ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (11-06-99)

Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός ΙΙ

Οταν ο κ. Στ. Μάνος λέει ότι ψηφίζοντας τα δυο μεγάλα κόμματα, ΠΑΣΟΚ ή Ν.Δ., τίποτα δεν αλλάζει, έχει δίκαιο. Πραγματικά, στη διάταξη των πολιτικών δυνάμεων, του πολιτικού σκηνικού όπως συνηθίζεται να λέγεται, ουδεμία μεταβολή πρόκειται να επέλθει είτε ψηφίσει κανείς ΠΑΣΟΚ είτε Ν.Δ., αν έχει το προβάδισμα το πρώτο ή η δεύτερη. Αρα το προβάδισμα μας ενδιαφέρει και μερικούς τους παθιάζει κατά την ίδια ακριβώς έννοια, όπως αν θα κατακτήσει το πρωτάθλημα ο Ολυμπιακός ή ο Παναθηναϊκός. Η σημερινή διάταξη των πολιτικών δυνάμεων, όπου δυο μεγάλα κόμματα μοιράζονται το παιχνίδι της εξουσίας (το ένα ως κυβέρνηση και το άλλο ως διάδοχος στην κυβέρνηση) και όλα τα άλλα, τα λεγόμενα «μικρά» καθηλωμένα στην παιδική τους ηλικία, είναι απλώς κόμματα διαμαρτυρίας, χωρίς ουσιαστικό πολιτικό αποτέλεσμα (εξ ου και ο ρητορικός φορμαλισμός τους) αυτό το σύστημα διαμορφώθηκε στη δεκαετία του '60 και έκτοτε μένει αναλλοίωτο. Παρά τους εσωτερικούς κλυδωνισμούς και παρ' ότι εξέλιπαν οι ιδρυτές. Βαθύτερη μελέτη και ανάλυση αυτού του συστήματος (υπάρχουν πολλές δημοσιευμένες) καταλήγει ίσως στο συμπέρασμα ότι δεν είναι τυχαίο, ούτε τεχνητό αποτέλεσμα του (πράγματι καλπονοθευτικού) εκλογικού συστήματος. Παρά την απλή αναλογική που ισχύει στις ευρωεκλογές τα δυο μεγάλα κόμματα μαζί συγκεντρώνουν το μέγιστο ποσοστό ψήφων. Αυτό πιστεύω ότι θα συμβεί και την προσεχή Κυριακή. ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. διαμορφώθηκαν έτσι, ώστε να αντιστοιχούν πληρέστερα στη μορφολογία της κοινωνίας μας και του εκλογικού σώματος, αντιστοιχία με στενή αμφίδρομη σχέση. Μπορεί το ζεύγος Κεφάλαιο - Εργασία και η μεταξύ τους αντίθεση να είναι η βασική κινητήρια δύναμη, όπως πιστεύει το ΚΚΕ, αλλά η κοινωνία μας δεν είναι διαιρεμένη σε κεφαλαιοκράτες και μισθωτούς. Είναι κατακερματισμένη σε μεγάλο πλήθος αντιφατικών συμφερόντων, λαϊκών και μη: Η πολιτική αντιστοιχία αυτού του κατακερματισμού είναι ακριβώς δύο κόμματα που εναλλάσσονται στην κυβέρνηση και έχουν όμοια δομικά χαρακτηριστικά: Είναι πολυσυλλεκτικά, αντιφατικά τα ίδια στο εσωτερικό τους, χωρίς σταθερή δέσμευση σε πολιτική ιδεολογία (σοσιαλισμός ή φιλελευθερισμός), χωρίς σταθερούς σκοπούς και βαθύτατα «λαϊκίστικα». Είναι τόσο όμοια (από την άποψη της κοινωνικής αντιστοιχίας), ώστε πολλές φορές το ένα να υιοθετεί την πολιτική και την επικοινωνιακή συμπεριφορά του άλλου, χωρίς το εκλογικό σώμα να εκπλήσσεται υπερβολικά! Το ζήτημα που θέτει ο κ. Στ. Μάνος είναι αν τα κόμματα αυτά μπορούν να επιδιώξουν «σοσιαλιστικές» ή «φιλελεύθερες» λύσεις. Φυσικά και δε μπορούν. Θα ήταν σαν να αυτοκαταργούνται! Είτε με τον έναν είτε με τον άλλο δρόμο θα έρχονταν σε ευθεία σύγκρουση με τα «λαϊκά» ή το λιγότερο «λαϊκά» συμφέροντα και θα κατέστρεφαν το πλέγμα των πελατειακών σχέσεων που διαμόρφωσαν. Τίποτα, λοιπόν, από όλα αυτά δεν θα αλλάξει με το προβάδισμα του ΠΑΣΟΚ ή της Ν.Δ.

Από την άποψη όμως των άμεσων πολιτικών εξελίξεων θ' αλλάξουν ίσως πολλά. Αν το ΠΑΣΟΚ κρατήσει το προβάδισμα έστω με ελάχιστη διαφορά δεν θα αλλάξουν πολλά. Η πολιτική Σημίτη με κύριο στόχο την ΟΝΕ (που θα ήταν και της Ν.Δ.), αλλά και την παραμέληση των προβλημάτων της καθημερινής ζωής θα συνεχισθεί ώς το τέλος της κυβερνητικής θητείας. Αυτό θα ήταν πολύ δυσάρεστο για τη Ν.Δ. γιατί από τώρα είναι βέβαιο ότι η ένταξη στην ΟΝΕ (αν δεν έχουμε άλλη εξωτερική κυρίως περιπλοκή) θα είναι το ισχυρό επιχείρημα του κ. Κ. Σημίτη στις βουλευτικές εκλογές. Δεν θα έχουμε σημαντικές αλλαγές αν προηγηθεί η Ν.Δ. με διαφορά 2-3 μονάδων, που μπορεί να αποδοθεί στη «χαλαρότητα της ψήφου» και αφήνει την ελπίδα ότι θα καλυφθεί ώς τις βουλευτικές εκλογές. Αυτό θα συμβεί αν το ΠΑΣΟΚ επαναφέρει στην κοίτη τους σημαντικό ποσοστό αναποφασίστων και εκεί ακριβώς δίνει τη μάχη. Στην υποθετική περίπτωση που όλοι οι αναποφάσιστοι διασπαρούν στα μικρά κόμματα και στην αποχή, τότε θα προηγηθεί η Ν.Δ. με διαφορά πάνω από 5%. Και θα αλλάξουν πολλά... Η πολιτική Σημίτη θα περάσει μεγάλη κρίση στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ και όσο και αν η Ν.Δ. διακηρύσσει σήμερα ότι δεν θα θέσει ζήτημα κυβερνητικής αλλαγής (πιστεύω ότι πράγματι δεν θα θέσει), με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα τεθεί από μόνο του.

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