Εκλογές και θεσμοί
Λόγος πολύς γίνεται εσχάτως περί επισπεύσεως του χρόνου διενέργειας των βουλευτικών εκλογών, εν συναρτήσει προς την εξασφάλιση αποτελέσματος θετικού για τα συμφέροντα του κυβερνώντος κόμματος. Από τη συζήτηση αυτή, όλως ανεπιτρέπτως, απουσιάζει παντελώς κάθε αναφορά στο γεγονός ότι κατά το Σύνταγμα η πρόωρη διάλυση της Βουλής ανήκει στις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος λαμβάνει και την τελική απόφαση, κατόπιν προτάσεως της κυβερνήσεως. Κατά το σχετικό άρθρο 41, παράγραφος 2 του Συντάγματος, ως μοναδική αποδεκτή αιτία προώρου διαλύσεως της Βουλής κατ' αυτόν τον τρόπο αναφέρεται η ανάγκη αντιμετωπίσεως «εθνικού θέματος εξαιρετικής σημασίας». Δεν είμεθα τόσο ρομαντικοί, ώστε να μην αντιλαμβανόμαστε ότι ο κ. Σημίτης μπορεί να αξιολογήσει οποιοδήποτε θέμα της εξωτερικής πολιτικής ως δήθεν «εξαιρετικής σημασίας», όπως άλλωστε αποδεικνύει η μέχρι σήμερα πρακτική. Κατανοούμε, επίσης, το γεγονός ότι ο εκάστοτε Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα περιήρχετο σε δυσμενή πολιτική θέση αρνούμενος κυβερνητική εισήγηση περί διενέργειας πρόωρων εκλογών. Αφ' ενός είναι δύσκολο να αμφισβητήσει την ουσία της κυβερνητικής επιχειρηματολογίας χωρίς να διακινδυνεύσει την πρόκληση αντιπαραθετικής συζητήσεως περί των ορίων εξουσιών προέδρου και κυβερνήσεως, αφ' ετέρου είναι πολιτικά ακανθώδες να «εξαναγκάσει» μια κυβέρνηση να κυβερνά, όταν η ίδια αισθάνεται την ανάγκη εκφράσεως της λαϊκής βουλήσεως περί του αν απολαμβάνει ή όχι της εμπιστοσύνης του λαού. Ωστόσο, ιδίως σε μια περίοδο που οι πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων έχουν αμβλυνθεί, αν δεν έχουν πλήρως εξαλειφθεί, το εκλογικό σώμα αποδίδει μεγαλύτερη από παλιά σημασία στην τήρηση και του τυπικού μέρους των θεσμών. Και η μεν αξιωματική αντιπολίτευση, ζητώντας επίσπευση των εκλογών για πολιτικούς λόγους, δεν έχει την υποχρέωση να λογοδοτήσει γι' αυτό, αφού προϋπόθεση ικανοποιήσεως του αιτήματός της αποτελεί η αποδοχή του εκ μέρους της κυβερνήσεως. Τα πράγματα, όμως, είναι διαφορετικά για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό. Αν ο κ. Σημίτης αποφασίσει επίσπευση των εκλογών και δη προ της οριστικής κρίσεως στο θέμα της εντάξεως της Ελλάδος στην ΟΝΕ, η οποία θα καταστεί τελεσίδικη περί τα τέλη Ιουνίου, οφείλει να αιτιολογήσει πλήρως και προπαντός πειστικώς τους λόγους που επιβάλλουν αυτή την επίσπευση. Πολύ περισσότερο που ο ίδιος διακήρυσσε μέχρι την περασμένη εβδομάδα την ανάγκη ολοκληρώσεως της τετραετούς κυβερνητικής θητείας τον Σεπτέμβριο, επιχειρηματολογών με δραματικούς τόνους περί των εθνικώς επιζημίων συνεπειών που θα είχε η πρόωρη προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία.