ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ "Κ"

Αθήνα, Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 1999

---

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

Δεν συζητούμε τα κυριαρχικά δικαιώματά μας

Αποκλειστική συνέντευξη στην «Κ»

«Πρέπει να πω ότι θεωρώ πιθανό αλλά όχι δεδομένο, ότι η Άγκυρα θα επαναφέρει π.χ. τις μονομερείς διεκδικήσεις της για τις βραχονησίδες», λέει σε αποκλειστική συνέντευξή του στην «Κ» ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Παπανδρέου, διαβεβαιώνοντας ότι η Ελλάς δεν πρόκειται να διαπραγματευθεί επί κυριαρχικών της δικαιωμάτων και υπογραμμίζοντας ότι το Δικαστήριο της Χάγης είναι πλέον μονόδρομος για την Τουρκία.

Ο κ. Γιώργος Παπανδρέου τονίζει ότι, μετά την απόφαση του Ελσίνκι, η εταιρική σχέση της Τουρκίας συνεπάγεται δικαιώματα και υποχρεώσεις για την Άγκυρα και αναλύει το στρατηγικό υπόβαθρο της πολιτικής της ελληνικής κυβερνήσεως έναντι της γειτονικής μας χώρας.
 

Γιώργος Παπανδρέου

Θα σύρουμε το κάρο της Τουρκίας στην Ε.Ε.

Αρκεί να υπάρξει ανταπόκρiση εκ μέρους της Άγκυρας με μiα άλλη προσέγγιση για το Κυπριακό και το Αιγαίο, τονίζει ο υπουργός Εξωτερικών

Συνέντευξη στον Σταύρο Λυγερό

Λίγες ημέρες μετά την απόφαση του Ελσίνκι, ο κ. Γ. Παπανδρέου ξεδιπλώνει στην «Κ» το στρατηγικό υπόβαθρο της πολιτικής του έναντι της Τουρκίας, τις εκτιμήσεις και τις προσδοκίες του για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Δεν κρύβει ότι αυτό που κυρίως τον ενδιαφέρει είναι το στοίχημα του σταδιακού εξευρωπαϊσμού της Τουρκίας. Στο πλαίσιο αυτό αποκαλύπτει ότι προσεχώς θα συζητήσει με τον κ. Πρόντι και την Κομισιόν τρόπους για να βοηθήσει η Ελλάδα την Τουρκία στη διαδικασία ενσωμάτωσης του κοινοτικού κεκτημένου. Ο υπουργός Εξωτερικών δίνει τις δικές του εξηγήσεις για τα επίμαχα σημεία των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να διαπραγματευθεί επί κυριαρχικών της δικαιωμάτων και ότι η Χάγη είναι πλέον μονόδρομος για την Άγκυρα.

- Κύριε Παπανδρέου, βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, στην οποία παίζετε πρωταγωνιστικό ρόλο. Στο παρελθόν έχουν γίνει ανάλογες προσπάθειες, αλλά ναυάγησαν στην αδιαλλαξία της Άγκυρας. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτήν τη φορά η κατάληξη θα είναι διαφορετική;

- Τίποτα δεν έχει κριθεί οριστικά, αλλά διανοίγονται νέες ευκαιρίες, τις οποίες πρέπει να αξιοποιήσουμε. Έχουν γίνει βήματα, που δημιουργούν αισιοδοξία ότι μπορεί να αλλάξουμε σελίδα. Μετά την κρίση για την υπόθεση Οτσαλάν, ο πόλεμος στο Κοσσυφοπέδιο μας έφερε κοντά και έδειξε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για συγκρούσεις στην περιοχή μας.
 

- Αυτήν τη φορά η διπλωματική προσπάθεια άρχισε από τα λεγόμενα μικρά ζητήματα...

