Επί των επάλξεων
|
Πριν από λίγες ημέρες απενεμήθη στον Γκίντερ Γκρας, στα 72 του χρόνια, το βραβείο Νόμπελ της λογοτεχνίας. Ο πάντα επί των επάλξεων σοσιαλδημοκράτης αγωνιστής, που ενώ έμεινε στρατευμένος στα μεγάλα ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα της εποχής του, σεβάστηκε τη μυθική υποδομή της Ιστορίας, ίσως εκπλήσσει αποκαλύπτοντας την αχίλλειο πτέρνα του: το φόβο των γηρατειών, το φόβο του χρόνου. «Για είκοσι συναπτά χρόνια ήμουν υποψήφιος. Αυτό με κρατούσε νέο. Τώρα τα γηρατειά ξεκινάνε ανεπανόρθωτα», είπε.
Λόγια που φέρνουν στο νου μια πρόσφατη επέτειο: την επέτειο των ανθρώπων που κατά μια σύμβαση εξίσου ανόητη μ' εκείνην που ξεχωρίζει τον «τρίτο κόσμο», ονομάζονται «τρίτη ηλικία» και εορτάζουν γι' αυτό.
Σε κάποιους υπερβόρειους νομαδικούς πολιτισμούς, οι γέροι έμεναν με τη θέλησή τους πίσω για να πεθάνουν μόνοι τους πάνω στους πάγους, όπως οι γέροι ελέφαντες. Αυτό δεν γίνεται πια ή δεν γίνεται ακριβώς έτσι. Ο ουμανισμός άφησε βαθιά ίχνη στην ανθρωπότητα, όσες και αν είναι οι θλιβερές αντιξοότητες που καταγράφει η ιστορία.
Είναι αντιφατικό, αλλά ενώ υπάρχουν παιδιά που είναι αμφίβολο αν θα γίνουν ποτέ έφηβοι, αυτή τη στιγμή κατασκευάζονται στις Δυτικές χώρες οίκοι ευγηρίας με ειδική αρχιτεκτονική, προορι |
