(Συμβολή της Ελλάδος στη Διακυβερνητική διάσκεψη του 1996)
9. Η βασικότερη από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση αφορά στην αμφισβήτηση που δείχνει αυξανόμενη μερίδα των πολιτών της στους στόχους και περιεχόμενο της Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων πολιτών και η υποστήριξή τους προς τους στόχους της ενοποιητικής διαδικασίας και τους ενοποιητικούς θεσμούς συνιστά πρωταρχική προϋπόθεση για την υπέρβαση της κρίσης και την ουσιαστική νομιμοποίηση της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. Για την Ελλάδα, η ανάδειξη των Ευρωπαίων πολιτών ως συντελεστών της ενοποιητικής προσπάθειας συνιστά την νομιμοποιητική βάση και το λόγο ύπαρξης της ΕΕ. Χωρίς την ενεργό υποστήριξη των Ευρωπαίων πολιτών και κοινωνιών η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση δεν θα μπορέσει να υλοποιήσει τους στόχους που έχει θέσει.
10. Για να ανακτήσει την υποστήριξη των Ευρωπαίων πολιτών και των εθνικών κοινωνιών συνολικά, η ΄Ενωση θα πρέπει να λάβει μέτρα που θα συμβάλουν ουσιαστικά στην επίλυση των προβλημάτων τους και θα επιτρέπουν στον πολίτη να συμμετέχει ενεργά στην ενοποιητική διαδικασία. Για τον σκοπό αυτό η ΄Ενωση θα πρέπει να συμπεριλάβει διατάξεις στην αναθεωρημένη Συνθήκη για :
(i) την ενίσχυση και διεύρυνση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών. Στη λογική αυτή, η Ελλάς υποστηρίζει την ενσωμάτωση στην αναθεωρημένη Συνθήκη ενός Καταλόγου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή, εναλλακτικά, την προσχώρηση της ΄Ενωσης στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
(ii) τον εμπλουτισμό της Συνθήκης με ένα κατάλογο βασικών κοινωνικών δικαιωμάτων όπως προβλέπονται στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και στο Πρωτόκολλο σχετικά με την κοινωνική πολιτική.
(iii) τη θέσπιση συγκεκριμένων ρυθμίσεων στη Συνθήκη για την απαγόρευση κάθε μορφής διάκρισης και τη ρητή καταδίκη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.
(v) την συνολική ενίσχυση των διατάξεων της Συνθήκης για την ισότητα ανδρών και γυναικών και την πρόβλεψη θετικών παρεμβάσεων υπέρ των ατόμων με ειδικές ανάγκες και άλλων ευπαθών κοινωνικών ομάδων, με τη θέσπιση διάταξης.
(v) την ουσιαστικοποίηση του περιεχομένου της Ευρωπαϊκής ιθαγένειας που προβλέπεται στη Συνθήκη με την, μεταξύ άλλων, διεύρυνση του καταλόγου δικαιωμάτων που συνδέονται με αυτή.
11. Θεμελιώδης αρχή της Ενωσης πρέπει να συνιστά η αρχή της διαφάνειας. Μια δημοκρατική διαδικασία είναι αδιανόητη χωρίς διαφάνεια. Ιδιαίτερα ο δημοκρατικός έλεγχος είναι ανεφάρμοστος χωρίς εμπεριστατωμένη ενημέρωση σχετικά με τον υπό έλεγχο τομέα. Παρότι η αρχή της διαφάνειας αποτελεί αρχή δικαίου που απορρέει από το ισχύον δίκαιο της Ενωσης, η ρητή κατοχύρωση του σεβασμού της στις διατάξεις της νέας Συνθήκης θα συνιστούσε σαφή και θετική εξέλιξη. Επιπλέον, η ενίσχυση της διαφάνειας και δημοσιότητας στη λειτουργία των οργάνων της ΄Ενωσης καθώς και η ενοποίηση των Συνθηκών σ΄ένα ενιαίο κείμενο και η απλοποίηση της νομοθεσίας ώστε να είναι κατανοητή από τον Ευρωπαίο πολίτη θα συμβάλουν ουσιαστικά στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης και στη μείωση της απόστασης που διαπιστώνεται ανάμεσα στους θεσμούς της ΄Ενωσης και στους Ευρωπαίους πολίτες. Οι εργασίες των οργάνων της ΕΕ θα πρέπει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό να είναι δημόσιες. Τέλος, η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση θα πρέπει να αποκτήσει νομική προσωπικότητα.
12. Στο πνεύμα αυτό θα πρέπει να αξιοποιηθεί η αρχή της επικουρικότητας ως μέσο που προσδιορίζει τον τρόπο άσκησης των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. Η επικουρικότητα που αποτελεί θεμελιώδη οργανωτική αρχή για την επίτευξη του στόχου της λήψης των αποφάσεων κατά το δυνατόν εγγύτερα προς τον πολίτη, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως όργανο για την ενίσχυση του ρόλου του πολίτη, των τοπικών αρχών και των περιφερειών στην ενοποιητική διαδικασία και όχι ως μέσον για την αλλοίωση του «κοινοτικού κεκτημένου», την επανεθνικοποίηση κοινοτικών πολιτικών ή, την φαλκίδευση της ανάπτυξης της ΄Ενωσης, ούτε, βέβαια ως μοχλός για την άκριτη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ.
Επόμενο Περιεχόμενα