- Ακριβώς. Δεν υποτιμάμε καθόλου τα μεγάλα προβλήματα, όπως π.χ. το Κυπριακό και η υφαλοκρηπίδα, αλλά αρχίσαμε με θέματα, όπου υπάρχει σύγκλιση. Τον Ιανουάριο θα πάω μαζί με επιχειρηματίες και άλλους παράγοντες στην Τουρκία για να υπογράψω τις συμφωνίες και να ενισχύσω τις διμερείς επαφές. Πιστεύω ότι οι συμφωνίες αυτές δημιουργούν μια κοινότητα συμφερόντων, η οποία ως έναν βαθμό λειτουργεί αποτρεπτικά στην πρόκληση εντάσεων. Μέχρι τώρα, οι κάποιοι κύκλοι στην Άγκυρα δεν είχαν να χάσουν τίποτα, παίζοντας το παιχνίδι της έντασης. Εφεξής, θα έχουν διλήμματα. Όσο μεταφέρουμε το πλαίσιο των διμερών σχέσεων σε μια άλλη λογική, όσο καθίστανται προφανείς οι θετικές προοπτικές και για τις δύο χώρες από τη συνεργασία, η επιστροφή στην ένταση θα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη.

- Όταν μιλάτε για κοινά συμφέροντα, ποια εννοείτε;

- Εκτός της συνεργασίας στο κρατικό και στο επιχειρηματικό επίπεδο, υπάρχει το μείζον θέμα της ευρωτουρκικής προσέγγισης. Η Ελλάδα είναι υπέρ, αλλά θέλει αυτή η προσέγγιση να είναι συμφέρουσα για όλους και ειδικά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η διαπραγμάτευση εν όψει του Ελσίνκι είχε αυτό το νόημα. Αποτρέψαμε μια ευρωτουρκική προσέγγιση, η οποία θα ήταν εναντίον των συμφερόντων μας ή απλώς θα τα παρέκαμπτε. Ο αγώνας μας εξυπηρετεί και τα συμφέροντα όσων στην Τουρκία επιδιώκουν τον εξευρωπαϊσμό και εκδημοκρατισμό της.

- Πιστεύετε ότι τα ελληνικά ανοίγματα είναι σε θέση να ακυρώσουν τις πάγιες τουρκικές επεκτατικές διεκδικήσεις;

-Το ελπίζουμε, αλλά δεν ξεκινήσαμε με μεγάλες φιλοδοξίες, όπως στο Νταβός. Μια τέτοια προσπάθεια θα συναντούσε μεγάλες αντιστάσεις, αλλά θα είχε και πολλές παγίδες. Μας διευκόλυνε πολύ και το κλίμα αλληλεγγύης που προκάλεσαν οι σεισμοί. Έσπασαν τα αρνητικά στερεότυπα στο επίπεδο της κοινής γνώμης. Όσοι πολιτικοί στην Τουρκία επιδιώκουν την προσέγγιση ενθαρρύνθηκαν. Αντιθέτως, όσοι επιδιώκουν την αντιπαλότητα υποχρεώθηκαν να αναδιπλωθούν.

"Eνα τμήμα του κατεστημένου στην Τουρκία φαίνεται να έχει πεισθεί για την ανάγκη εξευρωπαϊσμού.  Οι επιχειρηματίες είναι υπέρ αυτής της γραμμής. Οι στρατιωτικοί φαίνεται προς το παρόν να στηρίζουν,  αλλά είναι ασαφές μέχρι πού είναι διατεθειμένοι να φθάσουν.  Δεν υπάρχουν εγγυήσεις, αλλά υπάρχει μια δυναμική...".

- Θεωρείτε ότι το μετακεμαλικό καθεστώς είναι διατεθειμένο να προσαρμοσθεί στα ευρωπαϊκά πρότυπα πολιτικής συμπεριφοράς;

-Το ερώτημά σας είναι κρίσιμο και θα απαντηθεί οριστικά μόνο από τα γεγονότα τα επόμενα 10-20 χρόνια. Υπάρχει βεβαίως μια δυναμική προς την κατεύθυνση του εξευρωπαϊσμού, αλλά υπάρχουν και αντιστάσεις. Η Ελλάδα πάντως είναι διατεθειμένη και η πιο κατάλληλη να τραβήξει το κάρο της Τουρκίας προς την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό προσεχώς θα έχω διαβουλεύσεις με τον Πρόντι και την Κομισιόν για να βρούμε τρόπους, με τους οποίους θα βοηθήσουμε την Τουρκία να ενσωματώσει το κοινοτικό κεκτημένο, όπως μας έχει ζητήσει ο Τζεμ. Όλα θα γίνουν, αρκεί να υπάρξει ανταπόκριση εκ μέρους της Άγκυρας. Αν δεν μας λύσει τα χέρια, δεν θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε. Οι Τούρκοι έχουν να κερδίσουν με μια άλλη προσέγγιση για το Κυπριακό και το Αιγαίο.

