ΣΚΕΨΕΙΣ (02-11-99)

Ηλεκτρονική αγορά

Αν περπατήσεις πρωί στην οδό Δραγατσανίου, στην πλατεία Κλαυθμώνος νιώθεις τον παλμό και το νεύρο μιας γειτονιάς μικρομεσαίων βιοτεχνιών. Αργυροχόοι, τυπογράφοι, έμποροι ηλεκτρικών ειδών. Φορτηγά μεταφορών και μηχανάκια. Γύρω στις τέσσερις οι πόρτες των μαγαζιών κλείνουν, το κέντρο της πόλης ερημώνει. Το φθινοπωρινό σκοτάδι κυκλώνει την απουσία χρήσης. Η ερήμωση είναι η τύχη που επιφυλάσσουν οι επαγγελματικές γειτονιές στους δρόμους τους, μέχρι να καταλήξουν φαντάσματα όπως η γειτονιά του Ψυρρή. Υστερα τα φαντάσματα μεταπωλούνται ακριβά, ισοπεδώνονται, γίνονται ουζερί με αισθητική νεόπλουτων. Πώς μπορούν να σωθούν οι γειτονιές χωρίς να καταντήσουν φαντάσματα της χρήσης τους; Πώς γίνεται να εξακολουθήσουν να ζουν στο πετσί τους χωρίς ν' απαρνηθούν την ουσία, την αλήθεια, το παρελθόν τους αλλά και την πρωινή τους ζωντάνια; Μια απάντηση στο ερώτημα που στοιχειώνει τις επαγγελματικές γειτονιές έδωσαν τις προάλλες μερικοί δημιουργοί της βίντεο-αρτ, εκθέτοντας τα έργα τους στις βιτρίνες των καταστημάτων της Δραγατσανίου. Το «Ράδιο Κορασίδης», το «Ράδιο Αθήναι», η «Ηλεκτρονική Αθηνών», το «Κλαμπ Ελέκτρικ», το «Μάγκνετ Ελέκτρικ» και ο «Σεργιώτης» επέτρεψαν στους καλλιτέχνες να εκθέσουν στις σκοτεινές βιτρίνες τους. Οι Δημήτρης Ντοκατζής, Μωρίς Γκανής, Μίλτος Μανέτας, Τζένη Μαρκέτου, Δανάη και Αλεξάνδρα Στράτου κ.ά. πρόβαλαν βίντεό τους σε συσκευές τηλεοράσεων. Χωρίς ήχο, με τον τρόπο ακριβώς που οι τηλεοράσεις εκπέμπουν μέσα στο σκοτάδι ειδήσεις, σαπουνόπερες, ταινίες, οι συσκευές προβάλλουν αυτές τις μέρες αποκλειστικά έργα τέχνης. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για την ειρωνική προσομοίωση του τηλεοπτικού προγράμματος, για την ουσία του καλλιτεχνικού εγχειρήματος. Αλλά η πιο σημαντική διάσταση της πρωτοβουλίας στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, τη συγκεκριμένη πόλη, δεν είναι το ίδιο το έργο. Αξίζει να σταθούμε στην υποδειγματική εκμετάλλευση της δυναμικής της περιοχής. Από την πείρα μας, οι νέες χρήσεις μιας αθηναϊκής γειτονιάς είτε την ισοπεδώνουν είτε τη μεταμορφώνουν προσωρινά σε ψηλό χριστουγεννιάτικο δέντρο. Οι συσκευές τηλεόρασης που προβάλλουν βίντεο τέχνη μέσα στο σκοτάδι αφ' ενός δηλώνουν μια νέα αναπάντεχη υποδοχή της τέχνης στην πόλη μας κι αφ' ετέρου δίνουν ιδέες. Δεν χρειάζεται να ξοδέψει κανείς μια περιουσία για να δώσει ζωή στις αθηναϊκές γειτονιές. Μπορεί απλώς να προεκτείνει την πρωινή τους ζωή, τονίζοντας έτσι την ειδική τους βαρύτητα, τον χαρακτήρα της παρέμβασής τους μέσα στην πόλη.

Της ΑΜΑΝΤΑΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