ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (15-12-99)

Περί ύφους

Ολοι εμείς οι απλοί πολίτες δεν γνωρίζουμε πρόσωπα και πράγματα και μας είναι δύσκολο να κάνουμε εμβριθείς αναλύσεις για τα όσα συνέβησαν στο Ελσίνκι. Διαισθανόμαστε μόνο ότι συνέβη κάτι σημαντικό και θετικό, γι' αυτό πολλοί σπεύδουν να τοποθετήσουν πάλι τα λεφτά τους στο Χρηματιστήριο. Φίλος, γνωρίζων από αυτά, μου έλεγε ότι «το οικόπεδο Ελλάς, ευήλιο, με θέα στη θάλασσα και γωνιακό... μπήκε στο σχέδιο πόλης. Η τιμή του ανέβηκε ξαφνικά και θα ανεβεί ακόμη περισσότερο, όταν με την ΟΝΕ αποκτήσουμε και σταθερούς όρους οικοδόμησης»! Αυτά εμείς διαισθανόμαστε και τα αξιολογούμε με τους όρους της καθημερινότητάς μας. Δεν είμαστε ικανοί για εμβριθείς αναλύσεις και το μεροκάματο δεν μας επιτρέπει ομφαλοσκοπήσεις. Τα γράφω αυτά για να πω στη συνέχεια τι ακριβώς περιμένουμε από την πολιτική μας ηγεσία κατά την αυριανή, εκτός ημερησίας διατάξεως, συζήτηση στη Βουλή. Περιμένουμε να μάθουμε τι ακριβώς συνέβη στο Ελσίνκι, τι άλλαξε και τι μας περιμένει στο μέλλον. Τι σχέση έχουν όλα αυτά με τη ζωή μας και τη ζωή του έθνους.

* * *

Από τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη περιμένουμε να ανεβεί στο βήμα, ν' ανοίξει τα χαρτιά του και με ύφος καταστιχογράφου (νομίζω ότι του πάει κιόλας) να μας πει τι ακριβώς έγινε στο Ελσίνκι. Με ποιους μίλησε, τι τους είπε και τι του είπαν και με ποιο σκεπτικό κατέληξε στην απόφαση να άρει το «βέτο», έναντι των τριών ανταλλαγμάτων που του προσέφεραν. Και πώς σκέφτεται την εξέλιξη των νέων σχέσεών μας με την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Τουρκία. Οι συμφωνίες του Ελσίνκι ανοίγουν μπροστά μας καινούργιο δρόμο. Να μας πει, λοιπόν, πώς σκέφτεται την πορεία της χώρας σε αυτόν το δρόμο. Με λίγα και απλά λόγια, για να μπορούμε να τον καταλάβουμε, χωρίς ρητορισμούς, στους οποίους άλλωστε δεν διακρίνεται. Χωρίς αναφορά στις επερχόμενες εκλογές, ποδοσφαιρικού στυλ (θα κερδίσουμε, θα σας συντρίψουμε, θα σας λιώσουμε και άλλες τέτοιες παιδικές αστειότητες). Χωρίς να αντιπαρατίθεται στην αντιπολίτευση, γιατί αυτά που έχει να μας πει έχουν το χαρακτήρα απολογισμού και όχι απολογίας.

* * *

Αν από τον πρωθυπουργό περιμένουμε να μάθουμε, από τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης περιμένουμε να μάθουμε περισσότερα, με το λογικό έλεγχο και την κριτική να εμβαθύνουμε. Αλλά κυρίως περιμένουμε να συγκρίνουμε αυτά που θα μας πει ο πρωθυπουργός με τις δικές τους θέσεις και προτάσεις: Τι θα έκαναν αν αυτοί και όχι ο κ. Κ. Σημίτης βρίσκονταν στο Ελσίνκι και αν αυτοί ήσαν εξουσιοδοτημένοι να αποφασίσουν το ένα ή το άλλο, να πουν το ναι ή το όχι, να κάνουν την επιλογή. Αλλά, προς Θεού, χωρίς ρητορικές κορώνες και χωρίς να παγιδεύονται στην ευφράδειά τους, όσοι τη διαθέτουν. Οι ίδιοι δεν το βλέπουν και δεν το καταλαβαίνουν: Συχνά μιλούν ευφραδώς μεν, αλλά χωρίς να λένε τίποτε! Από κάτι τέτοιες συνήθειες και... ικανότητες οι πολιτικοί μας διαμόρφωσαν τον «ξύλινο λόγο» τους, λόγο κενό, πληκτικά επαναλαμβανόμενο και προσχηματικό, όπου συνθλίβεται η ειλικρίνεια και ο αυθορμητισμός. Και επειδή μιλάμε για αντιπολίτευση, ας εγκαταλείψουν το εισαγγελικό ύφος και γενικώς τη ρητορική των δικαστηρίων (επειδή οι περισσότεροι είναι δικηγόροι), όπου ο συνήγορος είναι υποχρεωμένος να υπερασπισθεί τον πελάτη του, έχει δεν έχει δίκαιο. Υπάρχει και κάτι άλλο σοβαρό: Ολοι σχεδόν οι πολιτικοί αρχηγοί έχουν την ακράδαντη πεποίθηση ότι η αντιπαλότητα με φραστικές προκλήσεις τούς αναδεικνύει και τους συμφέρει. Νομίζουν ότι η οξύτητα στην έκφραση, το προτεταμένο δάχτυλο, τα ανασηκωμένα φρύδια, το αυστηρό βλέμμα, το «κατηγορώ», όλα αυτά μαζί συνθέτουν την εικόνα του «αρχηγού». Ετσι, κατάφεραν ν' αποβάλουν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που κάνουν κάθε άνθρωπο συμπαθή και ελκυστικό: Την ειλικρίνεια, τον αυθορμητισμό, το χιούμορ, το σχετικισμό, τη μειλιχιότητα, τη μετριοπάθεια, ακόμη και το μειδίαμα... Μπορεί να κάνω εγώ λάθος. Αν κρίνω όμως από τη γνώμη που οι πολίτες έχουν για τους πολιτικούς (πρόσφατα δημοσιεύθηκε μία ακόμη διόλου κολακευτική δημοσκόπηση), φοβάμαι ότι δεν κάνω λάθος. Αν θέλουν να έχουν μια σύγκριση, ας προσέξουν το ύφος του Αρχιεπισκόπου: Ο,τι και να πει, τον ακούμε όλοι, συμφωνούμε, δεν συμφωνούμε, προπαντός όταν δεν συμφωνούμε. Εδώ βρίσκεται η μεγάλη ευθύνη του ίδιου και ο μεγάλος κίνδυνος για μας...

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