- Όσοι στην Τουρκία θεωρούν στρατηγική προτεραιότητα την ενσωμάτωση στην Ευρώπη, όσοι διαπιστώνουν την ανάγκη υπέρβασης του κεμαλισμού, είναι ίσως διατεθειμένοι να δεχθούν την αλλαγή της πάγιας τουρκικής στρατηγικής. Οι καθεστωτικές δυνάμεις, όμως;

- Γύρω από αυτό το ζήτημα θα κριθεί η πολιτική αντιπαράθεση στην Τουρκία τα επόμενα χρόνια. Ένα τμήμα του κατεστημένου φαίνεται να έχει πεισθεί για την ανάγκη εξευρωπαϊσμού με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι επιχειρηματίες είναι υπέρ αυτής της γραμμής. Οι στρατιωτικοί φαίνεται προς το παρόν να στηρίζουν, αλλά είναι ασαφές μέχρι πού είναι διατεθειμένοι να φθάσουν. Δεν υπάρχουν εγγυήσεις, αλλά υπάρχει μια δυναμική, την οποία στηρίζουν και άλλες δυνάμεις, όπως οι μετριοπαθείς Κούρδοι και το πολιτικό Ισλάμ. Οι δυνάμεις αυτές έχουν ανάγκη τις δημοκρατικές εγγυήσεις. Επίσης, μην υποτιμούμε και το ρόλο των οικονομικών εξελίξεων....

- Πώς πιστεύετε ότι αυτές θα επιδράσουν;

- Οι ιδιωτικοποιήσεις και η συμμετοχή της τουρκικής οικονομίας στην παγκοσμιοποιημένη αγορά θα διευκολύνουν και τη φιλελευθεροποίηση στο πολιτικό επίπεδο. Όλες αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν προκλήσεις. Εάν αυτές απαντηθούν θετικά ο δρόμος θα αvoiίξει διάπλατα. Είναι π.χ. ελπιδοφόρα η δήλωση Τζεμ για τους Κούρδους.

- Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν είναι καθόλου ελπιδοφόρες οι τουρκικές παραβιάσεις.

- Προφανώς, κάποιοι από την άλλη πλευρά επιδιώκουν να θέσουν εμπόδια στην ελληνοτουρκική προσέγγιση. Δεν ανοίξαμε την πόρτα του παραδείσου, αλλά μια πόρτα ευκαιρίας. Η ελληνική αεροπορία προέβη σε αναχαιτίσεις, όπως όφειλε, αλλά δεν πρόκειται να πέσουμε στην παγίδα και να ακυρώσουμε μια ολόκληρη στρατηγική. Εμείς θα επιμείνουμε σε μια πολιτική προσέγγισης, που θα έχει σημαντικά οφέλη και για τις δύο χώρες.

- Πώς αντιμετωπίζετε το ενδεχόμενο η Άγκυρα να επιδιώξει έναν εξευρωπαϊσμό «αλά καρτ», δηλαδή να προσαρμοστεί μόνο σε όσους τομείς δεν θίγουν το καθεστώς;

- Δεν το αποκλείω, αλλά πρέπει να σας πω ότι η εταιρική σχέση συνεπάγεται δικαιώματα και υποχρεώσεις για την υποψήφια χώρα. Ο μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να ανεχθεί καθυστερήσεις, μπορεί να δείξει μία κατανόηση για κάποιες δυσκολίες της υποψήφιας χώρας, αλλά στο τέλος δεν αφήνει περιθώρια για υπεκφυγές.

