ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (23-11-99)

Αγλαΐα και Μόνα Μητροπούλου

Ηταν δύο αδελφές, η Αγλαΐα και η Μόνα, πολύ γνωστές. Η Αγλαΐα έφυγε πριν από μερικά χρόνια. Η Μόνα έφυγε την Παρασκευή και κηδεύτηκε χθες στο Α‹ Νεκροταφείο. Σας τις υπενθυμίζω και τις δύο, γιατί πολλά και αξιόλογα τα έκαναν μαζί. Νομίζω ότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος αποχαιρετισμού από το να θυμίζουμε το έργο αυτών που έφυγαν, επειδή ακριβώς μας το κληροδοτούν και είναι δικό μας.

Η Μόνα εμφανίσθηκε στα Ελληνικά Γράμματα με το μυθιστόρημα «Σπίτι στον Κορυδαλλό». Ωστόσο, το δεύτερο μυθιστόρημά της, η «Απασιονάτα», είναι υπόδειγμα «αστικού» πεζού λόγου, είδος στο οποίο μάλλον δυσκολευόταν η νεοελληνική μας γλώσσα. Ακολούθησε το τρίτο της μυθιστόρημα, «Οι Διακοπές», και πριν από μερικά χρόνια το τέταρτο από τις εκδόσεις «Εστία», το «Σας χαιρετάμε Κυρία Ιστορία». Κυκλοφόρησε επίσης μία συλλογή ποιημάτων, «Από το Κίτρινο στο Νόστο», και στη Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, το 1974, ανεβαίνει το θεατρικό της έργο, «Οι Ακροβάτες». Το προηγούμενο θεατρικό της «Οι αντιπρόσωποι» ανέβηκε στο Παρίσι το 1962. Το έργο όμως της Αγλαΐας και της Μόνας Μητροπούλου που το γνωρίζουμε σχεδόν όλοι και ευεργετηθήκαμε από αυτό είναι η Κινηματογραφική Λέσχη Αθηνών, που αργότερα μετεξελίχθηκε στο Ιδρυμα Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Πολλοί ασφαλώς θυμούνται -υπάρχει και σήμερα- εκείνο το ωραίο παλαιό κτίριο στη γωνία Ακαδημίας και Κανάρη, όπου σε μια μικρή αίθουσα που τα σανίδια της έτριζαν σε κάθε σου βήμα μάθαμε να βλέπουμε κινηματογράφο. Τα χρόνια της δικτατορίας, ήταν το καταφύγιό μας· ελπίζω πολλοί να το θυμούνται. Και, τι περίεργο, να το νοσταλγούν. Μαύρα ήταν τα χρόνια, αλλά η ζωή μας είχε νόημα και σκοπό. Η Αγλαΐα και η Μόνα Μητροπούλου δεν διέθεσαν μόνο τον εαυτό τους, την έμπνευση, τη φροντίδα και το πείσμα, αλλά και την περιουσία τους! Ευκατάστατες, με καλό όνομα και γερή παιδεία, αφοσιώθηκαν σ' αυτό το μοναδικό έργο (δεν υπάρχει άλλη ταινιοθήκη, μία είναι!) και το δώρισαν στο έθνος. Για την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και τις περιπέτειές της πολλές φορές σάς απασχόλησα. Το κράτος, όπως και σε πάμπολλες ανάλογες περιπτώσεις, δεν εξετίμησε την προσφορά των αδελφών Μητροπούλου. Δεκαετίες ολόκληρες, η Ταινιοθήκη όπως και το Μουσείο Κινηματογράφου δεν είχαν δική τους στέγη. Συστεγάζονταν με καφενεία, μπακάλικα και αποθήκες στο Μέγαρο Δεληγιώργη, στη γωνία Ακαδημίας και Κανάρη, εκεί πηγαίναμε και βλέπαμε καλό κινηματογράφο. Το όνειρο πολλών φίλων της Ταινιοθήκης, να γίνει αυτό το μέγαρο μόνιμη κατοικία της (χωρίς να υποστεί καμιά ζημία ο ιδιοκτήτης, αντιθέτως), δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Ηταν το σπίτι που της ταίριαζε, στην καρδιά της πόλης. Βρέθηκε, επιτέλους, κάποια παλιά αίθουσα κινηματογράφου για να στεγασθεί η μοναδική μας Ταινιοθήκη! Μου είπαν ότι είναι κατάλληλη γι' αυτή τη δουλειά, χρειάζεται όμως επισκευές και όπως συμβαίνει πάντοτε, μόνο με τα έργα πολιτισμού... δεν βρίσκονται χρήματα! Η ημέρα δεν είναι για γκρίνιες. Η Αγλαΐα και η Μόνα Μητροπούλου αγάπησαν με πάθος και με προσωπικές θυσίες το παιδί τους, την Ταινιοθήκη της Ελλάδος! Το έργο τους το συνεχίζει η κόρη της Αγλαΐας, η Μαρία Κομνηνού, καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, μαζί με παλιούς και νέους φίλους της Ταινιοθήκης. Ας ελπίσουμε ότι η Ταινιοθήκη γρήγορα θα ξαναγίνει ζεστό σπίτι για όλους μας. Σας τα γράφω όλα αυτά γιατί θα το ήθελαν η Αγλαΐα και η Μόνα. Στη μνήμη τους...

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