ΣΧΟΛΙΟ Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ (23-07-99)

Η ομιλία στην Πνύκα

Η χθεσινοβραδινή ομιλία του πρωθυπουργού στην εκδήλωση για τους νέους και τη δημοκρατία στην Πνύκα είναι άκρως ενδεικτική των προθέσεων και της προεκλογικής τακτικής του. Αφού διαβεβαίωσε τους ακροατές του ότι η Ελλάδα έχει αυξήσει αισθητά τη χρηματοδότηση του Κοινωνικού Κράτους, προέβη στην πρόβλεψη-εξαγγελία ότι την τετραετία 2000-2003 ο κοινωνικός προϋπολογισμός θα ξεπεράσει αθροιστικά τα 45 τρισ. δραχμές. Η εξαγγελία είναι εντυπωσιακή, αλλά μόνο στην πρώτη ανάγνωση. Ουσιαστικά, ο κ. Σημίτης πρόσθεσε τα πιο διαφορετικά κονδύλια για να μεγαλώσει όσο μπορεί πιο πολύ το νούμερο. Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά που επιστρατεύει τους αριθμούς για να αποδείξει ότι είναι κοινωνικά ευαίσθητος. Μετά και τις ευρωεκλογές, η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έχει πεισθεί ότι μόνον εάν επανασυσπειρώσει το σύνολο της παράταξης έχει ελπίδες να παραμείνει στην εξουσία. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προσελκύσει τα κεντροαριστερά λαϊκά στρώματα, τα οποία έχουν πληγεί από την κυβερνητική πολιτική και έχουν πάρει αποστάσεις από το ΠΑΣΟΚ. Παλαιότερα, ο κ. Σημίτης επιστράτευε τη ρητορική περί κοινωνικού προσώπου συνήθως όταν μιλούσε σε κομματικά όργανα ή σε λαϊκές συγκεντρώσεις. Οσο, όμως, πλησιάζουμε στις εκλογές, η ρητορική αυτή θα καταστεί κυρίαρχη. Ο πρωθυπουργός δεν έχει κανένα λόγο να επαναφέρει στο προσκήνιο την άποψη που είχε διατυπώσει στη σύνοδο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς στην Ιταλία το 1996, ότι τα σοσιαλιστικά κόμματα πρέπει να εκφράσουν πολιτικά τα ανερχόμενα μεσοστρώματα. Παρ' όλες τις ρητορικές προσπάθειες του πρωθυπουργού, το συμπέρασμα είναι ότι το «νέο ΠΑΣΟΚ» δυσκολεύεται πάρα πολύ να εκφράσει πολιτικά όλο το φάσμα των κοινωνικών δυνάμεων, οι οποίες παλαιότερα συνέθεταν το πλειοψηφικό ρεύμα του Κινήματος. Ο κ. Σημίτης επιχείρησε από την αρχή της θητείας του να διαχωρισθεί πλήρως και ουσιαστικά να αρνηθεί την παπανδρεϊκή παράδοση. Αυτό έχει εγγραφεί στη συλλογική συνείδηση, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργήσει κρίση πολιτικής εμπιστοσύνης στη σχέση του πρωθυπουργού με τα λαϊκά στρώματα, τα οποία αναζητούν προστασία από το κράτος για να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις ενός δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος. Εκτός αυτού, όμως, η εξαγγελία αυτή μοιάζει μετέωρη. Εάν κρίνει κανείς από τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών και των ευρωεκλογών, μετά το 2000 το ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να μετακομίσει στην αντιπολίτευση. Η διάχυτη αυτή εντύπωση αφαιρεί από τέτοιου είδους εξαγγελίες την πολιτικοεκλογική τους εμβέλεια. Ολα αυτά, όμως, οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι η προεκλογική περίοδος έχει ήδη αρχίσει.