- Δεν φοβάσθε μήπως ορισμένοι εταίροι, που ήθελαν μία εικονική υποψηφιότητα, εκμεταλλευθούν την τουρκική απροθυμία για να ωθήσουν τα πράγματα στο επίπεδο μίας ειδικής σχέσης;

- Υπάρχει ένας τέτοιος κίνδυνος, αλλά μπορούμε να τον αποτρέψουμε, γιατί ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση μας ευνοεί. Δεν σας κρύβω ότι εάν δεν πιέζαμε εμείς στο Ελσίνκι θα είχαμε μία εικονική υποψηφιότητα για την Τουρκία. Τώρα πια, η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να εξευρωπαϊστεί.
 

Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Γ.Παπανδρέου με τον Τούρκο ομόλολό του Ι.Τζεμ  σε μία από τις πυκνές το τελευταίο διάστημα συναντήσεις τους. Φωτ: ΕΥΡΩΚΙΝΗΣΗ

- Κύριε Παπανδρέου, θα ήθελα να έλθουμε στην απόφαση του Ελσίνκι και ειδικά στο σημείο που ζητάει διμερή διαπραγμάτευση πριν οι διενέξεις παραπεμφθούν στη Χάγη. Σας κατηγορούν ότι ουσιαστικά αποδεχθήκατε αυτό που πάντα ζητούσε η Άγκυρα και πάντα απέρριπτε η Αθήνα: την εφ’ όλης της ύλης διμερή διαπραγμάτευση για το Αιγαίο.

- Κατ’ αρχήν πρέπει να πω ότι θεωρώ πιθανό, αλλά όχι δεδομένο ότι η Άγκυρα θα επαναφέρει π.χ. τις μονομερείς διεκδικήσεις της για τις βραχονησίδες. Όπως ξέρετε, δηλώνουν ότι δεν έχουν εδαφικές διεκδικήσεις...

- Κύριε υπουργέ, γνωρίζετε ότι ακόμα και όταν μιλούσαν για γκρίζες ζώνες έλεγαν ότι δεν έχουν εδαφικές διεκδικήσεις!

- Συμφωνώ μαζί σας, αλλά τον τελευταίο καιρό η Άγκυρα δεν θέτει αυτό το θέμα. Δεν το έχει επισήμως αποσύρει, αλλά δεν το θέτει. Από τη στιγμή που οι Τούρκοι αποφεύγουν να το θέσουν δεν έχουμε κανένα λόγο να το φέρουμε εμείς στο προσκήνιο. Η θέση μας είναι απολύτως σαφής: Η μόνη υπαρκτή διαφορά είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Ως εκ τούτου, συζήτηση και πολύ περισσότερο διαπραγμάτευση επί ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων δεν πρόκειται να δεχθούμε. Εάν η Τουρκία θέσει τέτοια θέματα θα πάρει αυτή την απάντηση.

- Δεν φοβάσθε ότι ακόμη και μία τέτοια διαδικασία ενδέχεται να προσδώσει ένα είδος έμμεσης νομιμοποίησης στις μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις;

- Δεν υπάρχει τέτοιο περιθώριο. Καμία ελληνική κυβέρνηση δεν πρόκειται να μπει σε ένα παζάρι. Θέλω, επίσης να τονίσω ότι με δεδομένο τον έλεγχο που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, η απειλή χρήσης βίας δεν έχει θέση όταν συνομιλούν μία χώρα-μέλος με μία υποψήφια χώρα.

- Εάν η Άγκυρα εμμείνει στις πάγιες θέσεις της και ο διμερής διάλογος ναυαγήσει, πώς θα γίνει η παραπομπή των επίμαχων θεμάτων στη Χάγη;

- Η Τουρκία θα πρέπει να αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου, όπως έχει κάνει και η Ελλάδα. Εάν νομίζει ότι θίγονται τα συμφέροντά της έχει κάθε δικαίωμα να προσφύγει. Αυτό είναι και το περιεχόμενο της σχετικής παραγράφου των συμπερασμάτων του Ελσίνκι.

- Αν δεν το κάνει;

- Θα βρεθεί στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα ζητήσει από την υποψήφια χώρα να λύσει το πρόβλημα, γιατί διαφορετικά δεν θα μπορούν να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαδικασίες. Και επειδή το πρόβλημα δεν λύθηκε με διμερείς συνομιλίες, ο μόνος δρόμος είναι η Χάγη.

