Υπό πίεση...
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος συναντά σήμερα τον Τούρκο ομόλογό του στη Νέα Υόρκη, με στόχο να βελτιώσει το κλίμα στο επίπεδο των διμερών σχέσεων και, ως εκ τούτου, να ανταποκριθεί στις ασφυκτικές πιέσεις, τις οποίες η Αθήνα δέχεται από την Ουάσιγκτον κατ' αρχήν να συνεργασθεί με την Αγκυρα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και στη συνέχεια να εισέλθει σε διαπραγματεύσεις για το καθεστώς του Αιγαίου. Η απαντητική επιστολή του κ. Γιώργου Παπανδρέου στον ομόλογό του κ. Ισμαήλ Τζεμ διαπνέεται από την πρόθεση κατευνασμού της Τουρκίας και ευθυγραμμίσεως με τις αμερικανικές παραινέσεις, αλλά αφήνει ίσως ανοικτό το όριο αντοχής της ελληνικής κυβερνήσεως στις ασκούμενες πιέσεις. Είναι αλήθεια ότι μια ανταλλαγή απόψεων δεν μπορεί να βλάψει τα εθνικά μας συμφέροντα, αλλά τα πράγματα αλλάζουν αν ο διάλογος αρχίσει να διολισθαίνει σε διαπραγμάτευση. Ο υπουργός Εξωτερικών δεν πρέπει να ξεχάσει ούτε στιγμή ότι η Αθήνα δεν έχει τίποτε να διαπραγματευθεί με την Τουρκία, εκτός από ένα συνυποσχετικό για την παραπομπή του ζητήματος της οριοθετήσεως της υφαλοκρηπίδος του Αιγαίου στο Διεθνές Δικαστήριο. Ολα τα άλλα διμερή προβλήματα οφείλονται στις μονομερείς τουρκικές επεκτατικές διεκδικήσεις. Οποιαδήποτε σχετική διαπραγμάτευση τις νομιμοποιεί, γεγονός το οποίο από μόνο του θα αποτελούσε σημαντική διπλωματική νίκη για την Αγκυρα. Εκτός αυτού, όμως, μια διαπραγμάτευση έχει ως στόχο ένα συμβιβασμό των εκατέρωθεν θέσεων. Από έναν τέτοιο συμβιβασμό η Ελλάς έχει μόνο να χάσει και η Τουρκία μόνο να κερδίσει, για τον απλούστατο λόγο ότι στο τραπέζι θα βρίσκονται μόνο ελληνικά δικαιώματα. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι η Αθήνα πρέπει να αποκλείει, όπως παλαιότερα, την οποιαδήποτε συζήτηση με την Αγκυρα. Μια τέτοια άρνηση θα ερχόταν σε αντίθεση με την τάση της διεθνούς κοινότητος να συνιστά διάλογο και θα είχε ως συνέπεια η χώρα μας να χάσει το δίκιο της. Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν πρέπει η κυβέρνηση να προβεί σε υποχωρήσεις, ελπίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα επιτύχει την εκτόνωση της εντάσεως και την αποκατάσταση κλίματος υφέσεως. Η πείρα της 26χρονης ελληνοτουρκικής διενέξεως έχει αποδείξει ότι κάθε υποχώρηση της Αθήνας οδήγησε σε κλιμάκωση των επεκτατικών πιέσεων της Αγκυρας και σε αναπαραγωγή της κρίσεως σε υψηλότερο επίπεδο. Κατά συνέπεια, η ελληνική πλευρά έχει κάθε λόγο να επιδείξει μεγάλη διπλωματική ευελιξία και να μην παρασυρθεί από τους λεονταρισμούς και τις προκλήσεις του μετακεμαλικού καθεστώτος. Ταυτοχρόνως, όμως, πρέπει να καταστήσει απολύτως σαφές ότι εάν οι Τούρκοι υπερβούν την κόκκινη γραμμή, εάν θίξουν την εδαφική ακεραιότητα, η απάντηση θα είναι άμεση και καταλυτική.