Μέγα σφάλμα
Επειτα από αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις και κατόπιν προτάσεως της ελληνικής κυβερνήσεως, η επίσημη επίσκεψη του κ. Κλίντον ανεβλήθη για λίγες ημέρες, αλλά ταυτοχρόνως συρρικνώθηκε χρονικά. Η διευθέτηση αυτή εξυπηρετεί ενδεχομένως την προσπάθεια της κυβερνήσεως Σημίτη να τηρήσει ορισμένες ισορροπίες στην εσωτερική πολιτική σκηνή, αλλά από την άλλη πλευρά έχει σοβαρό διπλωματικό κόστος για τη χώρα. Η εντύπωση που καλλιεργείται εκ μέρους της Ουάσιγκτον είναι ότι η Αθήνα, με την άρνησή της να απαγορεύσει τη διαδήλωση διαμαρτυρίας έξω από την αμερικανική πρεσβεία, δεν ανταποκρίθηκε στους αναγκαίους όρους για μία ασφαλή και απρόσκοπτη επίσκεψη. Στην πραγματικότητα ο κ. Κλίντον και η συνοδεία του δεν θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα ασφαλείας και ανυπέρβλητα εμπόδια στο επίσημο πρόγραμμα της επισκέψεως. Η απαίτηση του κ. Μπερνς να μη φθάσουν οι διαδηλωτές έξω από την αμερικανική πρεσβεία οφείλεται στον, κατά την άποψή του, αρνητικό συμβολισμό, που θα είχε για το κύρος των Ηνωμένων Πολιτειών η εικόνα εκτρόπων, τα οποία οπωσδήποτε θα επικυριαρχούσαν στη διεθνή τηλεοπτική κάλυψη της επισκέψεως. Παρ' ότι η κυβέρνηση Σημίτη είχε τη δεδηλωμένη και σαφή πολιτική κάλυψη της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, τήρησε μία μάλλον ανελαστική στάση στο ζήτημα. Η στάση αυτή θα ήταν, βεβαίως, απολύτως κατανοητή, εάν διακυβευόταν ένα εθνικής σημασίας θέμα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, δεν ετίθετο τέτοιο ζήτημα. Είναι προφανές ότι η κυβερνητική στάση υπαγορεύθηκε από τις προεκλογικές της σκοπιμότητες. Επί της ουσίας, όμως, δεν θα αλλάξουν και πολλά πράγματα, γιατί η αναβολή και η χρονική συρρίκνωση της επισκέψεως Κλίντον κατά πάσα πιθανότητα δεν θα αποτρέψει τα επεισόδια. Η διπλωματική ζημία, όμως, έχει συντελεσθεί έστω και εάν οι συνέπειές της δεν είναι ακόμα ορατές. Το πολιτικό κεφάλαιο της Ελλάδος στα κέντρα αποφάσεων των Ηνωμένων Πολιτειών υπέστη με όλα αυτά ένα σημαντικό πλήγμα. Η «Κ» θεωρεί αναφαίρετο δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών να διαδηλώνουν, αλλά από την άλλη πλευρά είναι δικαίωμα και υποχρέωση της κυβερνήσεως να λαμβάνει όλα τα μέτρα τα οποία θεωρεί απαραίτητα σε περίπτωση επίσημης επισκέψεως ξένου ηγέτη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μάλιστα, οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας δεν θα έχαναν τίποτα από το νόημά τους, εάν έφθαναν μόνον έως το Σύνταγμα και όχι έξω από την αμερικανική πρεσβεία. Η κυβέρνηση του κ. Σημίτη ουδόλως μπορεί να επικαλείται στο συγκεκριμένο θέμα «την γενική ελευθερία διαδηλώσεων και πορειών», όταν κατ' επανάληψιν απέτρεψε με βίαιο τρόπο μερικές εκατοντάδες συνταξιούχους να διαβούν το φράγμα των ΜΑΤ και να φθάσουν έως το Μέγαρο Μαξίμου, προκειμένου να επιδώσουν μια διαμαρτυρία στον πρωθυπουργό. Η Ελλάς είναι μια χώρα με ανοικτά εθνικά θέματα. Ως εκ τούτου, δεν έχει την πολυτέλεια να προκαλεί περιττές τριβές με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες, καλώς ή κακώς, παίζουν καθοριστικό ρόλο και στην περιοχή μας. Το απόθεμα αντιστάσεώς της στις αμερικανικές πιέσεις πρέπει να το επιστρατεύει όταν διακυβεύονται τα εθνικά της συμφέροντα και όχι για θέματα που σχετίζονται με τις εσωτερικές προεκλογικές ισορροπίες.