ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (22-07-99)

Επιτυχία-αποτυχία

Πριν καλά καλά τελειώσουν οι εξετάσεις των μαθητών (οι οποίες ομολογουμένως διεξήχθησαν άψογα), και ενάμιση μήνα πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους, άρχισαν να διατυπώνονται νέες αιτιάσεις εναντίον της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που, ειρήσθω εν παρόδω, βρίσκεται στο δεύτερο χρόνο της εφαρμογής της και δημιούργησε ορισμένα τουλάχιστον τετελεσμένα γεγονότα. Διατυπώνονται επίσης και απειλές νέας μαθητικής εξέγερσης αμέσως μετά την έναρξη του νέου σχολικού έτους. Από το ίδιο το κυβερνών κόμμα εκδηλώνεται έντονη ανησυχία για τις επιπτώσεις των εκπαιδευτικών μέτρων στην εν γένει διάθεση του εκλογικού σώματος. Ετσι, κομματικά όργανα συμμετέχουν σε κυβερνητική, υπό τον πρωθυπουργό, σύσκεψη και κάποια εφημερίδα, πολύ σωστά, απέδωσε το νόημα αυτής της συμμετοχής με τη φράση: «Αρσένη, βάλε νερό στο κρασί σου, γιατί χάνουμε τις εκλογές»! Τελευταία αφορμή το ποσοστό αποτυχίας στις εξετάσεις! Τόσα χρόνια, με το προηγούμενο σύστημα ακούμε ότι οι βάσεις συνεχώς πέφτουν. Αυτό στην ουσία σημαίνει «επιτυχία» του προκαθορισμένου ποσοστού με συνεχώς λιγότερες και ατελείς γνώσεις. Τώρα μας πειράζει επειδή η «επιτυχία» με συνεχώς και χαμηλότερες βάσεις γνώσεων και προετοιμασίας αρχίζει να παίρνει το πραγματικό όνομα της αποτυχίας; Διαπιστώνεται μια μόλις αποκρυπτόμενη διάθεση του Τύπου και των ΜΜΕ ν' αποδώσουν, σε κάθε περίπτωση, την αποτυχία στο εκπαιδευτικό σύστημα και να απαλλάξουν τους μαθητές, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς από κάθε ευθύνη! Οι μαθητές βέβαια αλλά και οι εκπαιδευτικοί έχουν μεταβληθεί, τα τελευταία χρόνια, σε αντικείμενο πειραματισμού ποικίλων μεταρρυθμιστικών προθέσεων και ίσως να παρουσιάζουν δυσκολίες προσαρμογής και αναπροσαρμογής. Με οποιοδήποτε όμως εκπαιδευτικό σύστημα, κατά κοινή λογική, βασική προϋπόθεση της επιτυχίας ή της αποτυχίας ενός μαθητή είναι η καλή διδασκαλία και η καλή προετοιμασία. Αυτό κοντεύουμε να το ξεχάσουμε. Και κοντεύουμε επίσης να παραβλέψουμε ότι από μια χρονιά, στην οποία χάθηκαν εκατοντάδες ώρες διδασκαλίας και όπου από ποικίλες πλευρές υποκινήθηκαν εντάσεις, αμφιβολίες και αυταπάτες δεν θα ήταν λογικό να περιμένουμε εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας.

Εκδηλη είναι η εντύπωση (μακάρι να είναι μόνο εντύπωση) ότι κόμματα, Τύπος και ΜΜΕ ασκούν κριτική στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με μια κρυφή διάθεση να καλοπιάσουν τους μαθητές, να τροφοδοτήσουν τον εφησυχασμό των γονέων και να κολακεύσουν τους εκπαιδευτικούς. Κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει προτείνει κάτι διαφορετικό, που να μην είναι η πανικόβλητη επιστροφή στο προηγούμενο σύστημα, το οποίο εν τούτοις κατέκριναν όσο ίσχυε! Μερικοί αναζητούν «ταξικές» σκοπιμότητες και υστεροβουλίες στην κρίση και στη δοκιμασία για την επιτυχία ή την αποτυχία. Οι ταξικές επιλογές ασφαλώς υπάρχουν, αλλά ας μην τις αναζητούμε εκεί όπου διαπιστώνεται καθαρό έλλειμμα γνώσης και προσπάθειας, τόσο από την πλευρά των μαθητών όσο και των εκπαιδευτικών. Οι προϋποθέσεις επιτυχίας στις εξετάσεις της Α‹ Λυκείου ήσαν ελάχιστες, πολύ λιγότερες από τα προηγούμενα χρόνια. Οσοι απέτυχαν σημαίνει ότι δεν προσπάθησαν ή δεν τους ενδιέφερε να προσπαθήσουν. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση μπορεί να έχει κενά και ατέλειες και στοιχεία αρνητικά. Ισως είναι περισσότερο φιλόδοξη απ' ό,τι η εκπαιδευτική μας πραγματικότητα, ιδιαίτερα στον τομέα των στελεχών και της υλικής υποδομής, μπορεί να σηκώσει. Συνθέτει, όμως, ένα σύνολο με σκεπτικό και στόχους και θα χάσει τη δραστικότητά της αν αρχίσουμε να την τεμαχίζουμε με «εκπτώσεις» και «διευκολύνσεις». Μπορεί οι «εκπτώσεις» και οι «διευκολύνσεις» να καταπραΰνουν το εκλογικό σώμα, αλλά δεν είναι αυτές που θα κρίνουν το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα.

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