- Φοβάσθε μήπως η πίεση προς την Τουρκία να αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία της Χάγης συνοδευθεί και από πίεση προς την Ελλάδα να αποσύρει την επιφύλαξή της για τα θέματα ασφαλείας;

- Η επιφύλαξή μας είναι νόμιμη και δεν πρόκειται να αρθεί. Να με ξαναρωτήσετε, εάν οι σχέσεις μας με την Τουρκία γίνουν ανέφελες, εάν φθάσουν στο επίπεδο που είναι οι σχέσεις μας π.χ. με την Ιταλία.

- Στην απόφαση του Ελσίνκι αναφέρεται άτι η λύση του Κυπριακού δεν είναι προϋπόθεση για την ένταξη της Κύπρου, αλλά τη δέσμευση αυτή την αποσπάσαμε με το ζόρι. Συμφωνείτε ότι οι εταίροι μας δεν θέλουν να κληρονομήσουν το Κυπριακό;

- Με την αποδοχή της τουρκικής υποψηφιότητας και την απόφαση του Ελσίνκι για την Κύπρο, το Κυπριακό έγινε αυτομάτως ευρωπαϊκό ζήτημα. Πρέπει να επισημάνω ότι το σημείο αυτό της απόφασης, που είναι δεσμευτικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν αποτέλεσμα μιας πολύμηνης διπλωματικής προσπάθειας.
 

- Πιστεύετε ότι θα εντάξουν ολόκληρη την Κυπριακή Δημοκρατία εάν δεν έχει λυθεί το Κυπριακό; Μήπως μεθοδεύσουν την ένταξη μόνο του νότιου τμήματος που ελέγχει η κυπριακή κυβέρνηση;

- Στόχος μας είναι μέχρι τότε να λυθεί το Κυπριακό. Δεν εξαρτάται, όμως μόνο από εμάς. Τον Ιανουάριο πριν αρχίσει ο δεύτερος γύρος των συνομιλιών στη Νέα Υόρκη θα επισκεφθώ τη Λευκωσία για να εξετάσουμε με την κυπριακή κυβέρνηση και τα κόμματα την κατάσταση, όπως έχει διαμορφωθεί μετά το Ελσίνκι και μετά τον πρώτο γύρο των συνομιλιών. Θα προωθήσω, επίσης, επαφές μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Σκοπός μας είναι να διευκολύνουμε μία λύση, αλλά εάν δεν υπάρξει λύση, η Κυπριακή Δημοκρατία θα ενταχθεί στο σύνολό της, όπως προβλέπει η απόφαση του Ελσίνκι. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί καμία άλλη φόρμουλα. Προφανώς, θα χρειαστεί να υπάρξουν ορισμένες μεταβατικές ρυθμίσεις, που σχετίζονται με τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και την εφαρμογή των κοινοτικών ελευθεριών. Αυτό είναι και το νόημα ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει πριν την ένταξη όλους τους παράγοντες.

- Παλαιότερα είχε συζητηθεί το ενδεχόμενο εγκατάστασης στην Κύπρο αμερικανικών ή ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων. Υπάρχουν ακόμα τέτοιες ιδέες στο τραπέζι;

- Υπήρχαν κάποιες τέτοιες σκέψεις στο πλαίσιο μέτρων αποστρατιωτικοποίησης, αλλά τώρα έχει επικρατήσει η άποψη ότι δεν πρέπει να αναζητούν ενδιάμεσες ρυθμίσεις, αλλά να επιδιωχθεί μία συνολική λύση.

