ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ (30-06-99)

Ο χρόνος
Δεν αποτέλεσε έκπληξη, όπως ήταν αναμενόμενο, η χθεσινή ομόφωνη απόφαση του ειδικού δικαστηρίου για την επιβολή της ποινής του θανάτου, δι' απαγχονισμού, στον Κούρδο ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Η αποδεικτική διαδικασία στον άξονα της κατηγορίας περί εσχάτης προδοσίας και διαμελισμού της χώρας δεν άφηνε κανένα περιθώριο στους δικαστές για κάποιου άλλου είδους απόφαση. Η έκπληξη μάλλον πρέπει να αναζητηθεί έξω από το δικαστήριο, στις λεπτές ισορροπίες της τουρκικής πολιτικής, στις μελλοντικές κινήσεις του κουρδικού κινήματος, στους διαδρόμους της δυτικής διπλωματίας. Και τούτο γιατί, πριν ακόμη τελειώσει η δίκη και εκδοθεί η απόφαση, όλοι -πλην ενός- εργάσθηκαν για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις τουλάχιστον να μην εκτελεσθεί η απόφαση του δικαστηρίου. Αφήνοντας κατά μέρος τις εκτιμήσεις, ας περάσουμε στα απτά στοιχεία που συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση. Η αρχή έγινε με την κατηγορούσα αρχή, η οποία άφησε να εννοηθεί ότι αν το ΡΚΚ επιδείξει μετριοπαθή στάση κατά τους επόμενους μήνες, η «μεταμέλεια Οτσαλάν θα είναι έμπρακτη». Ακολούθησε η δήλωση του Τούρκου προέδρου, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, σύμφωνα με την οποία «τυχόν προσφυγή του Οτσαλάν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι φυσικό να καθυστερήσει την εκτέλεση της ποινής, με πιθανή παράκαμψη του τουρκικού κοινοβουλίου». Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί η σαφής δυνατότητα έφεσης όπως και η δήλωση του προέδρου του δικαστηρίου, ότι είναι κατά της θανατικής ποινής και, φυσικά, σχεδόν το σύνολο της διεθνούς κοινότητας. Από την άλλη πλευρά βρίσκεται το κόμμα της Εθνικιστικής Δράσης, του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που όχι μόνον είχε ως προεκλογική σημαία την εκτέλεση του Οτσαλάν, αλλά και βασικό σημείο του προγράμματος συνεργασίας για τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση συνασπισμού της Τουρκίας. Αλλά ώσπου να γίνουν οι εφέσεις, οι προσφυγές, οι συζητήσεις στο Κοινοβούλιο και να τεθεί η τελική υπογραφή από τον Τούρκο πρόεδρο, ο χρόνος αμβλύνει διαθέσεις και αλλάζει αποφάσεις. Και ακόμη περισσότεροι θα καταλάβουν ότι ο Οτσαλάν είναι πιο χρήσιμος εν ζωή, παρά μάρτυρας στην αγχόνη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΦΗΣ

	ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ (30-06-99)
Ο χρόνος	Δεν αποτέλεσε έκπληξη, όπως ήταν αναμενόμενο, η χθεσινή ομόφωνη απόφαση του ειδικού δικαστηρίου για την επιβολή της ποινής του θανάτου, δι' απαγχονισμού, στον Κούρδο ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Η αποδεικτική διαδικασία στον άξονα της κατηγορίας περί εσχάτης προδοσίας και διαμελισμού της χώρας δεν άφηνε κανένα περιθώριο στους δικαστές για κάποιου άλλου είδους απόφαση. Η έκπληξη μάλλον πρέπει να αναζητηθεί έξω από το δικαστήριο, στις λεπτές ισορροπίες της τουρκικής πολιτικής, στις μελλοντικές κινήσεις του κουρδικού κινήματος, στους διαδρόμους της δυτικής διπλωματίας. Και τούτο γιατί, πριν ακόμη τελειώσει η δίκη και εκδοθεί η απόφαση, όλοι -πλην ενός- εργάσθηκαν για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις τουλάχιστον να μην εκτελεσθεί η απόφαση του δικαστηρίου. Αφήνοντας κατά μέρος τις εκτιμήσεις, ας περάσουμε στα απτά στοιχεία που συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση. Η αρχή έγινε με την κατηγορούσα αρχή, η οποία άφησε να εννοηθεί ότι αν το ΡΚΚ επιδείξει μετριοπαθή στάση κατά τους επόμενους μήνες, η «μεταμέλεια Οτσαλάν θα είναι έμπρακτη». Ακολούθησε η δήλωση του Τούρκου προέδρου, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, σύμφωνα με την οποία «τυχόν προσφυγή του Οτσαλάν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι φυσικό να καθυστερήσει την εκτέλεση της ποινής, με πιθανή παράκαμψη του τουρκικού κοινοβουλίου». Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί η σαφής δυνατότητα έφεσης όπως και η δήλωση του προέδρου του δικαστηρίου, ότι είναι κατά της θανατικής ποινής και, φυσικά, σχεδόν το σύνολο της διεθνούς κοινότητας. Από την άλλη πλευρά βρίσκεται το κόμμα της Εθνικιστικής Δράσης, του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που όχι μόνον είχε ως προεκλογική σημαία την εκτέλεση του Οτσαλάν, αλλά και βασικό σημείο του προγράμματος συνεργασίας για τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση συνασπισμού της Τουρκίας. Αλλά ώσπου να γίνουν οι εφέσεις, οι προσφυγές, οι συζητήσεις στο Κοινοβούλιο και να τεθεί η τελική υπογραφή από τον Τούρκο πρόεδρο, ο χρόνος αμβλύνει διαθέσεις και αλλάζει αποφάσεις. Και ακόμη περισσότεροι θα καταλάβουν ότι ο Οτσαλάν είναι πιο χρήσιμος εν ζωή, παρά μάρτυρας στην αγχόνη. ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΦΗΣ