26 χρόνια μετά...
Η 26η επέτειος της εξεγέρσεως του Πολυτεχνείου βρίσκει την κοινωνία μας αντιμέτωπη με τελείως διαφορετικά προβλήματα από εκείνα, που τότε προκάλεσαν τον ξεσηκωμό της νεολαίας. Σήμερα, το δημοκρατικό μας πολίτευμα δεν απειλείται από κάποιους επίδοξους δικτάτορες, αλλά από την αλλοίωση, την οποία προκαλεί το φαινόμενο των διαπλεκομένων συμφερόντων. Σήμερα, η Ελλάς δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της παραδοσιακής εξαρτήσεως από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά την πρόκληση να υπερασπίσει τα εθνικά της συμφέροντα μέσα σ' ένα ιδιαιτέρως πολύπλοκο διεθνές σύστημα. Ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και ως αυριανό μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως συμμετέχει σ' ένα πρωτοφανές ιστορικό πείραμα υπερεθνικής ενοποιήσεως της Γηραιάς Ηπείρου. Σήμερα, η χώρα μας δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα υπαναπτύξεως, αλλά την πρόκληση ο παραγόμενος πλούτος να κατανεμηθεί πιο δίκαια στην κοινωνία. Εάν 26 χρόνια μετά, η εξέγερση του Πολυτεχνείου διατηρεί ακόμη την ακτινοβολία της, αυτό δεν οφείλεται τόσο στο ότι τα αιτήματα εκείνης της εποχής έχουν μείνει ανεκπλήρωτα όσο στην ηθική διάσταση εκείνων των γεγονότων. Είναι ακριβώς αυτή η διάσταση, που καθιστά την εξέγερση της νεολαίας κεντρικό στοιχείο της ιστορικής μας μνήμης. Είναι ακριβώς αυτή η διάσταση, που συγκινεί και θα συγκινεί την κοινωνία, που συνδέει μ' έναν ιδιαίτερο δεσμό όσους συμμετείχαν σ' εκείνα τα γεγονότα, ανεξαρτήτως της πολιτικής τους τοποθετήσεως και της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Πολλά έχουν γραφεί και ειπωθεί για τη σκοπιμότητα του ετήσιου εορτασμού των γεγονότων του Νοεμβρίου 1973. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όσα γίνονται κάθε χρόνο ελάχιστη σχέση έχουν με το κλίμα εκείνων των ημερών. Από τη φύση τους οι επετειακές εκδηλώσεις έχουν ένα χαρακτήρα πολιτικής εμπορευματοποιήσεως και, ως εκ τούτου, πάντα αδικούν τα γεγονότα στα οποία αναφέρονται. Οι κοινωνίες, όμως, δεν έχουν ανακαλύψει άλλον τρόπο να διατηρούν τη συλλογική μνήμη. Η αλήθεια αυτή, ωστόσο, δεν αποτελεί δικαιολογία για τα έκτροπα που συνήθως σφραγίζουν την ετήσια διαδήλωση προς την αμερικανική πρεσβεία. Τα έκτροπα αυτά αποτελούν μια ευκαιρία εκτονώσεως για ορισμένες ομάδες νεολαιών, αλλά δεν έχουν καμιά σχέση με το περιεχόμενο της εξεγέρσεως του Πολυτεχνείου. Απαράδεκτη είναι και η προσπάθεια ορισμένων κομμάτων να εκμεταλλευθούν τη μνήμη εκείνων των ημερών για να δικαιώσουν τις σύγχρονες πολιτικές επιλογές τους και αντιστοίχως για να καταδικάσουν τις πολιτικές επιλογές των αντιπάλων τους. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο των αγωνιστικών παραδόσεων αυτού του τόπου, αποτελεί πηγή ηθικής εμπνεύσεως και πολιτικού προβληματισμού για όλους τους πολίτες. Οσοι τη χρησιμοποιούν για τους δικούς τους σκοπούς δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να τη συρρικνώνουν ως ιστορικό γεγονός.