ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (23-07-99)

Ο φάντης και το ρετσινόλαδο

Οι πελατειακές σχέσεις δεν είναι εφεύρεση και αποκλειστική ευρεσιτεχνία των κυβερνήσεων και των κομμάτων. Συνάπτονται σε τεράστια κλίμακα, στον δημόσιο, ημιδημόσιο αλλά και ιδιωτικό τομέα, μεταξύ οποιουδήποτε διαθέτει εξουσία, έστω και ασήμαντη, και ενός άλλου, ο οποίος ζητάει κάποια εξυπηρέτηση, συχνότατα νόμιμη και αυτονόητη. Ο δεύτερος των συμβαλλομένων αναλαμβάνει επίσης τη σιωπηρά υποχρέωση να παράσχει στον πρώτο ανάλογες πελατειακές υπηρεσίες, όταν τις χρειασθεί. Ολοι μας περιβαλλόμαστε από αυτό το πυκνό και πολυποίκιλο πλέγμα, ο ένας είναι πελάτης του άλλου, και ίσως με αυτόν τον τρόπο καταφέρνουμε και επιβιώνουμε. Ο καθένας έχει την πελατεία του: Ο πρόεδρος του Οργανισμού, ο γραμματέας του συνδικάτου, ο διευθυντής της ιδιωτικής επιχείρησης, ο δήμαρχος, ο νομάρχης και ο κοινοτάρχης, κατ' εξοχήν ο υπάλληλος της πολεοδομίας, ο οδοκαθαριστής, ο νεκροθάπτης και (πάλι κατ' εξοχήν) ο κλητήρας οποιασδήποτε δημόσιας υπηρεσίας. Ολοι μας κάποια εξυπηρέτηση προσφέρουμε, καταχρώμενοι την αρμοδιότητα που καλώς ή κακώς μας ανετέθη και φυσικά εις βάρος της. Οι πελατειακές σχέσεις αποτελούν την κυρίαρχη συναλλαγή μεταξύ των πολιτών και τη μόνη μεταξύ πολιτών και κράτους. Θα το διαπιστώσετε αν επιχειρήσετε, με μόνα εφόδια τα δικαιώματα του πολίτη, να ζητήσετε οποιαδήποτε πληροφορία από δημόσια υπηρεσία (π.χ., από τον ΕΟΤ, ο οποίος υπάρχει μόνο για να δίνει πληροφορίες). Θα απελπισθείτε και τελικά θα αναζητήσετε τον γνωστό του γνωστού για να σας... εξυπηρετήσει. Αφήνω κατά μέρος την οικονομική συναλλαγή που συχνά συνοδεύει τις πελατειακές σχέσεις, η οποία μας οδηγεί σε άλλα παράλληλα πλέγματα, όπου... ανακατανέμεται μεγάλο μέρος του Εθνικού μας Εισοδήματος.

Εκανα αυτόν το μακροσκελή πρόλογο για να σας πω διασκεδαστική ιστορία, την οποία και εμένα μου την αφηγήθηκε από τηλεφώνου άγνωστός μου αναγνώστης: Περιφερειακό πανεπιστήμιο σκέφθηκε και αποφάσισε να δημιουργήσει ένα νέο τμήμα, ακολουθώντας τις σχετικές οδηγίες του υπουργείου Παιδείας. Ουδεμία ανάγκη ή ζήτηση σπουδών και τίτλων επέβαλε τη δημιουργία αυτού του τμήματος. Αλλά φαίνεται κάποιοι σκέφθηκαν: Γιατί όχι; Ενα νέο τμήμα θα μπορούσε να τακτοποιήσει μερικούς δικούς μας! Προκήρυξαν, λοιπόν, διαγωνισμό για ορισμένες θέσεις διδακτικού προσωπικού, η δε προκήρυξη δημοσιεύθηκε στην ακμή του θέρους και... σεμνότατα σε μερικές εφημερίδες. Μέχρις εδώ τίποτα το παράδοξο και ασυνήθιστο. Μία όμως από τις θέσεις ποιο γνωστικό αντικείμενο φαντάζεσθε ότι είχε! Μεταφέρω τον τίτλο όπως μου τον είπε ο συνομιλητής μου: «Μεσογειακές σχέσεις και... θετικές επιστήμες». Βέβαια όλοι αναγνώρισαν τη φωτογραφία του επιστήμονος που θα διεκδικούσε και ασφαλώς θα κατακτούσε την, ίσως παγκοσμίως μοναδική, αυτή θέση! Ετσι από περιέργεια και για... πλάκα, θα ήθελα να ρωτήσω τι σχέση έχει ο φάντης με το ρετσινόλαδο! Δεν το ρωτάω όμως από φόβο μήπως πράγματι υπάρχει κάποια παράδοξη σχέση και με αποστομώσουν. Δίνω, όμως, το λόγο και πάλι στον από τηλεφώνου συνομιλητή μου: «Η διδακτορική μου διατριβή, μου είπε, σε πανεπιστήμιο της Ευρώπης είχε ως θέμα ακριβώς τις «Μεσογειακές σχέσεις» και μάλιστα από αρχαιοτάτων χρόνων. Αλλά σκέτες, χωρίς τις θετικές επιστήμες, και σας βεβαιώνω ότι ποτέ κανείς από τους σοφούς διδασκάλους μου δεν μου μίλησε για... θετικές επιστήμες. Οταν δίδασκαν «Μεσογειακές σχέσεις» εννοούσαν σχέσεις μεταξύ κρατών, πολιτισμών και κοινωνιών». Εχει, λοιπόν, διατριβή επί των «Μεσογειακών σχέσεων», αλλά δεν είναι ούτε μαθηματικός ούτε φυσικός ούτε χημικός! Και, κατόπιν τούτου, αποκλείεται του προκηρυχθέντος διαγωνισμού... Ζήτω!..

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