|
|
|
| Παράξενα παιγνίδια παίζει η ιστορία. Την ημέρα της εξηκοστής επετείου του γερμανοσοβιετικού συμφώνου επέλεξε ο Γερμανός καγκελάριος Σρέντερ για να εγκατασταθεί κι επισήμως στη νέα γερμανική πρωτεύουσα, το Βερολίνο. Αλλά, επειδή δεν έχει τελειώσει ακόμη η κατασκευή των καινούργιων υπερσύγχρονων γραφείων της Καγκελαρίας κοντά στο Ράιχσταγκ, ο κ. Σρέντερ εγκαταστάθηκε προσωρινά στην έδρα του τέως Κομμουνιστικού Κόμματος της πρώην Λαϊκής Δημοκρατίας (DDR) της Γερμανίας, δηλαδή, στα γραφεία του πάλαι ποτέ κομμουνιστή δικτάτορα Εριχ Χόνεκερ! |
| Aν και στα χρόνια της DDR είχε χτιστεί πλήθος κυβερνητικών γραφείων στην, κατά 90% ισοπεδωθείσα από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς καρδιά του Βερολίνου, δεν ήταν λίγα τα κρατικά κτήρια «προηγούμενης γενιάς», εκείνα δηλαδή που είχαν επιζήσει από τα τέλη του περασμένου αιώνος. Σ' αυτά στεγάστηκαν κατά καιρούς οι Πρώσοι, οι αυτοκρατορικοί, οι ναζί, οι κομμουνιστές και, τώρα, οι Ομοσπονδιακοί Γερμανοί υπουργοί. Σ' αυτά τα γραφεία «γεννήθηκε» η ευρωπαϊκή, και όχι μόνον, ιστορία του 20ού αιώνος, του πλέον αιματηρού που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Οσο λοιπόν κι αν θέλει κανείς να ξεχάσει το παρελθόν κι όσο κι αν έντιμα προσπαθούν γι' αυτό οι γερμανικές αρχές, τέτοια κτίρια, παρά τις μεταμορφώσεις που τους επιφέρουν οι ανακαινίσεις, αποπνέουν διαρκώς ιστορία. Γι' αυτό και η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε το υπουργείο Αμύνης να είναι το τελευταίο που θα εγκαταλείψει τη Βόννη. |
| Aπό την άλλη πλευρά, βέβαια, σήμερα, αν εξαιρέσει κανείς τη μακρινή, ιδιόρρυθμη και «ξεχασμένη» Κούβα, δεν υπάρχουν αλλού «σύντροφοι» να λυπηθούν που οι «κακοί καπιταλιστές» εγκαταστάθηκαν ώς και στο γραφείο του Χόνεκερ. Πάντως, στην ίδια τη Ρωσία, οι νεότεροι φαίνεται ότι έμαθαν αρκετά από τους παλιότερους πριν τους διώξουν. Επειδή λοιπόν προφανώς δεν άρεσαν στη ρωσική κυβέρνηση τα γραφόμενα της εφημερίδας του Μπερεζόφσκι, αντί άλλου «αντιδημοκρατικού» μέτρου, αξιοποιήθηκε η πυροσβεστική υπηρεσία, η οποία ανακάλυψε ατέλειες στην τήρηση του κανονισμού της και έκλεισε την εφημερίδα. Αλλά αν στην τέχνη της φίμωσης των αντιπάλων οι μαθητές αποδεικνύονται άξιοι των δασκάλων τους, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα αποδειχθούν κι εξίσου αποτυχείς στις στρατιωτικές επεμβάσεις. Κόμβος για τους μελλοντικούς αγωγούς πετρελαίου, το Ταγκεστάν, δεν θα ήταν καθόλου απίθανο να εξελιχθεί σε ένα νέο Αφγανιστάν, καθώς οι Ρώσοι ενδεχομένως υποτίμησαν τη μαχητικότητα των εχθρών τους. |
| Πάντως, από μιαν άλλη οπτική γωνία, οι σοσιαλιστικές και οι καπιταλιστικές εξουσίες είχαν και τις συγκλίσεις τους. Μπορεί τα ψυχιατρεία και οι φυλακές της Σοβιετικής Ενωσης να αποτέλεσαν επί δεκαετίες έναν από τους κύριους μοχλούς στραγγαλισμού των «εχθρών του λαού», αλλά, όπως δείχνουν τα στοιχεία που δημοσιεύονται στην έρευνα της σελ. 3, ταξικό είναι το κριτήριο που γεμίζει και τις αμερικανικές φυλακές. Περίπου έξι εκατομμύρια φυλακισμένοι, υπόδικοι και ελεύθεροι με εγγύηση, υπάρχουν αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους αντιπροσωπεύουν ό,τι πιο «λούμπεν» διαθέτει η κοινωνία στην οποία ζουν: είναι έγχρωμοι και φτωχοί, ενώ πολλοί από αυτούς δουλεύουν κυριολεκτικά σαν σκλάβοι στα καταναγκαστικά δημόσια έργα. Μάλιστα, στη Λουιζιάνα, φορούν ακόμη κι εκείνες τις χοντρές αλυσίδες που εμείς πιστεύαμε ότι υπήρχαν μόνον στις ταινίες εποχής και εργάζονται δεμένοι μ' αυτές σε δημόσιους χώρους. Βέβαια, οι