακτηριστεί η Τουρκία υποψήφια χώρα για ένταξη. Το κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, άσκησε πιέσεις για την αποδοχή της θανατικής ποινής και ζήτησε από την ηγεσία να αγωνιστεί για την εκτέλεσή της. Το κόμμα Αρετής δεν υποστήριξε την εκτέλεση του Οτζαλάν, αλλά δεν τάχθηκε ανοιχτά υπέρ της "συμμόρφωσης" με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο πρώην πρωθυπουργός Μεσούτ Γιλμάζ και το κόμμα του ΑΝΑΡ, ήταν "οι πραγματικοί αναποφάσιστοι επί του θέματος", καθώς η βάση του ΑΝΑΡ πιέζει τον Γιλμάζ να ταχθεί υπέρ της εκτέλεσης του Οτζαλάν, αλλά "ο ίδιος αναλογιζόμενος την πολιτική κατάσταση της χώρας απέφυγε να ταχθεί υπέρ αυτής της θέσης".
30/11: O πρώην διοικητής της 1ης στρατιάς της Τουρκίας στρατηγός Τσεβίκ Μπιρ εξέφρασε την πρόθεση του να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος της χώρας, αν υπάρξει συνταγματική μεταρρύθμιση, ώστε ο πρόεδρος να εκλέγεται από το λαό και όχι από το κοινοβούλιο, όπως ορίζει τώρα ο τουρκικός νόμος.
|