- Πριν από λίγο καιρό, με αφορμή κάποιες δηλώσεις σας, είχε προκληθεί μία συζήτηση για το εάν η μειονότητα στη δυτική Θράκη είναι μουσουλμανική ή τουρκική. Ποια είναι η θέση σας;

- Όπως γνωρίζετε, έχουμε υπογράψει τη σύμβαση-πλαίσιο για τις μειονότητες, η οποία αναγνωρίζει το δικαίωμα του ατομικού αυτοπροσδιορισμού, αλλά ταυτοχρόνως δίνει το δικαίωμα στο κάθε κράτος να καθορίζει ποιες είναι οι εθνικές μειονότητες στην επικράτειά του. Η ελληνική πολιτεία δεν έχει πρόβλημα, γιατί σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των πολιτών της, μη εξαιρουμένων των μουσουλμάνων.
 

- Κύριε Παπανδρέου, η τελευταία δημοσκόπηση της MRB δίνει για πρώτη φορά ένα μικρό προβάδισμα στο ΠΑΣΟΚ, γεγονός που έχει κάνει πολλούς συντρόφους σας να προεξοφλούν μια άνετη νίκη στις εθνικές εκλογές. Συμμερίζεσθε αυτές τις εκτιμήσεις;

- Είμαι αισιόδοξος. Το ΠΑΣΟΚ έχει μια πολιτική δυναμική. Βεβαίως, κάθε εκλογική μάχη είναι δύσκολη. Η Ν.Δ. δεν έχει έναν συνεκτικό πολιτικό λόγο, γεγονός που της στερεί τη δυνατότητα να μας αντιπαρατεθεί πειστικά. Από την πλευρά μας, έχουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε το σημαντικό κυβερνητικό έργο για να ενισχύσουμε περαιτέρω την επιρροή μας.

- Παραδοσιακοί ψηφοφόροι σας, κυρίως λαϊκά στρώματα, έχουν πάρει αποστάσεις από το ΠΑΣΟΚ, γιατί θεωρούν ότι η κυβερνητική πολιτική δεν εκφράζει τα συμφέροντά τους. Πιστεύετε ότι υπάρχει έλλειμμα σ’ αυτό το επίπεδο;

- Το πιστεύω, όπως πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξει ριζικά η λειτουργία του κόμματός μας για να ενισχύσει τους δεσμούς του με την κοινωνία. Αυτό, όμως, είναι άλλο θέμα. Επί της ερώτησής σας, πρέπει να πω ότι χρειαζόμαστε πολιτική επανασύνδεσης με τα λαϊκά στρώματα.

- Βλέπουμε ότι εν όψει εκλογών το ΠΑΣΟΚ καταβάλλει προσπάθειες να προσεγγίσει τα λαϊκά στρώματα με παροχές...

- Δεν εννοώ κάτι τέτοιο. Αναφέρομαι σε μια μακροπρόθεσμη πολιτική και όχι σε προεκλογικές τακτικές. Δεν αναφέρομαι ούτε σε ρητορείες που κολακεύουν τα λαϊκά στρώματα ούτε σε παροχές προς συντεχνίες, που έχουν ειδικό πολιτικοεκλογικό βάρος. Αναφέρομαι κυρίως σε μια μακράς πνοής πολιτική στήριξης των φτωχότερων στρωμάτων. Αυτό είναι το καθήκον ενός σοσιαλιστικού κόμματος. Πιστεύω, μάλιστα, ότι στην επόμενη τετραετία θα έχουμε περισσότερες δυνατότητες για άσκηση τέτοιας κοινωνικής πολιτικής.

- Κύριε Παπανδρέου, μέχρι πού φθάνουν οι πολιτικές φιλοδοξίες σας; Εάν και όποτε τεθεί θέμα εκλογής νέας ηγεσίας θα είστε υποψήφιος;

- Επιδίωξή μου είναι να κάνω όσο μπορώ καλύτερα τη δουλειά μου, χαίρομαι αυτό που κάνω και προσπαθώ να είμαι αποτελεσματικός και χρήσιμος για τον τόπο.

- Δηλαδή θέλετε να πιστέψω ότι δεν έχετε αρχηγικές φιλοδοξίες;

- Δεν είναι αυτές που με καθορίζουν. Εάν π.χ. μπορώ να συμβάλλω στην εδραίωση της ειρήνης στην περιοχή θα είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος. Ούτως ή άλλως, δεν τίθεται θέμα ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ και πιστεύω ότι δεν θα τεθεί τα επόμενα χρόνια.