περισσότεροι από αυτούς πρέπει να είναι ευτυχείς, καθώς δεν ανήκουν στις λίγες εκείνες χιλιάδες των θανατοποινιτών που περιμένουν την εκτέλεση της ποινής τους και που τώρα μαθαίνουν ότι πολλές Πολιτείες προσπαθούν να εκσυγχρονίσουν επί το συνοπτικότερον τη νομοθεσία της θανατικής ποινής. Ισως γιατί με τόσο πολύ κόσμο οι φυλακές είναι πλέον ασφυκτικά γεμάτες, καθώς εκεί δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει τη μέθοδο της «αυτόματης αποσυμφόρησης» που εδώ και αρκετά χρόνια εφαρμόζεται στη χώρα μας, με «δημοκρατικές διαδικασίες», στις οποίες οι ίδιοι οι φυλακισμένοι έχουν την πρωτοβουλία. |
| Στη χώρα μας, όμως, ως γνωστόν, συμβαίνουν κι άλλα ενδιαφέροντα πράγματα. Επί παραδείγματι, αυτό που διηγείται ότι αντιμετώπισε κάποιο ζεύγος το περασμένο Σάββατο το βράδυ, όταν χρειάστηκαν επειγόντως ένα φάρμακο για το λίγων μηνών παιδάκι τους. Τι έκαναν; Πήραν την εφημερίδα και έψαξαν τα διανυκτερεύοντα φαρμακεία. Ο πατέρας έφτανε σε δέκα λεπτά στο κοντινότερο από αυτά, κάπου κοντά στον Ερυθρό. Αλλά εκεί δεν βρήκε κανέναν. Κατεβασμένα τα ρολά και η επιγραφή σαφής: «Κλειστόν λόγω διακοπών». Απροσάρμοστος ίσως σε αυτές τις εκφράσεις ανευθυνότητος του νεοελληνικού ήθους, δεν σκέφτηκε ότι καλύτερα θα ήταν, αντί να γυρίζει την Αθήνα με το αυτοκίνητο στις διευθύνσεις που του έδινε η εφημερίδα κι αντί να συναντήσει τρία ακόμη κλειστά «διανυκτερεύοντα» φαρμακεία εκείνο το βράδυ, να επιχειρούσε πρώτα να τηλεφωνήσει. Τελικά, σε κατάσταση εκτός ελέγχου, μίλησε άσχημα στον μοναδικό άνθρωπο που δεν θα έπρεπε: τον πέμπτο φαρμακοποιό, στο Χαλάνδρι, ο οποίος ήταν πιστός στο καθήκον. |
| Tώρα, δεν κάνει βέβαια «ν' αγγίζει» κανείς τα ευτράπελα που προκύπτουν γύρω απότον ανθρώπινο πόνο, αλλά κάποια από αυτά είναι τόσο παράδοξα, που μοιάζουν να είναι αυτούσια βγαλμένα από τις ταινίες του Μπουνιουέλ. Στην Τουρκία, μετά τους κινδύνους επιδημιών που έφερε η μεγάλη ζέστη αλλοιώνοντας τα άθαφτα πτώματα τόσων ημερών, ήρθαν και οι βροχές, που σε μερικές περιοχές κατέστησαν το έργο της διάσωσης πολύ πιο δύσκολο και επικίνδυνο. Κάποια ιταλικά συνεργεία, λοιπόν, τα οποία δεν διανυκτερεύουν σε πολυτελή ξενοδοχεία αλλά βρίσκονται διαρκώς στην πρώτη γραμμή σώζοντας όποιον μπορεί ακόμη να σωθεί, είχαν την ατυχή έμπνευση να ζητήσουν από τη χώρα τους να τους στείλει χημικές τουαλέτες γιατί βρήκαν τις τουρκικές, όσες βρήκαν, πολύ βρώμικες. Το αίτημά τους εξόργισε τον Τούρκο υπουργό Υγείας, ο οποίος αφού ρώτησε «μήπως θέλουν να πάω να τις καθαρίσω εγώ», ουσιαστικά τους είπε να σηκωθούν και να πάνε σπίτια τους. |
| Ουσικά, η οργή του Τούρκου υπουργού δεν είναι διόλου τυχαία. Αντιθέτως, ίσως να ξυπνά μνήμες και να εκφράζει μια παράξενη αμηχανία που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται εξελισσόμενη σε άρνηση των ξένων από τις αρχές της γειτονικής χώρας. Η εντονότατη παρουσία τους είναι πολύτιμη (για τους πληγέντες), αλλά και ενοχλητική (για την κυβέρνηση). Ενώ δεν υπάρχουν πια ουσιαστικές ελπίδες για ανάσυρση επιζώντων κάτω από τα ερείπια, η γενικευμένη παρουσία της διεθνούς βοήθειας μεγεθύνει την εικόνα της ανεπάρκειας ενός κράτους που, ενώ μέχρι χθες ήταν φόβητρο για τους πολίτες του, σήμερα δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί στις τεράστιες δυσκολίες και βρίσκεται στην τραγική θέση να ζητεί από τον ΟΗΕ 40.000 ειδικούς πλαστικούς σάκους για να τοποθετήσει πτώματα. |
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π. ΜΑΛΟΥΧΟΣ
Ο κ. Θ. Οικονομόπουλος λείπει σε άδεια.
|