ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ (20-10-99)

Σειρά σου και σειρά μου

Οταν στις 11 Δεκεμβρίου 1994 ο πρόεδρος Γέλτσιν διέταξε το ρωσικό στρατό να εισβάλλει στην Τσετσενία γνώριζε εκ των προτέρων την αντίδραση της Δύσης, η οποία εκδηλώθηκε με αυστηρές κυρώσεις εις βάρος της χώρας του. Η εξέλιξη εκείνης της ιστορίας είναι λίγο ή πολύ γνωστή: Ο κακοπληρωμένος, ελάχιστα εξοπλισμένος και μη εκπαιδευμένος ρωσικός στρατός ηττήθηκε στο πεδίο της μάχης. Οι λίγες επιτυχίες του οφείλονταν αποκλειστικά και μόνο στη συντριπτικά ανώτερη αριθμητική του δύναμη, ενώ το ηθικό του μειωνόταν σταθερά όσο εντείνονταν οι δυτικές πιέσεις. Μέχρι που ήλθε ο στρατηγός Λέμπεντ, με τις πρωτοβουλίες για την ειρήνη-εκεχειρία, σε συνδυασμό με τις προεδρικές εκλογές του '95, που επέτρεψαν τόσο την απεμπλοκή του Γέλτσιν από τον τσετσενικό βάλτο όσο και την απαλλαγή της Ρωσίας από το βρόγχο των κυρώσεων. Η ιστορία επαναλαμβάνεται τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά μόνον ως προς το σκέλος της εισβολής, αφού όλα τα άλλα δεδομένα διαφέρουν: Ο ρωσικός στρατός είναι καλύτερα προετοιμασμένος, υπερέχει στο πεδίο των συγκρούσεων και, το κυριότερο, δεν υφίσταται καμιά πίεση από τη Δύση. Οχι ότι η τελευταία δεν θα ήθελε να επιβάλει στην αδύναμη πολιτικά και οικονομικά Ρωσία του Γέλτσιν για μια ακόμη φορά τη θέλησή της, που συνίσταται στην «ειρηνική διευθέτηση των διαφορών». Απλώς, μετά το προηγούμενο της Γιουγκοσλαβίας και της επιχείρησης του ΝΑΤΟ για το Κοσσυφοπέδιο, η Ρωσία εξαναγκάζει σε σιωπή τη Δύση, συνοψίζοντας τη θέση της με αυτό που σε λαϊκή έκφραση σημαίνει «σειρά σου και σειρά μου». Μένει, βεβαίως, το δυσάρεστο αυτής της ιστορίας αίματος, δηλαδή η πολιτική εκμετάλλευσή της: Θα χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για τις προεδρικές εκλογές ή θα αποτελέσει εφαλτήριο για έναν νέο Λέμπεντ-σωτήρα; Η απάντηση πρέπει να δοθεί πολύ σύντομα, έστω για να σταματήσει ο πόλεμος.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΦΗΣ