ΑΝΕΜΟΔΕΙΚΤΗΣ (08-07-99)

«Για δες καιρό που διάλεξε...» να πετύχει (μια από τις ελάχιστες φορές!) η συμφωνία των πετρελαιοπαραγωγών χωρών -του ΟΠΕΚ- να μειώσουν την ημερήσια παραγωγή τους για να αυξηθεί η τιμή του «μαύρου χρυσού»! Πάνω που... «σπριντάρει» η Ελλάδα να πιάσει τα κριτήρια σύγκλισης για να μπει στην ΟΝΕ...

Στα 18 δολάρια το βαρέλι (και ανεβοκατεβαίνοντας «πιάνει» και τα 20 κάποιες μέρες...), η τιμή του πετρελαίου, αποτελεί φυσιολογικά το μεγαλύτερο πονοκέφαλο τούτη τη στιγμή για την κυβέρνηση, που βλέπει όλες τις προσπάθειές της για συγκράτηση του πληθωρισμού να απειλούνται και τα σχέδιά της για κάποιες «φοροελαφρύνσεις» (που τις είχε υποσχεθεί από... πρόπερσι, και φέτος πλέον -χρονιά εκλογών- φαινόταν αποφασισμένη να δώσει!) να υπονομεύονται καίρια!

Και δεν είναι μόνο το πετρέλαιο που «τραβάει την ανηφόρα»! Από κοντά και το δολάριο (το «διεθνές νόμισμα» της αγοράς του μαύρου χρυσού!) έχει φθάσει τις 320 δραχμές! Και το χειρότερο; Πως κανείς δεν ξέρει πού θα... σταματήσει αυτός ο ανήφορος και για τη μια και για την άλλη τιμή! Το πετρέλαιο είχε πέσει κάτω από τα 10 δολάρια τον περασμένο Φεβρουάριο (βέβαια, η πτώση του αυτή ήταν η μεγαλύτερη στα τελευταία 30 χρόνια) προς μεγάλην... ικανοποίηση φυσικά του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, όταν εκείνη την εποχή και το δολάριο κυμαινόταν περί τις 300 δραχμές!

Οταν άρχισε το... σκαρφάλωμα η τιμή του πετρελαίου, οι «ειδικοί» κάθε φορά (στα 14 δολάρια, και μετά στα 15,5 δολάρια...) προέβλεπαν ότι «έπιασε οροφή» και ανέμεναν τη σταδιακή μείωσή του -που δεν ήρθε ποτέ! Ετσι, τώρα πλέον όχι μόνο δεν «προβλέπουν» αποκλιμάκωση της τιμής, αλλά αντίθετα λένε ότι «από δω κι εμπρός» η εξέλιξή της ξεφεύγει από κάθε πρόβλεψη!» - δηλαδή: ΩΧ!

Τούτη η τελευταία μόνο αύξηση της τιμής των καυσίμων στην Ελλάδα (οι 6 δραχμές το λίτρο που πληρώνουμε από σήμερα περισσότερο στα πρατήρια...) υπολογίζεται ότι θα επιβαρύνει τον πληθωρισμό κατά 0,2%, μια αύξηση πολύ μεγάλη, αν σκεφθεί κανείς ότι στα χαμηλά επίπεδα που κυμαίνεται πλέον ο τιμάριθμος κάθε δέκατο της εκατοστιαίας μονάδας που καταβάλλεται προσπάθεια να αποκλιμακωθεί απαιτεί σκληρούς... αγώνες, και ο χρόνος εξαντλείται δραματικά για να πέσουμε κάτω από το 1,9% που θα μας επιτρέπει ελπίδες για την ΟΝΕ!

Ο φετινός προϋπολογισμός (και τα ελλείμματά του, τα επίπεδα εσόδων και δαπανών κ.λπ. -που και αυτά είναι «κριτήρια» για τη σύγκλιση και την ένταξή μας στην ΟΝΕ...) καταρτίσθηκε με «πρόβλεψη» της τιμής του πετρελαίου γύρω στα 12-13 δολάρια- που σημαίνει πως με την αυξητική κούρσα του «μαύρου χρυσού» τα πράγματα δυσκολεύουν επικίνδυνα. Και για τον πληθωρισμό (που αυτή την ώρα απασχολεί περισσότερο από κάθε τι άλλο το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης...), αλλά και για την προοπτική μείωσης των εμμέσων φόρων που θέλει να προχωρήσει η κυβέρνηση ακριβώς για να... συγκρατήσει τον πληθωρισμό! Και το πρόβλημα δεν σταματά εδώ...

Για να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις στον πληθωρισμό της αύξησης του πετρελαίου, η κυβέρνηση έχει ήδη μειώσει τον «ειδικό φόρο κατανάλωσης» των καυσίμων, γεγονός όμως που είχε ως συνέπεια να μειωθούν... τα δημόσια έσοδα! Τώρα, προσανατολιζόμενη να συνεχίσει την επιβολή μειωμένου φόρου κατανάλωσης, θα επωμισθεί μια πρόσθετη μείωση των εσόδων της τάξεως των 50-80 δισεκατομμυρίων δραχμών- και όλα αυτά, την ώρα που θέλει επειγόντως να εξοικονομήσει περί τα 200 δισ., για να τα δώσει υπό μορφήν «φοροελαφρύνσεων» (κυρίως στους χαμηλόμισθους και συνταξιούχους...) και να δείξει έτσι το «κοινωνικό πρόσωπό» της που υπόσχεται να μας το δείξει τα τρία τελευταία χρόνια! Τώρα, μάλλον... δεν θα το δούμε!

Το «αστείο» (αν και... δεν θα γελάσει κανείς!) είναι πως σ' αυτόν το φαύλο κύκλο που πέσαμε με τον... ΟΠΕΚ, θα γίνουν τα εξής: η κυβέρνηση θα μειώσει τα έσοδά της μειώνοντας τον ειδικό φόρο κατανάλωσης των καυσίμων, αλλά το καταναλωτικό κοινό δεν θα... «απολαύσει» χαμηλότερες τιμές καυσίμων, αφού τη «μείωση» (από το φόρο) θα την ισοφαρίσει η «αύξηση» του εισαγόμενου πετρελαίου! Και την ίδια ώρα, η κυβέρνηση θα δει τα όποια «περισσεύματα» είχε κατορθώσει να εξασφαλίσει για να κάνει τις φοροελαφρύνσεις, να εξανεμίζονται από την αύξηση του δολαρίου (με το οποίο πληρώνει τις εισαγωγές πετρελαίου) αλλά και από την αύξηση της τιμής του μαύρου χρυσού...

Και... οδεύουμε και προς εκλογές, και οδεύουμε και προς ΟΝΕ και γενικώς οδεύουμε «ξυπόλυτοι στ' αγκάθια»! Λέει, βέβαια, ο κ. Παπαντωνίου ότι από την άνοδο των τιμών πετρελαίου και δολαρίου θα επιβαρυνθεί μεν ο πληθωρισμός, αλλά αυτή η επιβάρυνση θα αντιμετωπισθεί (μιλώντας πάντα με όρους... «κριτηρίων» και «σύγκλισης»!), επειδή τις νέες αυξημένες τιμές του πετρελαίου θα τις επιβαρυνθούν και οι οικονομίες (άρα και οι πληθωρισμοί...) και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, με τις οποίες καλούμεθα να «συγκλίνουμε» κι εμείς - δηλαδή: το «άνοιγμα» του δικού μας πληθωρισμού θα παραμείνει το ίδιο (αν και σε υψηλότερα επίπεδα...) με το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων πληθωρισμών των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης - είναι όμως έτσι;

Γιατί οι ειδικοί του οικονομικού επιτελείου λένε πως το πετρέλαιο επιβαρύνει λιγότερο τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες (άρα και τον πληθωρισμό τους...), επειδή οι χώρες αυτές εδώ και καιρό έχουν εφαρμόσει αυστηρά προγράμματα μειώσεως της κατανάλωσης πετρελαίου και υιοθέτησης «εναλλακτικών» μορφών ενέργειας, κάτι που στην Ελλάδα δεν το έχουμε αντιμετωπίσει - το αντίθετο μάλιστα: κάθε χρόνο καταναλώνουμε όλο και περισσότερο πετρέλαιο!

Κι όχι μόνο «ρουφάμε» μετά μανίας το πολύτιμο τούτο υγρό, αλλά έχουμε και την «ιδιαιτερότητα» (λόγω κλιματολογικών συνθηκών...) να καταναλώνουμε ηλεκτρικό ρεύμα, που σε μεγάλο βαθμό παράγεται από το πετρέλαιο, περισσότερο... το καλοκαίρι (λόγω κλιματιστικών!) από ό,τι το χειμώνα με τις ανάγκες θέρμανσης! Και τούτη η τελευταία εκτίναξη της τιμής του πετρελαίου, μας βρίσκει... ντάλα καλοκαίρι, με «μίνι καύσωνα» στη χώρα, και κάτι λίγους μήνες πριν τα «πιάσουμε» τα έρμα τα κριτήρια της ΟΝΕ!

Θ. Οικονομόπουλος